(Bài phát biểu sau đây của Giáo sư Nhật Bản Teruo Tonooka được ông trình bày trong Đêm Hội Ngộ tại Nhà hàng Emeral Bay Seafood, sau lễ Tưởng Niệm vào ngày 26 tháng 8 năm 2007 tại miền Nam California. Giáo sư Tonooka là người bạn thân của Tướng Hoàng Cơ Minh vào cuối thập niên 70 và ông đã vào tận khu chiến thăm Tướng Hoàng Cơ Minh vào năm 1982.)
Kính thưa toàn thể quý vị,
Hôm nay, tôi xin cám ơn Ban Tổ Chức đã gởi thư mời tôi đến đây tham dự buổi lễ tưởng niệm nhân ngày giỗ lần thứ 20 của cố Đề đốc Hoàng Cơ Minh. Từ đó đến nay mà đã 20 năm, quả thật thời gian trôi qua quá nhanh. Hai mươi năm sau, ngày hôm nay, tại đây tôi chứng kiến nhiều đồng bào Việt Nam đến tham dự lễ tưởng niệm 20 năm Anh Hùng Đông Tiến nên có cảm nhận là Ý Chí của Đề đốc Hoàng Cơ Minh đang được Việt Nam Canh Tân Cách Mạng Đảng tiếp tục kế thừa một cách thật vững vàng.
Thưa quý vị, đã là con người thì sớm muộn gì rồi cũng phải chết. Khi suy nghĩ về vấn đề sinh và tử thì sự ra đi của Đề đốc Hoàng Cơ Minh chắc chắn là một điều đau buồn không thể nào tả xiết cho gia đình, bạn bè và chiến hữu của ông. Ông là một người tị nạn, đang có đời sống yên lành trên đất Mỹ, nhưng lại từ bỏ nó và tìm đường quay trở về giải phóng Tổ quốc, rồi bị gục ngã trong rừng già trên con đường trở về cứu nước đó. Đối với một người quân nhân, một người yêu nước như Đề đốc Hoàng Cơ Minh, tôi nghĩ không có cái chết nào có giá trị hơn được. Sự hy sinh của tướng quân Hoàng Cơ Minh không phải là chấm dứt việc đấu tranh giành lại dân chủ cho Việt Nam, ngược lại là đằng khác, bởi lòng yêu nước và sự can đảm dấn thân của ông đang thúc dục thế hệ trẻ Việt Nam ngày hôm nay tham gia đông đảo vào công cuộc giành lại dân chủ cho Việt Nam. Với ý nghĩa đó, chúng tôi nghĩ rằng ngày hôm nay tinh thần Hoàng Cơ Minh đang sống trong lòng mọi người.
Thưa quý vị, ở đây chúng tôi xin được phép nói một chút về cơ duyên của tôi được gặp những thuyền nhân Việt Nam và nhất là cố Đề đốc Hoàng Cơ Minh. Lúc đang dạy môn sử ở một trường đại học Nhật vào năm 1977, tôi đã đi du lịch ở Đông Nam Á và đến quan sát các trại tị nạn tại vùng biên giới Thái-Miên, Thái-Lào và lần đầu tiên gặp người tị nạn Việt Nam tại những nơi này. Trở về Nhật, qua sự giới thiệu của các sinh viên du học Việt Nam, tôi đến thăm trại tị nạn Fujisawa nằm ở ngoại ô Tokyo. Mùa hè năm đó, tôi thường lui tới trại tị nạn này để tìm hiểu về đời sống và lý do ra đi của 48 thuyền nhân tị nạn Việt Nam đang tạm cư tại đây. Qua sự thông dịch của các sinh viên, tôi được nghe kể nhiều chuyện Việt Nam, nhất là thảm cảnh vượt biển. Không những thế, tôi còn được họ cho ăn nhiều bữa cơm Việt Nam rất ngon miệng, rồi ở chơi trò chuyện cho đến chiều tối mới về. Đối với tôi đó là một chuỗi ngày rất thích thú. Tôi còn nhớ những lần thuê xe bus đi du ngoạn hay đi tắm biển với họ. Những lần đi quyên góp tiền bạc giúp thuyền nhân tị nạn ở đường phố Tokyo, những cuộc biểu tình chống quan chức ngoại giao cộng sản Việt Nam đến Tokyo... Từ đó tôi quyết định sẽ viết một cuốn sách nói về một quốc gia đã bị đồng minh Hoa Kỳ bỏ rơi.
Về cơ duyên quen biết Đề đốc Hoàng Cơ Minh, tôi đã có cơ hội gặp ông hai lần. Lần đầu tiên vào năm 1977 và lần thứ hai vào năm 1979, cả hai lần đều tại Washington DC. Lần đầu do một người bạn thân Việt Nam của tôi ở Tokyo tên là Thanh Phong giới thiệu, và lần thứ hai vào đêm Giáng Sinh, cách lần đầu hai năm. Lúc chia tay Đề đốc Hoàng Cơ Minh có hỏi tôi một câu: ''Nếu chúng tôi trở về Đông Dương tìm đường chiến đấu thì người Nhật quý ông có ủng hộ cuộc chiến đấu này của chúng tôi hay không". Tôi hoàn toàn không biết kế hoạch trở về chiến đấu đang được tướng Minh xúc tiến vào lúc đó, nhưng vẫn đáp ngay là khi nào trở về thì xin tướng quân báo cho tôi biết. Quả thật lúc đó tôi không tin là Đề đốc Hoàng Cơ Minh sẽ trở về chiến đấu.
Đầu năm 1982, một sinh viên Việt Nam ở Nhật đã gặp và trao cho tôi một lá thư với nội dung thông báo ngắn gọn của Đề đốc Hoàng Cơ Minh rằng ông đã trở về chiến khu. Khi đọc nội dung thông báo này, thưa quý vị, lúc đó tôi rất đổi kinh ngạc và thấy lòng mình rúng động. Mùa hè năm đó, tôi đã lên đường sang Bangkok, ở đó tôi được một sinh viên Việt Nam từng du học tại Nhật đón và cùng đi đến biên giới Thái-Lào. Tại biên giới, tôi đã thay đổi y phục để trực chỉ đến Bộ Tư lệnh của Đề đốc Minh. Cái nóng mùa hè oi bức mà phải leo lên leo xuống những dãy núi khập khềnh quả thật là quá mệt nhọc, nhưng cũng không thể nào sánh nổi với các kháng chiến quân của Đề đốc Minh được lệnh đi bảo vệ chúng tôi. Tại các nơi không có người, chúng tôi được dừng chân để nghỉ và được nhâm nhi một chút trà nóng do các kháng chiến quân nhóm lửa pha trà.
Đi, đi hoài, đi thật lâu chúng tôi mới đến được một cái hang động trong một ngọn núi đá, nơi đặt Bộ tư lệnh. Đề đốc Minh, cổ choàng khăn rằn, ánh mắt tươi cười ra đón chúng tôi. Bắt tay cũng chưa đủ, chúng tôi ôm choàng lấy nhau để cho thỏa lòng sau bao năm xa cách, sau đó chúng tôi vào bàn ngồi thảo luận nhiều vấn đề.
Sau cuộc hội ngộ tại khu chiến này, trở về Nhật, tôi đã quyết định bỏ nghề dạy học, dồn hết thì giờ vận động sự giúp đỡ cho Đề Đốc Hoàng Cơ Minh và Mặt Trận. Tôi đã quyên góp gần 600 tấn quần áo cũ gởi đi Thái, vận động tổ chức Diễn đàn hội luận cho Mặt Trận tại các Trung tâm báo chí ở Nhật, Đại Hàn, Singapore. Tôi còn đi các nước ở Âu châu như Pháp, Đức, Thụy Sĩ, Đan Mạch, Na Uy để trình bày những điều mà chính tôi mắt thấy, tai nghe về Kháng chiến Việt Nam. Khi Đề Đốc Hoàng Cơ Minh trở lại Hoa Kỳ dự Đại hội Chính Nghĩa, vào tháng 4 năm 1983, tôi cũng đã bay sang để chào đón ông.
Sau đó vài năm, do công việc nghiên cứu về tình hình chính trị Đông Nam Á, tôi quyết định di chuyển sang ở hẳn tại Bangkok. Mỗi tháng một lần tôi gặp ông Nguyễn Kim, cựu Chủ tịch đảng Việt Tân, để trao đổi tin tức và cứ hai ba tháng một lần trở về Nhật để ra toà về vụ kiện ký giả thiên tả. Đến tháng 8 năm 1987, đột nhiên tôi không còn được liên lạc với ông Nguyễn Kim, trong khi tin Tướng Minh hy sinh đã loan tải khá lớn tại Thái. Tôi rất lo, không biết lý do tại sao" Sau đó, tôi có liên lạc với Mặt Trận và cho biết là đang phối kiểm tin tức. Tôi quyết định nhờ một người bạn Việt Nam ở Singapore và một người bạn Nhật đi Việt Nam thu thập tin tức. Tin tức mà hai người bạn này đem về cho tôi chỉ là mấy tờ báo Công An phát hành tại Việt Nam đăng tin Đề đốc Hoàng Cơ Minh và Mặt Trận bị tiêu diệt" Lúc đó, tôi nghĩ rằng Đề Đốc Hoàng Cơ Minh đã hy sinh thì sớm muộn gì Mặt Trận nói riêng và Kháng chiến Việt Nam nói chung sẽ tan rã"
Cùng thời gian đó, một chuyện đáng tiếc xảy ra là Thái Lan đã thay đổi chính sách đối với Việt Nam. Có lẽ vì nghĩ rằng sự hiện hữu của Mặt Trận trên đất Thái sẽ làm cản trở việc cải thiện quan hệ với nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam nên chính phủ Thái đã buộc Mặt Trận phải rút căn cứ khỏi đất Thái. Có thể là vì đón biết Thái Lan sẽ thay đổi thái độ, nên Đề đốc Hoàng Cơ Minh đã phải sớm lên đường trở về nước. Đây là điều phỏng đoán của cá nhân tôi. Tuy nhiên điều mà tôi muốn nhấn mạnh là khá nhiều người chỉ nhìn sự việc mà không biết sự tình, nên đã có những lời phê phán không đúng, cho đó là một kế hoạch không có tính toán. Biết là quân cộng sản đang rình rập nhưng Đề đốc Hoàng Cơ Minh và các chiến hữu của ông vẫn lên đường. Sự hy sinh đó sẽ phải được sử sách ghi lại khi nói đến cuộc đấu tranh giành tự do dân chủ cho Việt Nam.
Bẵng đi 19 năm sau, vào tháng 5 năm 2006, bất ngờ tôi gặp lại ông Nguyễn Kim ở Bá Linh. Cả hai chúng tôi đều đi dự Đại hội Thế giới đẩy mạnh việc dân chủ hóa cho Á châu và Trung quốc. Sau giờ họp, chúng tôi tay bắt mặt mừng và cùng nhau ôn lại những chuyện của quá khứ, nhất là về sự hy sinh của Tướng Minh. Chúng tôi đã gắn bó với nhau trong suốt thời gian đại hội này, vì chúng tôi đã là những người cùng chia xẻ lý tưởng tranh đấu cho tự do dân chủ.
Thưa quý vị, sự hy sinh của Đề đốc Hoàng Cơ Minh là điều đau buồn, nhưng ông đã để lại một vũ khí quan trọng cho đồng bào Việt Nam và thế hệ trẻ kế thừa, đó là tinh thần chiến đấu mà không một súng ống đạn dược nào có thể sánh kịp. Đối với một người ngoại quốc như tôi, hành động anh hùng của Đề đốc Hoàng Cơ Minh sẽ không bao giờ quên đi trong tâm khảm. Trong cuộc gặp gỡ quý vị lãnh đạo đảng Việt Tân khi tôi vừa đến Hoa Kỳ vào tối ngày 24 tháng 8 để dự lễ tưởng niệm hôm nay, tôi đã chính thức xin lỗi các anh chị em Mặt Trận và đảng Việt Tân về điều suy nghĩ không đúng của tôi cách nay 20 năm rằng Mặt Trận và đảng Việt Tân sẽ tan rã sau khi Tướng Minh nằm xuống. Qua những gì tôi tìm hiểu, Mặt Trận và đảng Việt Tân đã vượt qua rất nhiều khó khăn và đang trở thành một lực lượng đối đầu quan trọng đối với nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam.
Trước khi dứt lời, tôi xin cầu nguyện cho hương linh Đề đốc Hoàng Cơ Minh được siêu thoát, đồng thời cầu mong cho những nỗ lực của đảng Việt Tân đạt nhiều thành quả tốt đẹp. Người Nhật chúng tôi xin hứa là sẽ tiếp tục đẩy mạnh vấn đề dân chủ hóa ở Á châu, đặc biệt là tại Việt Nam và Trung quốc.
Trân trọng kính chào.
Teruo Tonooka
Gửi ý kiến của bạn
