Hôm nay,  

Chuyện Trẻ Con & Truyện Người Lớn

02/07/201300:00:00(Xem: 8009)
Luật trời ban cho mọi động vật cơ quan sinh dục để truyền giống.

Thuở xưa, ai đẻ nhiều con là hiếu thảo với ông bà tổ tiên nên người ta thi đua hưởng khoái lạc. Có gia đình 10 đứa chưa đủ, phải chẵn 12 mới vừa lòng thân phụ mẫu. Giầu thì nhiều vợ, nhiều con đã đành nhưng điều đáng nói là phận càng nghèo lại càng đông con tựa như sướng “cu” nên mù cả hai mắt...

Chỉ khổ đàn bà là “cái máy đẻ”! Ờ... thật tình cũng chẳng biết ai sướng, ai khổ bởi ở lãnh vực tình yêu, cái sướng đã nằm sẵn trong cái khổ nên ai cũng say mê chẳng có cảnh “quýt làm cam chịu” bao giờ! Luật bù trừ “sướng trước, khổ sau” cũng là chuyện bình thường.

Đối với hai phái nam nữ, “làm tình” là bản năng cần thiết có sẵn trong cơ thể, tạo cảm giác thú vị vào bậc nhất trần gian vì thế người đời coi chuyện ấy là một loại trong tứ khoái. Thời xưa, khoa học chưa khám phá ra cách phòng ngừa thụ thai, vợ chồng cũng vẫn thỏa thích yêu đương vì được tiếng thơm có phước đông con khi sanh nở.

Chuyện đời xoay vần hết trắng rồi lại đen. Ngày nay, mỗi gia đình duy nhất chỉ có một hay hai con... Xã hội cấm đẻ con nhiều ở quê nhà. Khoa học giúp họ ngăn ngừa hay lỡ mang bầu... con gái thì phá đi! Bố mẹ ai cũng biết chuyện thất đức ấy nhưng nhắm mắt làm ngơ, tự hỏi đến bao giờ gió sẽ đổi chiều: giữ con gái và phá con trai?

Có lẽ sẽ không lâu! Chuyến về thăm quê gần đây, tôi gặp toàn “cậu ấm” trong những gia đình trung lưu hay khá giả... Chưa khôn lớn mà duyên tình mai sau đã thấy nhiều trắc trở bởi vì con gái đã ít đến tuổi lại đi lấy chồng xứ ngoại để mong “xóa đói giảm nghèo” một bước làm vợ mà nên phận giầu sang do đó hay có những lỡ lầm đáng tiếc sẩy ra.

Không muốn lạc đề, tôi xin nói rõ việc sinh nở trai hay gái không phải là đề tài bài viết này mà sự giáo dục con cái trong cái xã hội “ít con” vào thời đại “điện tử” hôm nay làm tôi phân vân với những ý tưởng tiêu cực...

Miền quê Sơn Tây, tôi gặp cậu bé Khôi, tuổi lên 7, sống chung với bố mẹ và ông nội. Bố có gian hàng bán đồ thời trang nên dành hết thời giờ vào sự buôn bán. Mẹ may vá suốt ngày ở xưởng, chiều tối mang đồ về nhà tiếp tục ngồi may! Sau bữa cơm chiều, cố gắng đạp đến nửa khuya, ngủ được mấy tiếng, lúc trời còn mờ sương đã vội vàng trở dậy, đưa con đi học rồi lại đến xưởng may, cứ thế ngày qua ngày...

Sau giờ học, Khôi về nhà với ông nội và con chó vện. Thỉnh thoảng tôi đến thăm, bàn chuyện thời sự cho đỡ buồn vì Sơn Tây tỉnh nhỏ. Ông nó nghiện thuốc nên lúc nào phòng khách cũng mờ khói! Thằng Khôi chăm chú lắng nghe truyện người lớn trong lúc hít và thở khói thuốc. Nhiều lần, thấy nó đăm chiêu như tự vấn xem đề tài gì mà khó hiểu nên mặt đờ đẫn không dám hỏi.

Đôi lúc cao hứng, quên bẵng mình là trẻ con, nó cắt ngang lời ông và lên tiếng thì cứ 10 lần, thằng bé bị quở trách 8 lần vì ông đã dặn con nít không được xen vào truyện của người lớn. Nó bị ông phạt, ngồi một mình cả buổi trong phòng riêng nhưng chứng nào tật ấy... không chừa!

Khi con vện sủa vang nhà làm lời nói của ông bị đứt quãng, cũng quy vào lỗi nó vì chăm chú nghe nên không để tâm coi con vật nghiêm chỉnh. Mỗi buổi đến chơi, tôi thường liên tục nghe tiếng ông quát tháo “dậy bảo” thằng Khôi và con chó vện. Thằng Khôi tuổi đang lớn, thích nhận xét người lớn từ lời nói đến hành động để bắt chước nhưng ông nội lại “phiền” vì “thất sách”, trẻ con mà lại thích xen vào truyện người lớn.


Ở tiệm ăn, thằng Khôi được ông cho phép, thích gì cứ tự động gắp. Đĩa mực xào rau cần, người lớn chưa ai đụng đũa đã thành đĩa nộm vì thằng bé tung hê lên tìm hết con mực để ăn vì nó thích! Ông nội thấy bất bình thường nhưng lặng yên vì thương cháu.

Xét kỹ mới hiểu thằng Khôi cô đơn... Con nít thời nay ít chơi đùa ngoài phố vì chẳng có nhiều bạn như thời xưa. Bố mẹ nó chỉ biết lo cơm tiền nên vắng nhà, còn cha có mẹ mà như trẻ mồ côi! Sống với ông nội khác chi cảnh “cha già con cọc” và đành hấp thụ lối giáo dục “cổ lỗ sĩ” của một cụ già nhà quê.

Vào đến Sài Gòn, tôi gặp bé Tân, cũng trạc tuổi thằng Khôi nhưng thuộc gia đình giầu có ở chốn phồn hoa đô hội. Bố nó đi làm xa, lâu lâu ghé về thăm nên Tân sống với mẹ như một người bạn nhỏ.

Mỗi lần gập Tân, tôi thấy nó một mình một thế giới vì mọi tiếng cười, tiếng nói chung quanh không làm nó bận tâm... Bạn của nó chính là cái máy điện tử đắt tiền trên tay. Tân chơi “game” nên phải tập trung đầu óc, đôi mắt và cả hai tay để ăn thua với “bạn máy” đầy sức lôi cuốn.

Nó ngước đôi mắt lạnh lùng nhìn người đối diện khi bố hay mẹ ra lệnh phải chào hỏi người quen. Mẹ nói trước, nó nói sau, lập lại lời như con vẹt... Tôi đưa tay bắt làm quen, cười tỏ tình với nó nhưng chỉ giây phút sau câu chào là “mãn tuồng”, nó lại cúi đầu vào “bạn máy”. Mẹ nó hiện rõ nét mặt hân hoan tự đắc vì có đứa con “ngoan” nên bà yên thân nhẹ gánh mà tiếp khách.

Tân ngồi cùng bàn ăn với người lớn vì bố mẹ nó muốn thế... Nói cho cùng, nó là đứa trẻ duy nhất trong gia đình và bữa tiệc. Con nít ngày nay hiếm hoi nhưng lạ lùng khi thấy một sự thật đau thương là trẻ mồ côi trong cô nhi viện thì vô số kể!

Tuổi nhỏ nhưng vai trò của Tân lại rất to, nó ngoan ngoãn ngồi yên không cần biết ai và chẳng nghe ngóng câu truyện của người lớn. Bố mẹ nó nói mà không bao giờ sợ nó xen vào vì tâm hồn nó không ở bàn ăn... đầu cúi xuống và hai tay luôn luôn bận rộn. Mẹ gắp gì thì ăn nếu nhịn đói cũng chẳng sao vì nó không thể xa chiếc máy điện tử nhưng thân nó lúc nào cũng phốp pháp tròn trịa vì cơm canh thịt thà no đủ.

Trong đời sống, mọi chuyện đều là thói quen, liệu khi lớn lên Tân có còn biết phép xã giao bình thường mà tuổi nhỏ bây giờ đã vô tình đánh mất? Hình ảnh của Khôi và Tân chính là những câu chuyện trẻ con cô đơn nhưng hai cuộc sống hoàn toàn đối nghịch... Một đứa thì bạn với ông nội ở miền quê, cô đơn đang ở tuổi tò mò nên thích bắt chuyện người lớn và một đứa sống bên mẹ ở chốn thành thị, cũng đơn độc nhưng văn minh, mẹ kết bạn cho chiếc máy điện tử nên luôn luôn bận bịu với chính nó.

Phải chăng chuyện trẻ con vừa kể chính là truyện người lớn nếu bàn đến lãnh vực bổn phận giáo dục trẻ thơ? Những đứa bé như Khôi và Tân chính là nạn nhân của xã hội và gia đình thời “tân tiến”! Người lớn đã đưa đẩy cuộc đời hai đứa trẻ mỗi đứa vào một hoàn cảnh. Cả hai tuổi thơ ngây đều buồn... Đứa nói nhiều, đứa nói ít, không bạn bè cùng lứa nên cô đơn bất thường mà người lớn “vô tư” cố tình quên đi sự sai lầm!

Tính tình những đứa trẻ này mai sau sẽ phát triển ra sao? Liệu có nhiều phần khác nhau và tất cả sẽ bi quan hay tích cực lạc quan? Nếu ai trả lời đúng câu hỏi ấy thì có thể suy đoán được tương lai của đất nước.

Cao Đắc Vinh

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.