Hôm nay,  

Tuyết Rơi Và Hồi Tưởng

17/01/201100:00:00(Xem: 6835)
Tuyết Rơi Và Hồi Tưởng

buivanphu_tuyetroi_2011_blog_h01-large-contentHình ảnh tuyết trắng.

Bùi Văn Phú
Mùa đông năm nay lạnh quá. Trước Giáng Sinh tuyết đã phủ trắng nhiều tiểu bang đông bộ Hoa Kỳ, có nơi lên đến hơn cả thước như New York, Boston làm ngưng đọng di chuyển, sinh hoạt trong nhiều ngày. Tin thời tiết tuần này cho biết 49 tiểu bang có tuyết, từ vùng đồng bằng nam bộ sang đến những đỉnh núi Hawaii. Năm nay nước Mỹ lạnh và Cali cũng rét hơn những năm trước nhiều.
Cách đây phần tư thế kỉ tôi cũng đã bị kẹt vì tuyết ở phi trường Thủ đô Washington, nhưng không lâu quá một ngày như nhiều hành khách đi máy bay dịp Giáng Sinh vừa qua. Điều tôi nhớ mãi là khi di chuyển từ nhà người quen ra sân bay bằng xe buýt, vì đường xá còn ngập tuyết và không muốn phiền bạn lái xe đưa đi, nên có lúc tôi phải lội tuyết ngập qua mắt cá và cái lạnh thấm vào làm đôi bàn chân tê cứng vì không chuẩn bị giầy cho thời tiết buốt giá. Sau trải nghiệm đó tôi không còn bay đến thủ đô vào những ngày đông dù vẫn mơ ước có dịp chụp được ảnh đền đài, danh lam thắng với tuyết trắng phủ ở đó.
Lần đầu tiên trong đời tôi thấy tuyết rơi là ở ngay vùng vịnh San Francisco. Chính xác là khi đang ngồi trong lớp ở Đại học Cộng đồng Alameda vào một buổi sáng tháng Giêng năm 1976. Ngó ra cửa sổ thấy tuyết rơi xuống thấp, nhưng không nhiều hay lâu, chỉ đủ phủ trên sân cỏ vài phân rồi tan trong ngày. Vì mới từ miền nhiệt đới đến Mỹ nên những ngày đó ra đường tôi cuốn trên người nhiều lớp áo, trước khi khoác lên chiếc áo lạnh nhận được khi đến trại tị nạn mà tôi đã mặc trong nhiều năm, kể cả vào những ngày hè vì chưa quen với khí hậu ôn hoà ở đây.
Mùa đông 1976 nước Mỹ cũng bị bão tuyết như mấy tuần qua. Tôi không nhớ năm đó có bang nào ở miền nam Hoa Kỳ bị tuyết giống năm nay không, nhưng những nơi như Connecticut, Thủ đô Washington là nơi tôi có bạn sinh sống và họ đã viết thư tả cho nghe về một mùa đông đầu tiên trong đời trên xứ Mỹ. Băng giá đến độ một bạn kể rằng mở tủ lạnh mà thấy hơi ấm toả ra ngoài nhà.
Sau lần thấy tuyết rơi trong mùa đông đầu tiên trên đất Mỹ, đến nay đã hơn 30 năm tôi chưa thấy tuyết rơi lại nơi đất thấp của vùng vịnh San Francisco, dù trong những ngày thật lạnh khi dự báo thời tiết cho biết tuyết có thể xuống ở độ cao 1,000 bộ thì cũng chỉ có trên đỉnh núi Diablo, Hamilton hay Tamalpais chứ tuyết không rơi nơi ngang tầm với biển.
Nhưng từ vùng vịnh nếu muốn đi trượt tuyết, muốn thấy tuyết rơi cũng không xa xôi hay là điều khó khăn. Rời San Francisco bằng xe, đi theo xa lộ 80 về hướng đông thì 3 giờ là lên vùng đồi núi Sierra, cao 7,000 bộ với những khu du lịch giải trí mùa đông như Boreal, Heavenly hay Squaw Valley là nơi Thế vận mùa Đông 1960 đã được tổ chức. Những khu rừng mùa đông tuyết ngập bên đường, tuyết trắng đọng trên những hàng thông xanh. Nếu trên đường chẳng may gặp tuyết đang đổ nhiều thì vượt qua được khúc đường đèo dài chừng hơn trăm cây số có thể tốn 8 giờ.
Thỉnh thoảng gia đình tôi cũng lên những nơi này vui chơi mùa đông, trong thích thú lẫn lo sợ, vì đã có lần lái xe vào vùng tuyết đang đổ mà chỉ thấy một mầu trắng xoá trước mặt, không biết con đường phía trước sẽ dẫn đến đâu. Một lần khác đang thoai thoải xuống đèo thì gặp “black ice” – đá trên mặt đường – khiến xe quay 180 độ. Tim tôi đập mạnh, bà xã hú hồn còn hai cháu nhỏ tỏ vẻ thích thú vì tưởng bố quay xe chữ U biểu diễn trên xa lộ. Bây giờ đi chơi tuyết tôi theo dõi dự báo thời tiết rất sát trước khi quyết định rời nhà.

buivanphu_tuyetroi_2011_blog_h04-large-contentMột lần khác, lúc mới qua Mỹ, cũng đã để lại cho tôi ấn tượng mạo hiểm và sợ cho đến ngày nay nhân một lần vượt núi vào mùa đông. Dịp nghỉ lễ cuối năm 1976, sau khi ăn tiệc tại nhà một người quen ở Sacramento chúng tôi rủ nhau lái hai xe lên Reno đánh bài. Rời nhà khi chiều gần tàn. Hai giờ sau đến nơi. Đường đèo nhưng không có tuyết rơi, chỉ tuyết cũ còn đọng hai bên đường nên không có gì sợ. Đến nơi, người lao vào bàn, người ngồi kéo máy. Tôi bỏ ra hai chục đô thử vận nhưng không may. Sau ít giờ đỏ đen, kiểm điểm lại mỗi người thua vài ba chục, chỉ có một anh họ thắng 80 đô. Đã quá nửa đêm nhưng vẫn rủ nhau về. Ai đã lái xe qua Reno thì biết. Trước khi rời California là một ngọn đèo cao và ngoằn ngèo như một con rắn. Đường đêm vắng xe, không tuyết rơi nhưng mù sương. Một người lái xe, người ngồi bên cạnh và hai người ở băng sau cũng phải mở găng mắt ra ngó phiá trước để báo động cùng tài xế những chỗ cong, những lối ra vì sương mù làm giảm tầm nhìn xuống chỉ còn vài chục mét trong khi một bên đường là vách núi, bên kia vực thẳm. Về đến nhà chúng tôi mới như bừng tỉnh biết mình đã qua được vùng núi bình an. Bây giờ hồi tưởng lại thấy lúc đó mới qua Mỹ tiếng Anh còn kém nên chưa hiểu nhiều, chẳng biết “black ice” mùa đông là gì và cứ lái xe qua núi trong đêm lạnh mù sương đầy hiểm nguy mà không biết.
Cảnh đẹp nơi vùng tuyết còn in đậm trong tôi là trên xa lộ 5 giữa biên giới California và Oregon. Mùa đông 1980 tôi cùng ba sinh viên bạn rủ nhau lên Canada chơi. Rời Berkeley vào buổi sáng, mang theo xôi, nước, cây trái để ăn dọc đường. Gần chiều tối chúng tôi đến biên giới hai tiểu bang là một vùng tuyết phủ trắng. Không như đồi núi Sierra có rừng thông chắn tầm nhìn xa, nơi đây thoai thoải những đồi bát ngát tuyết. Giữa mầu trắng rải rác vài ngôi nhà toả ánh đèn từ khung cửa sổ. Đó là hình ảnh in trên những tấm thiệp Giáng Sinh tôi đã nhận được. Điều mà trong bao nhiêu năm tôi tưởng chỉ là những giấc mơ mà nay được nhìn thấy bằng đôi mắt của mình.
Tuyết trắng đẹp thật. Nhưng sống với tuyết có lẽ không hợp với nhiều người Việt nên sau cơn bão mùa đông 1976 đã có một cuộc tây tiến về miền Cali, nơi có nắng ấm chan hoà, có biển xanh bát ngát và cũng không xa núi đồi tuyết đổ. Mỗi năm gia đình tôi có dịp đi chơi tuyết. Năm ngoái cùng bạn lên đỉnh Yosemite. Tuần qua lên vùng Sonora với anh em. Vui chơi trong ngày nghỉ thôi chứ tôi chắc không sống với tuyết lạnh được.
Đầu thập niên 1980, lúc còn là sinh viên tôi có tham gia chương trình khảo sát về tình hình Việt Nam và người tị nạn do giáo sư Karl Jackson và Jacqueline Desbarats của Đại học California thực hiện, trong đó có phần tìm hiểu nguyên do đưa đến làn sóng di dân thứ hai của người Việt sau giai đoạn đầu định cư ở Mỹ. Theo đó, nhiều người Việt từ những nơi khác đã đổ về California vì những nguyên do chính: có nhiều việc làm, xin hưởng phúc lợi xã hội dễ, khí hậu ấm và muốn gần đồng hương.
Ba mươi lăm năm sau, với tình hình kinh tế còn xuống, không biết đã có cuộc khảo sát mới nào để tìm xem bao nhiêu người Việt đông tiến - chắng hạn như bỏ Cali qua Texas, Nevada, Louisianna và nguyên do vì đâu. Hay tại sao lại có người tây tiến để trở về nơi chốn đã một lần chối chết bỏ đi"
*
[ảnh trong bài do tác giả chụp ngày 8.1.2011 tại khu giải trí mùa đông Dogde Ridge, cách San Francisco 145 dặm]
© 2011 Buivanphu.wordpress.com

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.