Hôm nay,  

Tâm lý chiến của Trump và Hoà bình Thế giới

05/03/201811:51:00(Xem: 7731)
Tâm lý chiến của Trump và Hoà bình Thế giới

Bandy X. Lee & Jeffrey D. Sachs
Đỗ Kim Thêm dịch

Khi Donald Trump nhậm chức vào đầu năm ngoái, nhiều chuyên gia tin rằng ông sẽ đi vào ổn định trong nhiệm kỳ tổng thống và chuyển hướng đến một tình trạng bình thường. Nhưng nhiều chuyên gia về sức khoẻ tâm thần người Mỹ đã không nhận ra vấn đề theo cách này. Họ cảnh báo rằng ông Trump rõ ràng đang có vấn đề suy nhược tinh thần, nó sẽ còn tệ hại hơn khi ông chịu áp lực, có thể sẽ dẫn đến việc ông khởi động chiến cuộc, ngay cả với một cuộc chiến bằng vũ khí hạt nhân. Hiện nay, các tình trạng nguy hiểm về một cuộc chiến với Bắc Hàn hoặc Iran do ông Trump lãnh đạo đang tăng lên, thế giới cần phải ngăn ngừa vị tổng thống Mỹ này trước khi quá muộn.

Theo quan điểm của một vài nhà tâm lý học và tâm lý trị liệu chuyên nghiệp, ông Trump không chỉ đơn thuần là một người bắt nạt, nặng phần trình diển và nói dối; dường như ông là một cá nhân bất toàn về mặt tinh thần, bốc đồng, hung hãn, không ngừng thao túng và đổ lỗi cho người khác. Các chuyên gia này đã kêu gọi một việc lượng giá độc lập và cấp thiết về khả năng tinh thần của ông Trump, nó vượt xa việc xét nghiệm đơn thuần về mặt nhận thức mà ông trải qua hồi đầu năm nay khi kiểm tra thể chất tại Trung tâm Quân Y Walter Reed.

Đối với người không có kiến thức chuyên môn và rõ ràng là đối với nhiều người Mỹ, các triệu chứng suy nhược tinh thần có thể là các điểm mạnh. Sự thiếu tự chủ có thể bị nhầm lẫn đó là do tính bộc trực. Tính gây sự và thao túng có thể bị nhầm lẫn với các kỹ năng trong việc đúc kết các cuộc thương thảo. Tuy nhiên, đối với các chuyên gia về sức khoẻ tâm thần, những đặc điểm này là những dấu hiệu nguy hiểm. Những cá nhân thể hiện hành vi như vậy thường che dấu các cảm giác không khoan nhượng của tình trạng bất lực, thiếu thích nghi và nhu cầu bức thiết phải chấp nhận mà nó có thể cô động thành một tính hủy diệt bằng bạo lực khi phải chịu áp lực.

Tất nhiên, đây không phải là lần đầu tiên có một nhà lãnh đạo nắm quyền mà họ bị rối loạn nhân cách nghiêm trọng. Nhưng các nhà lãnh đạo bị như vậy thường có quyền kiểm soát ở các quốc gia nhỏ hơn và không có quân đội mạnh nhất thế giới. Tuy nhiên, kỷ lục của các thời kỳ như vậy là quá khốc liệt: Idi Amin, Saddam Hussein, Pol Pot và nhiều người khác đã có thể cố ý tàn phá đến giết người.

Không giống như những nhà lãnh đạo này, theo lệnh của ông Trump, ông có thể đưa thế giới vào một cuộc chiến tranh tàn phá bằng vũ khí hạt nhân. Trong những tháng gần đây, ông đã nhiều lần đe dọa sử dụng quyền này. Ông Trump tin rằng bằng các lời đe dọa, hình phạt và lòng dũng cảm, ông có thể buộc Bắc Hàn phải từ bỏ vũ khí hạt nhân. Trên thực tế, nếu ông Trump đẩy chế độ Bắc Hàn vào chân tường, ông có khuynh hướng gây chiến. Người Nam Hàn hiểu điều này, nhưng họ đang bị Hoa Kỳ ép để theo đuổi một đường lối cứng rắn. Sự xoa dịu bằng Thế vận hội gần đây trong các mối quan hệ giữa Bắc và Nam Hàn là đầy hứa hẹn, nhưng câu chuyện không phải là kết thúc. Thêm một lần nữa, ông Trump có nhiều khả năng sẽ khuấy động lại các căng thẳng; ông không thể tự chủ.

Iran là điểm bốc cháy thứ hai. Trong chính quyền của ông Trump, ông bị bao vây bởi những người cứng rắn, họ đang tìm cách hạ màn trình diển với Cộng hòa Hồi giáo. Thủ tướng Binyamin Netanyahu, nhà lãnh đạo của chính phủ Israel, đang đẩy Hoa Kỳ đi theo cùng một chiều hướng. Một lần nữa, ông Trump hay các cố vấn của ông có thể tin rằng sự dũng cảm sẽ làm cho người Iran không ủng hộ cho tính hung hăng cả quyết trong khu vực của họ ở Syria và Libanon; nhưng điều này là không thể xảy ra, một phần là vì Iran có thể tin tưởng vào sự ủng hộ ngầm của Nga.

Ông Trump bị ám ảnh với chiến thắng và không có khả năng chấp nhận một sự cân bằng quyền lực mà nó sẽ tạo ra một mối đe dọa đầy nguy hiểm. Lời tuyên bố của ông trên Twitter vào tháng Giêng rằng ông là "một thiên tài rất ổn định" là một dấu hiệu của sự yếu đuối, không phải sức mạnh. Những tuyên bố như vậy là một lời báo động, không phải là trấn an.

Khi cuộc điều tra của Robert Mueller, một cố vấn đặc biệt, tiếp tục gây áp lực về cảm xúc và chính trị đối với ông Trump, sự cám dỗ của tổng thống đối với việc sử dụng chiến tranh có thể tăng lên đáng kể. Tình trạng nguy hiểm là cảm xúc bốc đồng của ông Trump có thể làm cho mọi sự trở nên tiêu tốn, ông Trump không có khả năng lựa chọn bất kỳ một sách lược nào khác ngoài việc dùng bạo lực.

Sự suy nhược của ông Trump thường liên quan đến những nỗ lực của ông và những người khác để che đậy các vết nội thương của ông. Những người xung quanh ông thường phô trương các xu nịnh quá mức hoặc tuân theo những yêu cầu đặc biệt để "kiềm chế" ông. Một bầu không khí như vậy được tường thuật tại Toà Bạch Ốc, nơi mà các phụ tá của ông dường như làm việc thật cực nhọc để giữ cho Hoa Kỳ được an toàn khỏi sự lãnh đạo của ông Trump.

Đứng trước các dấu hiệu cảnh báo, Quốc hội Hoa Kỳ nên tiến hành khẩn trương loại bỏ khả năng đơn phương khởi động chiến tranh của ông Trump, đặc biệt là một cuộc chiến tranh hạt nhân. Hiến pháp quy định rõ ràng là chiếu theo Điều I, Mục 8, không phải là tổng thống, mà là Quốc hội mới có quyền tuyên chiến. Các vị tổng thống đã thường xuyên tiếm   quyền này trong những thập niên gần đây và điều không may là Quốc hội đã chấp nhận. Nhưng khi ông Trump đang nắm quyền, đó là vấn đề đặc biệt cấp bách hơn, vì là chuyện sống còn - Quốc hội phải tái khẳng định một cách minh thị về thẩm quyền hiến định của mình.

Các đồng minh lâu đời của Mỹ cũng nên cảnh giác để chống lại việc mù quáng theo Mỹ tham chiến. Chúng ta đang ở trong một giai đoạn cực kỳ nguy hiểm. Chúng ta không cần một cuộc chiến tranh mới trên Bán đảo Triều Tiên hoặc ở Trung Đông để thiết lập sự cân bằng quyền lực, ổn định và công nhận hỗ tương về lợi ích an ninh của tất cả các phe phái. Chúng ta cần có một nền ngoại giao. Nhưng về mặt tâm lý, ông Trump có thể không có khả năng ngoại giao, bởi vì ông ta có xu hướng tấn công hơn là thỏa hiệp. Các lực lượng hiếu hòa trong toàn cầu cần nên ứng phó.

***

Bandy X. Lee là giáo sư Luật học và Tâm thần học lâm sàn tại Đại học Y Khoa Yale.

Jeffrey D. Sachs là Giáo sư về Phát triển Bền vững, Chính sách Y tế và Quản lý tại Đại học Columbia. Ông là tác giả các cuốn sách The End of Poverty, Common Wealth và The Age of Sustainable Development. Tác phẩm mới nhất của ông là Building the New American Economy.

Nguyên tác: Trump’s War Psyche and World Peace

https://www.project-syndicate.org/commentary/trump-war-psyche-by-bandy-x-lee-and-jeffrey-d-sachs-2018-02


In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...

Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.

Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.

Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.

(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.

Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật

Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”

Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.

Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.

Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.