Nhà Cổ Trên Cù Lao
Bạn,
Theo báo Sài Gòn, trong hệ thống cù lao tại miền Tây Nam phần, có cù lao Tân Lộc là một cù lao khá lớn có chiều dài trên 15km, ngang chừng non hai cây số nằm giữa sông Hậu bao la, thuộc địa phận huyện Thốt Nốt, Cần Thơ. Ở cù lao này, có nhiều nhà cổ được xây dựng từ thập niên đầu của thế kỷ 20. Báo CA Sài Gòn ghi nhận toàn cảnh về cù lao này như sau.
Theo lời kể của ông Trần Bá Thế (Sáu Thế) là hậu duệ (chắt ngoại) bảy đời của ông Phạm Văn Huấn, người khai phá vùng đất này, nguyên là cựu thần của chúa Nguyễn Ánh, cù lao Tân Lộc mới xuất hiện (nổi lên mặt nước) cách đây trên dưới 400 năm do sự bồi lắng rất nhanh của phù sa cát từ thượng nguồn sông Mê Kông đổ về. Ở Tân Lộc có khá nhiều nhà cổ, đa phần được xây dựng vào những năm đầu thế kỷ trước. Những ngôi nhà này là của các vị quan chức, địa chủ giàu có ở Long Xuyên, Châu Đốc, Sa Đéc, xây dựng như là một nơi an dưỡng và nghỉ hưu. Một số nhà cổ có người ở còn khá nguyên vẹn, số khác bị bỏ hoang nên đã hư hại, xuống cấp trầm trọng. Nhà ông Sáu Thế do cụ thân sinh là ông hội đồng Trần Thiên Thoại (Long Xuyên) xây dựng vào năm 1918, có kiến trúc theo phong cách phương Tây, nền bệ cao ốp đá xanh. Mái lợp ngói vảy cá, nền lót gạch bông đen, trắng xen kẽ. Tường xây gạch thẻ bốn mươi, các cửa sổ hình chữ nhật cao có song sắt và cửa lá sách thẻ; trần nhà cao, tấm la phông bằng nẹp dầu mỏng, đóng khít, được đắp vôi trộn với ô - dước. Cấu trúc như vậy nên thường các ngôi nhà cổ rất mát mẻ. Bên trong ngôi nhà của ông Sáu Thế là một bảo tàng mini về cổ vật. Tượng ba ông Phước - Lộc - Thọ bằng đá trong cước, mỗi ông to chừng cườm tay người lớn, đứng khoan thai ở bàn tiếp khách như chúc mừng những người đến thăm nhà cổ. Tiến sâu vào bên trong, ở lưng lửng trên trần là những chiếc đèn lồng làm bằng gỗ theo phong cách Trung Hoa vào khoảng gần cuối thế kỷ 19, cùng với những cây đèn măng-sông thời kỳ đầu của Pháp. Đèn được thắp sáng bằng dầu lửa trắng bơm sương từ một bình hơi dẫn truyền đến nhiều ổ đèn. Có cả đèn dầu lửa Hoa Kỳ dùng cho thợ mỏ vào những năm đầu của thế kỷ trước.
Nhiều tủ cẩn xà cừ, liễn, hoành phi chạm khắc tranh ảnh rất tinh xảo từ con người đến cây cảnh. Ngoài ra còn có một cái răng voi trông rất lạ, to và hơi dẹt như một tảng đá nhỏ, nặng chừng 6,7kg, trên mặt răng có gợn sóng bằng ngà với những rãnh như răng cưa.
Bạn,
Cũng theo báo CA Sài Gòn, tạo cho đất cù lao một sắc thái văn hoá đặc trưng, độc đáo có sự góp phần của những ngôi nhà cổ. Dấu tích thời gian như còn đọng trên từng ô cửa, phiến gạch. Những ngôi nhà cổ gợi cho người ta hoài niệm về một thời quá khứ xa xôi. Nhà cổ vẫn còn đấy trên đất cù lao...
Gửi ý kiến của bạn
