Phi trường Newark kinh hoàng khi các kiểm soát viên không lưu mất liên lạc với máy bay trong gần 90 giây. Trong suốt nhiều ngày, hàng trăm chuyến bay đã bị hoãn hoặc hủy. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
(NEW JERSEY, ngày 5 tháng 5, Foxbusiness) – Một sự việc nghiêm trọng liên quan đến hệ thống kiểm soát không lưu tại Hoa Kỳ: các kiểm soát viên không lưu bị mất hết tín hiệu radar và vô tuyến trong lúc hướng dẫn máy bay hạ cánh tại Phi Trường Quốc Tế Newark Liberty, bang New Jersey, vào tuần trước.
Theo Bloomberg, sự việc diễn ra vào ngày 28 tháng 4 năm 2025, kéo dài gần 90 giây – chỉ ít lâu trước khi phi trường này rơi vào khủng hoảng với hàng trăm chuyến bay bị hoãn hoặc bị hủy.
Các kiểm soát viên có mặt tại thời điểm đó thuộc trung tâm điều hành của Cơ Quan Hàng Không Liên Bang (FAA) ở Philadelphia, phụ trách điều phối không lưu các chuyến bay đến và đi từ Newark. Một số nguồn tin cho biết nhiều nhân viên quá kinh hoàng và đã được cho nghỉ phép để bình tĩnh trở lại.
Theo Hội Kiểm Soát Viên Không Lưu Quốc Gia (NATCA), trung tâm điều phối không lưu phụ trách khu vực Newark đã rơi vào tình trạng mất liên lạc hoàn toàn – không radar, không sóng vô tuyến – khiến các kiểm soát viên không thể quan sát được vị trí, không thể theo dõi, tiếp nhận hoặc truyền thông tin đến các phi hành đoàn.
NATCA cũng nhấn mạnh: “Những kiểm soát viên tận tụy, chuyên nghiệp và yêu nghề chính là nền tảng của hệ thống kiểm soát không lưu Hoa Kỳ. Họ cùng hàng ngàn chuyên viên an toàn hàng không khác, do NATCA đại diện, đảm bảo mọi chuyến bay chở người và hàng hóa tới lui được an toàn mỗi ngày trong không phận đông đúc và phức tạp này.”
Sự kiện đã nhanh chóng trở thành chủ đề gây tranh cãi trên truyền hình quốc gia. Bộ Trưởng Giao Thông Vận Tải Sean Duffy, trong buổi phỏng vấn trên chương trình “The Ingraham Angle” của Fox News Channel, cho biết thời gian bị mất liên lạc với các phi cơ chỉ kéo dài khoảng 30 giây chứ không phải 90 giây.
Ông nói thêm: “Lẽ ra sự việc này phải được giải quyết dưới thời chính quyền tiền nhiệm rồi. Nhưng họ chẳng làm gì cả. Đường dây liên lạc chính bị đứt, mà hệ thống dự phòng lại không hoạt động… khiến toàn bộ kết nối với không lưu bị mất. Không ai điều khiển được nữa. Thật kinh khủng.”
Tuy nhiên, Duffy cũng trấn an công chúng rằng nguy cơ máy bay gặp tai nạn là rất thấp: “Tai nạn ư? Không đâu. Máy bay có thiết bị riêng, có thể nhìn thấy không lưu qua GPS. Nhưng đây là hồi chuông cảnh tỉnh: hệ thống hiện tại của chúng ta đang rất yếu kém và phải được cải tổ.”
Trong nhiều ngày sau trục trặc ở hệ thống kiểm soát không lưu, Phi Trường Newark Liberty rất rối ren. Hành khách kẹt cứng tại sân bay, chuyến bay dồn ứ, bảng thông báo thì liên tục hiện dòng chữ “bị hoãn” và “bị hủy.”
Theo dữ liệu từ trang FlightAware, vào Thứ Sáu (2/5), có hơn 200 chuyến bay bị hoãn, khoảng 20 chuyến bị hủy. Trước đó vào Thứ Năm, tình hình còn kinh hoàng hơn: hơn 500 chuyến bay bị hoãn, ít nhất 200 chuyến bị hủy. Thời gian bị hoãn trung bình đối với các chuyến bay đến là 1 giờ 32 phút. Đến 3 giờ chiều Thứ Hai (5/5), vẫn còn 145 chuyến bay bị hoãn và 76 chuyến bị hủy.
Trước tình hình đó, FAA phát hành thông cáo chính thức, cho biết nguyên nhân chính là do tình trạng thiếu hụt nhân sự. Kiểm soát viên không lưu là một nghề đòi hỏi chuyên môn cao và thời gian đào tạo dài, không thể muốn thay ai là thay ngay.
FAA cũng nhấn mạnh rằng, mỗi khi xảy ra vấn đề về nhân sự hoặc thiết bị, họ sẽ ưu tiên đảm bảo an toàn bằng cách làm chậm tốc độ tiếp nhận các chuyến bay đến phi trường. Đồng thời, cơ quan cũng sẽ liên tục cập nhật thông tin minh bạch đến công chúng trong quá trình điều tra và giải quyết sự việc.
Bộ Trưởng Giao Thông Vận Tải Duffy đã tận dụng tình hình để kêu gọi cải cách hạ tầng kiểm soát không lưu của Mỹ. Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, ông viết: “Chúng ta đang sử dụng những công nghệ cũ kỹ, và đó là nguyên nhân chính khiến tình trạng mất tín hiệu, chậm trễ xảy ra ở Newark. Nếu chúng ta cứ chần chừ, thì chuyện này sẽ không chỉ xảy ra ở một nơi mà sẽ lan rộng khắp cả nước. Vì thế, trong tuần tới, tôi sẽ đưa ra một kế hoạch mới để xây dựng lại toàn bộ hệ thống kiểm soát không lưu của chúng ta.”
Thống Đốc New Jersey Phil Murphy khen ngợi Duffy vì những nỗ lực cải thiện tình hình không lưu. Đồng thời, ông cũng kêu gọi chính quyền liên bang vào cuộc nhanh chóng để giúp giải quyết tình hình.
Trong thư, Murphy nhắc rằng: “FAA có nói là hiện nay Hoa Kỳ đang thiếu 3,000 kiểm soát viên không lưu. Tôi rất trân trọng việc ông cố gắng giữ và tuyển thêm người cho ngành này. Tuy nhiên, xin quý vị hãy ưu tiên khu vực Đông Bắc – vùng không phận bận rộn nhất cả nước – bằng cách nhanh chóng bổ sung nhân sự cho Khu Vực C của TRACON Philadelphia, và lên kế hoạch giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân sự dai dẳng tại TRACON New York.”
Hiện tại, FAA chưa đưa ra thêm phản hồi nào sau thông cáo ban đầu. Cơ quan Cảng Vụ cũng không bình luận về sự việc.
Gửi ý kiến của bạn
