Tin Vắn Thế Giới

BẮC ÁI NHĨ LAN BẠO ĐỘNG: CHẬN ĐƯỜNG, NÉM ĐÁ, ĐỐT XE
BELFAST - Thanh niên của phe Tin Lành xô xát với lực lượng an ninh Bắc Ireland trong đêm thứ tư liên tiếp tiếp theo sau lệnh cấm cuộc diễn hành thường niên Orange Order không được đi qua xóm công giáo Garvaghy. Lần đầu tiên từ 2 năm, binh lính Anh đã được đưa tới tiếp sức dẹp bạo động, dựng tường chắn bằng thép và kẽm gai tại 1 cây cầu ở Drumcree.
Đến tối, thanh niên thuộc phe trung thành với London tụ tập sát tường chắn này, đốt lửa và ca hát. Trước đó, trong ngày, họ chắn đường ở thủ đô Belfast, ném đá cảnh sát và đốt xe. Phe Tin Lành cả quyết rằng cuộc diễn hành Orange Order là vô hại, phía công giáo đừng nên phủ nhận quyền của họ được tổ chức cuộc tuần hành truyền thống.

LỄ HỘI BÒ CHẠY BẮT ĐẦU
Dân chúng đổ ra đường ăn mừng lễ hội San Fermin tại Pamplona, Bắc Tây Ban Nha, hôm Thứ Năm trước tòa thị chính, nơi lễ hội dài 1 tuần này khai mạc. Lễ hội nổi tiếng nhờ nhà văn Ernest Hemingway đưa vào truyện, có màn bò chạy xuyên các phố và các bữa tiệc không ngừng từng thu hút nhiều du khách. Khăn mù-xoa đỏ đeo tay hay quàng cổ được dân đeo trong suốt lễ hội.

GORE VUỐT VE CAO NIÊN, HỨA CỨU NGUY MEDICARE
CHICAGO - Phó TT Al Gore hứa hẹn với giới cao niên là sẽ chi nhiều tỉ MK để cải tổ chương trình Medicare, và chê trách ứng cử viên George W.Bush của đảng Cộng Hòa là không cam kết 1 xu nào cho dịch vụ y tế Medicare trong khi ông Bush chỉ nêu ra những vấn đề tương lai của Medicare.
Thăm 1 trung tâm cao niên ở Chicago sáng Thứ 5, ông Gore nói “Nếu Medicare là quan trọng, thì phải có những giải đáp cho các nan đề”, và cho biết kế hoạch của ông đề nghị kinh phí 339 tỉ cho Medicare trong 10 năm. Theo lời ông, ngân sách là vấn đề cấp thiết, vì nhân số người già hiện nay là 39 triệu, và tiếp tục tăng nhanh lên tới 81 triệu. Ông nói “Tôi tranh đấu cho giới cao niên, cho mọi người dân, không tranh đấu cho giới quyền thế”.

CẬU ẤM THỦ TƯỚNG ANH NHẬU SAY, BỊ CỚM BẮT
LONDON - Cậu Euan, 16 tuổi, trưởng nam của Thủ Tướng Tony Blair, đêm Thứ Tư đã bị bắt về tội say rượu và mất năng lực, nằm úp mặt xuống đường sau khi nôn mửa tại khu công viên Leisester. Cậu đã cùng bè bạn vui chơi nhân ngày cuối của những kỳ thi, mà hậu quả là gây bối rối cho thân phụ, vì khai tên giả và một địa chỉ cũ với cảnh sát.
Phát ngôn viên Phủ Thủ Tướng nói “Cậu Euan rất ân hận về những sự phiền hà đối với cảnh sát và về những lời khai giả dối”. Sau khi bị đưa về đồn cảnh sát, tái xác nhận lý lịch, cậu Euan đã được đưa về hồi sáng sớm Thứ 2. Giới thiếu niên London được phỏng vấn sáng Thứ 5 tỏ ra thông cảm đối với Euan, còn ông Blair tuyên bố với 1 hội nghị Thiên Chúa Giáo rằng làm cha nhiều lúc khó khăn hơn làm Thủ Tướng.

NAM TƯ: MILOSEVICH SẼ BÁM GHẾ
BELGRADE - Hai Viện Quốc Hội của Nam Tư ngày Thứ 5 đã chấp thuận trên nguyên tắc 1 đề nghị sửa đổi hiến pháp mở đường cho TT Slobodan Milosevic thắng cử 1 nhiệm kỳ nữa. Đề nghị này được các dân biểu thân chính xướng xuất ngày Thứ Tư bằng đa số 2/3. TT Milosevic mãn nhiệm năm tới, và theo luật lệ hiện hành, TT do Quốc Hội bầu và không được tranh cử 2 lần.
Từ năm 1989 đến 1997, ông Milosevic là TT của Serbia, nước Cộng Hòa lớn mạnh nhất liên bang, trước khi giành được chức TT Nam Tư cũ. Chế ngự Quốc Hội Nam Tư cũ là khối liên minh gồm: đảng Xã Hội cầm quyền, đảng Yugos Tả Phái do bà Milosevic lãnh đạo, và đảng quốc gia cực đoan. Ông Milosevic có khả năng sẽ thắng cử nữa, vì các chính khách đối lập không đủ thế lực để đánh bại ông ta.

CẬU KENNEDY RỚT PHI CƠ VÌ PHÂN TÂM
WASHINGTON D.C. - Cơ quan An Toàn Vận Tải Liên Bang (NTSB) đã xác nhận những phúc trình sơ khởi nhận xét rằng ông John F.ennedy Jr., con trai cố TT Kennedy, tử nạn phi cơ vì đã thiếu tập trung tư tưởng trong chuyến bay đêm Tháng 7-99. Lỗi của phi công là đã không kiểm soát được sự giảm cao độ trên không phận biển ban đêm, mất định hướng và vì bay thấp không thể nhận thấy đường phân biệt chân trời và mặt biển. Các nhà điều tra cho biết họ không tìm thấy bất cứ một khiếm khuyết kỹ thuật nào ở chiếc phi cơ Piper Saratoga, và cũng không có gì khác thường ở cả 3 tử thi.

2 CHỊ EM NHÀ WILLIAMS ĐẤU Ở WIMBLEDON
Sáng Thứ 5, hai chị em nhà Williams đã so tài trong vòng bán kết giải quần vợt Wimbledon: cô chị Venus đã thắng cô em Serena với các tỉ số 6-2, 7-6 và 4-1. Hồi Tháng 10-99, Serena thắng chị trong giải Grand Slam.
Serena khóc vì thua, nhưng ngay sau đó đã bắt tay chị bên lưới. Khách xem nhận thấy người cha và huấn luyện viên của 2 chị em Williams đều vắng mặt tại trận bóng sáng Thứ 5. Ông Richard Williams từng nói trước rằng ông không muốn nhìn thấy trước mắt 2 con gái tranh hơn thua.

SỞ THÚ ẤN: 11 CỌP CHẾT VÌ BỆNH RUỒI
BHUBANESHWAR, Ấn Độ - Ngày Thứ 5, có thêm một con cọp Bengal chết vì bệnh ngủ, nâng tổng số cọp Bengal chết trong Sở Thú miền Đông Ấn Độ từ ngày 23-6 tới nay lên tới 11 con. Sau ngày đó, bác sĩ thú y đã chích thuốc kháng sinh cho 55 con, nhưng vào ngày Thứ Tư, 9 con chết từng con một trong Sở Thú Nandankanan của thủ phủ tỉnh bang Orissa.
Ngoài 11 con đã chết, 6 con đang được điều trị về chứng bệnh gây ra do loài ruồi tse-tse. Sở Thú Nandankanan có 56 con cọp Bengal, gồm 32 cọp trắng quý hiếm, trước ngày có đợt dịch bệnh này. Bệnh ngủ có thể cứu chữa, nếu được phát hiện sớm.

XE LỬA AMTRAK TÁI CƠ CẤU, HY VỌNG TƯƠNG LAI CÓ LỜI
WASHINGTON D.C. - Hệ thống xe lửa Amtrak khôi phục lại ngoại hình và bảo đảm phục vụ hành khách tốt hơn, kể cả thay thế hình vẽ biểu tượng đã sử dụng 29 năm, và đồng phục nhân viên đã dùng 17 năm.
Các viên chức Amtrak cũng hi vọng trong năm nay liên kết được với các đường bay, dịch vụ khách sạn và cho mướn xe hơi. Theo 1 kết quả khảo sát của chính Amtrak, khoảng 15% hành khách đi xe lửa không bao giờ trở lại, trong khi Quốc Hội đang thúc bách ngành hỏa xa tự túc từ năm 2003, không nhận tài trợ bù lỗ của chính phủ liên bang nữa.
Năm ngoái, hệ thống xe lửa Amtrak, tổng chiều dài 22 ngàn dặm, phục vụ 21 triệu rưỡi người, so với 635 triệu hành khách của ngành hàng không.

HÃNG XE VOLKSWAGEN BỊ PHẠT 82 TRIỆU ĐÔ

N. CAROLINA: NHÀ MÁY GÀ BỊ GIẬT SẬP
HAMLET, North Carolina - Xưởng giết mổ gà bị hỏa hoạn 9 năm trước đây, gây thiệt mạng 25 công nhân, và là tai nạn sở làm thảm khốc nhất nước, đã bị giật sập sáng Thứ 5 tại thị xã Hamlet (bang North Carolina). Tuần qua, Quốc Hội đã chuẩn thuận 50 ngàn MK cho công tác phá bỏ những gì còn lại tại tàn tích của nhà máy của công ty Imperial Foods. Ông Lee Mathew, quản lý của thị xã, nói “Đó là một con mắt đen, đứng đó như một sự gợi nhớ thường xuyên về tai nạn”. Công ty Imperial Foods cũng đã phá sản, mọi tải sản thuộc quyền quản lý của Tòa Án.

GIẢ JEFFERSON, 1 TÀI TỬ VÀO BẠCH ỐC
WASHINGTON D.C. - Tài tử Bill Barker, 15 năm đóng vai cựu TT Thomas Jefferson, tác giả bản tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ, đã tới thủ đô Washington, đúng 224 năm và 2 ngày sau khi quốc Hội Lục Địa chuẩn thuận văn kiện lịch sử kể trên.
Ông không xuất hiện tại Bạch ốc, mà tại Trung Tâm Tiếp Khách của Bạch ốc, trong đại sảnh đường của Bộ Thương Mại. Mặc y phục đương thời, gồm áo đuôi tôm và mũ cao, ông Bill Baker đã trình diễn 3 giờ trong khuôn khổ chương trình “Lịch sử sống” của Bạch ốc, trả lời mọi câu hỏi của du khách về nhân vật Jefferson.
Người đóng vai tác giả Tuyên Ngôn Độc Lập, năm nay 47 tuổi, cao 6 feet 3, nặng 180 pound, giống ông Jefferson cho đến mái tóc hung đỏ, từng tốt nghiệp một học vị về khoa sử.

CHÂU ÂU NÓNG 113 ĐỘ, 23 NGƯỜI CHẾT
Quạt máy đang là món hàng bán chạy nhất tại Tyre, Lebanon hôm Thứ Năm. Nhiệt độ cao đã tăng vọt tại vùng Đông Nam Âu Châu hôm Thứ Năm, ngày nóng nhất trên gần như toàn vùng trong đợt thời tiết nóng bất thường làm 23 người chết, và nhiệt độ lên tới 113 độ F.

4,000 NHÂN VIÊN Y TẾ BẮC CALI ĐÌNH CÔNG
Gần 4000 nhân viên bệnh viện bãi công tại 10 bệnh viện trong vùng Vịnh San Francisco trọn ngày Thứ 5, và tuyên bố cuộc phản kháng này là cần thiết khi giới chủ nhân đặt lợi nhuận trên bệnh nhân. Thành phần đình công gồm từ nhân viên tiếp tân, nhân viên cấp dưỡng cho đến cán sự điều dưỡng, chuyên viên vật lý trị liệu đường hô hấp. Các bệnh viện liên hệ đã đối phó bằng cách giảm bớt dịch vụ đối với bệnh nhân ngoại chẩn, và hoãn lại các cuộc gỉai phẫu. Giới đình công cho biết phẩm chất chăm sóc bệnh nhân sa sút sau các cuộc sáp nhập bệnh viện và cắt giảm nhân viên để tăng lợi nhuận. Động lực của đình công không phải vì tan vỡ các cuộc điều đình về hợp đồng lao động.

MÃ KÊU GỌI ĐÁM VŨ TRANG RA HÀNG SỚM
PERAK, Malaysia - Nhóm vũ trang trộm vũ khí của quân đội Malaysia và bắt 3 con tin đã giết 2 con tin, trong số này 1 người là cảnh sát. Phía nhóm vũ trang, 2 người đã bị thương trong cuộc chạm súng với lực lượng bao vây hôm Thứ 3.
Tin này đã được 2 người ra quy hàng sáng Thứ 5 xác nhận và chính quyền thông báo dành thêm thời gian cho nhóm trên suy nghĩ để quy thuận sớm, nếu không quân chính phủ sẽ tấn công tiêu diệt. 2 người đã ra hàng cho biết họ tham gia nhóm trên vì nghĩ là 1 giáo phái, không ngờ bị liên can vào việc phạm pháp.
Nhóm vũ trang kể trên gồm từ 15 đến 20 người, dường như thủ lãnh là 1 cựu đại úy quân đội đã bị bắt năm 1998 về tội buôn lậu ma túy và tổ chức nhập cư trái phép.

CẬU ELIAN VỀ QUÊ NHÀ
HAVANA - Cậu bé Elian đã về tỉnh nhà là Cardenas hôm Thứ 3, và cùng với cha đi thăm các ông bà nội ngoại, xóm giềng và trường cũ. Chính quyền Cuba cho biết chuyến đi này là cần thiết, vì Elian chưa từng lên thủ đô, nên chưa hoàn toàn nhận biết là đã về tới Cuba. Cardenas cách thủ đô Havana 2 giờ lái xe về hướng đông. Cha cậu, ông Juan Miguel Gonzalez ngày Thứ Tư đã được Chủ Tịch Fidel Castro tặng huân chương cao quý nhất của chế độ.

LÝ DO KHÔNG TẶC JORDAN: MUỐN ĐỊNH CƯ TẠI ĐỨC
AMMAN - Lực lượng an ninh vương quốc Jordan bắn chết 1 tên, khống chế 3 tên trong nhóm không tặc mưu định cướp phi cơ bay đi Damascus. Ngoài ra, 15 hành kahch bị thương vì mảnh của 1 quả lựu đạn nổ trên chiếc phi cơ Airbus 320. Theo Bộ Trưởng Thông Tin Alrifat, trái lựu đạn trên là quá cũ, phi công vẫn điều khiển được chuyến bay quay lui lại phi trường Amman.
Người chủ mưu đến từ Syria ngày hôm trước hành động không vì động lực chính trị hay có liên quan với quân khủng bố. Ông ta tìm kiếm chiếu khán nhập cảnh nước Đức không được nên mưu định cướp phi cơ, ép bay sang Đức cùng 2 con. Vụ cướp phi cơ của hãng Hàng không Hoàng Gia Jordan xẩy ra không lâu sau khi cất cánh từ Amman, để đi Damascus, đường dài chỉ bằng nửa giờ bay.

NHIỀU DÂN MỄ BIỂU TÌNH: BẦU THỊ TRƯỞNG GIAN LẬN
IXTLAHUACA - Hàng trăm người dân Mexico ủng hộ đảng Hành Động Quốc Dân (PAN) biểu tình tố cáo gian lận trong cuộc bầu cử chức Thị Trưởng tại Ixtlahuaca, đem lại thắng lợi cho ứng cử viên của đảng Cách Mạng Định Chế (PRI).
Ông Sergio Valdez, ứng cử viên của PAN, nói rằng chỉ bằng cách mua phiếu của dân nghèo, đảng PRI mới thắng, ngược lại nguyện vọng của đa số quần chúng. Tại 1 số tỉnh khác của Mexico, cũng xẩy ra những vụ tương tự, khi kết quả kiểm phiếu là thắng lợi của đảng PRI,làm 30 người bị thương.
Tính chung toàn quốc, cuộc tổng tuyển cử tại Mexico đã bầu chọn 36 Thị Trưởng cho các địa phương.

FIJI: TỬ THỦ KHÔNG HÀNG
SUVA - Nhóm đảo chánh cầm giữ con tin, và khoảng 200 cảm tình viên, tiếp tục cố thủ tại Tòa Nhà Quốc Hội, không tuân lệnh rút đi theo kỳ hạn 48 giờ do quân đội đề ra, và một vòng điều đình mới giữa 2 bên cũng đã thất bại. Phát ngôn viên phe đảo chánh cho biết khai thông sẽ không sớm xẩy ra. Đa số nhà cửa quanh tòa nhà Quốc Hội đã di tản theo lệnh quân đội, thiết lập khu vực cấm đi lại, mà từ tối Thừ Tư quân đội kiểm soát mọi tiện ích điện, nước, thông tin liên lạc.

IVORY COAST: HỖN LOẠN, NỔ SÚNG, CƯỚP
ABIDJAN - Tướng Robert Guei, lãnh tụ quân sự của Ivory Coast, đã lên tiếng với các chính đảng sau khi xẩy ra vụ 1 nhóm quân nhân vô kỉ luật xuống đường trong 2 ngày Thứ 3 và Thứ Tư ở thủ đô, nổ súng bừa bãi và dí súng cướp xe.
Ông nói “Đó là dấu hiệu manh nha một cuộc đảo chánh, chắc chắn có đảng phái ở đằng sau”, những người đó phải xin lỗi, và hãy đặt mọi sự tin tưởng vào Hội Đồng Lãnh Đạo Quân Nhân. Ông Tổng Thống cầm quyền sau cuộc đảo chánh lật đổ TT dân sự Tháng Chạp 99 cảnh cáo các chính khách dân sự chớ nên bạo động, gây bất ổn.
Trong 2 ngày hỗn loạn, hàng trăm xe tư nhân và taxi bị lính nổi loạn uy hiếp. Công ty xe bus cũng hoảng sợ, không cho xe chạy. Trước cuộc đảo chánh Tháng 12-99, Ivory Coast là nước ổn định nhất và phồn thịnh nhất ở vùng bờ biển Tây Châu Phi. Tướng Guei đã định ngày tổ chức trưng cầu dân ý (ngày 23-7) và bầu cử vào Tháng 10, nhưng sự kiện hỗn loạn vừa qua đã làm mất nìềm tin vào chính quyền quân sự.

• Đón Tết Tây Kiểu Tây: Đốt 32 Xe, 50 Anh Bị Bắt
• Db Sanchez Gặp Bà Clinton Đòi Áp Lực Nhân Quyền Vn
• Mỹ Đòi Các Lãnh Tụ Kabul: Dân Chủ, Xin Đừng Bạo Loạn
• Lá Đỗ Muôn Chiều P2