Richard Holbrooke là một nhân vật kiệt xuất trong nền ngọai giao hiện đại của nước Mỹ. Ông còn là một nhà báo ngọai hạng được sự mến chuộng và tin tưởng của giới truyền thông báo chí. Không may, ông mất sớm vào cuối năm 2010, khi mới có 69 tuổi đang lúc còn làm việc trong chính quyền của Tổng thống Barack Obama. Bao nhiêu nhân vật lãnh đạo trong chính giới của Mỹ và của nhiều quốc gia trên thế giới đã bày tỏ lòng thương tiếc trước sự ra đi của một chính khách lỗi lạc này.

Tháng 6 năm 2012 vừa rồi, trong chuyến đi Âu châu, tôi đã có dịp đến thăm gia đình chị Trần Thị Lài tại thành phố Cracovie là cố đô của nước Ba lan. Chị Lài theo học Ban Cử nhân Văn chương Pháp tại Đại học Văn khoa Saigon vào giữa thập niên 1950. Hồi đó, chúng tôi cùng sinh họat chung với nhau trong Nhóm Sinh viên Công giáo do cha Nguyễn Huy Lịch làm Tuyên úy hướng dẫn.

Nhạc trưởng Lê Như Khôi vừa mới qua đời tại Pháp vào ngày 9 tháng Giêng năm 2013, ở tuổi 93. So với mấy bào huynh của anh là Giáo sư Lê Ngọc Hùynh, Nhạc trưởng Lê Huy Giáp và Linh mục Lê Huy Bảng, thì anh Khôi đã sống thọ hơn nhiều.

Tôi lại vừa đến Philadelphia vào buổi chiều Chủ nhật 30 tháng 12 năm 2012. Trời khá lạnh, vào khỏang 0 độ C, nhưng lại không có mưa và cũng không còn nhiều tuyết trắng đọng lại trên các đường phố – khác hẳn với các thành phố Montréal, Toronto ở Canada là nơi có tuyết dày lên đến trên 20 centimet phủ kín khắp nơi và độ lạnh vào cỡ -10 độ C.

Bác Chín là tên gọi thân thiết riêng tư trong nhóm bạn hữu chúng tôi ở Saigon sau năm 1975 để gọi Bác Chín Tân (Chân Tín) - nhằm tránh sự theo dõi của mấy người công an mật vụ vốn thường bám sát những “đối tượng khả nghi”. Còn thông thường, thì mọi người đều gọi ông là Cha Chân Tín – nguời Mỹ thì gọi ông là Father Chân Tín.

(Nguyên tác bản tiếng Anh: Thinking the Twentieth Century. By: Tony Judt with Timothy Snyder. Nhà xuất bản The Penguin Press, New York ấn hành năm 2012. Sách dày trên 400 trang với bìa cừng. www. Penguin.com.)

Được sự đồng ý của Ban Tổ chức cuộc Hội thảo, tôi xin hạn chế việc trình bày vào khía cạnh thực hành của công cuộc Xây dựng Xã hội Dân sự (XHDS) tại Việt nam trong giai đọan hiện nay vào đầu thế kỷ XXI.

Tôi đã đọc khá nhiều cuốn hồi ký và tiểu sử của những nhân vật Việt nam cũng như ngọai quốc. Phần nhiều đây là những cuốn sách rất có giá trị, nó giúp cho người đọc hiểu biết rõ ràng hơn về các nhân vật lịch sử trong bối cảnh văn hóa xã hội đương thời.

Tôi chưa bao giờ được gặp nhà giáo nhà văn Phạm Duy Khiêm (1908 – 1974), mà sau này vào năm 1954 – 55 ông đã làm Đại sứ của Việt nam tại Pháp. Từ lâu, tôi được nghe đến danh tiếng ông Khiêm là người Việt nam đầu tiên có văn bằng Thạc sĩ chuyên về bộ môn Văn phạm tiếng Pháp,

(Bài viết nhân đọc sách “ Hai Mươi Năm Miền Nam 1955 - 1975” của tác giả Nguyễn Văn Lục do Tủ sách Tiếng Quê Hương ấn hành tại Mỹ năm 2010.)