GIÃ TỪ CUỘC CHIẾN
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
Cuộc viếng thăm Iraq lần chót của Tổng Thống Bush hôm chủ nhật vừa qua đã gây ồn ào khắp nước này, cả thế giới cũng chú ý chỉ vì hai chiếc giầy ném vào ông, khi ông đứng bên Thủ tướng Iraq al-Maliki trước một cuộc họp báo đông đảo, để nhấn mạnh nạn bạo động đã giảm, Mỹ và Iraq mới ký một thỏa ước an ninh, quân Mỹ sẽ rút khỏi Iraq vào cuối năm 2011. Hai chiếc giầy không ném trúng ông vì ông né tránh được. Bush rất bình tĩnh, sau đó còn nói đùa với nhà báo" "Nếu quý vị muốn có chi tiết, đó chỉ là cỡ 10". Đôi giầy cỡ 10 của một ký giả Iraq đã rút ra để ném lên.
Ký giả này đã bị vệ sĩ của al-Maliki bắt ngay lúc đó. Tên anh ta là Muntader al-Zeidi 29 tuổi, phóng viên đài TV al-Baghdadia của một tư nhân Iraq, trụ sở đặt tại Cairo, Ai Cập. Hôm thứ ba tuần này al-Zeidi đã bị giao cho nhà chức trách Iraq. Theo tin AP, al-Zeidi, người Shi-a, năm 2007 đã bị những tay súng bắt đi trong một quận của người Sun-ni ở Bắc Baghdad, 3 ngày sau được thả vì lúc đó có lời kêu gọi của các đài TV Iraq. Nhưng nay al-Zeidi đã trở thành một phóng viên lừng danh trên thế giới nhờ đôi giầy của anh ta. Bây giờ ở Iraq anh ta đã được coi như một vị anh hùng, vì đã dám xúc phạm đến vị Tổng Tư Lệnh quân đội Mỹ, người mà phần đông dân Iraq cho rằng đã gây ra rối loạn cho nước họ vì vụ tấn công và chiếm đóng Iraq từ năm 2003. Nhưng khi quân Mỹ chiếm Baghdad, nhiều người Shi-a đã ùa ra đường phố, kéo lật đổ tượng Saddam Hussein, reo hò nhẩy múa mừng rỡ vì Saddam là kẻ thù của dân Shi-a.
Tuần này số phận của al-Zeidi đã nằm trong tay bộ Tư pháp Iraq để quan Tòa chiếu theo bằng chứng và đề nghị của Công tố tùy nghi quyết định xem nên thả hay đem ra xử. Thể thức pháp lý này sẽ kéo dài nhiều tháng. Trong khi chờ đợi khoảng 1,000 người đã biểu tình phản kháng tại Mosul, thành phố lớn thứ ba của Iraq, phía Bắc thủ đô Baghdad. Họ trương cờ và biểu ngữ đòi phóng thích al-Zeidi. Tại Nasiriyah, một thành phố Shi-a, cách Baghdad 200 dậm về phía Đông Bắc, và ở thị trấn của Sun-ni, thuộc phía Tây Baghdad, hàng trăm người cũng xuống đường đòi thả al-Zeidi.
Ông Noureddin al-Hiyaii, một dân biểu thuộc hệ Sun-ni tại Quốc hội ở Baghdad, đứng ra bênh vực hành động của al-Zeidi. Ông nói người phóng viên trẻ đã có động cơ chính đáng là vụ quân Mỹ đánh chiếm Iraq "làm tan rã chính quyền Iraq, phá nát hạ tầng cơ sở nước này" - tất cả mọi chuyện đều quy lỗi cho chính phủ Bush. Ông tuyên bố: "Luật quốc tế cho phép người dân có quyền dùng mọi cách riêng của họ để chống lại sự chiếm đóng của nước ngoài". Ông đề nghị chính phủ Iraq xét lại cần phải đối xử với al-Zeidi bằng cách nào. Ngoài ra Mouyyad al-Lami, Chủ tịch Liên hiệp Ký giả Iraq mô tả hành động của al-Zeidi "là kỳ lạ và thiếu tinh thần nghề nghiệp", nhưng yêu cầu Thủ tướng al-Maliki ân xá cho anh ta. Al-Lami nói: "Dù nếu anh ta có phạm sai lầm, chính phủ và Quốc hội đều có tư tưởng khoáng đạt, chúng tôi hy vọng sẽ thả anh ta, vì anh ta đã có gia đình và còn trẻ. Chúng tôi hy vọng vụ này sẽ kết thúc trước khi đưa ra Tòa".
Saleh Armouti, người cầm đầu Luật sư đoàn của Jordan, hôm thứ ba nói hàng chục luật sư đã ký tên tình nguyện cãi giúp al-Zeidi. Luật sư đoàn này gồm các thành phần Hồi giáo cứng rắn và khuynh tả vẫn thường chỉ trích Mỹ đánh chiếm Iraq từ năm 2003. Tại Mỹ Robert Wood, phụ tá phát ngôn nhân bộ Ngoại giao, coi những ý kiến trên chỉ là cá biệt. Ông nói: "Rất nhiều người Iraq đã từng ủng hộ những gì Tổng Thống Bush đã làm ở nước này. Chúng tôi nỗ lực đem dân chủ đến cho Iraq, một nền dân chủ được thi hành ngay giữa cõi Trung Đông". Nhưng sự kiện al-Zeidi được coi như một người anh hùng đã phản ảnh nỗi bất bình của người Á-rập khi ông Bush đưa quân Mỹ vào Iraq cũng như sự bất mãn của họ về chính sách đối ngoại của Mỹ ở Trung Đông. Sự chống đối đó vẫn tiếp tục ngay dù bạo lực đã giảm bớt hơn 80% từ đầu năm nay khi bom trên xe hơi còn nổ và các cuộc chạm súng còn nhiều.
Dù vậy lực lượng an ninh Iraq và quân đội Mỹ vẫn tiếp tục là mục tiêu của bọn nổi loạn. Hôm thứ ba tuần này, ba quả bom ở Baghdad và một ở tỉnh Diyala đã giết chết 4 người dân và 30 bị thương. Ngoài ra 2 Cảnh sát và 2 thường dân bị chết vì bom gài bên đường lộ gần Đại học Kỹ thuật ở Baghdad. Một xe bom nổ ở gần Khách sạn Babylon trong thành phố, làm bị thương 3 người kể cả một lính an ninh. Một quả bom nổ khi một đoàn xe chạy ra từ Bộ Khoa học, nhưng Bộ trưởng không có mặt. Cảnh sát Iraq cho biết một quả bom gài bên đường nhắm vào một xe tuần tiễu gần Quảng trường Andulus làm 3 Cảnh sát và 3 thường dân bị thương. Một xe Cảnh sát tuần tiễu chạy gần Saadiya bị bom gài bên đường làm 5 Cảnh sát và 4 thường dân bị thương. Cũng ở Saadiya, nhân viên an ninh cho biết 3 tay súng đã giết chết một giáo sĩ trong một đền Hồi giáo Sun-ni đêm thứ hai.
Trong một bản tin, quân đội Mỹ hôm thứ ba cho biết đã bắn hạ được 3 kẻ tình nghi nổi loạn và bắt sống được 3 tên khác trong các cuộc hành quân tiễu trừ bọn khủng bố al-Qaida trong vùng Bắc Iraq. Cũng hôm thứ ba quân đội Mỹ cho biết đã chuyển giao 10 nữ tù nhân cho chính quyền Iraq để xét xử. Hiện nay quân đội Mỹ còn giam giữ khoảng 15,500 tù nhân Iraq, so với 26,000 người khoảng tháng 11 năm 2007, số tù nhân do quân đội Mỹ giam giữ đã giảm đi rất nhiều.
Sau cuộc viếng thăm Iraq, TT Bush đã bay đến Afghanistan để dự một buổi họp ngắn với khoảng 1,000 binh sĩ Mỹ và đồng minh ở căn cứ Không quân Bagram. Tại đây ông nói: "Afghanistan ngày nay đã thay đổi hẳn thành một nước khác so với 8 năm trước đây. Chúng ta đã đạt được những tiến bộ đầy hy vọng". Sau đó ông Bush dùng trực thăng bay đến Kabul để họp với Tổng Thống Hamid Kazai. Như vậy trước khi hết nhiệm kỳ, Tổng Thống Bush đã từ giã cả hai mặt trận do ông khởi xướng nhưng vẫn chưa có khúc khải hoàn. Chúng tôi thiết nghĩ trong khung cảnh của 10 năm đầu Thế Kỷ 21, bài học chiến lược chiến thuật đã quá rõ. Cần phải loại bỏ những gì đã lạc hậu, để thay thế bằng những tư tưởng và thao tác thích ứng với thời thế mới. Đó cũng là nhiệm vụ của Tổng Thống kế tiếp Barack Obama và bộ Tham mưu của ông. Tuần báo Time đã chọn Obama là "Người của Năm 2008".
Gửi ý kiến của bạn
