Hôm nay,  

Bùi Tín viết riêng cho VOA, Thứ Hai, 23 tháng 1 Năm 2012: Ngày Tết, bàn chuyện chiếc bánh chưng

1/25/201200:00:00(View: 7136)

Bùi Tín viết riêng cho VOA, Thứ Hai, 23 tháng 1 Năm 2012: Ngày Tết, bàn chuyện chiếc bánh chưng

Bùi Tín

Tết đến nhà nào cũng tự gói hay mua bánh chưng để liên hoan mừng Xuân trong gia đình.

Gạo nếp, đậu xanh,thịt lợn ba chỉ là những sản phẩm nông nghiệp quý do người nông dân cần cù khôn khéo làm ra.

Bánh chưng được gói trong lá chuối xanh tươi, buộc lạt tre nhuộm đỏ, đặt trên bàn thờ cúng tổ tiên.

Sau đó mọi người trong gia đình cùng nhau mừng năm mới, thưởng thức hương vị bánh chưng truyền thống trong không khí ấm cúng ngày đầu Xuân.

Bước vào năm Nhâm Thìn, trong xã hội nhiều nhà kinh tế bàn tán về tình hình sản xuất và thu nhập trong năm qua, trong đó nông nghiệp đạt khá với điểm son xuất khẩu gạo đạt kỷ lục 7 triệu tấn, mức tăng chung về kinh tế là 5,68 % giữa cuộc khủng hoảng kinh tế-tài chính toàn cầu.

Một vấn đề được đặt ra là kinh tế có khá lên nhưng sao tinh thần chung toàn xã hội không thấy vui vẻ phấn chấn.

Quả thật có quá nhiều chuyện chẳng lành. Một số anh chị em yêu nước chống bành trướng ngồi tù. Nhiều vụ xô xát chết người xảy ra giữa dân và viên chức địa phương. Nhà cán bộ công an bị đặt mìn. Nhiều quan chức cấp cao phạm tội nặng dính đến các công ty nước ngoài. Chủ nhà dội nước sôi, bắt người ở ăn phân...Hội nghị đảng CS kéo còi báo động, đảng suy thóai trầm trọng, liên quan đến tồn vong của chế độ, biện pháp khắc phục xem ra rất cũ, khó đạt hiệu quả. Một không khí nặng nề bất an lan tràn.

Đã đến lúc các nhà chính trị, kinh tế, xã hội học cần vào cuộc.

Riêng vấn đề phân phối và đời sống, vấn đề thu nhập cá nhân trong xã hội rất cần được phân tích sâu sắc và có giải pháp giải quyết. Trong các nước dân chủ vấn đề này luôn đựơc bàn luận công khai, sâu rộng; ở nước ta hình như chính quyền tránh né vấn đề hệ trọng này.

Ở Trung Quốc ngay đầu năm 2012, báo chí Hồng Kông đưa tin năm qua thu nhập của 10 triệu người thuộc gia đình quan chức cộng sản cao cấp nhất - tức là chưa đến 12% dân số - chiếm đến 40 % tài sản quốc gia, trong đó có giá trị nhà đất, bất động sản, của cải, tiền bạc, ngoại hối, tài khoản trong ngoài nước. Một sự bất công khổng lồ, khiêu khích láo xược lương tri dân tộc và thế giới.

Đây là tình trạng bất công xã hội, chênh lệch giàu nghèo bi thảm nhất, thành quả phát triển bị phân chia cực kỳ phi lý, cũng là mối nhục cay đắng cho kẻ cầm quyền tự vỗ ngực là chế độ xã hội chủ nghĩa.

Đây cũng là nguy cơ của một quả bom nổ chậm cực kỳ nguy hiểm do bất mãn và uất hận của quần chúng trước bất công chồng chất, bị đè nén ức hiếp lâu dài, như ở Bắc Phi vậy.

Còn ở nước ta, sự chênh lệch thu nhập thực tế là bao nhiêu? Ở các nước bình thường tỷ lệ chênh lệch giữa mức lương cao nhất với mức lương tối thiểu là 7/1 cho đến 11/1. Nhà nước có trách nhiệm theo dõi chặt thu nhập để duy trì tỷ lệ đó, khi cần thì điều chỉnh, điều tiết bằng chính sách, thuế khóa và luật pháp. Đặc biệt là trừng phạt nghiêm mọi thu nhập phi pháp như buôn lậu, làm hàng giả, hối lộ, tham nhũng, với những tệ đưa phong bì, hoa hồng, tặng phẩm, quà biếu, lại quả, phí bôi trơn, bổng và lộc có khi gấp nhiều lần tiền lương. Làm giàu phi pháp là tội nặng không khác gì ăn cắp, ăn cướp, lừa đảo.

Gần đây, tin một phó giám đốc giao thông cấp tỉnh chơi cờ tướng với bạn theo kiểu cờ bạc, mỗi ván được thua 1 tỉ đồng, nợ nhau đến 22 tỷ. Tiền ở đâu mà nhiều thế? Rồi một bát phở 1 triệu đồng, bằng một lao động làm trong 1 tháng. Rõ ràng là vứt tiền qua cửa sổ.

Chênh lệch giàu nghèo nước ta có thể cao hơn ở Trung Quốc chăng? Rất có thể. Mong các nhà chính trị, kinh tế, thống kê, xã hội học vào cuộc, làm rõ một vấn đề còn mù mờ vì bị che dấu.

Nhân ngày Tết Nhâm Thìn, có một chuyện đố vui dân gian về ăn bánh chưng trong gia đình. 10 anh em liên hoan Tết quanh một chiếc bánh chưng cực lớn; ông anh cả ăn trước, xén một góc, tức là 25 %, để lại 75 %; ông anh hai cũng xén ¼ phần còn lại, để lại ¾. Nghĩa là chiếc bánh luôn còn lại một phần dù nhỏ. Cứ thế cho đến người em thứ 10, được các anh cho ăn hết cả ¾ phần còn lại cuối cùng. Vậy từ anh cả đến em út, mỗi người hưởng phần to nhỏ khác nhau ra sao? Cuộc liên hoan có thể vui vẻ được không? Chênh lệch hưởng thụ giữa anh cả và em út tính chính xác ra là bao nhiêu?

Chức năng chủ yếu của toàn xã hội là sản xuất ra của cải ngày càng nhiều với chất lượng cao. Chức năng chủ yếu của nhà nước là làm sao điều hành tốt việc phân phối để thành quả phát triển được toàn dân thụ hưởng.Chức năng vẻ vang, vinh dự của nhà cầm quyền nằm ở chỗ yêu thương nhau, đùm bọc lẫn nhau, điều hành việc chia ngọt xẻ bùi trong cộng đồng dân tộc, hạn chế lòng tham và thói vị kỉ, đặt quyền lợi quốc gia và hạnh phúc của nhân dân ở trên cao nhất.

Cán bộ và viên chức chỉ lo thu vén cá nhân, tự tư tự lợi, tham nhũng, ăn cắp của công là tài sản của toàn dân, làm giàu bất chính, làm cho hố sâu giàu nghèo mở rộng trong xã hội, là có tội nặng với đất nước.

Câu chuyện đố vui về chia chiếc bánh chưng trong ngày Tết cổ truyền nhắc nhở toàn dân ta hết sức quan tâm đến vấn đề phân phối và thu nhập, ngăn ngừa và giải quyết tình trạng xã hội phi lý – kẻ ăn không hết người lần không ra.

Để đất nước phát triển hài hòa, công bằng xã hội được thực thi, thành quả đổi mới được phân chia công bằng và rộng khắp, nhà nhà no ấm, người người thư thái, quanh năm vui tươi như Tết vậy.

Bùi Tín

Print
Reader's Comment
1/26/201217:48:08
Guest
Nhân đây , kẻ nầy chỉ dám lạm bàn ý nghĩa của chiếc bánh chưng hoặc bánh tét ( ở trong Nam ) trong nền văn hoá ẩm thực dịp tết Nguyên Đán của nước nhà . Chúng ta đều biết , chiếc bánh chưng ( hoặc bánh tét ) của người Việt Nam có nguồn gốc từ một chuyện cổ tích mang tính lịch sử hẳn hòi . Đó là câu chuyện của một vị Hoàng Tử tên là Lang Liêu đã làm những chiếc bánh chưng và bánh dầy theo sự mách bảo của Thần Nhân khi chàng nằm mộng , nhằm dâng cho Vua Cha là Vua Hùng thứ 18 thời đó vào dịp Tân Niên . Trong khi các Hoàng Thái Tử khác dâng cho nhà Vua đủ thứ sơn hào hải vị , thì Hoàng Tử Lang Liêu lại dâng cho Vua Cha hai thứ bánh tượng trung cho trời đất vạn vật , còn ý nghĩa nhớ đến công ơn Đấng Sinh Thành . Bánh chưng nếu xuất phát từ câu chuyện lịch sử như thế nếu có , thì chứng tỏ là chiếc bánh cổ xưa nhất mà Tiền Nhân của chúng ta lưu truyền lại cho thế hệ hiện tại đã mấy ngàn năm qua , và chúng ta vẫn còn hãnh diện đón nhận cái triết lý thâm sâu tinh tuý qua chiếc bánh chưng , gợi nên Hồn Dân Tộc hàng nghìn năm Văn Hiến , và món Bánh Chưng ấy sẽ còn lưu truyền muôn thuở vậy . Quả thật , trong dịp Tết Nguyên Đán , chúng ta có khá giả đến mấy để chưng trên bàn đủ thứ sơn hào hải vị , thì không thể nào thiếu chiếc bánh chưng hay đòn bánh tét để cúng Gia Tiên và thưởng thức một loại bánh tuy đơn sơ mộc mạc , nhưng khẩu vị thì đã thấm vào máu thịt mà chúng ta chẳng thể nào quên cho được !
Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
1234567Next PageLast Page

Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...

Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.

Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.

Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.

(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.

Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật

Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”

Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.

Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.

Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...
1234567Next PageLast Page
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.