Ảnh ghép: Bìa tạp chí Times và ảnh được tạo bằng DALL·E, một công cụ AI do OpenAI phát triển.
Đó là cuốn sổ thông hành vừa đóng con dấu bất tử cho nước Mỹ đi vào một kỷ nguyên vô pháp, siêu thực, bất chấp hiến pháp – kỷ nguyên của một tội phạm lên ngôi vua, sẵn sàng để đưa nước Mỹ quay ngược về thời đại bành trướng bờ cõi bằng quân đội và vũ lực.
Tất cả bốn vụ án hình sự, dân sự của Donald Trump mở ra bằng những khẩu đại bác và kết thúc bằng những viên pháo xì hơi. Tất cả cơ quan luật pháp truy tố Trump với hàng loạt tội chứng, bằng chứng, đều bất lực, trong khi cơ quan duy nhất là Bộ Tư Pháp có quyền kết tội Trump thì đã không bao giờ thực hiện đúng cán cân công lý.
Một giờ sáng của ngày Thứ Ba 14/1/2025, Quốc Hội và người dân Mỹ nhận được phần thứ nhất, của phúc trình điều tra của Công Tố Viên Đặc Biệt Jack Smith. Trong đó, phần kết luận ghi rõ: “Thật vậy, nếu ông Trump không là ứng cử viên tổng thống và tái đắc cử, cơ quan điều tra đã có đầy đủ bằng chứng thuyết phục và chấp thuận bản án tại phiên tòa.”
Reuters đồng ý “Phúc trình của Jack Smith cho thấy Trump đã tham gia vào những nỗ lực liên quan tội hình sự để lật đổ cuộc bầu cử năm 2020”; CNN cũng thẳng thắn: “Kết quả điều tra của công tố viên chứng minh đủ bằng chứng kết tội Trump đã cố gắng lật ngược kết quả bầu cử.”
Những người theo chủ nghĩa tự do và những người cổ súy cho nền dân chủ, không có lý do để vui mừng từ nhiều tháng nay, kể từ khi Donald Trump tái đắc cử. Vì vậy người ta khó có thể không hoan hỉ, dù chỉ một chút thôi, khi tòa án ở New York chính thức tuyên bố Donald Trump là một tội phạm, trong vụ án hình sự chi tiền bịt miệng tội khiêu dâm đối với nữ diễn viên Stormy Daniels.
Để hệ thống pháp luật Mỹ thực thi được đúng một phần trách nhiệm của nó trong vụ án này cũng là một điều không dễ dàng. Qua nhiều lần kháng án, kể cả “bên thắng cuộc” đưa lên Tối Cao Pháp Viện, cuối cùng ông Juan Merchan, chánh án tiểu bang New York ở Manhattan, mới có thể tuyên án tội phạm Donald Trump dựa theo phán quyết của bồi thẩm đoàn New York kết án Trump 34 tội đại hình vào năm ngoái.
Cả nước Mỹ dõi theo phòng xử án hôm Thứ Sáu 10/1/2025. Nơi đó, tội phạm Donald Trump được quyền không xuất hiện trước tòa. Hình ảnh của Trump hiện lên màn hình truyền đi cho cả nước từ tường thuật của báo chí. Một phiên tòa hình sự đầy đặc ân cho một tổng thống tội phạm. Trump xuất hiện trên màn ảnh trong phiên tòa với vẻ mặt khó chịu. New York Times tả: “Khoanh tay lại, cau mày, Tổng Thống đắc cử Donald J. Trump thoát cảnh tù tội, nhưng đã trở thành một tên tội phạm.”
Hậu phương bảo thủ của Trump mất bình tĩnh. Người dẫn chương trình của Fox News, John Roberts đã lắp bắp gần như run rẩy: “Bây giờ ông ấy đã bị gắn mác, à, Donald Trump với một chữ F (felon – tội phạm) đỏ thẫm trên trán rằng ông ấy là một tên tội phạm bị kết án.” Roberts tiếp tục phàn nàn rằng bản án là “bịa đặt... để làm hoen ố Donald Trump.”
Ngược lại, tay huyền thoại quần vợt Martina Navratilova giễu cợt tên Twitter: “Tội phạm bị kết án Donald J. Trump có một tên gọi đúng với hắn, phải không?” Những người cấp tiến khác đã liệt kê nhiều quốc gia nơi Donald Trump sẽ bị cấm nhập cảnh vì mang trong mình căn cước tội phạm. Và dĩ nhiên, đây chỉ là những lời nói vui đùa mà ai cũng hiểu, vì với tư cách là tổng thống Mỹ, Trump sẽ dễ dàng có thể được miễn trừ giữa hai quốc gia.
Nhưng niềm vui ấy rất nhỏ, nếu không muốn nói là quá bé nhỏ, so với cái kỷ nguyên siêu thực, duy nhất, mà nước Mỹ vừa có cuốn sổ thông hành để bước vào. Sau thời gian dài ưu ái cho Trump và chiến dịch tranh cử của ông ta, CNN đã gọi bản án dành cho Trump là “Một bản án chưa từng có.”
Donald Trump bước ra phiên tòa đó với bản án có tội nhưng không cần chịu bất kỳ hình phạt nào, cũng không bị giam giữ một ngày nào. Hiểu theo nghĩa bình dân nhất, Donald Trump đã “hoàn thành án phạt, tha bổng vô điều kiện, và chuẩn bị đảm nhiệm chức vụ cao nhất Hoa Kỳ.”
Với phần tuyên án này, cây thượng phương bảo kiếm của Trump là Tối Cao Pháp Viện không cần phải tuốt ra, là điều dễ hiểu. Để cho nước Mỹ điềm nhiên bước vào một trong những khoảnh khắc mà ngay lúc này, chỉ có thể gọi là “siêu thực”: Tổng thống đắc cử của Hoa Kỳ đã bị kết án hình sự, là một tội phạm danh chính ngôn thuận.
Nói theo cách khác, phần tuyên án của Chánh Án Juan Merchan không phản ánh sự miễn trừ suốt đời của Donald Trump mà đúng hơn là một mặt khác của sự miễn trừ đó. Khi Donald Trump bước vào Tòa Bạch Ốc, các vụ án hình sự khác chống lại Trump, về cơ bản đã kết thúc. Vào Thứ Sáu, cố vấn đặc biệt Jack Smith, thuyền trưởng của các cuộc điều tra về những nỗ lực của Trump nhằm lật ngược cuộc bầu cử năm 2020 và cách ông ta xử lý các tài liệu mật, đã từ chức.
The Lincoln Project – một nhóm bảo thủ chống Trump, đã lý giải những mâu thuẫn của thời điểm này bằng lý giải: “Donald Trump ra tranh cử để tránh bị trừng phạt cho những tội ác của mình và điều đó đã hiệu quả. Sự thật vẫn là ông ta là một tội phạm bị kết án 34 lần.”
Trong suốt cuộc đời tư pháp của Chánh Án Merchan, có lẽ đây là phiên tòa và bản án mà ông đặt cược cả sự nghiệp của mình vào đó. Vì thế mà trả lời báo chí rất cẩn thận, ông cho rằng những gì ông làm chỉ tập trung vào bảo vệ “thể chế tổng thống.” Ông không dám chỉ trích hành vi của tội phạm trên màn hình khi tuyên án, thay vào đó tập trung vào nhiệm vụ khó khăn của thẩm phán là đưa ra bản án và lý do pháp lý tại sao ông không áp dụng bất kỳ hình phạt nào trong vụ án này.
Ông cam kết sau khi cánh cửa phòng xử án đóng lại, nó diễn ra giống như bất kỳ phiên tòa nào khác trong hệ thống tòa án New York. Nhưng thủ tục, nếu không áp dụng đúng, nó sẽ là hủ tục.
Cá nhân Merchan nói rõ rằng, chính chức vụ tổng thống – chứ không phải bản thân Trump – đã trói tay ông vào bản án trong vụ án hình sự chi tiền bịt miệng. “Chính sự bảo vệ pháp lý dành cho chức vụ tổng thống Hoa Kỳ là quá lớn, chứ không phải người giữ chức vụ đó.”
Nếu nói rằng người dân Mỹ đang bước vào một nơi “chưa từng có” là chưa đủ. Chúng ta đang bước vào một nơi mà chưa từng có nền dân chủ thực sự nào từng tồn tại. Nước Mỹ sắp có một vị tổng thống mà hoàn toàn theo nghĩa đen là không có kỳ vọng nào. Không ai mong đợi Trump sẽ là một “nhân cách người Mỹ vĩ đại” – lời của Tổng Thống Biden dành cho cố Tổng Thống Jimmy Carter trong quốc tang của ông. Không ai dám mong đợi Trump thể hiện các tiêu chuẩn bình thường về sự đàng hoàng tử tế, hoặc cao hơn là những thể lệ tôn nghiêm của một chính trị gia. Không ai dám mong đợi Trump sẽ có những phản ứng đúng chuẩn mực hay những ngôn từ trong khuôn phép của một vị tổng thống.
Ngay sau bản phúc trình điều tra của Jack Smith được công bố cho toàn dân Mỹ và Quốc Hội Hoa Kỳ, Donald Trump đáp trả:
“Jack Smith mất trí đã thất bại trong việc truy tố đối thủ chính trị của “ông chủ” mình là Joe Biden gian trá, vì vậy ông ta kết thúc bằng việc viết một “phúc trình” khác dựa trên thông tin mà Ủy ban không chọn lọc của những kẻ làm chính trị gian xảo và côn đồ đã phá hủy bất hợp pháp, bởi vì nó cho thấy tôi hoàn toàn vô tội như thế nào, và Nancy Pelosi cùng những người khác hoàn toàn có tội như thế nào. Jack là một công tố viên đần độn không thể đưa vụ án của mình ra xét xử trước cuộc bầu cử, mà tôi đã giành chiến thắng áp đảo. CÁC CỬ TRI ĐÃ LÊN TIẾNG!!!”
Mười phút sau, Trump lại điên cuồng với những dòng chữ: “Để cho mọi người thấy Jack Smith mất trí tuyệt vọng đến mức nào, anh ta đã công bố những điều tra giả mạo của mình vào lúc 1:00 sáng.”
Không còn có thể gây sốc nữa, khi Donald Trump đã thẳng thắn không loại trừ dùng quân đội, vũ lực để xâm lược Đan Mạch và chiếm Greenland. Trump cũng không dấu ý đồ xâm lược Panama để chiếm kênh đào. Nếu một ngày nào đó, Trump nói về việc ném bom London, hoặc ném bom Vancouver, hoặc thậm chí là ném bom Detroit, sẽ không còn ai ngạc nhiên.
Tội phạm Donald Trump đã bước ra khỏi tòa New York với một bản án “chưa từng có” để bước vào Tòa Bạch Ốc mà không phải chịu bất kỳ hình phạt nào hay một giải trình nào về những vụ án từng bị điều tra. Những vụ án đã được ba hệ thống quyền lực có khả năng buộc ông ta phải chịu trách nhiệm: truyền thông cánh hữu, đảng Cộng Hòa trong Quốc hội và Tối Cao Pháp Viện – nhưng tất cả đã từ chối không làm.
Do đó, hãy hình dung một hành tinh mà Donald Trump đang đưa nước Mỹ bước vào, một hành tinh lãnh đạo bởi một tổng thống tội phạm bị kết án. Tuy nhiên, cũng hãy nhớ lại vào tháng 5/2024, David Remick từng viết trên The NewYorker: “Trump bị tuyên án có tội, nhưng chính cử tri Mỹ là quan tòa.” Ngọn hải đăng dân chủ của nước Mỹ do chính người Mỹ đổi lấy xương máu giành lấy và xây dựng. Để bức tử nó, chỉ có thể là người Mỹ. Câu chuyện thực tế nhãn tiền của Tổng Thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol là một ví dụ để cho thấy, tự do và dân chủ, là của người dân, được hay mất, cũng do người dân.
Donald Trump trở lại trong chiến thắng nhưng ô nhục. Jack Smith ra đi trong danh dự nhưng thất bại.
Và người Mỹ, chứ không ai khác, đã cùng đóng một dấu mộc vào cuốn sổ thông hành bất tử đi vào kỷ nguyên siêu thực của nước Mỹ.
Kalynh Ngô
Ý kiến bạn đọc
17/01/202523:55:05
James Nguyen
Khách
Có thể nhìn thấy được triều đại của Trump sẻ kéo dài nhiều thập kỷ. Mong quý vị tìm được giải pháp an bình.
