LONDON, ANH QUỐC – 01/06/2025: Các em nhỏ trong y phục truyền thống cầm biểu ngữ tại quảng trường Quốc Hội, kêu gọi trả tự do cho trẻ em Ukraina bị Nga bắt cóc và chấm dứt cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina. (Ảnh: Vuk Valcic/SOPA Images/LightRocket via Getty Images)
KYIV, Ukraina — Một phúc trình mới của Đại học Yale vừa đưa ra bằng chứng cho thấy mạng lưới trại cải tạo trẻ em Ukraina do Nga điều hành rộng lớn hơn nhiều so với những gì trước đây các nhà điều tra ước lượng, với cả chương trình huấn luyện quân sự tại các trường thiếu sinh quân và cơ sở dành cho trẻ em từ 8 tuổi trở lên, theo bài tường thuật của ký giả Joanna Kakissis, NPR, đăng ngày 17 tháng 9, 2025.
Phúc trình này do Phòng Nghiên Cứu Nhân Đạo thuộc Trường Y Tế Công Cộng Yale thực hiện, mang tựa “Những Đứa Trẻ Bị Đánh Cắp Của Ukraina: Bên Trong Mạng Lưới Cải Tạo Và Quân Sự Hóa Của Nga.” Báo cáo khảo sát tình trạng của hàng ngàn trẻ em Ukraina bị bắt khỏi các vùng chiếm đóng, đặc biệt kể từ sau cuộc xâm lăng toàn diện của Nga vào tháng 2 năm 2022.
Theo các nhà điều tra, Nga đã thiết lập một hệ thống quy mô, nơi trẻ em bị tước bỏ bản sắc văn hóa Ukraina, bị nhồi nhét các bài học tuyên truyền ái quốc của Nga, và thậm chí được dạy kỹ năng chiến đấu.
“Các em được huấn luyện quân sự thật sự như việc ném lựu đạn, và trong một trường hợp chúng tôi biết có trẻ em còn tham gia chế tạo máy bay không người lái,” Nathaniel Raymond, giám đốc phòng nghiên cứu, nói trong một cuộc phỏng vấn với NPR.
Ông Raymond nhấn mạnh: “Họ không đưa các em đến trường tập nhảy dù để sau này đi làm bảo vệ ở tiệm bánh Cinnabon tại Rostov-on-Don. Các em đang nằm trong một chuỗi huấn luyện với các bài bản chiến thuật và giáo trình chỉ dẫn đến một kết cục duy nhất.”
Phúc trình ghi nhận tổng cộng 210 địa điểm, trong đó 156 địa điểm được xác định mới, rải khắp nước Nga và vùng chiếm đóng ở Ukraina, nơi trẻ em từ 8 đến 17 tuổi bị đưa tới. Khoảng 62% trong số này có bằng chứng về hoạt động cải tạo, và 19% có huấn luyện quân sự.
Bản nghiên cứu cũng nêu rõ khoảng một phần tư các cơ sở đã được mở rộng kể từ sau cuộc xâm lăng toàn diện năm 2022. Mạng lưới trải dài hơn 3.500 dặm, từ Hắc Hải tới tận Siberia, bao gồm hai trường thiếu sinh quân mới và thậm chí một tu viện. Gần phân nửa các cơ sở này do chính quyền liên bang hoặc địa phương Nga trực tiếp quản lý.
Các nhà điều tra dùng dữ liệu công khai và hình ảnh vệ tinh độ phân giải cao để nhận diện các địa điểm, cùng những chi tiết cụ thể như thao trường bắn và chiến hào.
Hiện vẫn chưa rõ tổng số trẻ em Ukraina bị đưa vào hệ thống này. Chính phủ Ukraina cho biết đã xác minh ít nhất 19.500 trẻ em mất tích kể từ năm 2022, trong khi nhóm nghiên cứu của Yale ước tính con số có thể lên đến 35.000.
Raymond cho biết ông đã nghe nhiều giới chức châu Âu bày tỏ “kinh hoàng” về báo cáo, và coi đây có thể là một “bước ngoặt, vì đối với Âu châu, báo cáo cho thấy rõ rệt quy mô hệ thống này — hôm nay là Ukraina, ngày mai có thể là quốc gia khác.”
Ukraina khẳng định việc hồi hương trẻ em phải là điều kiện trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào với Nga. Tháng 3 năm 2023, Tòa Hình Sự Quốc Tế đã ra lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin và ủy viên đặc trách thiếu nhi Maria Lvova-Belova, cáo buộc họ phạm tội ác chiến tranh vì cưỡng bức đưa trẻ em Ukraina sang Nga.
Nga không công nhận thẩm quyền của Tòa Hình Sự Quốc Tế và bác bỏ các cáo buộc. Chính phủ Nga chưa có phản ứng với phúc trình mới nhất của Yale, nhưng trước đây thường nói rằng họ “giải cứu” trẻ em khỏi vùng chiến sự, chứ không bắt cóc, và cho rằng con số được Ukraina nêu ra bị phóng đại.
Tuần trước, Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskyy cho biết ông dự định tổ chức một “sự kiện cấp cao” về vấn đề trẻ em mất tích tại Nga trong kỳ họp Đại hội Đồng Liên Hiệp Quốc vào cuối tháng này.
Trong khi đó, Phòng Nghiên Cứu Nhân Đạo của Yale đang đối diện tương lai bấp bênh sau khi chính quyền Trump chấm dứt chương trình Conflict Observatory, vốn do Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ tài trợ để theo dõi và ghi nhận bằng chứng tội ác chiến tranh tại Ukraina và Sudan. Phòng nghiên cứu của Yale là một phần của chương trình này. Nhờ nhiều khoản đóng góp nhỏ, bao gồm từ các tổ chức Tin Lành và cộng đồng người Ukraina hải ngoại, công việc của nhóm được gia hạn đến tháng Giêng năm tới.
VB biên dịch
Nguồn: Russia gives Ukrainian kids military training and reeducation, Yale researchers find, NPR.
Gửi ý kiến của bạn
