Nước Mỹ Đỏ
Bầu cử giữa kỳ đã hoàn tất, kết quả sơ khởi cho thấy đảng Cộng Hòa nhiều phần sẽ nắm Hạ Viện, trong khi Thượng Viện vẫn còn đang gay go đếm phiếu dù đang có vẻ nghiêng về phía Dân Chủ. Đảng cộng hòa lên nắm một trong hai viện của Quốc Hội Hoa Kỳ sẽ có ý nghĩa gì cho nền dân chủ đất nước, liệu các “bước lùi”trong tiến trình dân chủ sẽ là hướng đi sắp tới?
Trong hơn 2 năm qua, 23 tiểu bang nơi Đảng Cộng Hòa nắm quyền kiểm soát cả văn phòng thống đốc lẫn cơ quan lập pháp tiểu bang đã thông qua những luật lệ bảo thủ khắt khe nhất trong thời hiện đại. Các tiểu bang do đảng Cộng Hòa kiểm soát đã thông qua các đạo luật áp đặt các hạn chế mới đối với việc bỏ phiếu, cấm hoặc hạn chế quyền tiếp cận phá thai, tước bỏ quyền của cộng đồng đồng tính, loại bỏ các yêu cầu đào tạo hay kiểm soát lý lịch trong việc cấp giấy phép cho người mang súng và tăng cường kiểm duyệt trong việc giảng dạy về lịch sử chủng tộc, giới tính và khuynh hướng tình dục trong các trường công lập (và trong một số trường hợp, các giáo sư đại học và thậm chí áp dụng cho cả các nhà tuyển dụng tư nhân).
Các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện và Thượng viện Hoa Kỳ đã giới thiệu các dự luật để đưa các đạo luật của các tiểu bang đỏ áp dụng vào luật liên bang. Hiệu quả thực tế của những áp lực này là yêu cầu các tiểu bang xanh phải sống dưới các chính sách xã hội hạn chế được áp dụng mạnh mẽ ở các bang đỏ. Không bao lâu, những ngày mà tiểu bang có quyền quyết định độc lập cho cư dân của họ sắp kết thúc, và cuộc sống của người dân trên toàn nước mỹ sẽ thay đổi trên nhiều phương diện.
Dĩ nhiên là những điều này không thể thành luật một sớm một chiều. Nhưng với quyền sinh sát một khi nằm trong tay đảng cộng hòa, hai năm tiếp theo có thể là một thời kỳ quan trọng trong việc hoạch định chiến lược, quốc gia hóa cuộc cách mạng chính sách xã hội của nhà nước đỏ. Và các ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng Hòa năm 2024 sẽ có dịp để áp dụng cách thức tìm hiểu dân ý của cử tri sơ bộ cộng hòa trong việc đưa các chính sách xã hội bảo thủ quá khích vào luật quốc gia.
Điều này bắt đầu bằng luật phá thai. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham của Nam Carolina hồi tháng 9 đã đưa ra dự luật cấm thủ tục này trên toàn quốc sau 15 tuần mang thai. Tại Hạ Viện, 167 đảng viên Cộng hòa đã đồng bảo trợ “Đạo luật Khởi đầu Sự Sống khi Thụ Thai, mà nhiều nhà phân tích pháp lý cho rằng sẽ cấm tất cả các ca phá thai trên toàn quốc một cách hiệu quả.
Trong lãnh vực bầu cử, Thượng nghị sĩ Rick Scott của Florida đã đề xướng các luật lệ sẽ áp dụng cho các cuộc bầu cử liên bang trên toàn quốc, nhiều hạn chế bỏ phiếu đã nhanh chóng lan rộng khắp các bang đỏ, bao gồm các yêu cầu xác định cử tri khó khăn hơn, lệnh cấm đối với các hộp phiếu không được giám sát và việc cấm kiểm đếm bất kỳ phiếu bầu qua thư nhận được sau Ngày Bầu cử, và lệnh cấm ghi danh cử tri trong cùng một ngày và ghi danh qua thủ tục tự động.
Về giáo dục, Thượng nghị sĩ Tom Cotton của Arkansas đã đề xướng luật liên bang hóa các hạn chế về cách giáo viên có thể giảng dạy về chủng tộc bằng cách cấm bất kỳ trường K–12 nào nhận tiền liên bang sử dụng “lý thuyết chủng tộc quan trọng” trong bài vở giảng dạy. Một số đảng viên Đảng Cộng hòa (bao gồm cả Thượng nghị sĩ Josh Hawley của Missouri) đã đưa ra “Tuyên ngôn về Quyền của Cha mẹ”, quy định này sẽ yêu cầu phụ huynh tiếp cận chương trình học và tài liệu thư viện trên toàn quốc - một bước để tạo áp lực cấm một số sách vở được phát hành ở các bang bảo thủ và các học khu. Nadine Farid Johnson, giám đốc PEN America ở Washington, một nhóm vận động cho quyền tự do ngôn luận, dự đoán rằng các đề luật của đảng Cộng Hòa này sẽ “cắt đứt” quyền tự do ngôn luận, các hạn chế này có khả năng sẽ mở rộng ra ngoài môi trường học đường tràn sang các lĩnh vực khác ảnh hưởng đến dân số chung, chẳng hạn như cấm một số sách văn học nổi tiếng ở thư viện công cộng hoặc áp dụng cả với chính sách đào tạo của các công ty tư nhân. Cuộc chiến này sẽ chẳng dừng lại ở đấu trường hiện tại, mà sẽ lan rộng hơn ở mọi lãnh vực đời sống xã hội.
Trưng bày sách bị cấm tại Thư viện Công Cộng San Jose (Ảnh do Thư viện Công Cộng San Jose cung cấp qua Flickr | CC-BY-SA 2.0).
Dân biểu Mike Johnson của Louisiana, cùng với cả tá nhà đồng bảo trợ cộng hòa, gần đây đã giới thiệu phiên bản liên bang của đạo luật “Đừng Nhắc Tới Đồng Tính” mà Thống đốc Ron DeSantis của Florida đã ban hành thành luật. Dự luật của Johnson đặc biệt ảnh hưởng sâu rộng trong phạm vi dự thảo. Luật này ngăn chặn bất kỳ thảo luận nào đề cập đến “tài liệu hướng đến tình dục”, bao gồm khuynh hướng tình dục, với trẻ em từ 10 tuổi trở xuống, không chỉ trong môi trường giáo dục, mà trong bất kỳ chương trình nào do chính phủ liên bang tài trợ, bao gồm cả thông qua thư viện công cộng, bệnh viện và công viên quốc gia. Ngôn ngữ của đạo luật toàn diện đến mức thậm chí có thể ngăn chặn “bất kỳ cơ quan thực thi pháp luật liên bang nào nói chuyện với một đứa trẻ về hành vi tấn công tình dục hoặc lạm dụng tình dục”, David Stacy, giám đốc của Chiến Dịch Nhân quyền, một nhóm vận động LGBTQ cho biết. Đạo luật này không chỉ ảnh hưởng đến cộng đồng đồng tính, mà cũng là nguyên nhân dẫn đến một số sách vở và các sinh hoạt văn hóa bị cấm đoán ở trường học và các thư viện công cộng.
Dự luật của Johnson chỉ là một trong số các đề luật của Đảng Cộng Hòa nhằm quốc gia hóa các chính sách xã hội của nhà nước đỏ về các vấn đề liên quan đến cộng đồng đồng tính LGBTQ. Trong các cuộc tranh luận về ngân sách trong cả năm 2021 và 2022, các thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa đã đưa ra các sửa đổi để thiết lập lệnh cấm các bé gái chuyển giới tham gia các môn thể thao học đường trên toàn quốc. Dân biểu Marjorie Taylor Greene của Georgia đã giới thiệu dự luật “Đạo luật bảo vệ sự ngây thơ của trẻ em” đặt ra các hình phạt trọng tội đối với các bác sĩ cung cấp dịch vụ chăm sóc xác định giới tính cho trẻ vị thành niên. Cotton, trong một phiên bản thay đổi về chủ đề này, đã đề xướng cho phép bất kỳ trẻ vị thành niên nào được phẫu thuật xác định giới tính có thể kiện bác sĩ về những tổn hại về thể chất hoặc tinh thần trong 30 năm tới.
Quyết định của Tòa Phúc Thẩm Michigan cho phép mang súng công khai đến các địa điểm bỏ phiếu vào Ngày Bầu Cử.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Steve Daines và Dân Biểu Richard Hudson của Bắc Carolina đã đưa ra luật yêu cầu mọi tiểu bang phải chấp nhận luật cấp phép mang súng dấu kín ở bất kỳ tiểu bang nào — một cơ chế để vượt rào giới hạn của các tiểu bang xanh hiện đang áp dụng một số yêu cầu và kiểm tra căn bản trước khi cấp giấy phép mang súng. Khi đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện, họ đã thông qua một dự luật như vậy vào năm 2017, nhưng quyết chí này càng lúc càng hơn kể từ đó và rất nhiều tiểu bang đỏ đã thông qua luật cho phép cư dân được cấp phép mang súng dấu kín dễ dàng mà không cần bất kỳ kiểm tra căn bản hoặc yêu cầu đào tạo nào.
Còn quá sớm để dự đoán đề luật nào trong số hàng loạt các dự luật khắt khe của đảng cộng hòa sẽ được thúc đẩy mạnh vào luật quốc gia khi đảng Cộng hòa giành lại một hoặc cả hai viện quốc hội. Đảng Cộng hòa có thể do dự về việc thông qua lệnh cấm phá thai trên toàn quốc trong hai năm tới vì không hy vọng Biden sẽ ký thành luật. Tuy nhiên họ sẽ đẩy mạnh các đề luật như cấm các cô gái chuyển giới tham gia các môn thể thao và cấm phẫu thuật xác định giới tính cho trẻ vị thành niên vì những vấn đề đó đã được chứng tỏ được giới bảo thủ ở các bang đỏ ủng hộ mạnh mẽ.
Các đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện có thể ít nhiệt tình hơn trong việc theo đuổi các dự luật hạn chế quyền của người chuyển giới, nhưng Quốc hội do cộng hòa kiểm soát có khả năng sẽ thúc đẩy những ý tưởng đó. Thật khó để biết đa số đảng Cộng hòa trong một trong hai viện sẽ giải quyết những vấn đề này ở mức độ nào.Nhưng những gì chúng ta đã thấy đi thấy lại ở các bang đỏ là khi họ có thể, họ đã tiên quyết hành động đẩy mạnh những dự luật quá khích. Tiền lệ đó cuối cùng có thể không chỉ áp dụng cho các vấn đề LGBTQ hay không dừng lại ở mức tiểu bang, mà chung cuộc sẽ tiến tới một nhà nước đỏ, đảo ngược lại các tiến trình tự do dân chủ xã hội mà nước Mỹ đã đạt được trong sáu thập kỷ qua, ngăn chặn các quyền công dân căn bản trong các lãnh vực bầu cử, giáo dục, văn hóa, tôn giáo, ngừa phai, phá thai, hôn nhân đồng tính.
Sự phổ biến của các đề xướng từ các chính khách cộng hòa nhằm áp đặt các đạo luật bảo thủ của các tiểu bang đỏ vào luật liên bang cho thấy ý muốn giới hạn quyền độc lập của các tiểu bang, nhằm giúp họ khôi phục các tiêu chuẩn quốc gia chung về quyền công dân và tự do —trong một mức độ hạn chế hơn và theo hướng bảo thủ.
“Tất cả những tiến trình tự do dân chủ này đã được xây dựng trong nhiều năm,” Alvin Tillery, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đa dạng và Dân chủ tại Đại học Northwestern, nói."Chỉ là ông Trump đã cho họ ý tưởng rằng họ có thể thành công khi [tích cực] hơn trong việc ủng hộ các chính sách này." Đảng Cộng hòa và những người bảo thủ xã hội cảm nhận được sự cấp bách cần thiết phải viết các ưu tiên văn hóa của họ vào luật trước khi các thế hệ trẻ theo khuynh hướng tự do trở thành lực lượng cử tri thống trị vào cuối thập kỷ này. "
Hai năm sắp tới có thể trở thành giai đoạn ngoài sân khấu để thử nghiệm các chiến lược khác nhau nhằm áp đặt chế độ xã hội quốc gia đỏ lên một nước Mỹ xanh với sự chống lưng của tối cao pháp viện bảo thủ. Bức màn của vở kịch quốc gia sẽ được vén lên vào thời gian khi mà đảng Cộng hòa nắm quyền sinh sát cả Tòa Bạch Ốc lẫn Quốc Hội — một ngày không mấy sáng sủa cho nền dân chủ nước Mỹ.
Gửi ý kiến của bạn
