Soi gương không phải để xem mặt mũi hôm nay có đẹp hơn mặt mũi hôm qua, mà soi là soi cái diện mạo đạo đức, kiến thức, kinh nghiệm sống ở đời của chính mình. Hôm nay có tốt đẹp, thiện mỹ hơn ngày qua hay không.

Trải lòng thương khắp đại địa sơn hà / Lửa tam-muội thắp châu thân đại định / Tòa kim-cương kết một đóa hồng liên / Ôi uy nghi, bất động địa bồ-tát / Nhật nguyệt cùng soi nơi chốn thiêng / Bi tâm bất hoại để lại tim bất hoại / Thế giới nghiêng mình chắp những búp tay sen

Đêm yên tĩnh. Nhìn ra khung kiếng cửa sổ chỉ thấy một màu đen, đậm đặc. Cây cối, hàng giậu, lẳng hoa, bồn cỏ, ghế đá, và con đường ngoằn ngoèo trong công viên, có thể sẽ khó cho khách bộ hành nhận ra vị trí và thực chất của chúng. / The night is quiet. Looking through the window pane, I see only a solid black color. Trees, hedges, flower beds, lawns, benches, and winding paths in the park can make it difficult for pedestrians to discern their location and character.

Và dù thế nào, trong lịch sử nhân loại, hơn hai nghìn năm trăm năm trước, đã có một đức Phật sinh ra trong cõi đời ô trược, vượt lên từ cõi ấy như hoa sen vươn khỏi bùn lầy, trải bao khổ nhọc tìm cầu chân lý; và cuối cùng, sau 49 ngày đêm thiền định, vừa khi Sao Mai mọc, đã chứng được tuệ giác vô thượng.

Người hiền trí là người đã thấy, đã tin, và tinh tấn thực hành những điều tự mình chứng ngộ và chứng nghiệm, bằng cách tiến tới một cách thông tuệ và vững chãi, tiến tới mãi, buông bỏ và vượt thoát những sở tri kiến vừa đạt được, để tiến đến sự hoàn thiện nhân cách và giải thoát giác ngộ hoàn toàn như đức Phật.

Bỗng “một hôm, ngọn gió tình yêu lại”. Đời kéo ta đi từ thuở ấy. Quê xưa bỏ lại, hăm hở chạy theo tiếng gọi con tim. Tiếng gọi dịu dàng, nhỏ nhẹ, mà kéo sập cả khung trời lý tưởng xung thiên. Để rồi đi quanh, đi quanh, trên những con đường đầy hoa thơm mật ngọt; say mèm đời ong bướm. Có những đêm giật mình trở giấc. Nằm im. Lắng nghe tiếng lặng đêm sâu.

Khí hậu bất thường thì cũng chẳng lạ gì trong cõi đời vô thường. Cũng như già, bệnh, chết: chẳng có gì phải than thở, phiền nàn, khổ đau, nếu thường trực thấy rõ bản chất của chúng. Nhưng không vì đời vô thường mà cố ý tạo nên những điều bất thường, vì những điều bất thường to lớn có thể ảnh hưởng cả hành tinh, hủy hoại cuộc sống tươi đẹp của các thế hệ con cháu mai sau, mỗi người chúng ta đều có trách nhiệm.

Ước vọng mùa xuân, tùy theo tâm thức và hoàn cảnh riêng, mỗi người có thể tự chọn cho mình là nắm bắt, hay buông bỏ. Cách nào cũng có niềm vui của nó. Nhưng cách của nhà đạo có lẽ là cách hay nhất để dọn mình cho một mùa xuân thường lạc.

Đường dài đã mỏi cuộc rong chơi / Quay đầu vẫn thấy quê xa vời / Hồng trần xuôi – ngược chừng quen nếp / Ngồi đây, lắng xuống những bụi đời.

Cho nên, việc phục hoạt hồi sinh một tập thể Tăng đã (gần như) chết, một tổ chức trống rỗng không còn một nhân sự nào, đòi hỏi một bậc trí tuệ cao viễn, đạo lực thâm sâu, chứ không phải chỉ trọng nơi áo mũ hay tuổi đời tuổi đạo; và cũng không thể trông cậy nơi những người mà tâm bồ-đề đã thối thất từ lâu.