Hôm nay,  

Cái Thuở Ban Đầu Lưu Luyến Ấy

19/09/201300:00:00(Xem: 28695)
Cao Đắc Vinh
(Viết tặng người bạn tri kỷ: Bác Sĩ Phạm Quốc Quân, Đại Học Y khoa Bordeaux, France.)

Em yêu dấu,

Anh mở đầu lá thư với câu thơ của Thế Lữ “Cái thuở ban đầu lưu luyến ấy... Ngàn năm chưa dễ mấy ai quên” bởi vì nó thật đúng với tâm trạng anh đang sống dù đã bước vào tuổi già và kể từ dạo ấy, biệt ly đến nay đã gần nửa thế kỷ cũng chưa một lần gặp lại em.

Em vẫn biết, con người anh bản chất kín đáo hay che dấu tình cảm mà đã tỏ được lòng mình qua lời thơ ấy thì tất nhiên phải bị thúc đẩy mạnh bởi nội tâm. Tuổi già đi giữa cảnh hoàng hôn, chẳng bao lâu chiều tàn rồi sẽ nhạt nắng nên vào thời điểm này, anh chỉ muốn bầy tỏ sự thật ít ra cũng để thành thật với chính mình! Quả tình, từ buổi chia tay, hình ảnh em vẫn đi bên cạnh đời anh; mỗi khi nhớ đến, tâm hồn lại dấy lên một nỗi buồn tiếc nuối...

Em còn nhớ sân trường Yersin Đà Lạt, sương mù mênh mang một buổi sáng trời lạnh vào giờ ra chơi, anh đến gặp em lần đầu làm quen. Em, người con gái Saigon theo học và nội trú nơi đây, có cái tên dài dễ nhớ mà anh chẳng bao giờ quên: “Trương Thị Kim Sương Sylvie classe philo 62 – 63”. Năm cuối, vì em thi rớt “Bac” nên anh đã trốn nhà, cùng đi xe đò lên Nha Trang để giúp em thi lấy bằng Tú Tài chương trình Việt tháng 8 mùa hè 63. Lúc em bước vào phòng thi, anh cô đơn nên thơ thẩn một mình ngoài bãi biển, tình cờ gặp ngay mẹ anh và hai em đang tắm nắng nghỉ hè ở đây làm anh giật mình, ngỡ ngàng đến lặng người... Tuổi 18 vừa bước vào đời, thúc đẩy bởi tình yêu mà đã tập tành nói dối quanh rồi bị lộ tẩy!

Một buổi tối trên Đà Lạt, 10 giờ đêm khi thành phố đã yên ngủ, em hốt hoảng ghé nhà anh, mặt xanh như tầu lá, kể chuyện bị người thầy dậy kèm môn Math tỏ tình, nhỏ to nói lời yêu thương chiều hôm ấy. Em vừa thở vừa kể với vẻ ngại ngùng sợ hãi làm anh thêm tự đắc và hãnh diện với mối tình đầu chân thật. Nổi máu anh hùng, anh đi kiếm ông ta và cuối cùng dù chẳng có gì sẩy ra, anh vẫn tự hào đã bảo vệ người yêu về lại cư xá yên ổn... Chuyện cũ còn nhớ mà người xưa hôm nay đâu rồi?

Xong trung học Yersin, anh về Saigon theo Đại học Dược khoa, ở trọ nhà người quen cũng ngay sát khu nhà em đường Bùi Thị Xuân nên chiều nào anh cũng ghé, tỉ tê tâm sự mãi đến khi ba em đi làm về... Có lúc, hai đứa ngồi tán gẫu ở quán nước gần đó và chính tại nơi đây, tình cờ anh đã chứng kiến tận mắt cảnh tự thiêu của Thượng Tọa Thích Quảng Đức ở ngay góc ngã tư Phan Đình Phùng và Lê Văn Duyệt. Sao cái thời son trẻ ấy, chúng mình hồn nhiên quá em nhỉ?

Anh vẫn nhớ Sương, thân hình nhỏ nhắn, tóc để ngang vai giống cô ca sĩ Sylvie Vartan đương thời, tung tăng mặc váy “plissée” với chiếc áo lụa xanh, hẹn hò theo anh nhẩy nhót trong các “boom” tổ chức ở nhà bạn bè hay phòng trà ca nhạc. Con trai ở tuổi mới lớn vô tư nhiều tội lỗi... anh đã nói dối mẹ là xe bị mất cắp rồi đem bán chiếc Mobylette ấy để lấy tiền đi chơi với em.

Mùa thu tháng 10 năm 1964, anh được giấy phép đi du học Pháp và từ đó hai đứa xa nhau... Ngày anh đi, đôi mắt em buồn, long lanh nước mắt giận hờn vì tưởng anh đã phụ tình, bỏ em ở lại để hồ hỡi lên đường bay về chân trời mới phương Tây. Thời gian đã trả lời và nghi vấn ấy của em chỉ đúng một phần nhỏ. Anh học Y khoa ở Bordeaux, ra trường và sau mấy chục năm làm việc ở bệnh viện, bây giờ đang sống đời hưu trí.


Thời gian đầu, thư em và thư anh chồng chất thành từng đống... rồi mỗi năm mỗi vắng! Không thấy nhau đã lâu mà đời người con gái rực rỡ được mấy mùa xuân? Do lẽ ấy, anh cũng đành an phận, âm thầm chấp nhận cái duyên số bẽ bàng. Em học philo hẳn còn nhớ bài thơ “Les Feuilles Mortes”: “Dans ce temps là, la vie était plus belle / Et le soleil plus brulant qu’aujourd’hui” (Thuở ấy, cuộc đời đẹp quá và mặt trời hình như nóng hơn hôm nay) và câu cuối cùng kết luận tựa như chuyện hai đứa mình: “Et la vie sépare ceux qui s’aiment / Tout doucement, sans faire de bruit” (Và cuộc đời luôn chia cách những kẻ yêu nhau, âm thầm trong lặng lẽ).

Thời gian qua nhanh như bóng mây, thấm thoát đã 49 năm kể từ ngày xa em và dù muốn hay không, chúng ta mỗi người cũng đã chọn một cuộc đời hay nói khác đi mỗi người một con đường. Anh lập gia đình sớm vào một hoàn cảnh bắt buộc cuối thập niên 60; mẹ của ba đứa con anh là phụ nữ Pháp tốt nghiệp cùng phân khoa nhưng có lẽ vì đời sống tình cảm nhiều khác biệt không mấy suôn sẻ, thuận hòa nên giữa đường đứt gánh... vợ chồng ly dị!

Đôi khi anh tự hỏi: “Khi con người thiếu hạnh phúc giống cái đòn bẩy mất điểm tựa vì thế kỷ niệm êm đềm cần thiết như những chiếc phao để họ bám víu nổi trôi giữa dòng hải lưu?” “Cái thuở ban đầu lưu luyến ấy” lúc đó thường nổi bật như một kỷ vật vì mang sẵn nhiều ý tình cao đẹp!

Vẫn biết rằng, dòng đời như dòng sông, nước mát hay lạnh, nông sâu tùy khúc để hiểu thực tế... nếu may mắn mà gặp lại, nhiều triển vọng chúng mình sẽ không nhận ra nhau và cũng có thể thất vọng không chừng! Có lẽ phát sinh từ dĩ vãng đắng cay và hiện tại cô đơn nên dù thế nào, cái ý nghĩ đi tìm lại mối tình đầu vẫn gắn chặt vào đời sống của anh bây giờ.

Năm 1974, hồi hương sau 10 năm xa nhà, về Saigon hôm trước hôm sau, anh đã đến tìm em ở căn nhà đường Bùi Thị Xuân nhưng nơi đây đã đổi chủ. Một mình, đến quán “Piano Bar” cùng dẫy phố uống ly cà phê, nhìn dòng đời xuôi ngược mà lòng se thắt... nhớ em! Kể từ ngày ấy, lại thêm 39 năm, anh vẫn tự hỏi bây giờ em ở đâu? Còn sống trên quê hương hay lưu lạc phương trời nào? Thời gian sau này, gia nhập phái đoàn y khoa thiện nguyện về Việt Nam giúp đỡ dân nghèo, đôi lúc anh mỉm cười với ý nghĩ lạc quan... ví như quả đất tròn thì ngược xuôi, xuôi ngược trên quê hương thế nào rồi cũng có lúc chúng mình ngẫu nhiên gặp lại nhau...

“Cái thuở ban đầu lưu luyến ấy” là kỷ niệm êm đềm sống mãi trong tâm hồn tựa như âm thanh vỗ nhẹ của những cánh bướm khi cất cánh bay lên một buổi chiều nào mà dội vào hồn người biết bao nhung nhớ... đôi khi vượt cả không gian lẫn thời gian dài suốt một đời trăm năm! Có phải hiện tượng này chỉ sẩy ra với tình yêu “platonic” khi mà hai kẻ yêu nhau thuần khiết, chưa một lần đam mê xác thịt như chuyện tình của anh và em?

- Bao giờ cho tôi gặp lại em? Câu hỏi sẽ mãi mãi theo anh cho dù thất vọng lẫn tuyệt vọng chờ đợi ở cuối đường đời... Viết bức thư này, anh gởi vào không gian, tình cờ em đọc mà hồi âm thì hãy hiểu rằng ấy là hạnh phúc vô giá em tặng cho một người không sao quên được hương vị tình yêu thơ ngây thuở ban đầu... Ấy chính là mối tình đầu khó quên!

Gởi vội em nụ hôn chưa một lần dám trao...

Cao Đắc Vinh (9/2013)

Ý kiến bạn đọc
30/10/201404:32:22
Khách
Doc chuyen cua anh Cao Dac Vinh toi thay rat hay ...rat tho mong ...Dung tam trang cua nhung chang sinh vien du hoc Phap khoang 1964...
30/10/201404:29:33
Khách
chuyen nay thay quen quen ca nhung anh chang di du hoc!!!
22/09/201307:00:00
Khách
Chuyện tình của anh thật đẹp quá. Chúc anh tìm lại được người xưa...
19/09/201316:05:45
Khách
Oi chao oi. Biet dau nguoi cu~ da khong con` tren doi nay nua ? Mot chuyen tinh thiet la buon vay do.
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.