Hôm nay,  

Cái Đó Không Phải Lỗi Của Nó, Mà Là Sự Bất Hạnh Của Nó

2/12/201000:00:00(View: 9201)

Cái Đó Không Phải Lỗi Của Nó, Mà Là Sự Bất Hạnh Của Nó 

Đoàn Thanh Liêm
Hồi tôi mới có 7-8 tuổi, còn theo học ở trường làng, thì trong lớp có một cô bé gái cũng cỡ ngang tuổi bỗng dưng thôi học. Cô bé này là người thuộc một gia đình sinh sống tại xóm chợ, ăn mặc luộm thuộm và học hành cũng chểnh mảng. Hỏi các bạn cùng lớp, thì tôi mới được biết là cô ấy đã đi lấy chồng, theo tục lệ còn thịnh hành hồi trước năm 1945 ở miền quê, mà được gọi là “tảo hôn”, tức là trai gái mà cưới hỏi lúc vẫn còn nhỏ tuổi. Tôi có kể lại việc này với gia đình, thì được cha tôi giải thích thêm cho là : “ Con phải nhận ra là nhà mình thật may mắn lắm đó, bà con họ hàng nội ngoại đều cùng cư ngụ chung trong một thôn xóm và gắn bó thân thương với nhau, giúp đõ lẫn nhau để làm ăn sinh sống lương thiện. Khác với ở xóm chợ, thì nhiều gia đình lộn xộn vì mắc vướng vào cái tệ nạn cờ bạc, rượu chè, trai gái, hút sách ( mà sau này, tôi được nghe bà con gọi là “tứ đổ tường”), nên con cái dễ bị lây nhiễm những thói hư tật xấu đó. Trường hợp của đứa bạn học cuả con ấy, mới còn nhỏ tuổi mà đã bị gả bán đi lấy chồng, thì thật là tội nghiệp cho nó lắm vậy đó !”
Cũng tương tự như vậy, mỗi khi mấy anh chị lớn than phiền về chuyện mấy người trong làng mà có hành vi ngang ngược, trái khuấy làm phiền hà cho bà con làng nước, thì cha tôi cũng hay khuyên nhủ: “Các con nên biết là mấy người hay làm điều xằng bậy đó, thì rõ rệt là người ta đâu có nghĩ được như mình. Vì thế, cho nên mình cũng nên thông cảm và không nên xét nét quá đáng về những người đó. Túc là ta nên có thái độ bao dung, xí xóa trước sự việc không hay như thế…”
Lớn khôn hơn nữa, tôi được học hỏi nhiều và trí khôn mỗi ngày được mở rộng, hiểu biết việc đời hơn. Và khi được đọc chuyện của văn hào Anatole France của Pháp, thì tôi rất tâm đắc câu văn sau đây của ông : “Đó không phải là cái lỗi của nó, mà là sự bất hạnh của nó” (nguyên  văn tiếng Pháp : Ce n’est pas sa faute, c’est son malheur!) Đây chính là câu mà người cha nói với con, trong câu chuyện người con than phiền là trong một cuộc đi chơi với chúng bạn trong làng, thì bị một tên bạn to lớn hơn hiếp đáp, bắt thằng nhỏ phải hầu hạ bằng cách xách đôi gưốc nặng cho anh ta suốt dọc đường đi ở trong rừng, giữa buổi trưa nóng bức. Người cha tìm cách an ủi, xoa dịu sự ấm ức của con mình, nên đã giải thích cho con là nên thông cảm với nỗi bất hạnh của chính người đã hành hạ mình như thế. Thái độ cao thượng này lại củng cố thêm cho cái điều tôi đã tiếp nhận được qua lời giáo huấn của cha tôi như vừa mới ghi trên đây.
Và như tôi đã có dịp trình bày chi tiết hơn trong bài “Lượng cả bao dung” cũng gần đây vào năm 2009 thôi, một trong những đức tính của người sĩ phu quân tử trong truyền thống văn hóa dân tộc Việt nam ta là : người trượng phu thì phải có tấm lòng đại lượng rộng rãi, luôn có sự thông cảm và bao dung đối với những sai sót, lỗi lầm của người khác. Người được gọi là có “lượng cả”, thì không nên quá khe khắt trong việc bắt lỗi kẻ xúc phạm đến mình, mà luôn tỏ ra hào hiệp để bỏ qua đi điều sai trái lẻ tẻ, vặt vãnh đó. Tư cách thanh cao mã thượng của người quân tử như thế mới gây được sự cảm phục nể trọng nơi những người xung quanh mình, và nhất là có tác dụng cảm hóa được tâm hồn của người vừa mới phạm điều sai trái đó.


Sau năm 1975, bà con từ làng quê tôi ở miền Bắc vào miền Nam, thì họ kể lại nhiều chuyện đau lòng, nhất là trong thời kỳ “cải cách ruộng đất” năm 1955-56. Đại khái họ nói : Đội cải cách thâu dụng mấy phần tử loại “đầu đường xó chợ” để hợp tác với họ trong các phiên đấu tố, triệt hạ uy tín cuả một số người trong làng mà bị đội xếp vào loại “thành phần điạ chủ”. Những người cộng tác này được coi là “thành phần cốt cán, bần cố nông” và được hưá cho một số quyền lợi ưu tiên nào đó; cho nên bọn họ đã ra tay tiếp sức với đội cải cách mà “làm tình làm tội” đối với những người xưa nay vốn được coi là dân lương thiện trong làng. Cũng may là trong làng chúng tôi, thì không có một ai bị xử tử hình như ở mấy làng xung quanh. Nhưng sau khi chiến dịch này qua đi với đợt “sưả sai chỉnh đốn”, thì mấy phần tử “cộng tác mà làm điều thất nhân thất đức” như thế đều bị dân làng coi khinh, bị bà con xúi bẩy trẻ con nói mánh nói khoé châm chọc, thật là đáng xấu hổ. Dân gian gọi họ là loại “mèo lại hoàn mèo”, chẳng làm sao mà ngóc đầu lên được. Bà con kể rõ tên tuổi cuả mấy người “thủ phạm” cũng như “nạn nhân” trong chiến dịch cải cách này. Các nạn nhân thật đáng thương, nhưng các thủ phạm thì cũng thật tội nghiệp cho họ, vì họ bị đội cải cách cuả nhà nước xúi bảy, dụ dỗ mua chuộc, chứ không phải chính họ tự ý đứng ra làm cái điều ôi ác, táng tận lương tâm như thế. Đến nay, thì câu chuyện đáng buồn này đã xảy ra trên nưả thế kỷ rồi, cũng chẳng còn ai trong dân làng mà còn giữ cái lòng hận thù, giận dữ đối với mấy phần tử bất hảo như thế nưã. Có chăng, thì chỉ còn là những lời truyền tụng bâng quơ nào đó, được coi là “chuyện ngàn năm bia miệng hãy còn trơ trơ” vậy thôi.
Tôi luôn chủ trương là nên có sự thông cảm, bao dung đối với sự yếu đuối cuả con người. Và cần phải tìm hiểu về hoàn cảnh “đáng tội nghiệp, đáng xót thương” cuả mỗi con người, mà bị lâm vào tình trạng phải làm điều sai trái như vậy. Nhưng đối với kẻ cố tình chủ mưu để gây ra điều tai ác như trong chiến dịch “cải cách ruộng đất”, mà người cộng sản còn gọi là “một cuộc cách mạng long trời lở đất” với bao nhiêu tội ác, bao nhiêu đau thương khốn khổ cho hàng triệu gia đình bà con người Việt nam chúng ta, thì tôi nhất quyết không thể bỏ qua cho được. Nói cho rõ hơn, cái trách nhiệm cuả giới lãnh đạo cộng sản trong vụ cải cách ruộng đất này, cũng như trong vụ thảm sát mấy ngàn đồng bào ở Huế hồi Tết Mậu Thân năm 1968 đó, và còn nhiều, rất nhiều vụ tàn bạo man rợ khác nưã, thì đã quá rõ ràng không thể nào mà họ còn có thể nào mà lẩn tránh vào đâu được nưã. Đó là những món nợ rất lớn mà đảng cộng sản vẫn còn thiếu đối với toàn thể dân tộc Việt nam chúng ta. Dứt khoát là như vậy, chứ không thể nào mà chúng ta lại có thể xí xoá, bỏ qua cho cái tội ác, do tập đoàn cộng sản đã du nhập vào trong nước ta cái chủ trương độc tài chuyên chế sắt máu, vô luân, thất đức, chuyên đào sâu hận thù với đấu tranh giai cấp, tạo ra sự chia ly phân tán trong đại khối dân tộc, vốn xưa kia rất ư là thuận hoà nhân ái, theo truyền thống tốt đẹp cuả cha ông chúng ta.
Mà ngay đến tận ngày hôm nay, cái tập đoàn tội ác này vẫn còn tiếp tục mua chuộc và xuí giục bọn côn đồ, mà chúng gọi là “quần chúng tự phát”, để mà hành hung, đánh đập tàn tệ các tín đồ và tu sĩ thuộc các tôn giáo như trong các vụ Chuà Bát Nhã ở Lâm Đồng, vụ giáo xứ Tam Toà ở Đồng Hới và vưà đây vụ giáo xứ Đồng Chiêm ngay gần Hanoi v.v... Rõ ràng là hàng ngũ lãnh đạo cộng sản chóp bu ở Hanoi vẫn còn ngoan cố trong việc đàn áp người  đối lập, diệt trừ loại bỏ tôn giáo, bằng cách sử dụng bạo lực cuả toà án, cuả lực lượng công an cảnh sát để trấn áp quần chúng tôn giáo, cũng như dùng mọi thủ đoạn tàn bạo thâm độc để chia rẽ, phân hoá hàng ngũ các tín đồ và giới tu sĩ.
Trong bộ luật hình sự cuả bất kỳ một nước văn minh nào, thì người ta đều trù liệu hình phạt nặng đối với các tội phạm có chủ ý và có dự mưu trước (intentional, with premeditation). Thậm chí đối với loại tội mà cứ tiếp tục tái phạm nhiều lần, thì đó là trường hợp gia trọng, hình phạt càng nặng nề hơn (aggravating circumstances).
Trước những hành động tội ác tày trời cuả đảng cộng sản như thế, chúng ta kiên quyết không thể nào mà bỏ qua cho giới lãnh đạo cộng sản được nưã. Mà muôn người như một, chúng ta hãy cùng nhau nói lớn tiếng lời cảnh cáo nghiêm khắc đối với đảng cộng sản rằng: “Sức chiụ đựng cuả dân tộc Việt nam đã hết mức rồi : các người phải ngưng ngay tức khắc cái lối đàn áp dã man thất đức, vô nhân đạo đó! Enough is enough! “
Sự thông cảm khoan dung chỉ có thể dành cho những cá nhân đáng thương, vì yếu đuối mà bị dụ dỗ làm điều xằng bậy. Chứ nhất quyết không thể dành cho bọn đồ tể chủ mưu ngoan cố trong hàng ngũ lãnh đạo cộng sản Hanoi được. Đó là một lời khẳng định dứt khoát và chung cuộc cuả toàn thể dân tộc Việt nam chúng ta hiện nay vậy./
California, Tháng Hai 2010
Đoàn Thanh Liêm

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.