Lễ Cúng Bến Nước
Bạn,
Theo các nhà nghiên cứu nhân văn, tại vùng Tây Nguyên, bến nước là một nét văn hóa rất đặc trưng của các buôn làng của người sắc tộc thiểu số, do với họ nguồn nước ăn luôn là yếu tố quan trọng nhất. Mỗi khi muốn di chuyển làng về một nơi ở mới, buôn làng ta sẽ phái người đi tìm đất; ngoài yếu tố đất đai màu mỡ và có thể sản xuất được thì điều kiện tiên quyết là phải có nguồn nước mạch dồi dào quanh năm có thể xây dựng bến nước cho buôn làng. Cũng chính vì thế mà tại nhiều nơi ở Tây Nguyên, trong những nghi lễ cổ truyền, có lễ cúng bến nước cảm tạ thần linh và cầu an.... Lễ này được tổ chức hàng năm, vào sau khi thu hoạch vụ mùa cùng vào dịp tổ chức Lễ mừng lúa mới. Báo Lao Động ghi nhận về lễ cúng bến nước của người sắc tộc M'nông ở Đắc Lắc qua bản tin như sau.
Đây là lễ cúng của cộng đồng để tạ ơn trời, tổ tiên, thần linh phù hộ cho mọi người sức khoẻ, bình an, cho nguồn nước dồi dào để ăn uống tắm giặt. Ngày nay ở Tây Nguyên nhiều nơi không còn duy trì được lễ cúng này. Đây là điều đáng tiếc, vì thế nhiều địa phương ở Tây Nguyên đang phục dựng và phát huy những nét đẹp của lễ cúng này.
Trong tháng Ba vưà qua, tại Đắc Lắc, đã diễn ra lễ cúng bến nước của người M' nông ở Bản Đôn. Trước khi làm lễ cúng, một số người dân trong cộng đồng được phân công chuẩn bị lễ vật: mổ ít nhất là 1 con heo dài khoảng 2 gang tay, 2 ché rượu cần, 1 bát cơm, 1 chén muối, 2 tô lòng heo, 2 bát huyết heo, 1 bát muối...
Chuẩn bị xong lễ vật thầy cúng bắt đầu hành lễ trên một mảnh đất bằng có trải chiếu hoặc lá cây, cách xa bến nước khoảng 40 mét, báo cáo với tổ tiên thần linh về các lễ vật được dâng lên trong lễ cúng, cảm ơn thần linh đã phù hộ cho dân làng; dân làng ngồi xung quanh chăm chú lắng nghe. Sau đó, thầy cúng bắt đầu hành lễ.
Kết thúc lễ này, thầy cúng mời người đàn bà là chủ bến nước vào khai rượu cần sau đó dân làng lần lượt được mời vào uống tiếp. Tiếp theo, lễ vật được chuyển xuống bến nước. Tại đây thầy cúng tiếp tục cúng, nói lời tạ ơn với thần nước, thần suối, thần sông, hứa sẽ giữ bến nước sạch sẽ, bảo vệ tốt nguồn nước.
Bạn,
Cũng theo báo Lao Động, lễ cúng bến nước khi cũng là dịp để cư dân cùng làm vệ sinh bến nước, nhắc nhở nhau bảo vệ bến nước, nguồn nước. Ngày xưa, lễ được tổ chức hàng năm và được cả cộng đồng quan tâm.
Gửi ý kiến của bạn
