Hôm nay,  

25 Năm Little Saigon

22/06/201300:00:00(Xem: 6283)
Tuần qua, cộng đồng người Việt ở Quận Cam nhộn nhịp những sinh hoạt chào mừng Little Saigon 25 tuổi.

Hai bên phố Bolsa, khúc từ Brookhurst đến Magnolia, phất phới cờ Mỹ và cờ vàng ba sọc đỏ.

Tháng này 25 năm về trước, tiểu bang California chính thức công nhận khu thương mại đầu tiên của người Việt tại Mỹ với lễ khai trương bảng “Little Saigon” đặt trên các xa lộ bắc nam 405 và đông tây 22 chỉ đường vào trung tâm buôn bán của người Việt tại hai thành phố Westminster và Garden Grove. Buổi lễ hôm đó có sự hiện diện của Thống đốc George Deukmejian để đánh dấu sự phát triển của cộng đồng người Việt sau 13 năm định cư tại Hoa Kỳ.

Vì sao California là nơi đến của nhiều người Việt từ năm 1975 và ngay cả bây giờ?

30-4-1975, khi xe tăng cộng sản Bắc Việt tiến vào thủ đô miền Nam Việt Nam và chính quyền Sài Gòn tuyên bố đầu hàng, khoảng 150 nghìn người Việt đã bỏ quê hương ra đi.

Vào những ngày cuối cùng của Việt Nam Cộng hoà, khi Hoa Kỳ quyết định rút lui, chính phủ Mỹ đã dựng trại tại căn cứ hải quân ở Philippines, ở các đảo Guam, đảo Wake nằm trong Thái Bình dương để đón người Việt tị nạn.

Sau đó nhiều trại cũng được mở ra trong nội địa Hoa Kỳ ở California, Arkansas, Florida và Pennsylvania.

Trung tâm huấn luyện Thuỷ quân Lục chiến tại miền nam California, Camp Pendleton nằm gần San Diego, là nơi đầu tiên lều trại được dựng lên từ cuối tháng Tư để tiếp nhận người Việt và là trại có số người tạm cư đông nhất trên toàn nước Mỹ.

Từ trại tiếp cư, người tị nạn được các nhà thờ, cơ sở từ thiện bảo trợ đưa ra ngoài sinh sống. Chỉ cách trại tị nạn vài chục phút đường ô-tô nên các thành phố Garden Grove, Westminster, Santa Ana đã đón nhận nhiều người Việt đến định cư ngay trong thời gian đầu.

Năm 1975, 130 nghìn người Việt đã được định cư tại Hoa Kỳ, rải rác ở nhiều nơi trên toàn quốc. Cộng đồng người Việt tại Mỹ được khai sinh từ đó.

Lúc đầu, chính phủ Hoa Kỳ muốn phân tán người Việt ra khắp nơi nên đã mở ra bốn trại tiếp nhận ở các tiểu bang khác nhau.

Tháng Giêng 1976, trải qua mùa đông đầu tiên nơi đất mới với thời tiết lạnh khác thường và bão tuyết đổ xuống miền đông nên khi mùa hè đến, nhiều người Việt đã được định cư ở Chicago, New York, Connecticut, Pennsylvania, sợ cái lạnh nên quyết định làm cuộc “tây tiến”, tức đi về California tìm nắng ấm.

Đến Cali một lần là không bỏ đi được, nên thời đó đã có thơ: “Cali đi dễ khó về. Trai đi có vợ, gái về có con”. Đi Cali chơi cũng là mơ ước của nhiều người Việt ở những tiểu bang khác.
bbui_v_phu_little_saigon_1_resized
Hàng trên, từ trái, theo chiều kim đồng hồ: Triển lãm hình ảnh sinh hoạt đánh dấu 25 Năm Little Saigon. Tượng đài Chiến sĩ Việt Mỹ ở thành phố Westminster. Báo tiếng Việt tại Little Saigon. (ảnh Bùi Văn Phú)
Theo nghiên cứu năm 1983 của hai giáo sư Karl Jackson và Jacqueline Desbarats thuộc Đại học California Berkeley, những nguyên nhân khiến nhiều người Việt tới Hoa Kỳ, sau nơi định cư ở nơi đầu tiên đã di cư lần thứ hai, đa số đổ về California vì nơi đây có nhiều việc làm, dễ xin trợ cấp xã hội, khí hậu ấm áp và được gần gũi với đồng hương.

Chân ướt chân ráo đến xứ lạ, ngôn ngữ còn kém, phong tục tập quán mới chưa quen nên người Việt thấy cần sống quây quần với nhau. Từ những tình cảm thương nhớ, hoài niệm về quê hương và nhu cầu bảo tồn văn hoá nguồn cội vì thế những năm đầu tiên ở Mỹ đã có các hội đoàn tương trợ và hội sinh viên Việt Nam được thành lập.

Ngay từ đầu, những khu người Việt tập trung sinh sống cũng gần phố Tầu, Quận Cam cạnh phố Tầu Los Angeles, San Jose gần phố Tầu San Francisco. Điều này nói lên việc ăn bơ, uống sữa và làm quen với thực phẩm Mỹ còn là điều khó khăn, nhất là cho những ai trưởng thành từ Việt Nam.

Năm 1975 có khoảng hai chục nghìn người Việt định cư tại Quận Cam. Với làn sóng vượt biển gia tăng vào đầu thập niên 1980, người vượt biển được Hoa Kỳ nhận cho định cư thường đi về những nơi có thân nhân hay bạn bè đang sinh sống, vì thế số người đến California ngày càng nhiều.

Cộng đồng lớn mạnh, kéo theo những phát triển về kinh tế, xã hội, văn hoá và chính trị.

Nhu cầu ổn định cuộc sống là mua được căn nhà sau một thời gian đi làm. Nhiều người đã quen đường đi, nước bước nên mở nhà hàng, cơ sở buôn bán nhà cửa, bảo hiểm để phục vụ đồng hương.

Thông tin, giải trí cũng là nhu cầu không thể thiếu trong cộng đồng. Tờ báo tiếng Việt đầu tiên ở California là nguyệt san Hồn Việt ra đời cuối năm 1975. Sau có bán nguyệt san Việt Nam Hải Ngoại, Thức Tỉnh. Tuần báo Người Việt phát hành số đầu tiên năm 1978.

Các chương trình sinh hoạt cộng đồng, văn nghệ sinh viên thường mang chủ đề đấu tranh cho nhân quyền tại Việt Nam hay giúp người vượt biên, vượt biển được tổ chức tại các đại học từ Los Angeles, Santa Ana, Irvine lên đến Berkeley, San Jose, San Francisco.
bbui_v_phu_little_saigon_2_resized
Hàng trên, từ trái, theo chiều kim đồng hồ: Bảng chỉ đường vào Little Saigon. Little Saigon 25 tuổi. Trung tâm thương mại Phước Lộc Thọ. Bảng chào mừng du khách đến Little Saigon. Báo ở Little Saigon... (ảnh Bùi Văn Phú)
Năm 1988 có khoảng 100 nghìn người Việt ở Quận Cam, làm chủ trên 1000 cơ sở thương mại, quây quần trong hai thành phố Westminster và Garden Grove, đông nhất trên các phố Bolsa, Brookhurst và Magnolia, những nơi mà hơn thập niên trước đó còn là những cánh đồng trái cây.

Ngày nay số cư dân gốc Việt tại Little Saigon tăng gấp ba, số cơ sở thương mại tăng có đến gấp năm lần. Ở đó, nay có siêu thị bán thực phẩm với nhiều cây trái, gia vị, cà-phê, hải sản nhập từ Việt Nam, có nhiều cửa hàng phục vụ đủ loại món ăn Việt. Ở đó nổi tiếng có Xe đò Hoàng nối liền nam bắc Cali mỗi ngày, có phở và bánh mì được nhiều người không phải gốc Việt cũng thích ăn. Các trung tâm băng nhạc Thuý Nga, Asia và Vân Sơn đều đặt trụ sở tại đây.

Sau 25 năm chính thức được công nhận, Little Saigon ngày nay có các nhật báo Người Việt, Việt Báo, Viễn Đông là lâu đời nhất; gần hai chục tuần báo, cả chục chương trình ti-vi và phát thanh tiếng Việt.

Nhật báo Người Việt ra ngày Chủ nhật 16-6-2013 là số 10053. Trên báo này, mỗi ngày chỉ phần rao vặt không thôi, chưa kể nhiều các quảng cáo thương mại khác, đã chiếm trên 10 trang.

Tuần báo Saigon Times đến nay ra được 1349 số, in khổ nhật báo. Số mới nhất dày 76 trang với nhiều tin tức, bình luận cùng nhiều quảng cáo từ văn phòng bác sĩ, nha sĩ, nhà hàng và tràn ngập rao vặt tìm thợ sơn móng tay.

Đánh dấu cho sinh hoạt chính trị của cộng đồng, Little Saigon có thị trưởng Westminster là ông Tạ Đức Trí, có Giám sát viên Janet Nguyễn trong Hội đồng Giám sát Quận Cam và hơn chục dân cử gốc Việt các cấp trong chính quyền địa phương. Little Saigon với Westminster có hơn một phần ba cư dân gốc Việt và Garden Grove với một phần tư, là khu vực đã có những nghị quyết không hoan nghênh các cuộc viếng thăm của quan chức nhà nước cộng sản Việt Nam.

Thành phố Westminster có tượng đài chiến sĩ Việt Mỹ, đài tưởng niệm thuyền nhân. Đại học U.C. Irvine có văn khố lưu trữ tài liệu về người Việt tị nạn. Đại học Cal State Fullerton có chương trình sư phạm đào tạo giáo viên dạy Việt ngữ bậc phổ thông. Các đại học Long Beach, U.C. Los Angeles và Irvine đều có những lớp về ngôn ngữ và văn hoá Việt. Nhiều giáo sư có dự án nghiên cứu về cộng đồng người Việt.

Với lịch sử cộng đồng gắn liền với sự phát triển của Little Saigon tại Quận Cam, vì thế khi nhắc đến người Mỹ gốc Việt, giới truyền thông và nghiên cứu thường coi khu vực này là tiêu biểu cho cộng đồng.

© 2013 Buivanphu.wordpress.com

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.