Tưởng Niệm Nhà Văn Doãn Quốc Sỹ và các Bậc Đại Cư Sĩ Thân Giáo Sư, Một Thời Cưu Mang

Vừa được hay tin nhà văn Doãn Quốc Sỹ đã ra đi trong sự tĩnh lặng của một tâm hồn lớn. Tâm hồn tồn trữ sự bình an của thiền thực dụng qua sự sinh hoạt hằng ngày như là “vô công dụng hạnh.”
Xin cho tôi được phép gọi nhà văn Doãn Quốc Sỹ bằng Thầy. Thầy dạy học bộ môn “Văn học tiểu thuyết” tại Viện Cao Đẳng Hải Đức Nha Trang năm 1975. Khi ấy, Thầy dạy suốt một tuần lễ bằng đề tài này. Quý anh em học Tăng ngày hai buổi cắp sách đến lớp ngồi học với Thầy. Thầy thường gọi quý anh em học Tăng là “đạo hữu” nghe hơi lạ lạ, nhưng đôi ba ngày lại quen và thấy gần gũi làm sao. Người Thầy hiền hậu, nhẹ nhàng, hiện lên nét mặt dung dị của một bậc Thầy giàu tính văn chương chữ nghĩa. Nhất là tính hiền hậu ấy lại giảng dạy “Văn học tiểu thuyết” cho quý Thầy tu, thật là “Ngựa đua dưới nước, thuyền chèo trên non.”
Rồi lại một lần, nhân duyên khác được gặp lại Thầy trong buổi ra mắt sách Huyền Thoại Duy Ma Cật của Ôn Tuệ Sỹ, tại nhà hàng Kim Sơn, Houston, Texas. Lần này được chụp hình chung với Thầy cùng triết gia Phạm Công Thiện. Đúng là “Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ, vô duyên đối diện bất tương phùng.”
Thế rồi, đường ai nấy đi. Triết gia Phạm Công Thiện đã ra đi, và bây giờ Thầy Doãn Quốc Sỹ cũng ra đi. Tất cả đều ra đi hết. Ra đi một người Thầy mang theo hai tiếng “đạo hữu” của tôi qua những thập niên thời đó. Thời của những học Tăng được sự giáo dưỡng của quý Ôn Già Lam – Giám viện, Ôn Thiện Siêu – Viện trưởng, Ôn Đỗng Minh – Phó Viện trưởng, Ôn Trừng San – Giám sự, Ôn Tuệ Sỹ – Giám học học vụ… và các bậc đại cư sĩ thân giáo sư như là: Giáo sư Cao Hữu Đính, dạy Lịch sử Đức Phật, Thập Đại Đệ Tử…; Giáo sư Võ Hồng – Nhà văn Hoa Khế Lưng Đồi, hay Chuyện Loài Vật, Chúng Tôi Có Mặt; Giáo sư Võ Đình Dzũ dạy Anh văn; Giáo sư Ngô Trọng Anh dạy Kinh tế Dầu Lửa Thời Đại. Học Cao Đẳng Chuyên Khoa Phật Học, ấy vậy mà Ban Giám Đốc mời các vị đại cư sĩ, thân giáo sư dạy các bộ môn xã hội học cho anh em học Tăng, quả là tiến bộ để đuổi kịp theo đà văn minh tiến bộ thời đại.
Khi mà hay tin Thầy Doãn Quốc Sỹ ra đi, sau chuyến hoằng pháp tại Oklahoma City về, gọi thăm nhà văn Vĩnh Hảo, nhà báo Huỳnh Kim Quang, tâm sự đôi điều mà thấm thấu sự đời: cái gì rồi cũng ra đi.
Giờ ngồi nơi căn phòng làm việc để tưởng niệm lại các bậc đại cư sĩ, thân giáo sư thời xưa mà thắp một nén hương lòng, kính dâng cầu nguyện cho tất cả con người đều được bình an hạnh phúc hôm nay và mai sau.
San Diego, CA
Ngày 17/10/2025
Chùa Long Sơn
Thích Nguyên Siêu


