Hôm nay,  

Dân Ơû Lậu Dưới Chân Núi

09/01/200300:00:00(Xem: 5149)
Bạn,
Họ là những người Mường ở tận Phú Thọ đã "di cư tự do" vào tỉnh Thừa TT-Huế. Không hộ khẩu, không một mảnh giấy tờ tùy thân. Gần 10 năm nay dưới chân núi Bạch Mã, chỉ có 6 gia đình nhưng họ đã khai phá và lập ra một ngôi làng, làng không tên, làng của người nhập cư "lậu". Báo Lao Động viết về họ như sau.
Chuyện của làng này kể từ cư dân Đinh Giáp và bắt đầu từ năm 1985, khi một người thanh niên tên là Phan Cừ, người trong làng còn gọi là Cừ "méo", ở thôn 9, thị trấn Phú Lộc, huyện Phú Lộc (TT-Huế) trở về quê nhà. Không nghề nghiệp, nên cũng như bao thanh niên khác trong làng dạo ấy, anh Cừ đã làm rất nhiều nghề để kiếm sống, từ làm thuê, cưa gỗ, đi tìm trầm... khắp nơi trong Nam ngoài Bắc. Theo tiếng gọi của trầm, năm 1989, "bước chân giang hồ" của anh Cừ đã đặt đến tỉnh Phú Thọ, vào huyện miền núi Yên Lập, rồi xã Thượng Long, và cuối cùng là một bản người Mường heo hút. Ở đấy, anh đã gặp Đinh Giáp, năm ấy Giáp 18 tuổi. Anh nhớ lại: "Hồi nớ thằng Giáp rách nát và xác xơ nhìn không ra người. Được cái tốt bụng. Mới làm quen với nhau một hồi trên núi, tui nhờ hắn về chợ huyện mua giúp ít lương thực, thuốc men... rứa là hắn đi ngay. Cũng vì rứa mà tui thương hắn từ đó, coi hắn như em. Ngày tui bỏ về quê vì không tìm được trầm, tui vui miệng rủ Giáp về Huế chơi. Về quê vài tháng, một hôm bỗng nhiên thấy thằng Giáp lù lù xuất hiện ở cửa nhà tôi với một bộ dạng còn tả tơi hơn hồi gặp lần đầu với câu nói: "Anh chị cho em ở nhờ rồi có việc cho em làm với, việc chi cũng được, việc chi em cũng làm".

Năm nay mới 32 tuổi, nhưng trông Giáp như đã ngoài 40 bởi sự khắc khổ hiện rõ trên khuôn mặt từng trải. Giáp kể: "Hồi đó ở quê đói, khổ đến cùng đường, đất đai thì cằn cỗi, mùa màng thất bát liên miên. Người dân bỏ bản, bỏ làng đi gần hết". Thấy Phú Lộc là nơi có thể dung thân được, ít nhất là có cái ăn qua ngày, Giáp đã có một quyết định rất quan trọng rằng sẽ ở hẳn đất này để lập nghiệp. Nói là lập nghiệp cho oai, chứ thực ra nhiều năm liền, Giáp toàn làm thợ "đụng", đụng việc gì làm việc đó. Thế mà Giáp rất sung sướng bởi "ở ngoài đó đi làm thuê cho người ta, giỏi lắm ngày kiếm được 12 ngàn đồng, vào đây đi làm thuê ngày cũng kiếm được từ 25 ngàn-30 ngàn đồng, nên hăng lắm", Giáp nói. Trong những năm tháng đi làm thuê, làm mướn ở hầu khắp miệt Phú Lộc, Giáp đã làm quen và kết duyên với chị Hoàng Thị Phượng, người cùng quê, đang nhận một người chuyên đi tìm trầm ở Phú Lộc làm ba nuôi. Năm 1999, hai người dắt nhau ra quê để làm đám cưới, rồi quay ngược trở vào Phú Lộc để... đi tìm đất cắm dùi. Giáp bảo: "Cưới được vợ rồi, không thể ở nhờ mãi nhà người ta được. Anh Cừ dẫn mình đi tìm đất. Ròng rã mấy tháng trời, cuối cùng mình xin được một cái rẫy bỏ hoang của người ta để dựng một căn chòi, rồi mãi cho đến bây giờ..."
Bạn,
Báo LĐ viết tiếp: gọi là làng cho nó hoành tráng, chứ thực chất bây giờ "làng" chỉ vỏn vẹn có 6 hộ gia đình vắt vẻo trên ngọn đồi ở bên kia Khe Su, dưới chân núi Bạch Mã, họ đều là người Mường di cư từ Phú Thọ vào. Tiểu sử làng cũng lại bắt đầu từ Giáp. Theo chân Giáp, bố mẹ, anh chị em, tất cả 10 người lần lượt kéo nhau vào đây lập thành 4 hộ gia đình, hàng xóm của Giáp ở Phú Thọ vào thêm hai hộ nữa thế là thành 6 hộ, cùng 14 đứa trẻ con lớn nhỏ. Thế là lập thành một làng, làng không tên, cũng chẳng ai buồn đặt tên.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sky River Casino vô cùng vui mừng hào hứng tổ chức chương trình Ăn Tết Nguyên Đán với những giải thưởng thật lớn cho các hội viên Sky River Rewards. Chúng tôi cũng xin kính chúc tất cả Quý Vị được nhiều may mắn và một Năm Giáp Thìn thịnh vượng! Trong dịp đón mừng Năm Mới Âm Lịch năm nay, 'Đội Múa Rồng và Lân Bạch Hạc Leung's White Crane Dragon and Lion Dance Association' đã thực hiện một buổi biểu diễn Múa Lân hào hứng tuyệt vời ở Sky River Casino vào lúc 11:00 AM ngày 11 Tháng Hai. Mọi người tin tưởng rằng những ai tới xem múa lân sẽ được hưởng hạnh vận.
Theo một nghiên cứu mới, có hơn một nửa số hồ lớn trên thế giới đã bị thu hẹp kể từ đầu những năm 1990, chủ yếu là do biến đổi khí hậu, làm gia tăng mối lo ngại về nước cho nông nghiệp, thủy điện và nhu cầu của con người, theo trang Reuters đưa tin vào 8 tháng 5 năm 2023.
(Tin VOA) - Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) vào ngày 13/9 ra thông cáo lên án Việt Nam tiếp tục lạm dụng hệ thống tư pháp để áp đặt những án tù nặng nề với mục tiêu loại trừ mọi tiếng nói chỉ trích của giới ký giả. Trường hợp nhà báo tự do mới nhất bị kết án là ông Lê Anh Hùng với bản án năm năm tù. RSF bày tỏ nỗi kinh sợ về bản án đưa ra trong một phiên tòa thầm lặng xét xử ông Lê Anh Hùng hồi ngày 30 tháng 8 vừa qua. Ông này bị kết án với cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước’ theo Điều 331 Bộ Luật Hình sự Việt Nam
Từ đầu tuần đến nay, cuộc tấn công thần tốc của Ukraine ở phía đông bắc đã khiến quân Nga phải rút lui trong hỗn loạn và mở rộng chiến trường thêm hàng trăm dặm, lấy lại một phần lãnh thổ khu vực đông bắc Kharkiv, quân đội Ukraine giờ đây đã có được vị thế để thực hiện tấn công vào Donbas, lãnh phổ phía đông gồm các vùng công nghiệp mà tổng thống Nga Putin coi là trọng tâm trong cuộc chiến của mình.
Tuần qua, Nước Mỹ chính thức đưa giới tính thứ ba vào thẻ thông hành. Công dân Hoa Kỳ giờ đây có thể chọn đánh dấu giới tính trên sổ thông hành là M (nam), F (nữ) hay X (giới tính khác).
Sau hành động phản đối quả cảm của cô trên truyền hình Nga, nữ phóng viên (nhà báo) Marina Ovsyannikova đã kêu gọi đồng hương của cô hãy đứng lên chống lại cuộc xâm lược Ukraine. Ovsyannikova cho biết trong một cuộc phỏng vấn với "kênh truyền hình Mỹ ABC" hôm Chủ nhật: “Đây là những thời điểm rất đen tối và rất khó khăn và bất kỳ ai có lập trường công dân và muốn lập trường đó được lắng nghe cần phải nói lên tiếng nói của họ”.
Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam cử hành Ngày Quốc tế Nhân Quyền Lần Thứ 73 và Lễ Trao Giải Nhân Quyền Việt Nam lần thứ 20.
Sau hơn 30 năm Liên bang Xô Viết sụp đổ, nhân dân Nga và khối các nước Đông Âu đã được hưởng những chế độ dân chủ, tự do. Ngược lại, bằng chính sách cai trị độc tài và độc đảng, Đảng CSVN đã dùng bạo lực và súng đạn của Quân đội và Công an để bao vây dân chủ và đàn áp tự do ở Việt Nam. Trích dẫn chính những phát biểu của giới lãnh đạo Việt Nam, tác giả Phạm Trần đưa ra những nhận định rất bi quan về tương lai đất nước, mà hiểm họa lớn nhất có lẽ là càng ngày càng nằm gọn trong tay Trung quốc. Việt Báo trân trọng giới thiệu.
Tác giả Bảo Giang ghi nhận: “Giai đoạn trước di cư. Nơi nào có dăm ba cái Cờ Đỏ phất phơ là y như có sự chết rình rập." Tại sao vậy? Để có câu trả lời, mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của nhà văn Tưởng Năng Tiến.
Người cộng sản là những “kịch sĩ” rất “tài”, nhưng những “tài năng kịch nghệ” đó lại vô phúc nhận những “vai kịch” vụng về từ những “đạo diễn chính trị” yếu kém. – Nguyễn Ngọc Già (RFA).. Mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của phó thường dân/ nhà văn Tưởng Năng Tiến để nhìn thấy thêm chân diện của người cộng sản.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.