Tôi gọi Nguyên Sa là thi sĩ của nhiều mặt văn nghệ vì ông viết nhiều mặt: Sách giáo khoa Triết học, sách về một tác giả Triết cổ thụ của Pháp, sáng tác thể truyện ngắn, thể thi ca, làm báo về những ca sĩ, chủ trương một tạp chí thời danh… Ở thi ca ông nổi trội nhứt với những bài thơ tình

hai câu liễn ở cổng trường Petrus Ký, nay đã không còn: Khổng Mạnh cương thường tu khắc cốt. Âu tây khoa học yếu minh tâm mà vị Giáo sư Hán văn kỳ cựu của trường cách đây 7, 8 chục năm đề nghị, biểu lộ tinh thần của ông Trương Vĩnh Ký.

Vậy đó, điều kiện làm việc của những người vắt đến tận cùng sức khỏe để xây dựng chế độ! Vậy đó, số phận của Giáo Sư Đại Học! Nửa dân tộc đã chịu đựng gần phần tư thế kỷ, nay cả nước đang trong cảnh trầm luân, quốc nạn kéo dẫn dân tộc đi xuống con đường dốc thẵm mịt mùng. Gió lạnh của ngày giáp Tết đánh bật dậy lớp da gà trên tay Minh

Vô tình anh thấy tấm bảng dán ở đây bằng hai thứ tiếng mà lúc vào vô ý chẳng thấy: “Vì sức khỏe của bệnh nhân, xin bà con bè bạn đừng vào phòng.” Người bạn chợt húng hắng ho, anh nhìn hàng cây xơ xác trước cổng bệnh viện, gió đông lạnh thổi bay trần trụi thêm những chiếc lá trên cành vốn đã lơ thơ…

Kiều khuyên Từ Hải ra hàng nên Từ bị phục binh vì Tôn Hiến bội hứa. Từ chết đứng như một cột trụ chống trời. Kiều khóc than thì thây Từ mới ngã xuống. Câu cảm động nhứt đoạn nầy là : Tôi tưởng vậy có đâu hay vậy!

tâm đầu ý hiệp, Kiều được Từ bỏ tiến chuộc ra cất nhà cho ở. Rồi Từ Hải thực hiện chí giang hồ thu thập quân binh, rước Kiều về, Kiều trả ơn trả oán. Hải lúc nầy mang chí lớn quyết kéo quân về đế kinh tập tan cơ đồ đương thối nát, bất lương

Đoạn nầy tóm lược từ lúc Kiều về làm mọi hoa nô cho nhà Hoạn thư, nàng con quan thâm độc nầy bắt Kiều thiết đãi ngưòi tình Thúc sanh để Kiều bẽ bàng vì hai duyên phận. Hả hê rồi họ Hoạn cho Kiều ra giữ Quan Âm các. Thúc sanh mắc kế vợ lén ra

Đoạn nầy tóm lược - mà không đi vào chi tiết - từ lúc gia biến do thằng bán tơ vu vạ cho tới chuyện Kiều bán mình cho họ Mã, rồi qua tay tú bà, gặp Thúc sinh, bị Thúc ông kiện rồi bị Hoạn Thư sai bọn tay sai đầu trâu mặt ngựa đốt nhà, rưới thuốc mê bắt đem về hành hạ, cho xuống làm gia nô khiến thân thể tàn tạ, tóc rối da chì…

Hương chức hội tề địa phương ác độc nhũng lạm còn ác hơn cọp dữ. Bởi vậy ông bà mình mới nói: Tàn chính mãnh ư hổ. Con phải đi khỏi chỗ nầy để bảo vệ thân... Giọng má run run trong nước mắt. Thân gái xa nhà hiểm nguy nhưng đi được cứ đi. Ai cũng muốn xa chốn nầy. Thời cuộc làm mấy thứ lộn tùng phèo hết.

Đoạn nầy tả được mối tình sâu đậm của Kiều với Kim Trọng, xứng đáng cho sự thương nhớ của Trọng với Kiều sau nầy trong bao nhiêu năm cách biệt. Trước mối tình đẹp tha thiết của đôi thiếu niên tài sắc