Hôm nay,  

Giã Từ Tháng Ba 2012

01/04/201200:00:00(Xem: 13693)
Mấy ngày cuối tháng ba, trời San Jose bỗng mưa gió để bù lại tháng giêng tháng hai thiếu nước trời và nông dân sẽ tha hồ vun tưới hoa màu cũng như chính quyền sẽ không phải bắt cư dân tiết kiệm nước xài trong đời sống. Đi ngang qua một tiệm tạp hóa thấy người ta đứng xếp hàng, hỏi ra mới biết là đợi mua vé số vì giải độc đắc đã lên tới một tỉ rưỡi Mỹ Kim. Bạn bè gọi nhau bảo hùn tiền mua vài tấm cầu may, người viết lắc đầu nói rằng số mình không bao giờ giàu có và không bao giờ mơ tưởng chuyện trúng số. Chợt nhớ tới chuyện cũ thời 1985-1986, có một anh tên Võ Hải ở vùng Oakland trúng số khoảng 2 triệu đô. Báo chí Việt Nam ở San Jose có chụp hình phỏng vấn và người viết tò mò xin coi thử bàn tay của kẻ may mắn, chỉ nhớ mang máng là anh ta có nét tướng của người nhàn hạ mặc dù đang là một ngư phủ. Không biết là bây giờ đời sống của anh ra sao.

Giã từ tháng ba 2012, tháng ba hoa khói thơ mộng; dù đã cuối tháng nhưng cây hoa anh đào trước nhà ai đó vẫn còn khoe sắc thắm. Nhờ anh bạn chụp mấy tấm ảnh làm kỷ niệm, lòng man mác nhớ đôi mắt hạt dẻ của cố nhân cũng đứng chỗ này năm cũ để làm người đẹp trong hình. Thật đúng với bốn câu thơ của Thôi Hộ

“ Khứ niên kim nhật thử môn trung . Nhân diện đào hoa tương ánh hồng. Nhân diện bất tri hà xứ khứ. Đào hoa y cựu tiếu đông phong” ( Năm xưa cửa ấy ngày này. Hoa đào đua nở cho ai thêm hồng. Nay đào đã quyến gió đông. Mà sao người đẹp bềnh bồng nơi nao – Tản Đà dịch). Nguyễn Du đã đưa ý thơ vào câu “ Trước sau nào thấy bóng người. Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông”.

hoa_dao_1_medium

Hoa anh đào trước nhà còn khoe sắc cuối tháng ba. (Ảnh Phùng Hưng)
Có lẽ câu thứ nhì tả hoa đào và khuôn mặt giai nhân cùng một màu hồng là nét độc đáo của bài thơ. Thời còn trung học ở Việt Nam, nghe thầy giảng thơ Kiều, không cảm nhận được trọn vẹn ý thơ đó, bây giờ trên xứ California mới thấm thía.

Nhưng đó là hoài niệm về cố nhân ở San Jose, còn cố nhân ở quê nhà thời mới lớn cũng khó quên. Thôi thì đành hát câu “ Bên nay anh nhớ bên kia. Cali xa quá Việt Nam. Hẹn mùa yên vui đất nước. Anh ca bài hát hoa đào”.

Chợt nghĩ tới cuốn tiểu thuyết của Nguyễn Mạnh Côn mang tên Mối Tình Màu Hoa Đào, nghe thì lãng mạn nhưng thực ra là một tập sách lý luận triết học và chính trị. Màu hoa đào của tác giả ám chỉ màu hồng của chủ nghĩa cộng sản, mới đầu cứ tưởng là lý thuyết đẹp đẽ thơ mộng nhưng dần dà thực tế cho thấy không phải vậy, nếu không nói là xấu xí. Nét đặc biệt của tác phẩm là cái tên đặt rất văn nghệ.

Giã từ tháng ba 2012, tin Bạc Hi Lai, bí thư thành ủy Trùng Khánh bị cách chức làm xôn xao dân để ý tới chính trị. Có người bảo là Trung Cộng sắp nội loạn đến nơi và sẽ ảnh hưởng tới Hà Nội và tạo cơ hội cho những thay đổi lớn về chính quyền và xã hội. Khi Đặng Tiểu Bình năm 1979 đưa ra chiến lược cải cách kinh tế đã giúp cho nước Tàu phát triển mạnh mẽ như hôm nay nhưng đồng thời cũng tạo ra sự phân hóa giàu nghèo to lớn trong xã hội. Những cán bộ quyền thế tha hồ tham nhũng kết hợp cùng đám kinh doanh làm giàu trong khi đó đa số cán bộ khác và nhân dân thì nghèo khổ. Và từ đó có khuynh hướng của phe muốn lôi kéo trở lại chủ nghĩa bình quân, nghĩa là ai cũng như nhau cho dù có nghèo đi nữa. Mâu thuẫn lớn nhất của Trung Cộng bây giờ và sắp tới là giữa nhân dân nghèo khổ và đám cán bộ quyền thế giàu có. Lý thuyết cộng sản nói tất cả tài sản đất nước là của chung và không có luật lệ nào rõ ràng; cho nên đám cán bộ lấy làm của riêng và tha hồ tham nhũng. Tình trạng này xảy ra tại Trung Cộng và cũng giống như vậy tại Việt Nam.

Sự thay đổi của Trung Cộng làm người dân Việt Nam quan tâm vì nước đàn anh phương Bắc này có ảnh hưởng rất nhiều đến xứ sở hình chữ S. Chính Đặng Tiểu Bình là người đã ra lệnh đánh Việt Nam vào năm 1979 và hôm nay kế hoạch lấn chiếm Biển Đông của Bắc Kinh vẫn cứ tiếp tục cho dù Hoa Kỳ đã lên tiếng muốn chận đứng tham vọng của Tàu tại Thái Bình Dương.

Cho dù tháng 11 này Obama hay Roomney đắc cử thì chính sách của Hoa Kỳ đối với Việt Nam vẫn không thay đổi gì mấy, nghĩa là vẫn cứ o bế Hà Nội để họ không hoàn toàn ngã vào vòng tay của Bắc Kinh. Và vì thế tình trạng bắt giam và kết án tù những nhà hoạt động tôn giáo và dân quyền trong nước vẫn cứ tiếp tục gia tăng.

Giã từ tháng ba 2012, số chữ ký thỉnh nguyện thư đã hơn con số 130 ngàn nói lên tấm lòng tha thiết với quê nhà của người Việt tại Hoa Kỳ. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng người Việt hải ngoại đã không biết lợi dụng ưu thế về tài chánh để hỗ trợ cho sự cải thiện tình trạng dân chủ nhân quyền tại Việt Nam. Con số hàng tỉ đô la gởi về giúp thân nhân hàng năm gián tiếp đã nuôi sống chế độ Cộng Sản và đám cán bộ tham nhũng cùng bọn con buôn thời cơ.

Nhìn lại hoạt động của nhiều cá nhân và hội đoàn tại hải ngoại thật không lạc quan. Người ta ao ước chỉ cần có một phần trăm, một phần ngàn của số tiền hàng tỉ đô la gởi về kia để giúp các hoạt động cho mục tiêu nhân quyền dân chủ tại quê nhà.

Có mấy người quen về Việt Nam chơi và trở lại Mỹ, hỏi thăm thì họ nói là ở trong nước người dân không ai biết Việt Khang cũng như chuyện anh bị bắt vỉ hai bài ca yêu nước chống giặc ngoại xâm Tàu, nói lên sự bưng bít của chế độ và kiềm soát tuyên truyền của Hà Nội.

Giã từ tháng ba 2012, tin một tờ báo tại San Jose sẽ đóng cửa làm nỗi buồn báo giấy càng mênh mang. Báo thì biếu không, quảng cáo thì ít, người ta đọc trên mạng trước khi bài viết in trên báo giấy. Các đài phát thanh và truyền hình xuất hiện nhiều và báo giấy đang ở vào buổi hoàng hôn. Thời buổi kinh tế khó khăn càng làm nguồn thu quảng cáo eo hẹp. Không biết là có còn cảm hứng để viết những lời chào em hay giã từ năm tháng nữa hay không. Cái gì có bắt đầu, có hiện hữu và sẽ chấm dứt và có thể cũng sẽ lại bắt đầu một chu kỳ mới mẻ khác. Giã từ tháng ba hoa khói, tháng tư lửa khói lại đến.

Trần Củng Sơn

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.