‘CỬU VẠN’ CHỢ BIÊN GIỚI
Bạn,
Theo báo Sài Gòn, tại vùng biên giới Tây Nam phần, hàng ngày có một đội cửu vạn vác thuê hàng hóa từ "tổng hành dinh" chợ Gò (tỉnh Tà Keo, Cam Bốt về Việt Nam. Hàng ngày, con đường gập ghềnh chạy qua đồng lúa nối liền xã Vĩnh Ngươn (thị xã Châu Đốc) với khu đất nổi thuộc tỉnh Tà Keo đã chen chúc người và xe. Tại vành đai biên giới, có cửu vạn ứng trực để chờ lái thương thuê vác hàng. Báo Thanh Niên ghi nhận về cuộc mưu sinh gian nan của những vác hàng thuê ở chợ Gò qua đoạn ký sự như sau.
Chợ là những dãy nhà sàn san sát mọc lên trên khu đất cao. Những dãy nhà này vừa là nơi trưng bày, vừa là nhà kho chứa hằng sa số hàng mới, cũ được tuồn qua từ Thái Lan, Trung Quốc... sau khi "quá cảnh" các kho lớn của những "đại gia" ở Phnom Penh, Tà Keo... Nhiều nhất vẫn là đồ điện tử, mỹ phẩm, rượu Tây, thuốc lá, máy nổ, xe đạp, được bán với giá rẻ một cách... khó tin. Vì chợ Gò nằm sát biên giới với Việt Nam, nên khỏi phải tìm hiểu, người ta cũng biết hướng đi của số hàng khổng lồ này. Để tuồn hàng trót lọt, con buôn chủ yếu thuê những cửu vạn người địa phương quen đường vác từng đợt băng đồng qua biên giới. Từ đây, hàng lậu cứ đều đều tiến sâu vào nội địa.
Một thanh niên tên H, vác hàng thuê, nói cửu vạn ở đây phải là người Việt Nam, vì "gay go" nhất trong hành trình đai hàng lậu là khi hàng đã sang biên giới. Phải ngụy trang ra sao, đi đường nào để tránh chốt biên phòng, hải quan, công an... thì người Campuchia không thể rành bằng người Việt.
Khi phóng viên, tại đầu cầu ván khúc khuỷu bắc qua khu trại hàng, cánh buôn lậu đã tập kết một khối lượng đường khá lớn chờ vượt biên. Còn tại chợ Gò, vài thương buôn đón một cái sáng không vui. Tối qua, lúc trời đổ mưa giông, đạo chích đã "shopping" vài lô hàng ở dãy nhà của những thương buôn người Việt. Không khí lại càng nhốn nháo hơn khi xuất hiện khá đông những người lầm lầm, lì lì với bao, dây trên vai. Đó là những cửu vạn vác thuê hàng lậu bắt đầu một ngày làm việc. Họ kéo nhau đi từng tốp và mất hút ở một ngôi nhà kín cửa. H. nói đó là kho hàng của ông T.A, một người Campuchia giàu khét tiếng ở đây, đầu mối chính của những chuyến hàng mờ ám về chợ Gò. Chúng tôi hỏi làm cách nào tiếp cận" H. rùn vai bảo "ổng có súng nữa đó". Vài phút sau, đám cửu vạn lúc nãy lại xuất hiện. Họ không ra thành tốp như lúc vào mà chia lẻ, từng người cõng trên vai những khối hàng cao quá đầu hướng về phía Việt Nam.
Bạn,
Báo Thanh Niên cho biết, theo đơn đặt hàng của các đầu mối ở Việt Nam, cửu vạn cứ đến các kho ở chợ Gò mà lấy hàng. Nhận hàng, cửu vạn không đi theo con đường thẳng, nơi có biên phòng đang đứng gác, mà đánh một vòng trên đất Campuchia, xa tầm mắt của những người kiểm soát, mới bắt đầu vượt biên. Nhiều năm hành nghề ở đây, H. nói đã quen mặt từng cửu vạn hằng ngày tới lui kiếm cơm ở chợ Gò, dù đội ngũ này đông đến hàng trăm người.



