Hôm nay,  

Sau Thảm Họa Cháy Rừng: Quý Vị Ở Los Angeles Cần Cẩn Trọng Với Nguy Cơ Ô Nhiễm Nguồn Nước

17/01/202500:00:00(Xem: 3288)
 
chay rung
Cháy rừng đã biến nhiều khu vực như Pacific Palisades, Altadena, Pasadena và các cộng đồng khác ở California thành những vùng hoang tàn, khói bụi mịt mù. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
 
Cháy rừng khiến khói lửa bao trùm bầu trời Los Angeles trong khi lực lượng cứu hỏa đang nỗ lực dập lửa. Những trận hỏa hoạn kinh hoàng đã càn quét qua khu vực, thiêu rụi hơn 10,000 công trình, phần lớn là nhà dân, biến nhiều khu vực như Pacific Palisades, Altadena, Pasadena và các cộng đồng khác ở California chỉ còn lại hoang tàn.
 
Khi lệnh sơ tán được gỡ bỏ và người dân bắt đầu trở về nhà, một mối nguy hiểm khác đang rình rập và đe dọa mọi người: ô nhiễm nguồn nước uống.
 
Điều đáng lo ngại là nhiều người không nhận ra rằng hệ thống cung cấp nước uống có thể bị ảnh hưởng nặng nề bởi cháy rừng cùng nguy cơ các hóa chất độc hại có thể xâm nhập vào nguồn nước.
 
Là một giáo sư về Kỹ thuật Xây dựng, Môi trường và Sinh thái thuộc Đại học Purdue, Andrew J. Whelton chuyên làm việc với các cộng đồng chịu ảnh hưởng bởi cháy rừng và các thảm họa khác. Trong suốt nhiều năm qua, nhóm của ông đã được mời để hỗ trợ sau những vụ cháy rừng nghiêm trọng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Trong một số tình huống khẩn cấp, họ không trực tiếp đến hiện trường mà tư vấn từ xa cho các viên chức tiểu bang và địa phương.
 
Hiện nay, một số hệ thống cung cấp nước tại khu vực Los Angeles đã bắt đầu phát đi cảnh báo về việc nguồn nước uống có thể không an toàn. Đây là vấn đề quan trọng mà cư dân trong khu vực, và những người sống gần nơi xảy ra cháy rừng, cần lưu tâm.
 
Nguy cơ ô nhiễm nước uống từ hỏa hoạn
 
Hỏa hoạn không chỉ thiêu rụi nhà cửa, mà còn gây ra những tác động nghiêm trọng đến nguồn nước uống, bao gồm cả hệ thống đường ống và bồn chứa. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.
 
Việc sử dụng một lượng nước rất lớn để dập lửa có thể làm cạn kiệt nguồn nước trong hệ thống. Hệ thống cấp nước thường không được thiết kế để dập tắt những đám cháy rừng quy mô lớn. Ngoài ra, các công trình bị hư hại có thể khiến nước bị thất thoát, làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nước. Đồng thời, thường thì khu vực có hỏa hoạn sẽ bị mất điện, nên không thể bơm kịp để bù lại lượng nước bị thất thoát. Những yếu tố này kết hợp lại gây ra hiện tượng giảm áp suất nước trong toàn hệ thống, dẫn đến tình trạng không còn đủ nước để sử dụng.
 
Hệ thống nước khi bị cạn kiệt trở nên rất dễ bị ô nhiễm bởi các hóa chất độc hại từ môi trường bên ngoài, làm tăng nguy cơ mất an toàn cho nguồn nước uống.
 
Ô nhiễm có thể xâm nhập từ nhiều nguồn: không khí, khói bụi, và đặc biệt là từ những phần hư hỏng của cơ sở hạ tầng hệ thống nước. Khi xảy ra hỏa hoạn, nhiệt độ cao có thể làm nóng chảy một phần các ống nhựa và đồng hồ đo nước, khiến các hóa chất độc hại chảy ra và len lỏi vào nguồn nước. Khói và bụi có thể bị hút vào hệ thống. Rồi các vết nứt, vỡ trong đường ống cũng khiến nhiều chất ô nhiễm khác xâm nhập vào hệ thống nước.

Theo nhiều nghiên cứu, một loạt hóa chất gây ung thư, như benzene, đã được phát hiện trong các hệ thống nước bị hư hỏng sau cháy rừng. Những hóa chất này không chỉ mang lại nguy cơ lâu dài mà còn có thể gây ra các vấn đề sức khỏe ngay lập tức nếu con người uống hoặc sử dụng nước bị ô nhiễm. Các triệu chứng bao gồm mắc ói, nhức đầu và viêm da rashes (nổi những nốt đỏ).
 
Đáng lo ngại hơn, các hóa chất độc hại này có thể bám vào bề mặt các ống dẫn và bồn chứa, thậm chí có thể thấm qua một số miếng gioăng đệm. Một số loại nhựa có thể hấp thụ hóa chất như miếng bọt biển, sau đó từ từ tiết chúng vào nguồn nước sạch, khiến nước tiếp tục bị ô nhiễm trong một thời gian dài. Muốn loại bỏ hoàn toàn các hóa chất này khỏi hệ thống nước có thể mất từ vài ngày đến vài tháng, tùy thuộc vào mức độ ô nhiễm.
 
Những biện pháp phòng ngừa và ứng phó
 
Để giảm bớt nguy hiểm, người dân và các công ty, xí nghiệp cần chú ý theo dõi các thông báo từ nhà cung cấp nước uống và cơ quan y tế địa phương về vấn đề an toàn nguồn nước.
 
Việc kiểm tra hóa chất là rất quan trọng để xác định xem nước có bị ô nhiễm hay không và mức độ ô nhiễm như thế nào.
 
May thay, hướng dẫn về ứng phó và phục hồi hệ thống nước sau hỏa hoạn đã được công bố từ năm 2024. Mọi người cũng có thể tìm hiểu thêm thông tin chi tiết từ các nhóm nghiên cứu, chẳng hạn như nhóm của Đại học Purdue.
 
Khi nào cần kiểm tra và lọc nước uống tại nhà?
 
Việc kiểm tra và lọc nước uống tại nhà đòi hỏi sự cẩn trọng. Sau các vụ cháy rừng như ở Maui, Hawaii vào năm 2023 và Camp Fire tại Paradise, California vào năm 2018, nhiều gia đình đã chi hàng trăm đến hàng ngàn MK để thuê các công ty đến kiểm tra nguồn nước. Tuy nhiên, nhiều kết quả lại không chính xác hoặc không liên quan. Một số vấn đề thường gặp như sau:

  • Nhiều mẫu nước được thu thập hoặc bảo quản không đúng cách, làm ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả kiểm tra.
  • Một số gia đình đã xả nước dơ ra khỏi hệ thống ống dẫn trước khi lấy mẫu, khiến cho mẫu nước không nói lên đúng tình trạng thực tế.
  • Nhiều mẫu nước không được kiểm tra các hóa chất thường có liên quan đến cháy rừng.
  • Mẫu nước không được lấy từ những vị trí quan trọng hoặc không đủ số lượng để đánh giá toàn diện tình trạng nguồn nước.
 
Việc tự ý lọc nước tại nhà chỉ nên được thực hiện sau khi đã xác định chính xác mức độ ô nhiễm. Nhiều hệ thống cung cấp nước trong khu vực đã đưa ra cảnh báo về vấn đề này. Người dân cũng cần lưu ý rằng các thiết bị lọc nước gia đình thường không được thiết kế để giải quyết tình trạng nước bị ô nhiễm nặng.
 
Để giúp người dân đưa ra quyết định đúng đắn, các công ty cấp nước cần nhanh chóng tiến hành kiểm tra và công bố kết quả về các hóa chất đang có trong hệ thống. Sau khi có kết quả kiểm tra và đánh giá nguy cơ, mọi người có thể cân nhắc việc tự kiểm tra nếu hệ thống ống nước bị hư hỏng hoặc nếu nước ô nhiễm đã xâm nhập vào hệ thống ống nước trong nhà.
 
Hy vọng phục hồi
 
Chờ đợi thông tin có thể khiến nhiều người thấy sốt ruột; nhưng sau hỏa hoạn, các chuyên gia thường không thể vào khu vực bị ảnh hưởng ngay lập tức để bắt đầu kiểm tra.
 
Tuy nhiên, lịch sử đã chứng minh rằng chúng ta có thể khôi phục hoàn toàn nguồn nước sạch, kể cả trong những trường hợp bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Sự hỗ trợ từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm sẽ giúp đẩy nhanh quá trình này. Và quan trọng nhất là, các cộng đồng phục hồi nhanh chóng và hiệu quả thường là những nơi mà người dân đoàn kết, đồng lòng giúp đỡ lẫn nhau để cùng vượt qua khó khăn.

Cung Đô biên dịch
Nguồn: “Wildfires can contaminate drinking water systems with harmful chemicals − here’s what Los Angeles needs to know” được đăng trên trang TheConversation.com.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Vừa được hay tin nhà văn Doãn Quốc Sỹ đã ra đi trong sự tĩnh lặng của một tâm hồn lớn. Tâm hồn tồn trữ sự bình an của thiền thực dụng qua sự sinh hoạt hằng ngày như là “vô công dụng hạnh.”
Trong buổi điều trần tại Thượng Viện vào ngày 9 tháng 9 năm 2025 về vấn nạn tham nhũng trong khoa học (corruption of science), một nhóm nhân chứng đã trình bày một nghiên cứu chưa được công bố và đưa ra một lời tuyên bố hùng hồn. Họ cho rằng đây chính là bằng chứng quan trọng cho thấy vắc-xin làm tăng cơ nguy mắc các bệnh mãn tính ở trẻ em. Nghiên cứu này thậm chí còn sắp xuất hiện trong một bộ phim được quảng bá rầm rộ mang tên “An Inconvenient Study” (dự kiến phát hành vào đầu tháng 10 năm 2025).
Tại Detroit, thành phố từng là biểu tượng của ngành công nghiệp xe hơi Mỹ, một cuộc khủng hoảng thầm lặng đang diễn ra trong các trường học: hàng ngàn học sinh, từ những đứa trẻ mẫu giáo đến học sinh khối K12, thường xuyên nghỉ học. “Nghỉ học thường xuyên” (chronic absenteeism) tức là nghỉ học ít nhất 10% số ngày học trong năm (tương đương 18 ngày đối với năm học 180 ngày). Hiện tượng này đã gia tăng mạnh mẽ trong thời kỳ đại dịch COVID-19 và vẫn đang là một vấn đề nhức nhối.
Có một câu hỏi thường trực trong tâm trí người tiêu dùng là: “Nên chọn rau củ quả tươi hay đông lạnh?” Trái với quan niệm phổ biến cho rằng đồ đông lạnh chưa ít chất dinh dưỡng hơn đồ tươi, các nghiên cứu khoa học và nhiều chuyên gia lại cho thấy một bức tranh khác, phức tạp và thú vị hơn nhiều. Một nghiên cứu đã so sánh giá trị dinh dưỡng của nhiều loại thực phẩm như bắp, cà rốt, bông cải xanh (broccoli), rau cải bó xôi (spinach), các loại đậu, đậu xanh, dâu tây (strawberries) và dâu xanh (blueberries) ở hai dạng đồ tươi và đồ đông lạnh. Kết quả cho thấy lượng vitamin trong rau củ quả đông lạnh “tương đương hoặc thậm chí cao hơn” so với rau củ quả tươi. Các nghiên cứu khác cũng xác nhận rằng sự khác biệt lớn về hàm lượng dinh dưỡng giữa hai loại thực phẩm này chỉ xảy ra khi rau củ quả tươi bị mất dưỡng chất sau vài ngày để trong tủ lạnh.
Đi bộ là một trong những hình thức vận động đơn giản và phổ biến nhất để giữ sức khỏe. Thế nhưng, chỉ cần thử bước lùi vài bước, lợi ích thậm chí còn nhiều hơn. Đi bộ kiểu ngược về phía sau, đi lùi, hay còn gọi là “retro walking,” đang ngày càng thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu và thể thao. Không chỉ giúp cải thiện thăng bằng, phương pháp này còn kích thích những nhóm bắp thịt ít được sử dụng và thậm chí còn có tác dụng tích cực đến não bộ.
Sự sống trên Trái Đất tuy phức tạp nhưng lại được hình thành từ một số ít thành phần cơ bản. Chẳng hạn, DNA và RNA của chúng ta chỉ được cấu tạo thành từ năm nucleobase, trong khi khoảng 90.000 loại protein khác nhau trong cơ thể đều được tạo nên từ 20 loại axit amin. Mẫu vật mà tàu vũ trụ OSIRIS-REx đem về trái đất từ tiểu hành tinh Bennu cho thấy sự hiện diện của cả 5 loại nucleobase – adenine, guanine, cytosine, thymine và uracil, cùng với các chất khoáng chưa từng thấy trước đây trong đá ngoài vũ trụ. Kết quả nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Nature Astronomy, còn cho thấy Bennu chứa nhiều loại muối khác nhau, vốn được cho là có vai trò quan trọng trong giai đoạn sơ khai của sự sống.
Dopamine, thường được mệnh danh là “hormone hạnh phúc,” từ lâu đã được xem như nguồn cơn của những cảm xúc vui vẻ, phấn khởi sau những lần mua sắm thỏa thích hay thưởng thức một tô phở ngon lành. Sự quan tâm đối với dopamine được thể hiện rõ ràng qua hàng ngàn clip trên TikTok, mọi người chia sẻ cách điều chỉnh dopamine, từ việc tìm cách tăng cường hoặc hạn chế dopamine hàng ngày, cho đến các khái niệm như “cao trào dopamine” (dopamine rushes), “thiếu hụt dopamine” (dopamine withdrawals), “cai dopamine” (dopamine fasts), hay “tái thiết lập dopamine” (dopamine resets).
Trong cuộc sống tất bật hàng ngày để mưu sinh, có người luôn thấy mình không có đủ thời gian để nghỉ ngơi và giải trí. Thậm chí có người làm ‘đầu tắt mặt tối’ cả đời mà vẫn không thấy đủ. Họ muốn có thêm thì giờ để làm những việc mình thích. Nhưng khổ nỗi, mỗi ngày chỉ có 24 giờ, mỗi năm chỉ có 12 tháng, và những người sống hơn 100 tuổi thì chẳng có mấy ai? Tuy nhiên, làm việc nhiều quá sẽ dễ đưa tới căng thẳng về thể chất và tinh thần để rồi kéo theo nhiều hệ quả tiêu cực, mà trong đó có việc sút giảm năng suất lao động và bệnh hoạn. Những nghiên cứu của y học ngày nay đã cho chúng ta thấy điều đó và khuyên con người nên có thì giờ cho sự nghỉ ngơi và giải trí.
Với lượng thông tin khổng lồ trong tầm tay, ngày nay chúng ta thường có xu hướng đọc lướt để tiếp nhận nội dung nhanh chóng. Nhưng các chuyên gia nghĩ gì về thói quen đọc này—và liệu bạn có nên thay đổi cách đọc của mình?
Tại sao không thử làm theo những cách mà khoa học ủng hộ này để đem lại hạnh phúc nhiều hơn trong đời bạn? Một vài người sinh ra hạnh phúc hơn những người khác. Nhưng cho dù bạn thuộc loại người ca hát yêu đời trong lúc tắm và nhảy múa trong mưa, hay là loại người có khuynh hướng khắc khổ hơn, thì hạnh phúc không chỉ là điều gì đó xảy ra đối với chúng ta. Tất cả chúng ta có thể thay đổi tập quán để theo đuổi nó nhiều hơn trong cuộc sống của mình.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.