Ành: ccf.georgetown.edu
“Việc cắt giảm chăm sóc sức khỏe để trả tiền cho các khoản giảm thuế sẽ là sai về mặt đạo đức và tự sát về mặt chính trị.” TNS Josh Hawley (Cộng Hòa, Missouri)
Vào ngày Chủ Nhật, 11 tháng 5, vừa qua, Đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện đã công bố dự luật ngân sách liên bang, chính thức đề nghị cắt giảm ít nhất $880 tỉ từ ngân sách chủ yếu dành cho Medicaid để giúp trang trải việc giảm $4,500 tỉ tiền thuế cho nhóm tài phiệt.
Đảng Cộng Hòa khẳng định họ chỉ loại bỏ “lãng phí, gian lận và lạm dụng” để tạo ra khoản tiết kiệm đồng thời đòi hỏi một số điều kiện mới để được hưởng chương trình y tế này. Tuy nhiên theo ước tính của Congressional Budget Office (CBO), một cơ quan phi đảng phái, các đề nghị của Đảng Cộng Hòa sẽ làm khoảng 8.6 triệu người mất bảo hiểm sức khỏe trong mười năm tới.
Dân biểu Frank Pallone của New Jersey, đảng viên Dân Chủ hàng đầu trong Ủy Ban Năng Lượng và Thương Mại (Energy and Commerce Committee - ECC) phụ trách chi tiêu y tế, tuyên bố: “Đây không phải là cắt bớt mỡ thừa ở xung quanh rìa, mà là cắt vào tận xương tủy. Phần lớn khoản tiết kiệm trong dự luật này sẽ đến từ việc lấy đi quyền chăm sóc sức khỏe của hàng triệu người Mỹ. Chắc chắn hàng triệu người Mỹ sẽ mất quyền được bảo hiểm y tế của họ. Các bệnh viện sẽ đóng cửa, người cao tuổi sẽ không thể tiếp cận dịch vụ chăm sóc mà họ cần và chi phí bảo hiểm sẽ tăng đối với hàng triệu người nếu dự luật này được thông qua."
Dự luật ngân sách gây ra sự chia rẽ lớn lao trong Đảng Cộng Hòa. Hơn một chục Dân Biểu Cộng Hòa tại Hạ Viện đã nói với Chủ Tịch Hạ Viện Mike Johnson và các nhà lãnh đạo của Đảng Cộng Hòa rằng họ sẽ không ủng hộ việc cắt giảm các chương trình an toàn chăm sóc sức khỏe mà cư dân trong nước phụ thuộc vào.
Thượng Nghị Sĩ Josh Hawley (Cộng Hòa, Missouri) đã cảnh báo các đồng nghiệp của ông trong một bài xã luận hôm thứ Hai rằng việc cắt giảm chăm sóc sức khỏe để trả tiền cho các khoản giảm thuế sẽ là "sai về mặt đạo đức và tự sát về mặt chính trị".
Ngược lại, Dân Biểu Chip Roy (Cộng Hòa, Texas) tuyên bố "Chúng ta đang tạo ra một môi trường khiến đất nước bị phá sản khi hơn một phần ba những gì chúng ta đang làm là chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe."
Một nhóm gồm 20 nhân vật theo đường lối cứng rắn đã viết trong một lá thư gửi cho Chủ Tịch Hạ Viện Mike Johnson để thúc đẩy việc cắt giảm những chương trình an sinh xã hội: “Nếu gói điều chỉnh ngân sách của Hạ Viện không bao gồm cải cách cơ cấu Medicaid đạt được kết quả mong muốn của Đảng Cộng Hòa, chúng tôi sẽ thiết lập các đợt tăng thuế và cắt giảm phúc lợi lớn trong tương lai. Lần này, Quốc Hội nên ngừng trì hoãn, viện cớ và cuối cùng thực hiện chương trình nghị sự của Đảng Cộng Hòa”.
Tổng Thống Trump biết rằng việc cắt giảm các chương trình như Social Security và Medicare có thể sẽ gây ra hậu quả chính trị lớn. Nên ông đã hứa sẽ không động đến các chương trình đó ngoài việc giải quyết tình trạng lãng phí, gian lận và lạm dụng, mặc dù đây thường là một cái cớ để cắt giảm phúc lợi.
Trump bác bỏ ý tưởng rằng cần phải cắt giảm đáng kể Medicaid để tạo điều kiện cho việc cắt giảm thuế mà ông mong muốn. Tuy nhiên ông muốn cắt giảm những chương trình nhỏ, ít bị để ý hơn như giáo dục và nhà ở.
Theo Vox, một trong những cơ quan sẽ bị cắt giảm sâu nhất theo ngân sách của Trump là Housing and Urban Development Department, sẽ mất $33.5 tỷ. Phần lớn số tiền đó, khoảng $26 tỷ, sẽ đến từ việc cắt giảm đáng kể nguồn tài trợ cho các chương trình hỗ trợ tiền thuê nhà — bao gồm nhà ở công cộng, phiếu mua nhà và nhà ở cho người cao tuổi — và kết hợp chúng thành một chương trình duy nhất. Ngân sách cũng đề xuất đưa ra giới hạn hai năm đối với hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lớn khỏe mạnh.
Một khoản cắt giảm lớn khác mà Trump đề xuất là một chương trình giúp các gia đình chi trả hóa đơn sưởi ấm và điều hòa không khí tại nhà. Ngân sách của ông cũng bao gồm khoản cắt giảm $4 tỷ cho chương trình hỗ trợ năng lượng cho hộ gia đình thu nhập thấp (Low-Income Home Energy Assistance Program - LIHEAP). Vì ngân sách LIHEAP cũng khoảng $4 tỷ, điều này có nghĩa là họ đang tìm cách xóa bỏ hoàn toàn chương trình này. Ngân sách nêu rõ rằng LIHEAP “là không cần thiết” và cáo buộc rằng chương trình này đầy rẫy gian lận.
Sự kiện này đã khiến Trump đứng về phe với những người Cộng Hòa ôn hòa đang phải đối mặt với các chiến dịch tái tranh cử khó khăn ở các khu vực dao động và đã phản đối việc cắt giảm các chương trình an sinh xã hội.
Tất cả 11 ủy ban tại Hạ Viện đã soạn thảo kế hoạch tìm kiếm ít nhất $1,500 tỷ tiền tiết kiệm cho Đảng Cộng Hòa để giúp trang trải chi phí duy trì các khoản giảm thuế năm 2017, được phê duyệt trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump và sẽ hết hạn vào cuối năm nay. Trong khi đó Đảng Cộng Hòa vẫn tăng chi tiêu cho quốc phòng, sản xuất nhiên liệu hóa thạch và an ninh biên giới.
Ủy Ban Năng Lượng Và Thương Mại là một trong những ủy ban được theo dõi nhiều nhất vì được chỉ thị tiết kiệm một khoản tiền lớn $880 tỷ và đã đạt được mục tiêu đó phần lớn từ việc cắt giảm chi tiêu chăm sóc sức khỏe và hủy bỏ các chương trình năng lượng xanh thời Biden. Phân tích sơ bộ của CBO cho biết các đề xuất của Ủy Ban vượt quá chỉ tiêu tiết kiệm với $912 tỉ trong 10 năm tới, trong đó $715 tỉ từ các khoản y tế và $197 tỉ từ các khoản năng lượng.
Trọng tâm của việc tiết kiệm là những thay đổi chương trình Medicaid cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe gần như miễn phí cho hơn 70 triệu người Mỹ với lợi tức thấp, và Đạo Luật Chăm Sóc Giá Cả Phải Chăng (Affordable Care Act – ACA) hay còn gọi là Obama Care, đã được mở rộng trong 15 năm kể từ khi được phê duyệt lần đầu tiên để chi trả cho hàng triệu người nữa.
Theo dự luật ngân sách của Đảng Cộng Hòa, để đủ điều kiện hưởng Medicaid, người thụ hưởng đòi hỏi phải tham gia vào việc phục vụ cộng đồng với ít nhất 80 giờ mỗi tháng dưới làm việc, học tập hoặc dịch vụ đối với những người lớn khỏe mạnh không có người phụ thuộc.
Một số người nhận Medicaid có thu nhập cao hơn 100% mức nghèo liên bang — khoảng $32,000 một năm cho một gia đình bốn người — cũng sẽ phải tự trả chi phí cho một số dịch vụ. Những khoản phí đó, không áp dụng cho các lần khám cấp cứu, chăm sóc trước khi sinh, khám nhi khoa hoặc kiểm tra sức khỏe, sẽ được giới hạn ở mức $35 cho mỗi lần khám.
Những người có nhà trị giá hơn $1 triệu sẽ không đủ điều kiện để được hưởng Medicaid.
Chủ Tịch Hạ Viện Mike Johnson đặt mục tiêu thông qua dự luật ngân sách trước Ngày Chiến Sĩ Trận Vong, 26 tháng 5, nhưng nhiều chậm trễ sẽ khiến mốc thời gian này ngày càng trở nên khó có thể xảy ra. Mục tiêu kế tiếp có thể là Lễ Độc Lập 4 tháng 7.
Với sự chống đối vững chắc của Đảng Dân Chủ và sự chia rẽ trong nội bộ của Đảng Cộng Hòa, dự luật ngân sách hiện nay khó có thể được thông qua Quốc Hội.
Nguyễn Quốc Khải
13-5-2025
Tham Khảo
(1) Abdallah Fayyad, “Trump is hoping to quietly gut the social safety net The president is keeping his hands off Social Security and Medicare — at least for now.” Vox, May 12, 2025.
(2) Paige Winfield Cunningham, Jacob Bogage, “GOP’s scaled-back Medicaid plan still threatens coverage for millions.” Washington Post, May 12, 2025.
(3) Ben Miller, Amy Lu, “House Republicans Diverge Over Budget Cut Proposals Affecting Millions on Medicaid.” Washington Bureau, My 8, 2025.
(4) Catie Edmondson, “How Trump Is Scrambling the G.O.P. Push to Cut Medicaid Spending.” New York Times, May 11, 2025.
(5) Olivia Beavers, Liz Essley Whyte, “Proposal Cutting Medicaid Aims for GOP Middle Ground.” Wall Street Journal, May 12, 2025
Gửi ý kiến của bạn
