Lời Khuyên Cho Những Người Đến Và Rời Nước Mỹ Chưa Phải Là Công Dân Hoa Kỳ

 

Quận Cam (VB) - Trong những tháng qua, giới truyền thông báo chí đã cảnh báo rằng không ai còn an toàn trước mục tiêu to lớn của chính quyền Trump là "đàn áp người nhập cư". Họ sẵn sàng sử dụng các hình thức kiểm tra gắt gao, thậm chí là phi pháp đối với những người đến và rời nước Mỹ mà chưa phải là công dân Hoa Kỳ.

 

Trong một cuộc họp báo trên mạng do tổ chức American Community Media (AcoM) tổ chức vào ngày 2 tháng 5 năm 2025, các chuyên gia, nhà hoạt động trong đã thảo luận về các mối đe dọa đối với cư dân có giấy tờ hợp pháp khi đến và đi từ Hoa Kỳ; đồng thời đưa ra những lời khuyên để giữ an toàn tại phi trường, biên giới.

 

Những diễn giả của cuộc họp báo:

Zahra Billoo, giám đốc điều hành, Hội đồng Quan hệ Mỹ-Hồi giáo Khu vực San Francisco (CAIR-SFBA)

Richard Herman, sáng lập viên, Herman Legal Group

Madhurima Paturi, sáng lập viên, Paturi Law

Xiao Wang, tổng giám đốc điều hành, Boundless Immigration

 

Các vụ trục xuất, giam giữ và từ chối cấp visa đối với hành khách đang khiến người Mỹ tự hỏi liệu ai còn an toàn tại quốc gia từng được xem là thiên đường của di dân này. Cùng với việc tăng cường chặn, khám xét người tại biên giới và sân bay Hoa Kỳ, thiết bị điện tử đang trở thành mục tiêu ở mức cao nhất. Vào năm 2024, nhân viên Cơ Quan Hải Quan Và Kiểm Tra Biên Giới (CBP) đã kiểm tra hơn 420 triệu du khách vào Hoa Kỳ. Trong số này, 47,047 người đã bị tìm lục soát thiết bị điện tử. 90% trong số các trường hợp khám xét là ở mức "basic", liên quan đến việc kiểm tra tin nhắn và nội dung.

 

Bắt đầu từ tháng 3 năm nay, nhân viên Cơ Quan Thực Thi Di Trú Và Hải Quan (ICE) đã kiểm tra 1.3 triệu sinh viên nước ngoài thông qua SEVIS, một cơ sở dữ liệu tội phạm liên bang. Họ tuyên bố phát hiện ra khoảng 6,400 "vi phạm". Đa phần các vi phạm này là nhỏ; hoặc là các cáo trạng đã bị hủy bỏ hoặc không bao giờ được đưa ra xét xử. Nhưng những “vi phạm” này đã được chính phủ sử dụng như cái cớ để chấm dứt chuyện học tập của nhiều sinh viên; khoảng 3,000 visa du học bị thu hồi. Điều này dẫn đến hơn 100 vụ kiện chính phủ Mỹ; các thẩm phán đã yêu cầu tạm ngưng việc thực thi trên toàn quốc. Vào ngày 25 tháng 4, chính quyền Trump phải hủy bỏ các hành động sai trái kể trên, nhưng bắt đầu xây dựng một chính sách mới để kiểm tra sinh viên nước ngoài.

 

Diễn giả Madhurima Paturi của tổ chức Paturi Law cho biết vào cuối tháng 4, số lượng người gọi đến nhờ hỗ trợ là hơn 300 trường hợp, đặc biệt là sinh viên có visa F-1. Nhiều trong số họ là người Ấn Độ, nói rằng qui chế du học sinh của họ bị chấm dứt vì các vi phạm đơn giản như lái xe quá tốc độ hoặc không bật đèn tín hiệu. Những sinh viên này nằm trong số hàng nghìn visa bị thu hồi, nhưng cuối cùng đã được chính quyền Trump trả lại do bị kiện. Tuy nhiên, nhiều sinh viên đã phải tự trở về nước trước khi sai lầm của chính phủ được sửa chữa. Với visa F-1, quyền được ở lại Mỹ bị chấm dứt vào cùng ngày nó bị hủy bỏ. Một số sinh viên phải rời nước Mỹ khi họ sắp tốt nghiệp; nhiều người đã có giấy phép làm việc.

 

Các chuyên gia cho rằng cách làm việc tùy tiện như vậy của chính phủ Trump sẽ dẫn đến những thiệt hại lớn cho nền kinh tế Hoa Kỳ. Sinh viên quốc tế sẽ đặt câu hỏi “Tại sao tôi phải đến đây? Không đáng! Họ không cần chúng tôi!" Vào năm 2023, sinh viên nước ngoài đã chi 50 tỷ đô la tại Hoa Kỳ, bao gồm học phí và chi phí sinh hoạt. Bên cạnh đó, khách du lịch nước ngoài đã chi 100 tỷ đô la cho ngành công nghiệp du lịch Hoa Kỳ. Vào tháng 12 năm 2024, nhóm nghiên cứu Tourism Economics dự báo lượng du khách nước ngoài sẽ tăng 8.8%; chi tiêu của du khách nước ngoài sẽ tăng 16% vào năm 2025. Nhưng đến đầu tháng 4, nhóm này dự báo lượng du khách sẽ giảm 9.4%, tương đương với thất thu lên tới 9 tỷ đô la của ngành du lịch.

 

Ông Herman gọi giai đoạn hiện nay là thời kỳ “không chào đón” lớn nhất của nước Mỹ.  Các sân bay hiện không chỉ là nơi máy bay hạ cánh và hành khách đi qua hải quan. Chúng là khu vực thực thi luật nhập cư, và không chỉ đối với người nước ngoài. Đã có nhiều trường hợp công dân Hoa Kỳ bị giam giữ, thiết bị điện tử của họ bị tịch thu, và quyền riêng tư “luật sư-thân chủ” bị xâm phạm.

 

Theo Zahra Billoo của tổ chức CAIR-SFBA, công dân Hoa Kỳ có quyền tuyệt đối để nhập cảnh trở lại Hoa Kỳ. Nhưng nay họ có thể bị đối xử không đúng với pháp luật tại sân bay. Họ có thể bị tạm giữ, thẩm vấn, có thể bị lục soát đồ đạc bao gồm cả các thiết bị điện tử. Bà Billoo khuyên những công dân Hoa Kỳ gốc Hồi Giáo nên chuẩn bị cách đối phó khi xuất nhập cảnh. Khi bị hạch hỏi, có thể trả lời theo luật định  “Tôi sẽ chọn im lặng”, hoặc hỏi “Tại sao câu hỏi đó lại liên quan đến việc nhập cảnh của tôi?”

 

Đối với những người không phải công dân Mỹ, bao gồm cả thường trú nhân, những người không có quyền tuyệt đối để nhập cảnh lại đất nước, lời khuyên của bà Billoo nghiêm ngặt hơn: Giảm thiểu việc đi lại không cần thiết.

 

Billoo kể chuyện về một người có visa du học, hoàn hảo trên mọi phương diện, nhưng đến từ một trong những quốc gia nằm trong danh sách 'lệnh cấm người Hồi giáo' mới có thể được ban hành bởi chính phủ Trump. Anh ta gọi cho bà, cho biết mình đã đính hôn, và đám cưới sẽ diễn ra vài tuần nữa tại quê nhà. Anh hỏi bà có nên đi về không? Bà giải thích rằng anh ta không thể quay lại được nếu lệnh cấm được ban hành. Và anh ta đã phải hoãn đám cưới.  Đây là một quyết định khó khăn đối với những người không phải công dân Hoa Kỳ. Cho dù sác xuất xảy ra chuyện bị cấm nhập cảnh là không cao, nhưng chính quyền đã thành công mục đích khiến mọi người sợ hãi.

 

Diễn giả Xiao Wang của tổ chức Boundless Immigration cho biết hiện nay có trường hợp nhân viên CBP yêu cầu một số thường trú nhân hợp pháp ký vào Mẫu I-407, tự nguyện từ bỏ thẻ xanh của họ tại phi trường. Những người đã từng ký vào mẫu đơn tố cáo rằng họ bị lừa dối về hậu quả của việc không ký, và họ không hiểu đầy đủ những gì họ đang ký. Một số người được thông báo rằng họ không thể nhập cảnh lại Hoa Kỳ nếu họ không ký! Ông Wang khuyên những thường trú nhân Hoa Kỳ không nên ký bất kỳ tài liệu nào trước khi gặp luật sư. Mặc dù thường trú nhân hợp pháp không có quyền có luật sư trong khi bị CBP giam giữ và thẩm vấn ban đầu, nhưng họ có thể thuê luật sư trong thời gian bị giam giữ dài hạn, và có quyền được xét xử bởi một thẩm phán di trú trước khi bị tước thẻ xanh.

 

Theo ông Wang, thường trú nhân cũng có quyền hợp pháp để nhập cảnh lại Hoa Kỳ trừ khi vi phạm một số qui định. Một trong số qui định này là việc rời Hoa Kỳ trong thời gian liên tục hơn 180 ngày; điều có thể được hiểu là từ bỏ yêu cầu thường trú nhân. Ông khuyên những thường trú nhân nếu có nhu cầu ra khỏi Hoa Kỳ trên sáu tháng nên xin giấy phép tái nhập cảnh (re-entry permit). Đồng thời họ cũng nên mang theo những giấy tờ khai thuế, hợp đồng thuê nhà, phiếu lương… là những chứng từ chứng minh vẫn sinh sống và làm việc ở Hoa Kỳ.

 

Ông Wang nói chúng ta đang ở trong thời điểm chưa từng có, khi ngay cả công dân Hoa Kỳ cũng đang bị giám sát chặt chẽ hơn. Lời khuyên chung mà tổ chức Boundless Immigration đưa ra cho những người có việc phải rời nước Mỹ: Hãy biết quyền của mình trước khi đi; đừng ký bất kỳ điều gì mà mình không hiểu; mạnh dạn đặt câu hỏi nếu thấy có điều gì đó không ổn đối với nhân viên di trú.