Ngày thứ Hai của tuần lễ đầu tháng 8, Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) xét nhà Thượng Nghị sĩ Ted Stevens thuộc đảng Cộng Hòa của tiểu bang Alaska, để tìm tang chứng cho một cuộc điều tra khá lâu liên quan đến việc đại công ty năng lượng Veco hối lộ cho ông thượng nghị sĩ đã 83 tuổi này. Một dân biểu khác cũng thuộc đảng Cộng Hòa là DB Don Young cũng có nhận hối lộ của cái đại công ty Veco ấy.
Ngày hôm sau ngày tư gia TNS Ted Stevens ở Alaska bị khám xét đó, Uy ban Đạo Đức của Hạ viện cho biết đang cứu xét mở cuộc điều tra đối với Heather A. Wilson (Cộng Hà -N.M.) đã ngăn trở biện lý liên bang trong một một cuộc điều tra. Có ít nhứt tám nhà lập pháp liên bang Mỹ -- 6 Cộng hóa và 2 Dân chủ - đang trong vòng điều tra. Và hồi đầu năm nay nhà riêng và cơ sở kinh doanh của Dân biểu Rick Renzi ( CH-Ariz.) và John T. Doolittle (CH-Cali) bị khám xét, và DB William J. Jefferson (DC-La.) bị truy tố về tội hối lộ. Hồi tháng Sáu này DB William Jefferson thuộc đảng Dân Chủ, TB Louisiana đã bị buộc tội hối lộ, rửa tiền, cản trở công lý trong một vụ án dính líu đến cả chục người. DB Randy " Duke" Cunningham của Cali cũng có bi truy tố vì hối lộ.
Mấy năm gần nhiều dân biểu lem nhem tiền bạc, đen tối lắm. Quốc Hội Mỹ vốn mất niềm tin nơi dân, qua các tai tiếng này của các dân biểu, quần chúng càng xa rời, càng lơ là bầu cử, tỷ lệ cử tri đi bầu rất thấp. Đảng Dân Chủ lên chiếm quyên đa số ở Hạ Viện và Thượng Viện đổ tội cho đảng Cộng Hòa kiểm soát Quốc Hội trước đó đã đem lại một lối sống tham nhũng ở Quốc Hội. Thực ra như đã thấy, dân cử Cộng hòa lẫn Dân Chủ đều va vào tội lỗi. Đó là vấn đề con người, chớ không phải đảng phái.
Ngày thứ Ba ngay sau ngày FBI xét nhà TNS Stevens, Hạ Viện thông qua một dư luật củng cố đức nghiệp của những nhà lập pháp Mỹ và soi rọi vào mê cung của những nhà vận động hành lang Quốc Hội. Dư luật này được Hạ viện thông qua với 411 phiếu thuận và 8 phiếu chống. Dư luật được hai đảng Cộnh hòa và Dân Chủ cùng ủng hộ mới được 411 phiếu thuận. Điều đó chứng tỏ Đảng Cộng Hòa lẫn Dân Chủ đều muốn làm sạch Quốc Hội như lời Bà Chủ Tịch Hạ Viện cám ơn các đồng viện sau khi dư luật được thông qua, " quí đồng viện đã chỉ rõ con đường làm cho Quốc Hội này ngay thẳng, trong sáng hơn trong lịch sử.. . chúng ta kéomàn, mở cửa sổ, để cho ánh sáng mặt trời vào" Sau đó dư luật được chuyển ngay lên Thượng Viện Mỹ.
Mà ai là kẻ giết dân biểu nghị sĩ" Trước nhứt chính là dân biểu nghị sĩ là người tự giết mình vì lòng tham vô độ và nhiều thứ. Kế đến là những nhà vận động hành lang, biết lợi dụng phần thú tính trong con người của dân biểu nghị sĩ. Nên đối tượng của dư luật đạo đức dân cử chú mục vào hai đối tượng này. Kể ra dư luật này bây giờ mới được Hạ Viện thảo luận biểu quyết và thông qua là hơi chậm. Chậm vì từ vụ xì căn đan Watergate Phủ Tổng Thống được tảo thanh, tới giờ Quốc Hội mới có một cuộc chuẩn bị làm sạch Quốc Hội.
Một cách đại tổng, dư luật củng cố đạo đức dân cử này không có tham vọng nhiều. Chánh yếu là cố gắng hạn chế lạm dụng quyền thế dùng ngân sách rót cho các dự án ở đơn vị bầu cử lợi cho việc tranh cử của mình và buộc phải công khai hóa những số tiền tặng dữ từ những tổ chức quyền lợi đặc biệt biếu cho dân cử với ý đồ ảnh hưởng quyết định của những nhà dân cử có lợi cho người cho. Chi tiết hơn, dư luật cấm đại diện dân không được nhận hầu hết những món quà và những chuyến đi do những nhà vận động hành lang đài thọ. Một trong những điều khoản quan trọng là buộc phải khai báo những món tiền mà các nhà vận động hành lang đã đóng góp trong các cuộc gây quỹ của đại diện dân cử. Buộc phải công bố những dự án mà những đại diện dân đã vận động để các cơ quan rót ngân sách tiểu bang hay liên bang để phục vụ cho đon vị tranh cử của mình. Các dân biểu nghị sĩ bị tội không được hưởng trợ cấp dân cử.
Nhưng dư luật không đề cập liệu người ở ngoài Quốc Hội có quyền khiếu tố về tư cách và hành vi thiếu đức nghiệp lập pháp hay không không. Bà Chủ tịch Hạ Viện Pelosi có cử hai tổ đặc nhiệm nghiên cứu và trình Viện vấn đề này, nhưng hai tổ này không tường trình kịp thời cho Viện trước khi biểu quyết thông qua dự luật. Một chậm trễ vô tình hay cố ý để không cho người dân và các tổ chức theo dõi người dân cử và quốc hội xen vào tánh hạnh của người dân cử" Dư luật cũng không có điều khoản nào thay đổi tập tục đã trở thành lối sống của những nhà dân cử theo đó các dân biểu được nhận tiền của những nhóm quyền lợi đặc biệt và số tiền đó tác động rất mạnh đến quyết điện của những đại diện dân.
Nên tổ chức Công dân Giám sát Trách Nhiệm và Đạo Đức của những nhà dân cử (Citizens for Responsibility and Ethics, CREW), ở in Washington từ lâu chê Uy Ban Đạo Đức của Hạ Viện, làm việc quá tệ, điều tra quá dở về những hành động tệ lậu của các dân biểu. Số dân biểu Cộng Hòa lẫn Dân chủ ngày càng nhiều người vi phạm đức nghiệp. CREW đón nhận tin dư luật củng cố đức nghiệp với sự dè dạt, với lời tuyên bố khá khá bi quan của Melanie Sloan "Vấn đề là xem luật này được thi hành ra sao đã."
Người ta nghĩ Thượng Viện sẽ thông qua nhanh vì việc FBI xét nhà TNS Ted Stevens để điều tra hối lộ như một đám mây mù báo hiệu cơn mưa, các nghị sĩ khác phải tìm nơi trú ẩn là Dư luật để tư cứu mình. Nếu dư luật củng cố đạo dức dân cử được lưỡng viên thông qua, thì dân biểu nghị sĩ sẽ hết thời đại ăn chơi, trác táng.. Hết những bữa tiệc nhứt dạ đế vương thiên hạ trả tiền trong các cuộc gặp gỡ. Hết quà, hết cáp, hết các chuyến du lịch bằng máy bay phản lực riêng, tại các trung tâm du lịch mà tiền phòng một đêm bàng lương tháng một kỹ sư do các đại công ty, đại tài phiệt bao biện để các công ty này được biểu quyết giao hợp đồng giá cao. mắc hơn hàng triệu triệu, hàng tỷ. Mà người dân đóng thuế là người phải è cổ ra trả qua tiền thuế đóng cho ngân sách.. Các nhà vận động hành lang phải khai báo nhiều hơn, phải công khai hóa nhiều hơn những thứ mà họ đã móc nối với các đại diện dân cử ở chỗ riêng tư. Các dân biểu, nghị sĩ không được tài phiệt và công ty đến ơn đáp nghĩa ngay sau khi mất chức dân cử, ra làm vận động hành lang.
Sau cùng trở lại vấn đề người dân cử gốc Việt của chúng ta. Chưa có ai làm dân biểu nghị sĩ liên bang. Mới có 2 Assemblymen, xin tạm dịch là dân biểu gốc Việt ở hai tiểu bang giàu mạnh của Mỹ là Cali và Texas. Nhưng có nhiều dân cử ở cấp Quận hạt, thanh phố và hội đồng chuyên môn như giáo dục, vệ sinh. Điều đó không có nghĩa là vấn đề đức nghiệp dân cử không được đặt ra. Cơ quan dân cử nào cũng có nôi qui, có điều khoản về đức nghiệp.
Cấp đia phương nào cũng có người làm ăn cần dựa thế thần của nhà cầm quyền dân cư. Còn luật gây quỹ, bầu cử và luật chống tham ô, móc ngoặc, lạm dụng, lợi dụng, hối mại quyền thế của Mỹ thì có thừa và việc thi hành cũng như cơ quan cưỡng hành các luật ấy rất độc lập, khó mà chạy chọt. Nhưng cho dến bây giờ chưa thấy một dân cử VN nào bị rắc rối vì tiền bạc lem nhem. Nhưng chưa có không có nghĩa là không có nếu không biết điều tiết lòng tham, kiêng nể sự giám sát của quần chúng, và tuân hành luật pháp.
Gửi ý kiến của bạn
