Hôm nay,  

‘Trật Tự Mới’ Của Putin

05/09/200800:00:00(Xem: 10354)
...Sau khi nổ súng, Nga đặt lại luật chơi...

Thế rồi Sarah Palin xuất hiện.

Những người đàn bà thông minh (Hillary Clinton) thường nghĩ rằng mái tóc ngắn sẽ phản ảnh sự thông minh đó. Những người đàn bà năng động (cũng vẫn Hillary), thì cho rằng mặc quần mới thể hiện sức năng động ấy. Chứ không ai để tóc dài và mặc váy mà đòi đi cứu nước!

Tối Thứ Tư mùng ba, Sarah Palin lại xuất hiện đúng như vậy, với mái tóc dài - chứ không còn búi theo kiểu "tổ ong" như đối phương xuyên tạc - và mặc váy, rất phụ nữ thon thả dù đã có năm mặt con. Nàng xuất hiện theo kiểu cổ điển và khi lên tiếng thì người ta mới thấy định nghĩa của nàng chính xác chừng nào. Một bà mẹ chơi hockey (một loại khúc côn cầu, môn thể thao rất dữ) là một con chó pitbull rất hung, nhưng môi có thoa son!

Sarah Palin đã thắng lớn trong lần thử nghiệm đầu tiên, làm ngây ngất các đảng viên Cộng Hoà trong Đại hội. Bà đọc bài diễn văn quá hay, đứng từ vị trí của một phụ nữ có gia đình và kinh nghiệm điều hành tấn công ngược vào đối phương và ngợi ca John McCain là sẽ giương cờ tiến vào thủ đô Washington để cải cách nước Mỹ.

Việc McCain chọn Sarah Palin đứng chung liên danh đã tạo ra một màn ảo thuật kỳ diệu.

Đảng Cộng Hòa chiếm đa số tại Quốc hội từ 1995 tới 2007 và đã kiểm soát Hành pháp trong tám năm của Bush, vậy mà trong cuộc tranh cử này, lại là một đảng chủ trương cải cách, chấn chỉnh lại sinh hoạt chính trị tại thủ đô, với lão tướng 72 tuổi! Theo đà này, người ta nên chờ đợi cuộc tranh luận giữa hai ứng cử viên Tổng thống, vào tháng Chín năm 2012, giữa Phó Tổng thống Sarah Palin và Nghị sĩ Hillary Clinton!

***

Nhưng trong khi truyền thông say mê theo dõi hai Đại hội đảng, lãnh đạo của Liên bang Nga lại không chú ý đến mấy trò phù du như vậy của nền dân chủ Mỹ. Chân không nhấc khỏi xứ Georgia, Tổng thống hàm Dmitri Medvedev tuyên bố ngon lành: "Tổng thống Mikhail Saaskashvili của Georgia chỉ là xác chết chưa chôn!" Trước đó hai hôm, khi truyền thông Mỹ còn lùng xục chuyện đời tư của gia đình Sarah Palin, cũng Medvedev đã nói rõ cho truyền hình Nga, vào ngày Chủ Nhật 31, năm nguyên tắc đối ngoại của nước Đại Nga.

Với truyền thông Mỹ, chuyện này không nặng bằng cái bầu của cô bé Bristol trong gia đình Palin! Nhưng sẽ ảnh hưởng mạnh đến nước Mỹ trong mấy năm tới.

Chúng ta hãy nhớ lại chuyện cũ:

Từ tháng 10 năm 2001, Hoa Kỳ lâm vào một cuộc chiến toàn diện chống lại quân khủng bố Hồi giáo ngụy danh "Thánh chiến" với hai mặt trận nóng là Afghanistan và Iraq. Chuyện Iraq đang đi vào ngã ngũ, chính quyền Baghdad đã có thể đứng một mình, vừa tiếp nhận từ các đơn vị Hoa Kỳ việc quản trị tỉnh Anbar xưa kia khét lẹt khói súng. Thủ tướng Nouri al-Malaki dõng dạc chứng minh rằng Iraq không là tay sai của Mỹ mà cũng chẳng là chư hầu của Iran.

Còn lại, Afghanistan vẫn là chiến trường nóng và sẽ càng nóng khi xứ Pakistan lân cận đang lâm khủng hoảng. Nhưng, gỡ được một chân khỏi Iraq, Hoa Kỳ đã có thể rảnh tay hơn để nhìn ra thế giới, là công việc của Tổng thống thứ 44 sẽ được cử tri bầu lên vào ngày bốn tháng 11 tới đây.

Đó là tình hình trước ngày Liên bang Nga xua quân qua Georgia, mùng tám tháng Tám. Nga chọn thời điểm thuận tiện nhất - khi Hoa Kỳ bận tranh cử, chưa giải quyết xong mâu thuẫn với Iran và chưa rút chân khỏi Iraq. Ba tuần sau, Medvedev thông báo chủ trương đối ngoại của Nga: quy luật đấu tranh của "Chiến tranh lạnh" đã được đề ra. Đây chính là "Chủ thuyết Putin", xuất phát từ Thủ tướng mà thực thế là thủ lãnh của Liên bang Nga.

Chủ thuyết ấy gồm có năm điểm.

Thứ nhất, nước Nga công nhận các quy tắc công pháp quốc tế là nền tảng của quan hệ giữa các nước. Không có gì đáng nói. Thứ hai, thế giới phải là đa cực, chứ không thể có tình trạng độc bá của Hoa Kỳ. Điểm này dễ hiểu mà rất khó chịu, cho Mỹ. Thứ ba, Liên bang Nga không muốn đối đầu với bất cứ ai, mà sẽ phát triển quan hệ hoà hiếu với Âu châu, Hoa Kỳ và các nước khác. Cũng tốt thôi. Thứ tư, ưu tiên của Nga là bảo vệ mạng sống và nhân phẩm của dân Nga ở bất cứ nơi đâu. Đây mới là nguyên tắc đáng sợ nhất: bất cứ quốc gia nào có kiều dân Nga cư ngụ từ nay sẽ phải coi chừng. Sau cùng, thứ năm, nước Nga có quyền lợi đặc biệt trên một số khu vực xưa nay đã có quan hệ lịch sử gắn bó với mình. Nói cho dễ hiểu và đáng sợ: Nga có những vùng ảnh hưởng chiến lược bao trùm lên một số quốc gia, và thế giới, hay Hoa Kỳ, nên chấp nhận điều ấy!

Sau khi Mevedev công bố chủ trương đối ngoại như vậy, và trong khi Đại hội Cộng Hoà đang khởi sự, Âu Châu bắt đầu nhảy luân vũ. Các Ngoại trưởng họp hành để phơi bày sự thiếu thống nhất: Đức muốn luồn lách để khỏi gây hấn, Anh muốn có lời nói hùng hồn để khỏi hành động, nước Pháp thì mềm giẻo hơn: Âu Châu không nên có biện pháp trừng phạt nước Nga vì tội xâm lăng Georgia. Lý do: Nga là nguồn cung cấp năng lượng cho Âu Châu chứ không là nơi tiếp nhận hàng hoá của Âu Châu. Ta cần nó hơn là nó cần ta...

Còn lại, các nước Âu Châu kia mới tính nhẩm về sự ổn định của mình khi trong lãnh thổ có nhiều khu vực sinh sống của người Nga, trường hợp của ba nước Cộng hoà vùng Baltic hay bán đảo Crimea trong Hắc hải, hoặc là khi mình đã từng là lãnh thổ của Liên bang Xô viết, như Ukraine hay Georgia, hoặc đã từng nằm trong quỹ đạo Xô viết, như Ba Lan hay Hung Gia Lợi...

Chúng ta cần nói lại cho rõ: trong khi Hoa Kỳ chuẩn bị đề cử lãnh đạo mới, Liên bang Nga công bố Trật tự mới. Không chấp nhận tư thế siêu cường độc bá của Mỹ, chủ trương xây dựng một quỹ đạo riêng trên các vùng phiên trấn, và có thể can thiệp vào nước khác để bảo vệ quyền lợi của người Nga. Một thí dụ mong là giả tưởng được nêu ra ở đây cho dễ hiểu: Bắc Kinh tuyên bố mình có quyền tấn công Hà Nội nhân danh việc bảo vệ quyền lợi của người Hoa ở Chợ Lớn! Mà loại trường hợp đó lại rất phổ biến vì chánh sách cưỡng bách di dân của Liên Xô thời Stalin, nên nhiều khu vực Đông Âu là nơi sinh sống của đông đảo người Nga.

Khi phân nửa miền Tây Âu Châu cúi đầu, phân nửa miền Đông Âu Châu thì e ngại lập trường ngang tàng như vậy của Liên bang Nga, Hoa Kỳ có thể làm gì"

Trong tám năm của Bush, Hoa Kỳ có bảy năm xoay trở với thực tế Hồi giáo và hầu như thả nổi các khu vực khác, nhất là đại lục địa Âu-Á, từ Anh Pháp chạy qua Viễn Đông, của Nga và Trung Quốc. Đây cũng lại là một khu vực chiến lược cho quyền lợi của Hoa Kỳ. Trật tự mới của một cường quốc chỉ có 142 triệu dân - chưa bằng phân nửa dân số Hoa Kỳ - nhưng có võ khí nguyên tử và rất nhiều tài nguyên năng lượng, là bài toán mới cho nước Mỹ, từ 1948 đến nay mới được đặt lại.

Nếu không đối phó, Hoa Kỳ sẽ trở lại chuyện cũ, từ 1948 đến 1991. Tốn kém và nhức đầu lắm! Nếu muốn đối phó trước khi Trật tự mới ấy thành hình, Hoa Kỳ có thể làm gì"

Hoà giải với Iran để sớm ổn định hầu rút chân khỏi Iraq" Hoà giải với Nga để vẽ lại bản đồ Âu châu theo quan điểm của Putin" Phó mặc cho các nước Âu Châu giải quyết thách thức của Nga" Chuyển trọng tâm chú ý từ Iraq về Hắc hải và chặn đà bành trướng của Nga trước khi quá muộn" Liên kết với các nước Hồi giáo Sunni, thí dụ như Saudi Arabia, để gây rối tại các khu vực Hồi giáo trong lãnh thổ Nga" Tăng cường quan hệ với Turkey để đóng chốt Hắc hải và có đầu cầy yểm trợ các nước Âu Châu trong khu vực Balkans và vùng Caucasus"...

Nếu chỉ liệt kê ra một vài giải pháp khả thể như vậy, người ta cũng đã thấy là Hoa Kỳ đang ở trước một bước ngoặt mới và tất nhiên là không có giải pháp lý tưởng. Chỉ trong một cuộc tranh cử, người ta mới có giải pháp lý tưởng. Trong thực tế, Tổng thống tân cử của Mỹ sẽ bị thách đố ngay trước khi nhậm chức. Đây là một đề tài tranh luận rất hấp dẫn cho Sarah Palin khi gặp gỡ Nghị sĩ Joe Biden của liên danh Obama-Biden.

Và đấy cũng là lúc nàng nên nhắc lại: Alaska là nơi mà lãnh thổ Mỹ tiếp cận với nước Nga (080903).

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.