Hòa giải chân thực là chìa khóa để hợp tác, để phát triển, và để
chung sức gìn giữ đất nước trong các chuyển biến gay gắt ở Biển
Đông. Bởi vì, nếu nhà nước vẫn luôn luôn giữ cái nhìn “ta - địch”
với những người có suy nghĩ khác biệt, sẽ chỉ làm suy yếu nội lực
dân tộc và do vậy, rất dễ bị nước người bắt nạt, lấp ép.
Tuy đó là một tiến trình dài và gian nan, nhưng nếu không đi từ những bước nhỏ ban đầu, chặng đường đó sẽ không bao giờ thành tựu.
Ngay cả tại Miến Điện, nơi đã có những bước đi hòa giải tăng tốc, những kinh nghiệm cho thấy việc này không dễ dàng gì.
Bản tin của Channelnewasia.com hôm 21-9-2013 kể lại buổi thuyết trình của bà Aunga San Suu Kyi tại Singapore tuần qua.
Bà Kyi là lãnh tụ đối lập Miến Điện, bị nhà cầm quyền quân phiệt Miến Điện giam, quản thúc tại gia nhiều thập niên, và hiện nay là dân biểu sau khi nhà nước quân phiệt chấp nhận hòa giải với tất cả những người đối lập, và thả ra tù những lãnh tụ đã gaim lâu nay, trong đó có những lãnh tụ thời sinh viên biểu tình 1988 -- nghĩa là, có những người bị giam hơn hai thập niên.
Bà JKyi nói chuyện hôm Thứ Bảy trong Thượng Đỉnh Singapore, tổ chức ở khách sạn Shangri-La Hotel tại Singapore. Người nghe khoảng 350 viên chức được mời tham dự Thượng Đỉnh, gồm các viên chức các chính phủ và các lãnh tụ doanh nghiệp.
Một lý do quan trọng khi nói chuyện với các đaạ diện doanh nghiệp: Miến Điện cần tiền đầu tư.
Bà Kyi nói, chính phủ Miến Điện quyết tâm cải thiện kinh tế đất nước, và một phần quan trọng sẽ là thay đổi Hiến pháp và cải thiện pháp luật để tăng tính bao dung và đoàn kết mọi thành phầnd ân tộc.
Bà ghi nhận là nếu không đoàn kết được các thành phần trong dân chúng, Miến Điện không thành công nổi cải cách.
Bởi vì, cải cách chân thực sẽ tùy thuôc vào mức độ bao dung, mức độ kết hợp lòng người dân -- bất kể sắc tộc, tôn giáo, lập trường chính kiến và bất kể quá khứ khi họ tham gia những phong trào chống chính quyền quân phiệt.
Bà nói, chìa khóa thay đổi căn bản là phải sửa Hiến pháp và tăng cường việc tôn trọng pháp luật.
Bà nói: “Nhiều trở ngại của chúng tôi trong các tháng vừa qua đã tăng lên từ sự kiện rằng chúng tôi thiếu tính minh bạch luật pháp. Các thương thuyết kinh doanh thất bại... vì những người muốn lấy cái sai của họ làm cái đúng. Do vậy tính minh bạch là rất quan trọng. Nhưng minh bạch có nghĩa là tự tin, Chúng tôi cần sự lãnh đaọ có tự tin để làm minh bạch mọi chuyện và có đủ lương thiện để chấp nhận bị chỉ trích, bị phê phán, và để đáp ứng trong cách tốt nhất có thể.”
Cựu Phó Tổng Thống Indonesia là Yusuf Kalla lên tiếng nói về cách Miến Điện cần giaỉ quyết xung đột giữa các cộng đồng dị biệt (ý muốn nói về cộng đồng Hồi giáo bị kỳ thị ở Miến Điện): “Đó là phải thỏa hiệp, tương nhượng. Chúng ta nên thỏa hiệp để cùng nhau thịnh vượng. Điều chúng ta có thể làm ở bất kỳ nước nào hay ở Miến Điện là cải thiện phẩmc hất đời sống giữa các thành phần dị biệt trong cac1 quốc gia với nhau.”
Trong khi giaỉ thích về tình hình đầu tư ở Miến Điện, bà Kyi kêu gọi các công ty hãy đòi hỏi sự minh bạch nhằm giúp kinh tế Miến Điện phát triển lành mạnh.
Tuy nhiên, bà cũng nói lên sự dè dặt.
Bà giải thích: “Đó là những gì cộng đồng quốc tế có thể làm cho chúng tôi. Để lương thiện trong việc đánh giá tình hình và không để kỳ vọng của chúng ta che mờ những thực tế chúng ta thực sự nhìn thấy. Quý vị không phải thấy những gì quý vị muốn thấy. Quý vị phải thấy nhũững gì thực sự diễn ra trước mắt. Không nên phóng đaạ tô màu rằng quý vị có thể giúp chúng tôi. Thực tế là quý vị nên hỏi, chúng tôi (Miến Điện) có thể làm gì để quý vị có thể giúp chúng tôi.”
Ý của bà Kyi có nghĩa là, các cơ sở kinh doanh cần lợi nhuận, và việc vào Miến Điện đầu tư trước tiên là vì lợi nhuận. Do vậy, hiện thực cần thấy như thế, thấy những chuyện xảy ra như thực, chứ không nên nhìn theo kỳ vọng.
George Yeo, chủ tịch Thượng Đỉnh Singapore, nói: “Bà nói rằng doanh nghiệp cần phải kiếm lời và nếu không kiếm lời được, tất đã không làm kinh doanh. Nhưng xin làm ơn nhìn lên những mục tiêu cao hơn và đừng chỉ bận tâm tới chuyện kiếm tiền.”
Bao giờ Việt Nam sẽ có những hình ảnh hòa giải như một đất nước Miến Điện như thế?
Tuy đó là một tiến trình dài và gian nan, nhưng nếu không đi từ những bước nhỏ ban đầu, chặng đường đó sẽ không bao giờ thành tựu.
Ngay cả tại Miến Điện, nơi đã có những bước đi hòa giải tăng tốc, những kinh nghiệm cho thấy việc này không dễ dàng gì.
Bản tin của Channelnewasia.com hôm 21-9-2013 kể lại buổi thuyết trình của bà Aunga San Suu Kyi tại Singapore tuần qua.
Bà Kyi là lãnh tụ đối lập Miến Điện, bị nhà cầm quyền quân phiệt Miến Điện giam, quản thúc tại gia nhiều thập niên, và hiện nay là dân biểu sau khi nhà nước quân phiệt chấp nhận hòa giải với tất cả những người đối lập, và thả ra tù những lãnh tụ đã gaim lâu nay, trong đó có những lãnh tụ thời sinh viên biểu tình 1988 -- nghĩa là, có những người bị giam hơn hai thập niên.
Bà JKyi nói chuyện hôm Thứ Bảy trong Thượng Đỉnh Singapore, tổ chức ở khách sạn Shangri-La Hotel tại Singapore. Người nghe khoảng 350 viên chức được mời tham dự Thượng Đỉnh, gồm các viên chức các chính phủ và các lãnh tụ doanh nghiệp.
Một lý do quan trọng khi nói chuyện với các đaạ diện doanh nghiệp: Miến Điện cần tiền đầu tư.
Bà Kyi nói, chính phủ Miến Điện quyết tâm cải thiện kinh tế đất nước, và một phần quan trọng sẽ là thay đổi Hiến pháp và cải thiện pháp luật để tăng tính bao dung và đoàn kết mọi thành phầnd ân tộc.
Bà ghi nhận là nếu không đoàn kết được các thành phần trong dân chúng, Miến Điện không thành công nổi cải cách.
Bởi vì, cải cách chân thực sẽ tùy thuôc vào mức độ bao dung, mức độ kết hợp lòng người dân -- bất kể sắc tộc, tôn giáo, lập trường chính kiến và bất kể quá khứ khi họ tham gia những phong trào chống chính quyền quân phiệt.
Bà nói, chìa khóa thay đổi căn bản là phải sửa Hiến pháp và tăng cường việc tôn trọng pháp luật.
Bà nói: “Nhiều trở ngại của chúng tôi trong các tháng vừa qua đã tăng lên từ sự kiện rằng chúng tôi thiếu tính minh bạch luật pháp. Các thương thuyết kinh doanh thất bại... vì những người muốn lấy cái sai của họ làm cái đúng. Do vậy tính minh bạch là rất quan trọng. Nhưng minh bạch có nghĩa là tự tin, Chúng tôi cần sự lãnh đaọ có tự tin để làm minh bạch mọi chuyện và có đủ lương thiện để chấp nhận bị chỉ trích, bị phê phán, và để đáp ứng trong cách tốt nhất có thể.”
Cựu Phó Tổng Thống Indonesia là Yusuf Kalla lên tiếng nói về cách Miến Điện cần giaỉ quyết xung đột giữa các cộng đồng dị biệt (ý muốn nói về cộng đồng Hồi giáo bị kỳ thị ở Miến Điện): “Đó là phải thỏa hiệp, tương nhượng. Chúng ta nên thỏa hiệp để cùng nhau thịnh vượng. Điều chúng ta có thể làm ở bất kỳ nước nào hay ở Miến Điện là cải thiện phẩmc hất đời sống giữa các thành phần dị biệt trong cac1 quốc gia với nhau.”
Trong khi giaỉ thích về tình hình đầu tư ở Miến Điện, bà Kyi kêu gọi các công ty hãy đòi hỏi sự minh bạch nhằm giúp kinh tế Miến Điện phát triển lành mạnh.
Tuy nhiên, bà cũng nói lên sự dè dặt.
Bà giải thích: “Đó là những gì cộng đồng quốc tế có thể làm cho chúng tôi. Để lương thiện trong việc đánh giá tình hình và không để kỳ vọng của chúng ta che mờ những thực tế chúng ta thực sự nhìn thấy. Quý vị không phải thấy những gì quý vị muốn thấy. Quý vị phải thấy nhũững gì thực sự diễn ra trước mắt. Không nên phóng đaạ tô màu rằng quý vị có thể giúp chúng tôi. Thực tế là quý vị nên hỏi, chúng tôi (Miến Điện) có thể làm gì để quý vị có thể giúp chúng tôi.”
Ý của bà Kyi có nghĩa là, các cơ sở kinh doanh cần lợi nhuận, và việc vào Miến Điện đầu tư trước tiên là vì lợi nhuận. Do vậy, hiện thực cần thấy như thế, thấy những chuyện xảy ra như thực, chứ không nên nhìn theo kỳ vọng.
George Yeo, chủ tịch Thượng Đỉnh Singapore, nói: “Bà nói rằng doanh nghiệp cần phải kiếm lời và nếu không kiếm lời được, tất đã không làm kinh doanh. Nhưng xin làm ơn nhìn lên những mục tiêu cao hơn và đừng chỉ bận tâm tới chuyện kiếm tiền.”
Bao giờ Việt Nam sẽ có những hình ảnh hòa giải như một đất nước Miến Điện như thế?
Gửi ý kiến của bạn
