Hôm nay,  

17 Năm Đức Thống Nhất: Nhìn Người Lại Nghĩ Đến Ta

10/1/200700:00:00(View: 10170)

Lời nói đầu: Mới đây, có người quen hỏi tôi nguyên nhân nào đưa đến sự thống nhất nước Đức" Đây cũng đề tài một bài báo mà tôi đã  viết và đăng trên Việt Báo và Ánh Dương vào năm 2005 vừa qua. Tôi tu bổ thêm và đăng lại bài nầy, hy vọng qua đó có thể cung cấp cho độc giả Việt trong và ngoài nước một vài dữ kiện để biết thêm về sự thống nhất không đẩm máu của Đức cũng như những diễn tiến sau đó để quí độc giả có thể so sánh Đức (quốc gia theo thể chế dân chủ) với cộng sản Việt Nam, liên quan đến lối hành xử của kẻ thắng đối với người chiến bại …(LhTh)

*

Khi nói hay nhắc đến nước Đức hoặc Đại Hàn, người Việt chúng ta thường nghĩ đến một quốc gia cũng chiến chinh và đặc biệt, cũng bị chia đôi như Việt Nam. Một bên là Cộng Hòa Liên Bang Đức (gọi nôm na là BRD hay Tây Đức) và Nam Hàn, nửa bên kia là ĐR (Cộng Sản Đông Đức cũ) và Bắc Hàn. Trừ Đại Hàn vẫn còn bị chia đôi, hai quốc gia Việt Nam và Đức đều đã thống nhất đất nước, VN năm 1975 và Đức từ 1990.

Như chúng ta biết, Việt Nam sau khi Hiệp Định Gene được ký kết thì bị chia đôi từ 1954. Miền Nam theo chế độ Việt Nam Cộng Hòa do cố TT Ngô Đình Diệm lãnh đạo và miền Bắc thì theo chủ nghĩa Cộng Sản, với danh xưng Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà do Hồ Chí Minh cầm đầu. Trong khi đó thì Đức bị chia đôi sớm hơn sau khi nhà độc tài Hitler bị các cường quốc đánh bại và do tứ cường Nga, Mỹ, Anh và Pháp kiểm soát. Dưới sự đòi hỏi và xếp đặt của Anh Pháp và Mỹ, Tây Đức hay Cộng Hòa Liên Bang Đức (BRD) được thành lập ngày 24.5.1949. Cuộc bầu cử quốc hội BRD lần đầu tiên được tổ chức vào ngày 14.8.1949. Ba đảng CDU, CSU và FDP liên minh thành lập chính phủ và Konrad Adenauer được bầu lên làm vị thủ tướng đầu tiên của Tây Đức ngày 15.09.1949. Nga cũng đâu vừa, sau đó thì vùng Nga chiếm đóng cũng cho thành lập một quốc gia theo chủ nghĩa Cộng Sản, ĐR vào ngày 7.10.1949, rập khuôn theo đường lối của Nga sô, dưới sự lãnh đạo của Ulbricht, mãi tới năm 1971 mới bị Honecker thay thế cho đến khi Honecker từ chức, trước khi ĐR bị sụp đổ. Mỗi nước đều có quốc kỳ và quốc ca riêng tương tự như hai nước Việt Nam trước 1975.

Cuộc chiến tranh lạnh giữa các cường quốc, một bên gồm Anh Pháp Mỹ và bên kia là Nga vốn đã có từ sau năm 1945 ảnh hưởng nhiều đến tình hình chính trị của BRD và ĐR.

Nhằm bảo vệ chế độ chuyên chế vô sản và ngăn chận dân tìm cách trốn khỏi Đông Đức (ĐR) để sang Tây Bá Linh hay Tây Đức, cộng sản Đông Đức, dưới sự điều hành và kiểm soát của cảnh sát và quân đội nhân dân, ĐR đã cho xây bức tường ngăn cách hai bên Đông-Tây Bá Linh mà người Việt mình hay gọi là bức tường ô nhục vào năm 1963! Dầu vậy, vẫn có nhiều người dân ĐR vì không chịu nổi sự kềm kẹp của cộng sản (cs) đã tìm cách vượt hàng rào kẽm gai, vượt qua bức tường ô nhục đi tìm tự do. Một số ít may mắn trốn thoát. Nhưng đa số bất hạnh bị bắt cầm tù hay bị bắn chết "giữa vùng đất cấm" giống như số phận những người Việt Nam từ Bắc, trước 1975 muốn tìm cách vượt qua vĩ tuyến 17 để vào Nam tìm tự do, trước khi Nam Việt Nam (NVN) chưa bị cộng sản cưỡng chiếm.

Tuy nhiên, sau hơn 40 năm theo chủ nghĩa cộng sản, dưới sự chỉ đạo của đàn anh Nga sô, cộng sản (cs) Đông Đức, một thời đã được xem như là thiên đàng của các nước cộng sản vẫn bị sụp đổ! Điểm khác nhau rất đặc biệt là so với VN thì sự sụp đổ của cộng sản Đông Đức (ĐR cũ) và từ đó đưa đến sự thống nhất nước Đức gần như không đổ máu! Ngược lại, ở VN, trong suốt 21 năm sau khi bị chia đôi cho đến khi thống nhất, miền Bắc luôn tìm cách xâm chiếm NVN bằng vũ lực do các đàn anh cộng sản Tàu, Nga và Đông Âu cung cấp, giúp đỡ gây nên cảnh huynh đệ tương tàn mà cs miền Bắc đã thành công, đưa đến sự thống nhất đất nước ngày 30.4.1975.

* Nguyên nhân ĐR sụp đổ, đưa dến sự thống nhất Đức

.... Trong mỗi chúng ta, hầu như ai cũng nghĩ rằng khi mà cộng sản đã ngự trị đâu đó rồi thì đừng mong gì đến chuyện lật đổ cs được! Nhưng trên đời này chẳng có gì là tuyệt đối cả nên thiên đàng cs Đức đã bị xóa tên, chuyện mà chẳng ai ngờ đến! Nguyên nhân là vì đàn anh Nga sô vĩ đại đã có ý định muốn cải tổ đường lối chính trị tại Nga vào giữa thập niên 90. Người đầu tiên có khuynh hướng này là ông Michail Gorbatschow, chủ tịch nhà nước kiêm Tổng bí thư đảng cs Nga. Vì muốn cứu vãn sự đổ vỡ của Cộng Hoà Liên Bang Sô Viết nên Nga đã từ bỏ quyền thống trị cuả họ đối với các nước cs Đông Âu nằm dưới sự chỉ đạo của Nga thời bấy giờ. Và xa hơn nữa, Gorbatschow lại muốn thỏa hiệp, làm việc chung với các nước thuộc khối Tây Âu hơn xưa nay nên từ đó đã mở đường các phong trào dân chủ tại các nước Đông Âu ra mặt công khai hoạt động. Hung gia Lợi (Hungary) bắt đầu trước hết vào tháng 5.1989, tạo nên một lỗ hổng giữa những bức tường sắt. Vào tháng 11.1989, Hung đã hoàn toàn mở toạt ranh giới nước mình với các quốc gia Tây Âu và kể từ thời điểm này, hàng người dân Đông Đức đã đi qua cửa ngõ Hung Gia lợi, vượt biên sang tây Đức tìm tự do.

Song song với làn sóng vượt biên tìm tự do từ ĐR (Đông Đức) ngày càng lên cao, các phong trào dân chủ đối nghịch với chính quyền cs tại Đông Đức cũng lớn mạnh thêm. Dân ĐR và những người đối kháng thuộc giới trí thức, văn nghệ sĩ v.v... đã mạnh dạn xuống đường và công khai lên tiếng đòi hỏi, đặt điều kiện với chính quyền cs đương nhiệm, điển hình là các cuộc biểu tình rầm rộ tại thành phố Leipzig vào dịp kỷ niệm 40 năm thành lập cs Đông Đức, ngày 07.10.1989, đã làm cho cs Đông Đức đại bại (Fiasko). Bên cạnh sự tổ chức kỷ niệm của chính quyền CS, nhiều cuộc biểu tình qui mô chống chính phủ đã xảy ra tại nhiều nơi ở ĐR. Cấp lãnh đạo cs Đông Đức đâm ra bối rối, họ không còn kiểm soát nổi tình hình. Tổng bí thư Erich Hoecker đã phải từ chức vào ngày 18.10.1989, bắt đầu cho sự sụp đổ chế độ cs Đông Đức. Tổng bí thư kế vị, Egon Krenz không thể bình thường hóa lại được tình trạng xáo trộn ở ĐR vì ảnh hưởng của nhà nước đối với quần chúng, những người từng bị kiềm kẹp trong suốt 40 qua, không còn nữa. Cuối cùng, toàn bộ chính trị đảng cs Đông Đức (SED) từ chức vào ngày 08.11.1989. Chiều ngày 09.11.89, bức tường ô nhục Đông Bá Linh bị phá, mở tung ra và chuyện nước Đức thống nhất kể từ thời điểm này không còn ai có thể ngăn cản nổi nữa!

Ý định muốn thống nhất nhanh chóng của hai nước Đức đã được thể hiện qua kết quả cuộc bầu cử tự do bầu đại diện dân biểu nhà nước vào ngày 18.3.1990. Liên danh "Liên Minh cho nước Đức", chủ trương muốn thống nhất với Cộng Hoà Liên Bang Đức, đã thắng cử một cách rõ ràng. Tân chính phủ của Đông Đức, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch nhà nước Lothar de Maiziere liền bắt tay ngay vào chuyện hội thảo liên quan đến việc thống nhất nước Đức. Ngày 19.5.1990, một hiệp ước về kinh tế, tiền tệ và xã hội được ký kết. Bởi vì hệ thống kinh tế Đông Đức (ĐR) không cho phép cải đổi nên Đông Đức đành chấp nhận hệ thống kinh tế của Tây Đức (BRD) vào ngày 01.7.1990. Ít lâu sau, hai bên thương thảo với nhau về hiệp ước thống nhất tại Bá Linh. Trước khi chấm dứt thương lượng, Hội đồng nhà nước Đông Đức trong một phiên họp đặc biệt vào ngày 23.8.1990 đã biểu quyết chấp thuận cho Đông Đức gia nhập vào Geltungsbereich des Grundgesetzes (xin tạm dịch là Luật cơ bản có giá trị cho khu vực) vào ngày 03.10.1990, lý do là nếu không có sự đồng ý của tứ cường đang kiểm soát Tây Bá Linh lúc đó thì chuyện thống nhất nước Đức không thể nào thực hiện được.

Ngay sau khi chính đàn anh Nga Sô nhận thấy cũng không thể ngăn cản nổi sự thống nhất của 2 nước Đức ĐR (Đông Đức) và BRD (Tây Đức) tứ cường Anh, Pháp, Nga và Mỹ (những quốc gia đã chiến thắng Đức trong đệ nhị thế chiến) đành phải chấp nhận giải pháp thống nhất hai nước Đức vào tháng 2.1990 sau một phiên họp với hai nước "BRD và ĐR", được gọi là phiên họp "2 cộng 4". Những điều kiện để thống nhất được qui định trong hiệp ước vào ngày 12.09.1990 và từ thời điểm này, Đức được trao trả lại quyền tự trị!

Tại Bá Linh, đêm 03.10.1990, hàng ngàn người Đức đã xuống đường vui mừng sự thống nhất nước Đức, sau hơn 40 năm bị chia đôi. Ngày hôm sau, 663 đại biểu của Quốc Hội Tây Đức (BRD) và Hội Đồng nhà nước Đông Đức (ĐR) họp chung tại nghị viện (Reichstag). Lần đầu tiên kể từ năm 1933, cuộc bầu cử đại diện chung cho toàn nước Đức tại Quốc hội xảy ra vào ngày 02.12.1990. Đảng CDU, dưới sự lãnh đạo của Helmut Kohl, lúc đó là Thủ Tướng cuả Tây Đức (BRD), đã thắng cử một cách rõ ràng và ngày 17.01.1991, Helmut Kohl (CDU) được bầu lên làm Thủ Tướng, vị Thủ Tướng đầu tiên của một nước Đức thống nhất, không Cộng Sản!

* Ảnh hưởng của sự thống nhất đối với Đức

Vì quá vui mừng nước Đức bất ngờ được thống nhất nên Helmut Kohl và chính phủ do CDU cầm quyền lúc bấy giờ không nắm vững được những khó khăn do cs Đông Đức để lại sau hơn 40 năm áp đặt chế độ chuyên chính vô sản tại đây, nhất là trên bình diện kinh tế, nên Tây Đức đã thừa hưởng một gánh nợ không lồ do cs Đông Đức để lại vì vậy tình trạng kinh tế cuả Tây Đức, từ một cường quốc trên thế giới, đã xuống giốc một cách khủng khiếp vài năm sau đó. So với những quốc gia khác thuộc khối cs Đông Âu và đàn anh vĩ đại Nga Sô cũng theo chân Đông Đức bị sụp đổ sau đó thì người dân Đông Đức có phần may mắn hơn và nhờ vào sự tài trợ không ngừng của Tây Đức nên sau 17 năm thống nhất, đời sống cuả dân Đông Đức không còn chênh lệch với dân bên Tây Đức bao nhiêu. Tây Đức hàng năm đã đổ không biết bao nhiêu tỉ Đức Mã để giúp cho dân chúng thuộc vùng cộng sản cũ, trên nhiều phương diện: từ việc kỷ nghệ hóa các hãng xưởng, sửa chữa và xây cất nhà cửa, đường xá, cầu cống v.v.. Ngoài ra, để cải tiến đời sống nghèo khổ bên phía Đông, chính quyền Helmut Kohl trước đây vì cần tài chánh nên phải sử dụng các biện pháp như tăng thuế, công nhân viên Tây Đức phải xuất lương hầu giúp đỡ đồng hương (solidarity contribution) bên Đông Đức. Một điểm khác rất cách biệt so với VN dựa theo các tài liệu tôi đọc được cũng như do thân nhân kể lại là VN đổi tiền năm ba bận nhằm bần cùng hóa thành phần tư bản và tiểu tư sản mà họ nghĩ rằng còn giấu đâu đó chưa kiểm soát được thì Tây Đức trái lại, ngay sau khi thống nhất họ đã ban lệnh đổi tiền ĐR, một đồng tiền thời đó không có giá trị gì nhiều so với đồng Đức Mã với tỉ lệ 1:1, giúp cho dân ĐR, không phân biệt họ là đảng viên, con ông cháu cha hay dân thường gì cả bỗng tự nhiên có tài sản, rồi sau đó dân ĐR với số tiền "trời cho" lại còn xây nhà hay mua xe đôi khi còn ngon lành hơn những người dân bên phía Tây.

Trong khi dân miền Nam VN thì bị đánh thuế tư sản mại bản làm nhiều gia đình mất hết cả tài sản thì ngược lại ở Đức, dân ĐR được ưu đãi hầu hết trên mọi phương diện làm cho dân chúng vùng cs cũ hứng chí làm ăn nên nền kinh tế sau thời ĐR mới từ từ khá lên. Đó là chưa nói đến chuyện dân Tây Đức đặc biệt không mang hận, trả thù dân Đông Đức sau khi thống nhất. Dựa theo nhiều tài liệu của Đức và các phóng viên báo chí từ các nước Âu Mỹ, Đức không trả thù dân cùng chủng tộc! Cũng có vài vụ kiện tụng xử các đảng viên bắn chết hay bắn người bị thương khi dân ĐR tìm cách vượt bức tường ô nhục để sang Tây Bá Linh tìm tự do nhưng bất cứ vụ kiện nào cũng có luật sư bào chữa. Lý do rất dễ hiểu, luật pháp Đức rất coi trọng quyền làm người. Hiến Pháp Đức đã qui định một cách rõ ràng: "Nhân phẩm con người bất khả xâm phạm". Vì thế không có chuyện đem hàng loạt đảng viên hay quân cán chính thời ĐR cho đi học tập cải tạo hay tống giam, tẩy não (ngoại trừ thời Đức quốc Xã). Ngay cả Tổng bí thư cuối cùng của ĐR, ông Egon Krenz cũng bị đưa ra tòa và chỉ bị phạt tù và nay đã được khoan hồng trả tự do. Không những thế chính những tay trùm mật vụ ĐR, từng sát hại bao nhiêu dân ĐR vô tội cũng bị đưa ra tòa án xét xử một cách công khai, có luật sư biện hộ. Ngay cả những đảng viên hay các chính trị gia gộc thời ĐR giờ cũng thoải mái tham chính như Gysi hay Bisky v.v... chẳng hạn. Đó, sự khác biệt giữa ĐR và Việt Nam sau khi thống nhất nôm na như vậy đó! Chưa kể đến chuyện đảng PDS, hậu thân của đảng cộng sản Đông Đức cũng được tự nhiên hoạt động trên chính trường Đức không gặp một khó khăn nào, họ hiện đã và đang ngồi tại Quốc Hội hay nghị viện Đức với những chức vụ Nghị sĩ mà chẳng bị chính phủ Đức làm khó dễ. Ngay cả những nước CS thuộc khối Đông Âu cũ như Ba Lan, Tiệp, Hung gia Lợi, Ru Ma Ni v.v... cũng không có xảy ra những vụ tống giam rầm rộ hay trả thù những đảng viên, cảnh sát, quân đội và tay sai của chính quyền CS cũ, ngoài những vụ xử án lẻ tẻ. Những người cộng sản ngày xưa họ vẫn được lập hội lập đảng ra tranh cử với những đảng phái dân chủ đối lập một cách tự nhiên. Thậm chí họ được quyền tiếp tục tuyên truyền chủ thuyết cộng sản vốn đã lỗi thời và ai còn nghe theo đó là chuyện riêng của người đó, dựa trên tinh thần tự do tư tưởng và dân chủ mà họ phải chấp nhận vì nhân dân muốn thế. Nói chung, người dân các quốc gia này, dân ĐR cũ chỉ muốn có một đời sống ấm no, bình đẳng như nhau, có đầy đủ các quyền tự do, được sống an lành không còn bị kìm kẹp hay muốn đi đâu thì đi không phải lo sợ bị theo dõi, ai làm nấy ăn v.v... Khi nào thì giới lãnh đạo VN chúng ta mới nhìn ra được cội rể của vấn đề để tạo cho dân Miền Nam nói riêng và dân VN nói chung có được một cơ hội tương tự như Tây Đức (BRD) đã thực hiện cho dân Đức ở ĐR"

Người viết xin được mở ngoặc thêm ở đây, đề cập sơ đến vài dữ kiện xảy ra tại Đức đối với đảng cộng sản ĐR cũ đang hoạt động tại Đức để quí độc giả nhìn rõ vấn đề hầu từ đó có thể so sánh một cách khách quan sự khác biệt giữa Đức (một nước dân chủ) và CSVN trên phương diện đối xử với kẻ chiến bại, sau khi thống nhất đất nước.

Như chúng tôi đã trình bày ở trên, khác với CSVN đã tìm cách đưa đi cải tạo hay quản chế quân cán chính liên hệ với chính quyền VNCH cũng như cấm lập hội, lập đảng sau 30.4.1975, đa số cựu đảng viên cs của ĐR và những người còn luyến tiếc chủ thuyết xã hội chủ nghĩa đã “lấy rượu cũ đổ vào bình mới“ thay đổi danh xưng đảng SED (đảng cs Đông Đức cũ) thành PDS và ra tranh cử với các đảng phái dân chủ khác của Đức sau đó. Họ đạt được số phiếu ủng hộ ấn định trong các cuộc bầu cử nghị viện và quốc hội Đức nên đã tham chính và vẫn đóng vai trò đại diện cho dân, hay nói rõ ra cho những người cùng có lập trường và quan điểm chính trị giống họ là “chưa chịu khai tử chủ thuyết xã hội chủ nghĩa“. Tuy nhiên sau thời gian nhiều năm, cấp lãnh đạo đảng PDS nhìn ra được vấn đề là PDS không hấp dẫn được dân chúng phía Tây, những người vốn đã hiểu quá rõ thực chất cộng sản cũng như chân giá trị của sự Tự Do Dân Chủ nên không bị ru ngủ, mặc dầu PDS tuyên truyền rùm ben nên vì thế ban lãnh đạo PDS cuối cùng phải nhóm họp quyết định thay đổi và “ddịnh nghĩa lại đường lối chính trị“ của đảng PDS, đó là chưa nói đến sự tranh chấp nội bộ trong đảng PDS làm cho những người vốn có cảm tình với CS không ủng hộ họ nữa và đã đưa đến sự thất cử quốc hội vào năm 2002.

Liên quan đến sự  cải tổ đường lối đảng, bà Zimmer, khi còn làm đảng trưởng PDS (hậu thân đảng cộng sản Đông Đức cũ), trong một cuộc họp với các tỉnh bộ trưởng phía đông đã tuyên bố sự ước mong của bà là muốn PDS bắt đầu trở lại với một đường lối chính trị mới, một nội dung và văn hóa mới!

Chưa hết, hãy nghe cựu chủ tịch đảng PDS than phiền. Gregor Gysi (một luật sư thời ĐR, đương kim Thượng nghị Sĩ tại quốc hội Đức) đã lên tiếng cho biết là công cuộc xây dựng, phát triển đảng PDS tại Tây Đức hoàn toàn thất bại. Gysi nói qua nhật báo Tagesspiegel (Daily Mirror) là ông ta “không còn mang ảo tưởng nữa, trong tương lai gần đây đảng PDS sẽ chẳng còn có  một ý nghĩa nào ở phiá Tây“. Vì thế theo Gysi, ảnh hưởng của PDS tại Tây Đức giống như là một đảng ngoại quốc mà thôi! PDS luôn sẳn sàng mở cửa đó nhận những chính trị gia tên tuổi như Oskar Lafontaine, Ottmar Schreiner của đảng SPD (hai người này thuộc cánh tả SPD!) hay cũng dành cho những thành phần khuynh tả nhưng đối với thành phần khuynh tả này thì PDS lại có một sự dè dặt. Qua đó người Việt chúng ta nói riêng, nhất là thành phần ba phải hay những kẻ thời cơ chính trị vì háo danh hay ham lợi (bài học để đời của Trịnh vĩnh Bình và  Trần Trường gần đây còn đó nhưng chẳng hiểu tại sao có kẻ vẫn lờ đi") đang đón gió trở cờ, có thể hiểu thêm chủ trương và bản chất của người cs, dầu cs Việt, Tàu hay cộng sản Đức v.v…ddều giống nhau, bất di bất dịch là “hồng vẫn hơn chuyên“!

Xa hơn nữa, cũng chính vì sự thất bại của PDS mà cựu Thượng nghị Sĩ (TNS) Angelika Marquardt đã rời bỏ đảng PDS. Qua tờ báo Maerkische Zeitung, ấn hành tại Postdam, Marquardt. 31 tuổi, cho biết là  kể từ tháng 11.2002 trở đi, bà ta đã không đóng niên liễm cho đảng của mình nữa. Marquardt còn nói thêm, rõ ràng hơn, theo tôi: “Trên phương diện chính trị, đồ án PDS đã thất bại “! Marquardt, xuất thân từ Mecklenburg-Vorpommern, gia nhập đảng PDS từ 1990, đã từng giữ chức vụ phó chủ tịch đảng PDS  vào những năm 1995-1997 và là TNS Đức từ 1998 cho đến khi bầu cử Quốc Hội Đức vào tháng 9.2002.

Và cuối cùng, PDS (hậu thân đảng cộng sản Đông Đức cũ) đã định nghĩa lại chủ nghĩa “Dân Chủ Xã Hội“ đảng và tách biệt không còn chỉ trích nặng nề “chủ nghĩa tư bản“ nữa!  Mặc dù những đảng viên của PDS thuộc cánh tả trong bản phác thảo về chương trình căn bản trước sau đã nhấn mạnh là “PDS vẫn chống lại sự thống trị về chính trị và kinh tế qua sự chiếm ưu thế của chủ nghĩa tư bản“ nhưng họ cũng đã phải công nhận rằng giới “kinh doanh và sự thích thú có đựơc lợi nhuận“ vẫn là những điều kiện quan trọng đem lại những sự đổi mới và hậu quả tốt về phương diện kinh tế. Nữ đảng trưởng PDS, Gabi Zimmer đã đánh dấu chương trình phác thảo mới nói trên là một cơ hội  để PDS có thể vượt qua cơn khủng hoảng hiện tại. Trong một đại hội của PDS, Zimmer đã nói trước gần 300 đại biểu rằng: “ddảng PDS chỉ có một tương lai nếu PDS trong tương lai cũng cùng muốn xây dựng xã hội“. Bản phác thảo nói trên được biên soạn từ hai năm nay và sẽ được thảo luận rốt ráo trong nội đảng trước khi cho thông qua trong kỳ đại hội đảng vào tháng 10.2003.

Từ đó chúng ta có thể nhìn ra được một điều rằng đảng PDS (hậu thân cs Đức, dưới thời đại ĐR là đàn anh của CSVN) ít ra cũng đã nhìn thấy được nguyên nhân đưa đến thất bại cho PDS trên chính trường Đức nói riêng. Có thể nói họ hơn CSVN trên phương diện này. Trong khi CSVN tuy nói là cải tổ nhưng có lẽ chỉ muốn nhất thời làm êm dịu sự bất bình của quần chúng hầu duy trì địa vị độc tôn, độc đảng của họ thì ngược lại, sự cải đổi của PDS dựa theo nhu cầu và sự đòi hỏi của dân Đức để sống còn, vì sau khi thiên đàng cộng sản ĐR sụp đổ và kế tiếp là sự khai tử toàn bộ khối cs Đông Âu, chuyện PDS trở thành đảng lớn và mạnh nhất tại một quốc gia có trình độ dân trí cao và rất tự do dân chủ như Đức chỉ là ảo tưởng. Kinh nghiệm trong quá khứ đã cho thấy, dưới một thể chế tự do dân chủ thật sự và đa đảng như Đức, nếu đảng nào không đáp ứng được sự mong đợi của người dân thì trong lần bầu cử tới họ sẽ không nhận được lá phiếu của cử tri, điển hình là trong kỳ quốc hội 2002 đảng PDS đã bị loại và trong lần bầu nghị viện tại Bá Linh hôm 17.09.2006 vừa qua, PDS mất đi hơn 10% số phiếu ủng hộ và tại tiểu bang Mecklenburg-Vorpommern, đảng Dân Chủ Xã Hội Đức (SPD) đang cầm quyền tại đây cũng không tránh khỏi tình trạng này!

Trở lại với chủ đề bài viết.

.... Trong suốt thời gian qua mặc dầu Tây Đức đã cố gắng đổ biết bao nhiêu tiền của và công sức nhằm mục đích nâng cao đời sống, nền kỷ nghệ và kinh tế ĐR nhưng cho đến nay chính quyền Đức nói chung đã không đủ sức và khả năng để san bằng lỗ hổng khổng lồ về tài chánh và kinh tế do cs Đông Đức để lại sau 40 năm thống trị trong một khoảng thời gian 17 năm sau khi nước Đức thống nhất được, kể từ ngày 03.10.1990! Nhìn người lại nghĩ đến ta. Việt Nam kể từ khi cưỡng chiếm xong NVN đưa đến sự thống nhất ngày 30 tháng 4.1975, thời gian lâu gấp đôi so với Đức nhưng VN nói chung vẫn còn èo uột, chưa khả quan mấy trên tất cả mọi phương diện: kinh tế, tự do, nhân quyền v.v.... Nếu không có nguồn tài lực do những người tị nạn CS và số người VN được nhà nước cho phép xuất khẩu lao động từ hải ngoại gởi về không hiểu tình trạng kinh tế VN còn đi tới đâu" Những người có trách nhiệm đối với dân chúng VN hãy can đảm, bình tâm nhìn sang ĐR, khối Đông Âu và khối Liên Hiệp Nga cũ thì rõ. Dân ĐR nói riêng đâu ai bỏ quê hương xứ sở đi lánh nạn tránh Tây Đức đâu. Họ cũng đâu có rời bỏ ĐR như VN đã làm chấn động thế giới với hàng triệu người bất kể hiểm nguy tìm đường vượt biên vượt biển đi tìm tự do" Họ an tâm ở lại quê hương xứ sở của họ. Một khi mà người dân được quyền tự do kinh doanh, tự do ngôn luận, tự do học hành và phát triển... nói chung có đời sống hoàn toàn tự do dân chủ thì họ mới có hứng thú làm việc và mới đóng góp tích cực vào sự phồn thịnh và phát triển quốc gia được. Ngược lại, nếu làm mà chẳng được gì hết thì họ sẽ thụ động là chuyện rất dễ hiểu và đây là lý do ĐR và Tây Đức khác biệt nhau một trời một vực trên tất cả mọi phương diện.

Tôi còn nhớ có lần tình cờ được nói chuyện với một gia đình đến từ Đông Bá Linh vào cuối thập niên 70, họ đã nói với tôi: "Như ông thấy đó qua Ti Vi và báo chí, hiện tại khắp nơi ở ĐR đâu đâu cũng treo cờ đỏ có búa liềm, ngay cả tại những nhà ga U-Bahn nhưng... nếu ngày mai họ có cơ hội hay có thể treo cờ Xanh thì ông sẽ thấy ngay mọi nơi đều treo cờ Xanh". Lúc đó tôi hoài nghi vì mấy ai ngờ nhưng 20 năm sau tôi mới nghiệm lại và thấy lời nói của gia đình kia hoàn toàn đúng. Dân ĐR đã từ bỏ thiên đàng xã hội chủ nghĩa, đã vứt bỏ và đốt cờ Cộng Sản trong chốc lát và đã đạp đổ bức tường ô nhục chỉ vì họ muốn nhìn thấy ánh sáng tự do, chỉ vì trong tiềm thức của họ từ lâu rồi muốn được sống thoải mái không bị kìm kẹp, muốn đi đâu chẳng ai cấm hay dò xét dưới một xã hội dân chủ thật sự! Một sự ao ước thầm kín nhưng chỉ chưa bộc phát ra thôi. Khi những yếu tố khách quan cho phép, họ không chần chờ, nắm lấy ngay thời cơ và làm sụp đổ cái thiên đàng xã hội chủ nghĩa ĐR vốn đã được những đàn em CS không ngớt lời ca tụng trong một khoảng thời gian rất ngắn.

* Qua đó chúng ta rút tỉa được kinh nghiệm nào và học hỏi được những gì"

Trước hết, chúng tôi trộm nghĩ, những gì mà một cá nhân, một tổ chức không hay chưa làm được, chúng ta có thể làm được nếu biết hợp quần gây sức mạnh, điển hình như ở Ba Lan, ĐR, khối Đông Âu cũ ... Nhiều nước độc tài đảng trị tại Đông Âu đã bị lật đổ qua sự chống đối của người dân dưới sự điều hợp cuả những nhà chính trị đối kháng và gần đây nhất, ở Ulkrain, dầu được Nga hết lòng ủng hộ nhưng phải nhượng bộ khối đối lập tổ chức bầu cử lại và cuối cùng chính quyền thân Nga bị khối đối lập hất văng đi và tại Libanon, nguyên cả một chính quyền từng có khuynh hướng theo nước Xy Ri (Syria) đã phải từ nhiệm sau nhiều cuộc biểu tình chống đối chính quyền rất rầm rộ, không ngừng nghỉ cuả dân chúng. Lý do Trung Cộng đã phải tìm cách sa thải người tay chân của mình đang cầm quyền ở Hồng Kông cũng bắt đầu từ sự chống đối của người dân. Bằng từng đó thí dụ cũng đủ thấy tầm quan trọng của sức mạnh quần chúng, của sự đoàn kết, chìa khoá đưa đến thắng lợi. Các nước độc tài còn lại trước sau rồi cũng có ngày sẽ bị đào thải khi dân chúng đang bị kìm kẹp đồng loạt đứng dậy, vấn đề chỉ là thời gian mà thôi như đã xảy ra trong quá khứ ở Chí Lợi hay tại Á Châu, Phi Luật Tân và tại Đông Âu nói chung, ĐR nói riêng vào cuối thập niên 80 như chúng ta biết. Tình hình VN đang có vài thay đổi. Hiện tại người dân, tuy chưa được hệ thống hoá nhưng vì bất bình nên từ từ đứng lên đòi quyền sống và đặc biệt qua những cuộc đình công đã làm cho CSVN bối rối. Thêm vào đó, bên cạnh các vị lãnh đạo các tôn giáo Hoà Hảo, Cao Đài, Tin Lành, Thiên Chúa Giáo và GHPGTNVN cũng như Phong trào dân chủ của Bs Nguyễn Đan Quế …. từ bấy lâu nay đã mạnh dạn trong vai trò đối lập đòi hỏi chính phủ và đảng CSVN phải tôn trọng nhân quyền, tự do tôn giáo v.v… ra, hiện nay có nhiều phong trào dân chủ khác và nhiều nhà đấu tranh dân chủ mới, trẻ có học thức không còn sợ sệt đã xuất đầu lộ diện công khai tại quốc nội, ra mặt chống đối nhà nước vì thế CSVN đang tìm cách đàn áp và đây có thể là nguyên nhân đưa đến sự sụp đổ của CSVN, bởi lẽ dễ hiểu, khi sức ép đè nặng lên người dân thì sức bật từ đó càng mạnh.

Ngoài ra, CSVN phải có can đảm nhìn thấy sự thất bại của “chủ thuyết cọng sản“ và hãy cải tổ đường lối chính trị tại VN “dựa theo nhu cầu và đòi hỏi của người dân“ như các chính trị gia của PDS đang cố gắng thực hiện hầu lấy lại sự tin tưởng của dân Đức, nhất là của dân vùng ĐR nếu PDS muốn tồn tại, không bị lu mờ từ từ theo dòng thời gian và cuối cùng sẽ bị khai tử. Người dân ĐR trước đây bị đóng khung bởi bức tường ô nhục nên không nhìn thấy rõ thế giới tự do bên ngoài, giống như CSVN đã bịt mắt dân miền Bắc bên kia vĩ tuyến 17 trước 1975. Nhưng sau khi Đức thống nhất, dân Đông Đức được tự do đi lại, đi du lịch nhiều quốc gia Âu Mỹ nên họ đã nhìn thấy rõ đâu là sự khác biệt giữa tự do, dân chủ và độc tài đảng trị, vì thế PDS không thể nào đem trò mỵ dân ra làm phương tiện hầu đạt được cứu cánh nữa và rốt cuộc phải hạ mình, dù muốn dù không phải chấp nhận “ý dân là ý trời“. Tương tự, có lẽ CSVN chắc chắn sẽ gặp trở ngại trong tương lai vì không nhiều thì ít, những người do CS xuất khẩu lao động hay những thành phần con ông cháu cha được cộng sản VN cho đi du học v.v… thế nào cũng hấp thụ được sự tự do dân chủ của nước ngoài và biết đâu trong tương lai sẽ ảnh hưởng phần nào đến tình hình chính trị tại VN theo kiểu “gậy ông đập lưng ông“, có thể không tích cực cho lắm trên phương diện góp gió để đẩy mạnh ngọn lửa dân chủ tại VN nhưng (hy vọng) bằng một hình thức thụ động sẽ làm cho đảng CSVN sớm muộn cũng theo các đàn anh vẩy tay chào cái chủ thuyết “xã hội chủ nghĩa“ mà ĐR, Nga hay khối Đông Âu cũ đã quăng nó vào thùng rác cách đây 17 năm về trước.

Hy vọng ngày ấy sẽ chẳng còn bao xa nữa đối với những nước còn độc tài đảng trị để dân chúng những quốc gia này sớm được có một cuộc sống đầy đủ nhân quyền, tự do và dân chủ như ở Đông Âu và ĐR.

Mong lắm thay!

* Lê Hoàng Thanh (03 tháng 10 năm 2007)

-- Tài liệu tham khảo:

¢ Die deutsche Einheit von A. Gerlach

¢ Internet, báo Spiegel và N-TV

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.