Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Phi Khanh

30/12/201400:00:00(Xem: 5285)

NGUYỄN PHI KHANH (1355 - 1428)

Nguyễn Phi Khanh vốn tên Nguyễn Ứng Long, hiệu là Nhị Khê, quê gốc làng Chi Ngại, huyện Thượng Phúc, lộ Đông Đô (tỉnh Hà Đông). Ông là người thông minh, giỏi văn chương, nên quan Tư đồ Trần Nguyên Đán đưa ông về phủ, để dạy người con gái lớn của quan Tư đồ là Trần Thị Thái.

Giữa thầy Ứng Long và cô học trò Trần Thị, tình cảm nảy nở đưa đến tình yêu. Khi Trần Thị có thai, ông sợ tội bỏ trốn. Quan Tư đồ độ lượng, cho tìm về gả con gái cho, khích lệ học thêm để tiến thân. Từ đó, ông mài miệt thêm kinh sách.

Năm 1374, ông thi đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) lúc 19 tuổi. Có tài năng nhưng Trần Nghệ Tông không trọng dụng, nên ông an phận dạy học.

Năm 1400, Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần, ông đổi tên là Nguyễn Phi Khanh, ra làm quan với nhà Hồ, được cử giữ chức Học sĩ viện Hàn lâm vào năm 1401, rồi lần lượt được thăng chức Thông chương Đại phu, Đại lý tự khanh kiêm Trung thư Thị lang, Tư nghiệp Quốc tử giám.


Quân Minh xâm lược nước ta, vào năm 1407, ông cùng vua tôi nhà Hồ bị giặc bắt giải về Kim Lăng (Tàu). Hai người con ông là Nguyễn Trãi và em là Nguyễn Phi Hùng theo cha đến ải Nam Quan, ông khuyên Nguyễn Trãi: “con hãy trở về lo phục hận cho nước, phục thù cho cha, như thế mới là đại hiếu”. Nguyễn Trãi vâng lời quay về, còn Nguyễn Phi Hùng đi theo cha.

Năm 1428, ông mất, Nguyễn Phi Hùng đem hài cốt cha về táng tại núi Bái Vọng (huyện Chí Linh).

Ông biên soạn tác phẩm “Nhị Khê thi tập”, bị quân Minh lấy đem về Tàu. Hiện nay, còn lưu lại 77 bài thơ của ông, do Lê Quí Đôn sao lục ở bộ “Toàn Việt thi tập”.

Cảm niệm: Nguyễn Phi Khanh

Miệt mài nghiên bút, dinh Tư đồ
Quấn quýt người yêu cũng học trò?!
Nước mất, làm quan thân bị bắt
Khuyên con phục quốc, khéo dặn dò!

Nguyễn Lộc Yên

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước77787980818283Trang sauTrang cuối

✱ SCMP HK: Viên chức Mỹ - Rõ ràng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa hứa hẹn chế độ tự trị và quyền tự do cho Hồng Kông nhưng đã bị mất uy tín hoàn toàn trong năm qua ✱ CVS Taiwan: Kế hoạch phòng thủ của Đài Bắc dựa trên chiến lược chiến tranh phi đối xứng qua cái được gọi là "học thuyết con nhím" ✱ DW Germany: TT Đài Loan - "Tình hình gần đây ở Ukraine một lần nữa chứng minh rằng việc bảo vệ đất nước, ngoài sự đoàn kết và giúp đỡ quốc tế, còn phụ thuộc vào sự đoàn kết của nhân dân." ✱ Global Times TQ: Nhận xét của Biden về việc "can thiệp quân sự" vào Đài Loan không hớ hênh - Mỹ thay đổi từ "sự mơ hồ chiến lược" sang "sự rõ ràng chiến lược" về chính sách một Trung Quốc. ✱ SCMP HK: Những vòng nguyệt quế mà ông Biden đã nhận được từ việc kết hợp các nước NATO cùng đối phó với Nga, và có lẽ gián tiếp chống lại Trung Quốc...

Chiến tranh do Putin đem tới Ukraine hôm 24/02/22 sẽ khó tránh sẽ làm bùng vỡ cái trật tự của thế giới. Tức một thứ «big-bang địa chánh». Trước giờ Âu châu vẫn nghĩ mình đứng ở vòng ngoài cuộc tranh chấp Nga-Mỹ thì nay lại thấy mình đang ở ngay trung tâm. Và Tàu là nước nhờ tình hình này mà có lợi thế...

Pháp luật nghiêm minh tạo ra một xã hội lành mạnh, một nhà nước vững bền. Luật pháp bất minh là biểu hiện chính xác và sâu xa một nhà nước suy vong...

... tại sao vào thời điểm “giữa nhiệm kỳ 5 năm” của khóa đảng XIII (2021– 2026), khi những vận động kế vị ông Trọng diễn ra âm thầm nhưng gay gắt trong nội bộ, thì ông Thưởng lại nhắc đến lời dậy của ông Hồ về “đạo đức cách mạng” và “quét sạch chủ nghĩa cá nhân” trong cán bộ, đảng viên?

Sau tất cả những nỗ lực của Nga nhằm gây bất ổn, xâm nhập và sát nhập Ukraine đã ít nhiều thất bại, Moscow phát động một cuộc chiến tranh xâm lược quy mô. Do đó, cuộc xung đột địa chính trị giữa Nga và phương Tây về trật tự an ninh châu Âu bước vào một giai đoạn mới...

✱ Ông Thiệu tán thành một cách không chính thức về một cuộc tiến công vào Tchepone, trong khi Kissinger dành ưu tiên cho chiến dịch ở Hạ Lào ✱ Tướng Lãm phản đối: Trong khi lập kế hoạch tấn công, các đại diện của Lực lượng Không quân 7 đề nghị sử dụng B-52, sau đó dùng máy bay vận tải thả những quả bom nặng 15.000 pound để dọn bãi đáp trong rừng rậm. Tuy nhiên, bị Tướng Lãm phản đối, Ông ta muốn ... ✱ TT Thiệu từ chối đề nghị của Mỹ kéo dài thời gian hành quân tại Lào ✱ Việt Nam hóa chiến tranh chẳng qua là Hoa Kỳ muốn miền Nam Việt Nam phải hy sinh đến người lính cuối cùng.

Tới nay, quân đội Ukraine đã đẩy lui quân Nga ra khỏi những vùng bị tạm chiếm trong thời gian vừa qua, ra xa tới cả năm mươi kilo-mét. Thành phố bắt đầu hoạt động trở lại, tuy chưa đầy đủ, chỉ mới năm ba mươi phần trăm. Các đô thị và thị trấn đổ nát hãy còn ngổn ngang vì chưa kịp thu dọn. Nhưng đó là dấu hiệu cho thấy Putin đã không chiếm được Ukraine như ông ta ước tính. Có người nói ngay từ buổi đầu Putin đã thua và cái mất lớn nhứt của ông ta là uy tín của một vị lãnh tụ một đại cường nguyên tử. Theo nhà văn Nga Andreï Kourkov thì Putin đã thật sự chết rồi về mặt chánh trị. Nhưng nay thì Putin lại chết một lần nữa về mặt văn hóa. Putin và Nga mất sạch ở Ukraine...

“Tôi sẵn sàng đối thoại bất cứ ai trên thế giới về kinh tế Việt Nam, về dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam.” -- Phạm Minh Chính.

Nếu không có mặt trời, chúng ta sẽ chìm trong bóng đêm, không thể nhìn thấy gì nữa. Thế giới đã có sẵn trước mắt, nhưng chỉ khi ánh mặt trời bừng chiếu, chúng ta mới thấy trọn vẹn trước mắt. Tương tự, nếu Đức Phật không xuất hiện trong đời này, chúng ta sẽ chìm trong tà kiến, không biết tới khi nào mới nhìn thấy Pháp để tìm ra lối giải thoát. Do vậy, ngày Phật Đản cũng là ngày một thế giới giải thoát trọn vẹn được hiển lộ trước mắt cho chúng sinh trong cõi này.

Chiến lược gia chiến tranh lạnh thảo luận về Nga, chiến tranh Ukraine và Trung Quốc tại Lễ hội FTWeekend ở Washington. Henry Kissinger nói rằng không có đủ các cuộc thảo luận về nguy cơ vũ khí hạt nhân. – Gregory Bobillot/FT.
Trang đầuTrang trước77787980818283Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.