G7 đang gặp khó khăn trong việc thống nhất lập trường về cuộc chiến ở Ukraine khi Hoa Kỳ muốn giảm nhẹ các nội dung lên án, chỉ trích Nga và yêu cầu lập trường cứng rắn hơn đối với TQ. Trong khi các đồng minh lo ngại về sự thiếu đoàn kết, Washington khẳng định rằng thái độ quá đối đầu có thể cản trở nỗ lực hòa giải giữa Nga và Ukraine. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
(MONTREAL/JEDDAH, ngày 10 tháng 3, Reuters) – Ngoại trưởng Marco Rubio tuyên bố: Hoa Kỳ phản đối việc sử dụng những từ ngữ có thể làm tổn hại đến việc cố gắng đưa Nga và Ukraine đến bàn đàm phán. Trước thềm cuộc họp của Nhóm G7 trong tuần này, Washington đã có những tranh cãi với các đồng minh, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ bế tắc trong việc đạt được đồng thuận chung.
Các ngoại trưởng của Nhóm Bảy Quốc Gia (G7) – bao gồm Anh, Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản và Hoa Kỳ – sẽ họp mặt tại khu nghỉ dưỡng ven sông La Malbaie, Quebec từ ngày 12-14 tháng 3. Đây là cuộc gặp đầu tiên kể từ khi Tổng thống Donald Trump quay trở lại Bạch Ốc.
Từ khi Nga bị đình chỉ quy chế thành viên vào tháng 3 năm 2014 – sau sự kiện Moscow sáp nhập Crimea – các cuộc họp G7 luôn thể hiện sự đoàn kết trong việc ủng hộ Ukraine. Tuy nhiên, sự trở lại của Trump đã làm lung lay sự đồng lòng này; ông đã kéo Hoa Kỳ lại gần Nga hơn và liên tục chỉ trích Kyiv.
Theo bốn nhà ngoại giao G7, Canada đã kỳ vọng sẽ có một bá cáo chung (overall statement), nêu rõ lập trường của nhóm về nhiều vấn đề như cuộc chiến ở Ukraine, tình hình Trung Đông và chính sách đối với TQ. Ngoài ra, Canada cũng muốn có một bá cáo khác thể hiện quyết tâm của G7 trong việc trấn áp “hạm đội bóng tối” (mạng lưới vận tải biển bí mật) của Nga.
“Hạm đội bóng tối” (shadow fleet) là thuật ngữ chỉ các tàu được Nga sử dụng để vận chuyển dầu, vũ khí và ngũ cốc nhằm né tránh các lệnh trừng phạt quốc tế áp đặt lên nước này do cuộc chiến ở Ukraine. Các tàu này không chịu sự giám sát hoặc bảo hiểm từ các công ty phương Tây.
Trong bá cáo của G7 hồi tháng 11 năm ngoái, gần hai trong tám trang tài liệu đã dành riêng để nói về Ukraine, trong đó phần lớn nội dung là chỉ trích và lên án Nga. Tuy nhiên, lần này, quá trình đàm phán để đi đến một bá cáo chung của G7 đang gặp rất nhiều khó khăn. Một số nhà ngoại giao lo ngại rằng các bên có thể sẽ không đạt được thỏa thuận.
Theo hai nhà ngoại giao, Hoa Kỳ đang tìm cách loại bỏ mọi nội dung liên quan đến lệnh trừng phạt và cuộc chiến của Nga tại Ukraine, đồng thời yêu cầu G7 đưa ra lập trường cứng rắn hơn đối với TQ.
Trả lời các phóng viên khi đang trên đường đến Ả Rập Xê Út để hội đàm với các viên chức Ukraine, Ngoại trưởng Marco Rubio cho biết trong mọi cuộc đàm phán đều sẽ luôn tồn tại những vấn đề gây tranh cãi, đồng thời nhấn mạnh rằng Washington không thể chấp nhận bất kỳ bá cáo nào có thể gây cản trở việc đưa Nga và Ukraine đến bàn đàm phán.
Ông nói: “Chúng tôi nhận thấy rằng những ngôn từ mang tính đối đầu đôi khi khiến việc đưa các bên vào bàn đàm phán trở nên khó khăn hơn, đặc biệt khi hiện tại chúng tôi dường như là bên duy nhất có thể làm điều đó.”
Dù vậy, Rubio tỏ ra lạc quan rằng cuối cùng G7 sẽ đạt được một bá cáo chung “có ý nghĩa và mang tính đoàn kết” mà không làm suy yếu nỗ lực của Hoa Kỳ trong việc thúc đẩy đàm phán giữa Nga và Ukraine.
Ba nhà ngoại giao khác tiết lộ rằng Hoa Kỳ cũng phản đối việc đưa ra bá cáo về “hạm đội bóng tối” của Nga, làm dấy lên thêm bất đồng trong nội bộ nhóm. Đây không phải là lần đầu tiên Washington có lập trường khác biệt với các đồng minh phương Tây. Trước đó, vào cuối tháng Hai, Hoa Kỳ đã từ chối cùng các đồng minh tại Liên Hiệp Quốc (LHQ) và Tổ chức Mậu dịch Thế giới (WTO) lên án cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, khiến nhiều quốc gia đồng minh thất vọng.
Một nhà ngoại giao G7 cho biết: “Lý tưởng nhất là có hai bá cáo. Nếu không, thì phương án dự phòng là chỉ có một bá cáo chung. Nhưng hiện tại, Hoa Kỳ đang ngăn chặn bá cáo về hàng hải, khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn. Ngay cả điều mà Canada từng nghĩ là sẽ dễ dàng đạt được nay cũng trở nên phức tạp hơn nhiều.”
Dù vậy, các nhà ngoại giao nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán vẫn đang tiếp tục, và G7 vẫn đang cố gắng tìm ra một giải pháp phù hợp.
Gửi ý kiến của bạn
