
ST PETERSBURG – Hôm thứ Tư (5/6), Tổng thống Nga Vladimir Putin đe dọa sẽ cho khai triển hỏa tiễn quy ước (conventional missiles) trong khoảng cách đủ để tấn công tới Hoa Kỳ và các đồng minh Châu Âu, nếu Ukraine tấn công sâu hơn vào lãnh thổ của Nga bằng vũ khí tầm xa của phương Tây, theo Reuters.
Trong cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên với nhóm phóng viên của các hãng tin quốc tế kể từ khi cuộc chiến Ukraine bắt đầu, Putin nói rằng phương Tây đã sai lầm khi cho rằng Nga sẽ không bao giờ sử dụng vũ khí hạt nhân (hay vũ khí nguyên tử, nuclear weapons). Ông cũng cảnh báo rằng không nên xem nhẹ học thuyết nguyên tử (nuclear doctrine) của Nga.
Khi được hỏi về lời kêu gọi của Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho phép Ukraine sử dụng vũ khí của phương Tây để tấn công bên trong lãnh thổ Nga, Putin giải thích sự khác biệt giữa các loại hỏa tiễn, nhưng cảnh báo rằng việc cho phép Kyiv tấn công Nga bằng các loại vũ khí ngày càng mạnh hơn là một hành động leo thang nghiêm trọng, kéo phương Tây vào cuộc chiến trực tiếp với Nga.
Phản ứng của Nga sẽ là bắn hạ các hỏa tiễn của phương Tây. Putin đặc biệt nhắc đến hệ thống hỏa tiễn ATACMS của Hoa Kỳ, cùng với các hệ thống hỏa tiễn của Anh và Pháp. Ông cũng cho biết Nga đang xem xét triển khai các hỏa tiễn tầm xa, với công nghệ cao tương tự, ở những nơi đủ gần để tấn công các quốc gia cho phép Ukraine tấn công lãnh thổ Nga bằng những loại hỏa tiễn này.
“Nếu chúng tôi nhận thấy những quốc gia này đang bị kéo vào cuộc chiến chống lại Liên bang Nga, thì chúng tôi có quyền hành động tương tự. Nhìn chung, hậu quả sẽ rất nghiêm trọng,” Putin cho hay.
Putin không nêu rõ những nơi ông đang xem xét triển khai những loại hỏa tiễn đó.
TT Joe Biden đã ‘bật đèn xanh’ cho Kyiv sử dụng một số vũ khí do Hoa Kỳ cung cấp để tấn công các mục tiêu quân sự bên trong lãnh thổ Nga. Nhưng Washington vẫn cấm Ukraine tấn công Nga bằng ATACMS, có tầm bắn lên tới 186 dặm (300 km), và các vũ khí tầm xa khác do Hoa Kỳ cung cấp.
Trong chuyến thăm Kyiv vào ngày 3/5, Ngoại trưởng Anh David Cameron cho biết Ukraine có quyền sử dụng vũ khí do Anh cung cấp để tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga, và quyền quyết định hoàn toàn nằm trong tay Ukraine.
Nói chuyện với các nhà báo trong hơn 3 tiếng đồng hồ tại tòa Gazprom tower 81 tầng vừa mới xây xong trước thềm Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg hàng năm, Putin đã đề cập đến nhiều chủ đề, từ cuộc chiến ở Gaza cho đến cuộc bầu cử sắp tới ở Hoa Kỳ.
Ông nói: “Không ai ở Hoa Kỳ thực sự quan tâm đến Ukraine. Họ chỉ đang tìm cách duy trì vị thế của Hoa Kỳ, và chẳng đấu tranh vì lợi ích của Ukraine hay người dân Ukraine, mà vì sự vĩ đại của chính bản thân họ.”
Putin nói thêm Nga chẳng bận tâm ai sẽ trở thành Tổng thống tiếp theo của Hoa Kỳ, nhưng nhận xét rằng hệ thống tòa án Hoa Kỳ đang được sử dụng trong cuộc chiến chính trị chống lại ứng viên Đảng Cộng Hòa Donald Trump. Theo Putin, Hoa Kỳ đang tự hủy hoại mình từ bên trong, và việc truy tố Trump dựa trên những sự kiện từ nhiều năm trước, không có bằng chứng trực tiếp, chỉ đơn giản là mang hệ thống tư pháp ra làm công cụ để sử dụng trong cuộc tranh chấp chính trị nội bộ.
Khi được hỏi về nguy cơ chiến tranh nguyên tử, Putin cho biết học thuyết nguyên tử của Nga cho phép sử dụng vũ khí nguyên tử nếu chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Nga bị đe dọa. Ông cảnh báo rằng phương Tây không nên hời hợt, coi nhẹ học thuyết này.
Học thuyết hạt nhân năm 2020 của Nga quy định các điều kiện mà theo đó tổng thống Nga có thể cân nhắc sử dụng vũ khí hạt nhân: đáp trả một cuộc tấn công bằng vũ khí hạt nhân hoặc vũ khí hủy diệt hàng loạt khác, hoặc cuộc tấn công bằng các loại vũ khí quy ước nhưng xảy ra “khi sự tồn tại của nhà nước Nga bị đe dọa.”
Putin coi xung đột ở Ukraine là một phần của cuộc chiến sinh tồn với phương Tây đang “giãy chết.”. Ông cho rằng phương Tây đã làm “bẽ mặt” Nga sau khi Bức tường Berlin sụp đổ vào năm 1989 qua việc lấn ép vào phạm vi ảnh hưởng của Moscow, bao gồm cả Ukraine.
Putin nói rằng phương Tây từ chối thảo luận về nguyên nhân của cuộc chiến, bắt đầu từ năm 2014 sau khi một Tổng thống thân Nga bị lật đổ trong Cuộc cách mạng Maidan ở Ukraine. Ông coi đây là một cuộc đảo chánh do Hoa Kỳ hậu thuẫn.
Phương Tây chỉ trích cuộc chiến Ukraine là “chiếm đất kiểu đế quốc” và cam kết sẽ giúp Kyiv đánh bại Moscow. Ukraine tuyên bố sẽ chiến đấu không ngừng nghỉ cho đến khi không còn bóng dáng lính Nga trong lãnh thổ của mình.
Các nhà lãnh đạo phương Tây và Ukraine đã không coi trọng những lời đe dọa của Nga về nguy cơ chiến tranh lan rộng, nhưng cũng nhiều lần cảnh báo rằng Putin có thể tấn công một thành viên của NATO. Cả Putin và TT Joe Biden đều cho rằng cuộc xung đột trực tiếp giữa Nga và NATO sẽ dẫn đến Thế Chiến III.
Putin khẳng định Nga không có ý định tấn công NATO, và gọi những suy nghĩ về điều này là hoàn toàn vô lý và vô căn cứ.