Hôm nay,  

Sự Tức Giận Và Hận Thù

06/07/200800:00:00(Xem: 7391)

Nguyên Tác: Đức Đạt Lai Lạt Ma; Chuyển ngữ: H.T. Thích Trí Chơn

(Trích từ cuốn sách “The Heart of Compassion”)

Sự tức giận và hận thù là hai ác tính độc hại nhất đối với người thực hành Tâm Bồ Đề. Chư vị Bồ Tát không bao giờ sanh tâm sân  hận mà các ngài luôn luôn tìm cách khống chế diệt trừ chúng. Muốn thực hiện điều này hành giả phải tu tập hạnh nhẫn nhục và hỷ xã. Trong tác phẩm “Bồ Tát Đạo Hành” mở đầu chương sáu nói về hạnh Nhẫn Nhục, ngài Tịch Thiên (Shantideva) dạy rằng tánh giận dữ và hận thù không chỉ gây tai hại cho chúng ta trong hiện tại mà cả tương lai nữa. Ngoài ra chúng cũng sẽ tiêu diệt hết những công đức quá khứ của chúng ta.

Người thực hành hạnh nhẫn nhục cần phải chống trả và điều phục cái tâm sân hận. Ngài Tịch Thiên bảo rằng việc quan trọng nhất là tìm lý do gây nên sự giận dữ và thù hận. Nguyên nhân chính là vì con người gặp điều không như ý và bất mãn. Khi quá khổ đau và tuyệt vọng chúng ta dễ dàng bị quẫn trí để rồi đưa đến sự tức giận và căm hờn.Ngài Tịch Thiên dạy rằng điều căn bản lúc tu tập hạnh nhẫn nhục để tinh thần không bị xáo trộn bất an, hành giả không nên nghĩ đến các sự việc như chính mình hay người thân gặp cảnh khó khăn, điều rủi ro xảy đến cho mình hay người khác đang phá hoại, ngăn cản công việc của chính mình v..v.. Trong hoàn cảnh bất mãn và phiền muộn này đã đổ thêm dầu vào ngọn lửa căm giận và hận thù nơi tâm con người. Cho nên ngay từ lúc đầu, việc quan trọng là đừng để cho tình trạng trên xảy ra khiến cho tâm của bạn không còn thanh tịnh. Ngài cũng khuyên bảo bằng mọi cách chúng ta cố gắng khống chế và loại trừ ý tưởng sân hận gây tai hại cho chính mình và kẻ khác. Đây là lời dạy rất bổ ích.

Nếu giữ được tâm an lạc tự tại, khi gặp phải nghịch cảnh chướng duyên sẽ là bí quyết giúp bạn chế ngự không để các ác tính giận dữ và thù hận phát khởi. Ngài Tịch Thiên dạy rằng khi đối đầu với cuộc sống không như ý, bạn đâm ra chán nãn bực bội; điều đó sẽ không giúp bạn giải quyết được gì để vuợt qua nổi khó khăn mà đôi khi nó còn gây thêm phiền não dẫn đến hậu quả là tâm của bạn không bao giờ cảm thấy an lạc.Sự lo lắng và buồn phiền sẽ gây ảnh hưởng tai hại đến giấc ngủ của bạn không được thẳng giấc, ăn uống không biết ngon và sức khỏe của bạn dần dần bị suy sụp. Ngài Tịch Thiên cũng khuyên rằng nếu xét thấy vấn đề có thể giải quyết thì bạn không nên quá bận tâm hay suy nghĩ. Trái lại, trường hợp nếu biết rằng không cách gì khắc phục được sự khó khăn đó thì bạn có sanh tâm phiền muộn khổ đau cũng chẳng ích lợi gì. Bởi thế, trong mọi hoàn cảnh thuận nghịch vui buồn, bạn cố gắng làm chủ giữ tâm mình an nhiên tự tại không để ngoại cảnh chi phối bạn mới có được sự an lạc lâu dài.Đại để có hại loại sân giận và hận thù gây nên do sự bất mãn và thiếu hạnh phúc nơi con người. Trước nhất là loại khi có ai gây hại đến mình, bạn cảm thấy không vui khiến bạn nổi giận hận thù kẻ đó. Thứ hai là mặc dù người ta không làm gì hại mình nhưng vì thấy họ kinh doanh thành công trở nên giàu có rồi bạn sinh tâm đố kỵ thù ghét họ. Ngoài ra cũng có vài trường hợp khác nữa. Chẳng hạn gặp người hành hung gây hấn đã thương đến thân xác mình khiến bạn tức giận oán thù. Có kẻ tranh đoạt của cải tài sản hay chửi bới nhục mạ khiến bạn nổi sân thù ghét họ.

Khi bạn giận dữ với người không trực tiếp gây đau đớn hay thương tích gì đến thân thể của bạn mà họ chỉ làm mất danh dự, tiếng tăm hoặc xâm phạm đến của cải vật chất của bạn thì bạn nên bình tĩnh tự hỏi như thế này:

“Tại sao ta lại bực tức, giận hờn về các sự việc không như ý trên" Phân tích bản chất đích thực của những điều như tiếng tăm và tài sản v..v..ở trần gian, ta nhận thấy tất cả chúng đều vô thường giả dối, có gì vĩnh cửu đâu mà các bạn phải bận tâm. Như vậy tại sao chúng ta lại nổi sân với người ấy"”

Lúc bạn tức giận vì thấy kẻ thù của mình thành công và giàu có, lúc ấy bạn nên biết rằng sự ganh ghét đố kỵ của bạn chẳng có ảnh hưởng hay gây tổn hại gì đến của cải vật chất và cuộc sống hạnh phúc của người đó. Cho nên sự buồn phiền và bực tức của bạn trong trường hợp như vậy, thực ra nó chẳng có lợi ích gì.

Nếu quán chiếu sâu sắc hơn, chúng ta nhận thấy rằng chúng ta nên cảm ơn những kẻ thù muốn làm hại mình. Tại sao, bởi lẽ chính họ đã trợ duyên giúp chúng ta tu tập hạnh nhẫn nhục. Điều quý báu hơn nữa là nhờ thực hành đức tánh nhẫn nhục mà chúng ta có thể tiến lên một bước nữa là thực hiện ý tưởng độ sanh của Bồ Tát. Nhờ vậy mà chúng ta đã tạo đựơc nhiều phước đức mang lại lợi ích cho chính mình và tha nhân.Trái lại, kẻ thù của chúng ta, vì có tâm xấu ác muốn hại người khác, cho nên họ sẽ gặt lấy quả báo không tốt. Trong khi chúng ta nhờ nương vào họ để tu hạnh nhẫn nhục mà có phước đức.

Do đó, theo lời dạy của tôn sư Tịch Thiên (Shantideva) trong cuốn “Bồ Tát Đạo Hành” là chúng ta nên hồi hướng công đức đến những kẻ thù của chúng ta để họ cùng được hưởng sự an lạc.

Kết thúc chương nói về hạnh “Nhẫn Nhục” trong tác phẩm “Bồ Tát Đạo Hành”, ngài Tịch Thiên đã giảng giải về lợi ích của hạnh tu “nhẫn nhục”. Nói tóm, nhờ thực hành hạnh nhẫn nhục mà chúng ta có thể đạt được quả vị giác ngộ và giải thoát ở kiếp tương lai. Ngay cả hiện tại nếu chúng ta biết tu hạnh nhẫn nhục trong đời sống hằng ngày thì chúng ta cũng sẽ gặt hái được nhiều phước đức và an lạc.  

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...

Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.

Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.

Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.

(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.

Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật

Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”

Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.

Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.

Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.