Hôm nay,  

Trang Đất Việt: Tỉnh Quảng Nam

28/11/201300:00:00(Xem: 5208)
TỈNH QUẢNG NAM

Tỉnh Quảng Nam, diện tích 10.450 km vuông. Dân số năm 2011 là 1.484.000 người, mật độ 137 người/km vuông. Sắc dân: Kinh, Hoa, Cơ Tu, Xơ Đăng... Gồm có: 2 Thành phố Tam Kỳ và Hội An và 16 huyện: Tây Giang, Đông Giang, Đại Lộc, Điện bàn, Duy Xuyên, Nam Giang, Thăng Bình, Quế Sơn, Hiệp Đức, Tiên Phước, Núi Thành, Bắc Trà My, Nam Trà My, Phước Sơn, Phú Ninh, Nông Sơn. Tỉnh lỵ ở thành phố Tam Kỳ. Tỉnh Quảng Nam phía bắc giáp Thừa Thiên-Huế, Đà Nẵng, tây giáp nước Lào, nam giáp Quảng Ngãi, đông giáp biển Đông. Nhiệt độ trung bình là 28 độ C. Các sông lớn của Quảng Nam là sông Thu Bồn, sông Tam Kỳ, sông Vu Gia.

Lịch sử tỉnh Quảng Nam: Năm 1306, vua Chế Mân dâng 2 châu: Châu Ô tức Châu Thuận (nam Quảng Trị, Huế) và châu Rí (Lý) tức Châu Hóa làm sính lễ, để cưới Công chúa Trần Huyền Trân. Năm 1471, Lê Thánh Tông lấy đất phía Nam Thuận Hóa lập Thừa Tuyên Quảng Nam gồm 3 phủ: Thăng Hoa, Tư Nghĩa và Hoài Nhơn. Năm 1806, vua Gia Long chia đất nước thành 23 trấn và 4 doanh, có Quảng Nam doanh. Năm 1831, vua Minh Mệnh đổi trấn và doanh thành tỉnh, Quảng Nam doanh thành tỉnh Quảng Nam. Năm 1888, thời vua Thành Thái, Thành phố Đà Nẵng tách khỏi Quảng Nam để trở thành đất nhượng địa của Pháp. Năm 1956, VNCH chia Quảng Nam thành hai tỉnh: Quảng Nam ở phía bắc có 9 quận và 6 quận phía nam sông Rù Rì thuộc tỉnh Quảng Tín.

Sau khi chiếm miền Nam, chính quyền CHXHCNVN, sáp nhập hai tỉnh Quảng Nam, Quảng Tín và thành phố Đà Nẵng thành tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng. Năm 1997, tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng tách ra thành tỉnh Quảng Nam và TP. Đà Nẵng.

Phố cổ Hội An ở Quảng Nam là một thương cảng khi xưa sầm uất, vào thế kỷ 16, 17 giao lưu với các nước ngoài như: Nhật Bản, Bồ Đào Nha, Italy... Tháng 12 năm 1999, tổ chức UNESCO đã công nhận phố cổ Hội An là di sản của thế giới.

Quảng Nam kinh tế tiến triển; giao thông, buôn bán nhộn nhịp. Lâm, nông, thuỷ sản đều có đầy đủ. Đặc sản ở đây có tiếng: chè Phú Thượng, quế Trà My, đường mía Điện Bàn.

Quảng Nam có nhiều chùa và tháp nổi tiếng: chùa Phước Lâm ở thành phố Hội An xây thế kỷ 17. Chùa Chúc Thánh ở thành phố Hội An là nơi sinh ra chi phái Thiền Chúc Thánh của Thiền Lâm Tế.

Tháp Khương Mỹ với các hình tượng và phù điêu được xem là khu đền thờ thần Vishnu của dân tộc Chăm. Tháp Bằng An, tháp Chiên Đàn, còn lưu giữ nhiều hình tượng, phù điêu của người Chăm. Quảng Nam có mộ Hoàng Diệu ở huyện Điện Bàn, nhà lưu niệm Huỳnh Thúc Kháng ở huyện Tiên Phước.

Cù Lao Chàm gồm có 7 đảo: Hòn Lao (Hòn Ông) rộng lớn và đông dân nhất, Hòn Khô Mẹ, Hòn Khô Con, Hòn Tai, Hòn Dài, Hòn Lá, Hòn Mồ. Nơi đây có chùa chiền, trường học riêng biệt. Khu di sản Mỹ Sơn thuộc huyện Duy Xuyên, là thánh địa của vương quốc Chiêm Thành, rất cường thịnh vào thế kỷ thứ 4, vua Bhadravarman xây dựng ngôi đền để dâng cúng thần Siva-Bhadresvara. Di tích Mỹ Sơn đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới vào năm 1999.

Di tích Trà Kiệu ở huyện Duy Xuyên, từ thế kỷ thứ IV đến đầu thế kỷ XI là trung tâm chính trị quan trọng của Vương quốc Chăm, nay điêu tàn. Nhà thờ Trà Kiệu ở trong khu cổ thành Trà Kiệu, xây năm 1865, mặc dù đã cũ kỹ nhưng trông đồ sộ.

Bãi Rạng là một bãi tắm xinh xắn, có bãi cát dài, trắng mịn màng, bên nước trong trẻo, cạnh rừng dương liễu thơ mộng.

Suối Tiên thuộc huyện Quế Sơn, phong cảnh mỹ miều, có tới 13 thác nước đổ liên hoàn, luôn chảy rí rách giữa vùng núi non hùng vĩ. Hồ Phú Ninh thuộc thành phố Tam Kỳ, có độ sâu trung bình 32m, diện tích mặt hồ 3.433 ha, trên tổng diện tích 23.400 ha. Xung quanh hồ là cây cối của núi rừng tươi tốt, nhiều cây gỗ thẳng băng, cây dược thảo sởn sơ, nhiều chim thú lạ.

Sông Thu Bồn đã được nhắc nhở nhiều trong thi ca, sông bắt nguồn từ đỉnh Ngọc Linh cao chót vót (2.598m), chảy qua nhiều thắng cảnh. Cảnh Hòn Kẽm, Đá Dừng là khu vực núi đá ở hai bên bờ sông, thuộc địa phận xã Quế Phước, huyện Nông Sơn, nhiều đá mọc lô nhô, trông rất đẹp, cuối cùng đổ ra Cửa Đại.

Quảng Nam có nhiều nghề nổi tiếng: Làng Mộc ở Kim Bồng thuộc thị xã Hội An, chạm, điêu khắc gỗ, các sản phẩm là: bàn thờ, tủ... rất sắc sảo. Làng gốm sứ ở Thanh Hà, với bàn tay khéo léo của nghệ nhân, đã tạo ra nhiều sản phẩm gia dụng đẹp bền. Làng đúc đồng ở Phước Kiều, người thợ đã tỉ mỉ tạo ra: Chuông đồng, lư hương, nhạc cụ bền đẹp.

Quảng Nam hùng vĩ núi sông
Danh nhân lừng lẫy, biển đồng thênh thang
.
Cảm tác: Non Nước Quảng Nam

Quảng Nam, tây giáp nước Ai Lao
Đông cận biển Đông, sóng dạt dào
Quảng Ngãi phía nam, thân thiện mãi
Phố phường sang sửa, đẹp làm sao!
.
Cù Lao Chàm, thăm thẳm ngoài khơi
Trường học, chùa chiền biệt một nơi
Lễ hội rộn ràng, người nhộn nhịp
Ngày thường lặng lẽ, đảo chơi vơi
.
Mỹ Sơn xinh xắn, nay tiêu điều
Thánh địa xa xưa, gió hắt hiu
Ngày tháng phôi pha, đường thủy mặc
Thời gian huỷ hoại, nét phù điêu
.
Kinh thành Trà Kiệu, trước đền vua
Tàn tạ dần dà, bởi gió mưa
Thành quách xác xơ, tường mái đổ
Nhà thờ lanh lảnh, tiếng chuông khua
.
Sông Thu Bồn nước lững lờ trông
Phố Cổ Hội An, vương vấn lòng
Hòn Kẽm, lô nhô, san sát nước
Đá Dừng, chơm chởm, lửng lơ dòng
.
Cần cù làng mộc ở Kim Bồng
Khéo léo Phước Kiều, thợ đúc đồng
Gốm sứ Thanh Hà, xinh xắn kiểu
Quảng Nam non nước, thiết tha lòng.


Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.