Hôm nay,  

Lại Xì-Căng-Đan

02/08/201600:00:00(Xem: 11572)

...68%, tức là cứ 10 người thì đã có 7 người không tin bà...

Đại Hội Đảng DC khai mạc bằng một xì-căng-đan mới nữa của bà Hillary. Wikileak xì ra gần 20.000 emails trao đổi giữa các viên chức cao cấp nhất của Ủy Ban Quốc Gia Dân Chủ -Democratic National Committee-. Thú thật, kẻ viết này bắt đầu cảm thấy nhàm chán với những xì-căng-đan của bà Hillary quá rồi, nhưng vẫn phải viết.

Trong quy chế đảng phái Mỹ, các đảng DC và CH hoạt động rất biệt lập và với luật lệ rất lỏng lẻo, không có Trung Ương Đảng hay Bộ Chính Trị gì hết, mà chỉ có một ủy ban có tính cách phối hợp các hoạt động của các đảng bộ từng tiểu bang, dĩ nhiên vai trò lớn nhất là phối hợp và tổ chức cuộc vận động tranh cử tổng thống của đảng, trước là tranh cử trong nội bộ, sau là tranh cử chống đảng đối lập.

Bên DC, Ủy Ban này hiện nay được lãnh đạo bởi bà Debbie Wasserman Schultz, một dân biểu của tiểu bang Florida, và 5 phó chủ tịch – vicechair - trong đó có 3 phụ nữ, và một hội đồng ủy viên trong đó đại đa số là phụ nữ. Tất cả đều có quan hệ chặt chẽ với bà Hillary và tất cả đều công khai cổ võ cho nhu cầu có một phụ nữ làm tổng thống. Bà Schultz năm 2008 là đồng chủ tịch [co-chair] Ủy Ban Vận Động cho bà Hillary tranh cử tổng thống.

Trên nguyên tắc, Ủy Ban phải hoàn toàn trung lập, không chống phá hay giúp đỡ bất cứ đảng viên ứng cử bất cứ chức vụ nào, nhất là ứng viên tổng thống. Trên thực tế, ngay từ đầu, Ủy Ban đã bị tố cáo là cố tình giúp bà Hillary dìm các đối thủ trong nội bộ đảng DC. Rõ ràng nhất là việc Ủy Ban tổ chức các cuộc tranh luận.

Tranh luận là cách hữu hiệu nhất để các ứng viên tự giới thiệu mình với cử tri. Cách đây một năm khi cuộc chạy đua bắt đầu, ai cũng biết quá rõ bà Hillary, nhưng ngược lại, chẳng biết gì về các đối thủ của bà là TNS Sanders, cựu TNS Webb, cựu thống đốc OMalley, cựu thống đốc Chafee. Tất cả đều muốn càng nhiều tranh luận càng tốt, ngoại trừ bà Hillary muốn càng ít càng tốt. Cuối cùng thì Ủy Ban chỉ cho phép 6 cuộc tranh luận, so với 27 cuộc tranh luận năm 2008.

Đây là bài học xương máu của bà Hillary. Năm 2008, bà kiểm soát guồng máy đảng nhưng đã sơ hở, cho tổ chức quá nhiều tranh luận, giúp cho một ông tổ chức cộng đồng vô danh được cả nước biết đến, đưa đến kết quả bà Hillary chỉ được làm ngoại trưởng cho ông này. Đã vậy các cuộc tranh luận năm nay lại được tổ chức lúc đầu vào tối thứ bẩy hay tối chủ nhật là những tối ít người coi TV nhất vì đó là những tối dân Mỹ họp mặt gia đình, vợ chồng con cái dắt nhau đi ăn, đi tiệc tùng, đi coi xi-nê, đi gặp ông bà, họ hàng, bạn bè. Những người ngồi nhà thì lo coi football. Bị chỉ trích quá mạnh, bà Schultz đồng ý cho tăng lên 9 cuộc tranh luận, vẫn thua xa năm 2008, và đổi ngày qua những ngày trong tuần. Cụ Sanders ồn ào khiếu nại cũng chẳng thay đổi được gì hơn.

Bây giờ, wikileak xì ra cả chục ngàn emails, đầy rẫy bằng chứng về sự cấu kết giữa bà Hillary với Ủy Ban. Một danh sách ngắn những emails chính đã đặt Ủy Ban trong tình trạng cực kỳ bối rối vì chẳng những cho thấy Ủy Ban phe cánh chống phá cụ Sanders, mà còn làm nhiều chuyện mánh mung rất ma giáo trong hậu trường. Qúy độc giả có hứng thú có thể vào trang mạng này xem qua:

http://www.teaparty.org/detailed-list-findings-wikileaks-dnc-document-dump-178135/

Ở đây có chuyện khôi hài đáng nói. Ủy Ban lớn tiếng đổ thừa đây chỉ là hành động của Putin ăn cắp tin rồi xì ra để giúp ông Trump. Vấn đề thật ra không phải ai xì những emails này ra, dù là Nga hay Tầu hay Trump, mà là Ủy Ban đã làm những chuyện bê bối gì? Kiểu như ăn trộm bị cảnh sát bắt, ra tòa chu chéo tại cảnh sát bắt chứ nếu cảnh sát không bắt thì đâu có ai biết gì, đâu có sao!

Trước sự kiện phe cánh đành rành, bà Schultz đã phải loan tin sẽ từ chức sau khi đại hội chấm dứt.

Dĩ nhiên bà Hillary tránh cho xa chuyện này, lên tiếng là bà không biết gì về chuyện này hết, không dính dáng gì hết. Nhưng thực tế đứa con nít lên ba cũng nhìn thấy bàn tay phù thủy Hillary đằng sau. Ngay sau khi bà Schultz tuyên bố từ chức, bà đã được bà Hillary bổ nhiệm Chủ Tịch Danh Dự và Cố Vấn Trưởng Ủy Ban Vận Động cho bà Hillary, để tưởng thưởng công lao loại ông Sanders.

Bài viết này sẽ trình bày lại dưới đây vài dữ kiện chính, không thể liệt kê lại hai chục ngàn emails.

- Một trong những emails lộ liễu nhất, bàn về cách hại cụ Sanders. Có một ông trong cấp lãnh đạo Ủy Ban ra ý kiến nên kiếm một anh chị nào đó làm cò mồi, chất vấn về tôn giáo của cụ Sanders ngay trước cuộc bầu sơ bộ tại hai tiểu bang Kentucky và West Virginia. Ý muốn tố cụ Sanders vô tôn giáo hay có cảm tình với Do Thái giáo, hy vọng giảm hậu thuẫn của cụ trong khối cử tri Tin Lành Southern Baptist rất đông tại hai nơi này. Ủy Ban cũng đã có kế hoạch gài "gián điệp" vào trong tổ chức vận động tranh cử của cụ Sanders, cho người tham gia vào các cuộc mít–ting, hop mặt của cụ Sanders để quậy phá.

- Ủy Ban cũng gài gián điệp và "đặc công" đi phá ông Trump. Một email than phiền chỉ có vài ba người biểu tình trước đại hội của đảng CH, và kêu gọi "nếu các đồng minh của ta tại chỗ không có khả năng huy động người đi biểu tình, thì Ủy Ban phải gửi các nội trú của ta –our interns- tới đó" biểu tình. Nôm na ra, những người biểu tình hò hét ngoài hội trưởng đảng CH chỉ là đảng viên DC được huy động đến phá rối chứ không phải dân thường tự phát đến biểu tình chống ông Trump như truyền thông dòng chính mô tả.

- Ủy Ban trao đổi điện thư với hãng thông tấn Reuters, tìm cách phiạ tin về ông Trump rồi nhờ Reuters phổ biến. Trong khi đó, một email khác của một ông nhà báo của Politico gửi nguyên văn một bài viết về bà Hillary cho Ủy Ban đọc trước, trong đó có câu mở đầu "như đã thoả thuận, xin cho biết ý kiến". Một email khác nữa bàn thảo việc yêu cầu đài truyền hình phe ta MSNBC thu hồi một chương trình mổ xẻ quan hệ giữa Ủy Ban với bà Hillary vì bất lợi cho bà Hillary. Một email khác thảo luận về việc mớm những câu hỏi cho một nhà báo của CNN trước khi anh này phỏng vấn bà Hillary. Những emails này chứng tỏ rõ ràng sự cấu kết của truyền thông dòng chính với Ủy Ban Vận Động cho bà Hillary.

- Một email khác thảo luận việc phiạ một quảng cáo của một công ty của ông Trump tìm nhân viên, và quảng cáo này phải mang ngôn từ có tính kỳ thị phụ nữ để bà Hillary khai thác, chỉ trích ông Trump.

- Các emails cũng cho thấy cách Ủy Ban chuyển tiền bất hợp pháp cho bà Hillary. Luật bầu cử chia tiền yểm trợ cho cá nhân ứng viên tách riêng ra khỏi tiền yểm trợ cho cả đảng để giúp các ứng viên vào các chức vụ khác trên cả nước. Tiền yểm trợ cá nhân bị giới hạn rõ ràng ở mức 2.700 đô từ mỗi người, trong khi tiền yểm trợ cho cả đảng thì không giới hạn. Một số lớn tiền gây quỹ được quảng bá như gây quỹ cho đảng, nhưng sau khi tiền thu vào được –cachục triệu đô- thì Ủy Ban mánh mung, lách luật chuyển số tiền đó vào quỹ vận động tranh cử cho bà Hillary. Điển hình là hồi tháng Ba vừa qua, tổng cộng đã thu được 61 triệu cho cả đảng, nhưng các ứng viên chỉ nhận được có 1%, khoảng 600.000 đô, số còn lại, hơn 60 triệu, được chuyển lén qua quỹ của bà Hillary. Đại khái những số tiền lớn chuyển về Ủy Ban, Ủy Ban phân tán chia lại các tiểu bang trên giấy tờ để yểm trợ các ứng viên địa phương, nhưng các tiểu bang lại chuyển ngược về Ủy Ban dưới danh nghiã tiền gây quỹ của tiểu bang đóng góp vào quỹ của bà Hillary. Ví dụ do một nhà báo khui ra: bà Alice Walton [một trong những đại gia chủ chuỗi cửa tiệm Wal-Mart] yểm trợ 350.000 đô nhưng bà Hillary không được nhận vì đã quá mức giới hạn đóng góp cá nhân. Ủy Ban phân tán số tiền này và gửi cho cả chục tiểu bang. Các tiểu bang nhận được, gửi trả lại Ủy Ban dưới danh nghiã tiền gây quỹ từ cả chục ngàn cử tri của tiểu bang, số tiền này được Ủy Ban chuyển vào quỹ của bà Hillary, trở thành đóng góp hợp pháp. Đây dĩ nhiên là cách bà Hillary thu tiền vượt qua giới hạn gây quỹ cá nhân. Lại một hành vi lách luật mà không bị tội gì.

Còn vô số chuyện khác, nhưng bấy nhiêu đó cũng đủ cho quý độc giả có một khái niệm về cách "làm việc" của Ủy Ban.

Ưu tư trước mắt của bà Hillary là đại hội đảng và chạy đua cùng ông Trump. Và cả hai chuyện đều đang bị mây mù che phủ.

Đại Hội đảng DC mở màn trong rối loạn khi các cử tri trung thành của cụ Sanders gây náo loạn trong hội trường. Nhiều người la ó phản đối ông Sanders là "phản bội" khi ông lên tiếng hậu thuẫn bà Hillary, bất chấp những can gián và kêu gọi "đoàn kết" của chính ông Sanders. Điều đáng nói là đúng một ngày sau khi đọc diễn văn kêu gọi đoàn kết thì ông Sanders tuyên bố rút ra khỏi đảng DC, trở về vị trí "độc lập" như trước khi ông ra tranh cử tổng thống.

Cuộc vận động tranh cử tổng thống năm nay đúng là chân lên đầu, đầu xuống chân, tất cả bị đảo lộn, chẳng ai biết đâu mà mò. Trong khi ai cũng sợ đại hội đảng CH sẽ rối loạn vì rất nhiều người chống ông Trump, thì trái lại, đại hội CH diễn ra trong vòng trật tự. Cả chục ngàn cảnh sát huy động để bảo vệ đại hội đã chỉ phải đối phó với lèo tèo vài chục người biểu tình ngoài hội trường [đây là điều Ủy Ban của đảng DC than phiền như ghi ở trên]. Ngược lại, trong khi ai cũng nghĩ đại hội đảng DC sẽ rất nhàm chán, thuộc loại độc diễn, thì trái lại, đại hội này đã khai mạc trong rối loạn, khiến cảnh sát phải vào trong hội trường, dàn hàng trước diễn giả, rồi hộ tống bà Schultz vào hậu trường lại khi bà này bị phản đối, la ó, không đọc diễn văn được.

Cuộc chạy đua với ông Trump hình như có vẻ ngày càng vất vả. Những thăm dò dư luận mới nhất cho thấy một sự đảo ngược trong tỷ lệ hậu thuẫn giữa hai người. Trước đại hội CH, nói chung ông Trump thua bà Hillary khoảng 6-7 điểm, sau đại hội, ông Trump thắng chừng 3-4 điểm, thậm chí có thăm dò của Los Angeles Times cho thấy ông Trump thắng tới 7 điểm, một sự đảo lộn ít nhất là 10 điểm. Dĩ nhiên những con số này không chính xác lắm vì chỉ phản ánh một chuyển hướng bình thường sau mỗi đại hội đảng. Sau đại hội đảng DC, người ta ước tính hậu thuẫn bà Hillary sẽ tăng lại. Dù vậy, một sự đảo lộn tới 10 điểm cũng là quá lớn, rất đáng lo ngại cho bà Hillary, nhất là khi đại hội DC khai mạc trong hỗn loạn như ta thấy.

Ông Trump là một ứng viên có thể nói rất yếu, không có kinh nghiệm chính trị, ăn nói lung tung, quan điểm lỏng lẻo, là một người rất nguy hiểm, rất nhiều người sợ ông và hầu như toàn thể cấp lãnh đạo đảng CH chống, đúng ra rất dễ hạ. Nhưng trái lại, bà Hillary đã trầy do tróc vẩy vẫn không làm gì được. Bà Hillary cho đến nay đã tung ra cả chục triệu tiền quảng cáo chống ông Trump trong khi ông Trump chưa làm gì hết. Vậy mà kết quả ông Trump hiện nay vẫn trên bà Hillary vài điểm. Khi ông Trump thực sự ra quân thì tình trạng sẽ như thế nào?

Sự thật là vì bà Hillary cũng quá yếu, quá nhiều người nghi ngờ bà là không lương thiện, chuyên nói láo, không xứng đáng để được tin cậy vào chức vụ lãnh đạo cả nước. Báo cáo mới đây của FBI xác nhận bà Hillary là sư mẫu về nói láo.

Mới đây nhất, nhật báo USA Today, một tờ báo thuộc loại "phe ta" thân cận với phe cấp tiến, chưa bao giờ có tiếng là thân CH, đã có một bài khá dài của hai nhà báo trong nhóm FactCheck.org, là một trang mạng chuyên môn đi kiểm tra những tuyên bố của các chính khách cả hai đảng, từ tổng thống trở xuống.

Quý độc giả có hứng thú có thể truy cập để đọc nguyên văn bằng tiếng Anh.

http://www.usatoday.com/story/news/politics/elections/2016/07/24/fact-check-hillary-clinton-false-and-misleading-claims/87499416/

Bài báo liệt kê hàng loạt chuyện bà Hillary nói láo, liên quan đến đủ mọi vấn đề.

Trong lịch sử chính trị Mỹ, có lẽ chưa bao giờ ta thấy một chính khách nói láo như bà Hillary, kể cả ông chồng của bà hay ông tổng thống mánh mung nhất lịch sử Mỹ, Richard Nixon. TT Nixon chỉ dính dáng vào có một xì-căng-đan, Watergate, tìm cách nói dối quanh co, đành phải từ chức để tránh bị quốc hội lột chức. TT Clinton chỉ phạm tội nói láo khi chối bai bải chuyện gian diú với cô Monica, nhưng chuyện này là chuyện cá nhân chẳng quan trọng lắm mà cũng "thông cảm" được. Bà Hillary thì dính dáng vào hàng chục xì-căng-đan, nhưng nhờ chùi mép kỹ cũng như vì phe đảng, thoát nạn. Dưới thời TT Clinton đã lòi ra cả chục vụ xì-căng-đan, nhưng phải nói ngay, tất cả đều là xì-căng-đan liên quan đến bà Hillary chứ không phải của ông chồng, ngoại trừ vụ Monica. Các vụ Whitewatergate, cattlegate, filesgate, travelgate, Fostergate, Chinagate, PuertoRico pardongate, foundationgate, emailgate,... bây giờ DNCgate, tất cả đều mang dấu ấn... Hillary!

Nhiều người bênh vực bà Hillary sẽ cãi "chính khách nào mà không xạo? Ngay cả chính mình, ai dám vỗ ngực nói mình chưa bao giờ xạo?"

Không sai là ai cũng đã từng xạo hết, kể cả mấy đứa con nít lên ba, cũng có nhiều đứa đã biết nói láo bố mẹ rồi. Quý độc giả -rất xin lỗi!- cũng như kẻ viết này, đã nói láo không biết bao nhiêu lần trong đời. Nhưng mà quý độc giả cũng như kẻ viết này không tranh cử làm lãnh đạo tối cao của cả ba trăm triệu người. Làm sao chúng ta có thể so sánh với những tổng thống, vua chúa, quốc trưởng được? Nhưng ba xạo, nói láo, hứa cuội có phải là đức tính đáng kính trọng nơi người lãnh đạo cao nhất của cả nước không? Có phải vì ai cũng nói láo nên tổng thống tha hồ nói láo luôn, cho dù quyết định của tổng thống có tác động đến cả trăm triệu dân Mỹ, chưa kể dân cả thế giới?

Chính khách thì dĩ nhiên là xạo nhiều hơn người bình thường. Nhưng mà đến mức nào thì dung thứ được, đến mức nào thì quá đáng? Dường như đối với bà Hillary, không có giới hạn nào hết, bất cứ bà gian xảo đến đâu, nói láo đến đâu, khối cử tri của bà cũng sẵn sàng bỏ ngoài tai để tung hô. Nếu đã biết chính khách đó nói láo, đã biết họ hứa cuội sao lại bầu dựa trên những lời hứa cuội đó? Có mâu thuẫn không? Hay chỉ là tinh thần phe đảng mù quáng?

Lại xì-căng-đan, lại điều tra. Đây là điều phe CH tố cáo từ lâu rồi. Bà Hillary là người luôn luôn dính dáng vào đủ loại xì-căng-đan, đủ loại điều tra. Bầu bà lên làm tổng thống, có nhiều triển vọng cả nhiệm kỳ, bà sẽ phải lo chống đỡ các xì-căng-đan và điều tra. Ra thể thống gì nữa? Và ai lo việc nước? Tin giờ chót, giám đốc sở thuế IRS đã báo cáo cho Hạ Viện IRS đang nghiên cứu khả năng điều tra Quỹ Clinton Foundation. Lại điều tra! Làm sao niềm tin vào bà Hillary không ngày càng sa sút được?

Thật ra, những điều mà Ủy Ban của đảng DC làm, có rất nhiều triển vọng Ủy Ban của đảng CH cũng làm thôi, chẳng bên nào trong sạch hơn bên nào. Thực tế chính trị Mỹ là vậy. Dù sao, CH cũng không gặp những chuyện bê bối như DC vì Ủy Ban của CH không phe cánh, trái lại, bù đầu đu giây giữa 17 ứng viên, và cũng không có vấn đề tiền bạc vì ông Trump tự chi cho cuộc vận động của ông.

Nhìn vào vụ wikileah xì tin này, ta mới thấy cái khôn ngoan –hay gian y?- từ đầu của bà Hillary. Bà cho lập nguyên giàn máy chủ và hệ thống email cá nhân tại nhà, cốt để tránh mấy cái vụ bị xì kiểu này. Bà kiểm soát trọn vẹn, và khi cần thiết, xóa sạch trơn, xóa trong hộp thư mà xóa luôn trong điã cứng của giàn máy chủ. Cùng lắm thì chỉ bắt tội là bà đã xóa thôi, chứ chẳng ai biết được bà đã xóa những gì. Lấy ví dụ có một email của tổng thống Congo viết "Tôi mới gửi hai triệu đô vào Quỹ Clinton Foundation rồi đó, chừng nào thì chuyện tôi yêu cầu sẽ được bà thực hiện?" Giữa cái tội xoá email và cái tội trao đổi này lòi ra, chuyện nào nặng tội hơn? Thôi thì xóa hết cho tiện, cũng giúp cho FBI có dịp giải thích "không có bằng chứng phạm tội gì" để không truy tố.

Thật ra, việc bà Hillary gian trá, mánh mung,... cả thế giới đều biết từ lâu rồi. Thăm dò mới nhất của CNN [là đài TV phe ta được gọi miả mai là "Clinton News Network"!] cho thấy tỷ lệ dân Mỹ cho bà Hillary là không lương thiện và không đáng tin sau khi FBI báo cáo về vụ emails đã leo lên mức kỷ lục cao nhất: 68%, tức là cứ 10 người thì đã có 7 người không tin bà, so với 59% hồi tháng Năm. Các cử tri hậu thuẫn bà cũng biết hết từ lâu rồi, nhưng họ vẫn nhắm mắt bịt tai ủng hộ bà chỉ vì phe phái, vì lầm tin DC là "đảng của dân nghèo", và vì lo bảo vệ trợ cấp. (31-07-16)

Vũ Linh

Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: [email protected]. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.

Ý kiến bạn đọc
02/08/201616:21:10
Khách
Một người mánh mung, nói láo như vẹt, ngay khi ra
trước uỷ ban điều tra quốc hội về vụ email, bà đã
đưa tay lên thề nói thật, vậy mà bà cũng nói láo
nhiều điều, chính ông giám đốc FBI cũng phải
xác nhận bà đã nói láo. Còn tham nhũng thì càng
siêu tuyệt, ngay từ lúc bà còn làm đệ nhứt phu nhân
của tiểu bang Arkansas ! Tiền lớn, tiền bé gì bà
cũng không chê. Một người có quá nhiều tai tiếng
như bà mà ngồi vào cái ghế số 1 ở Tòa Bạch Ốc
thì không biết số phận của nước Mỹ sẽ ra sao ?
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.