Hôm nay,  

Tự Đánh Vào Đầu

27/06/201400:00:00(Xem: 6293)

Thiên Triều Đỏ và Nỗi Lo Chệch Hướng...

Theo thông lệ, mỗi khi Trung Quốc có một lớp lãnh đạo mới, giới quan sát Tây phương lại đem cái tâm của mình mà suy đoán ra cái tình của lãnh tụ vừa lên. Và thường thì đoán sai!

Trường hợp trước đây là gán tư tưởng đổi mới cho Giang Trạch Dân sau Đại hội đảng khóa 14 năm 1992 hay chủ trương hiếu hòa của Hồ Cẩm Đào sau Đại hột 16 năm 2002 và mới nhất là người ta phó thác kỳ vọng cải cách cho Tổng bí thư Tập Cận Bình, vừa lên ngôi sau Đại hội 18 vào cuối năm 2012.

Rồi 18 tháng sau các nhà quan sát bỗng dưng ú ớ - mà không chỉ vì những gì đang xảy ra ngoài Đông hải.... Bài này sẽ nói về chuyện bên trong của Trung Quốc.

* * *

Hôm 24 Tháng Tư vừa qua, một nhà báo lão thành tại Trung Quốc, và có tên tuổi ở nước ngoài, là bà Cao Du bỗng dưng bị bắt về tội "tiết lộ tài liệu tuyệt mật". Sinh năm 1944, nhân vật này đã ra vào khám lớn nhiều lần kể từ vụ thảm sát Thiên An Môn vào Tháng Sáu năm 1989, và được báo chí quốc tế, kể cả cơ quan UNESCO của Liên Hiệp Quốc, vinh danh nhiều lần về thành tích bảo vệ tự do bằng ngòi bút.

Lần này, Cao Du bị bắt mấy tuần trước ngày kỷ niệm 25 năm vụ Thiên An Môn vì một tội danh còn nặng hơn. Phải chăng, bà cho thế giới bên ngoài loại tài liệu liên quan đến an ninh, hỏa tiễn phòng không hay mạng lưới tình báo điện tử của Bắc Kinh? Làm gì nên nỗi!

Cao Du bị truy tố chỉ vì liên quan đến một chuyện mà quý độc giả đã đọc trên cột báo này từ... năm ngoái, vào Tháng Năm (bài "Thất Bất Giảng - Bảy Điều Không Được Bàn Tại Trung Quốc – và Tám Điều Cấm Tại Việt Nam").

Số là ngày 22 Tháng Tư, Văn phòng Biện công sảnh (hay Bạn công thinh theo cách viết của Bắc Kinh) phân phối một văn kiện được gọi là "Tài liệu số Chín" cho các đảng viên ở dưới học tập. Như văn phòng Trung thư lệnh (Bí thư trưởng của Hoàng đế thời xưa), Biện công sảnh đảm nhiệm công việc thường vụ của Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương đảng, trong đó có các công văn mà cấp dưới phải biết để thi hành. Chỉ thị số chín này nêu ra bảy điều không được bàn cãi giảng giải trong nước vì thế mới có tên là "thất bất giảng". Khi cấp đại học được chỉ thị vào đầu Tháng Năm, các giáo sư đã than phiền nên dư luận bên ngoài mới biết.

Vì thế, việc bắt giữ Cao Du vào Tháng Tư vừa qua chỉ là đòn khủng bố trí thức theo kiểu "sát kê hách hầu" giết gà dọa khỉ, chứ không tiết lộ những cấm đoán tư tưởng tại Trung Quốc khiến trí thức của đảng cũng khó chịu. Người viết xin ghi lại bảy điều cấm, với điều kiện là cấm độc giả cười: 1) đề cao tư tưởng dân chủ Tây phương; 2) nói đến "các giá trị phổ thế hoàn vũ", universal values; 3) nhắc tới "xã hội công dân" (civil society); 4) đến "dân quyền"; 5) quyền tự do báo chí kiểu Tây phương; 6) "đả phá lịch sử" - về những sai lầm của đảng; và 7) luận bàn về "xã hội chủ nghĩa với màu sắc Trung Hoa" và chiều hướng cải cách hay không của lãnh đạo.

Đặt vào khung thời gian năm ngoái, sau Đại hội 18 và kỳ họp đầu tiên của Ban Chấp hành Trung ương mới rồi khóa họp của Quốc hội để Tổng bí thư Tập Cận Bình đăng quang Chủ tịch Nhà nước, chỉ thị Thất bất giảng là một cách đóng chốt tư tưởng cho thấy chiều hướng tập trung quyền lực của lãnh tụ mới. Nó khởi sự từ cái đầu.

Khi ấy, truyền thông Tây phương chưa tuyệt vọng. Họ nhấn mạnh đến việc Tập cận Bình nỗ lực thanh lọc hàng ngũ và kỷ luật các đảng viên để giải trừ nạn tham nhũng ở cấp cao nhất.

Đến mùng 10 vừa qua, Ban Kỷ luật Trung ương của Tập Cận Bình lại rọi đèn vào một góc lạ.

Lần này, bị rọi đèn và điều tra là một lò trí tuệ (think tank) của Bắc Kinh. Giới quan sát quốc tế vẫn đánh giá Viện Khoa học Xã hội (CASS - Chinese Academy of Social Sciences) là một trung tâm nghiên cứu hàng đầu của thế giới. Với cơ quan phụ trách về kỷ luật đảng và đang ra tay diệt trừ tham nhũng thì dù Viện này là do một Trung ương Ủy viên đã tốt nghiệp trường đảng là Tiến sĩ Vương Vĩ Quang điều động, nó vẫn đã bị "các thế lực thù nghịch của quốc tế" xâm nhập.

Và cuộc điều tra đang được Ban Kỷ luật Trung ương tiến hành.

Giới học giả quốc tế còn phân vân chưa hiểu "thế lực thù nghịch" là gì và những ai trong số đại trí thức của Viện Khoa học Xã hội đã nhiễm bệnh "tham nhũng về tư tưởng" thì một tài liệu nội bộ từ thành phố Vận Thành của tỉnh Sơn Tây bỗng làm sáng rỡ mọi chuyện.

Theo tài liệu này thì cơ quan "Trung ương Quốc gia An toàn Ủy viên hội" đang mở cuộc điều tra từ đầu Tháng Năm và có thể kéo dài tới cuối Tháng Bảy về sự xâm nhập an ninh tại tỉnh Sơn Tây và có thể là tại các tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây và Sơn Đông.

Cơ quan này có thể gọi là "Hội đồng An ninh Quốc gia" theo kiểu National Security Council của Mỹ, do Tập Cận Bình mới thành lập trong Bộ Chính trị sau Hội nghị Ba của Ban chấp hành khóa 18 vào Tháng 11 năm ngoái. Được ba nhân vật cao cấp nhất đảng cầm đầu – là Tập Cận Bình, Thủ tướng Lý Khắc Cường và Chủ tịch Quốc hội Trần Đức Giang – Hội đồng An ninh với màu sắc Trung Hoa có nhiệm vụ tập trung các bộ máy an ninh nội địa, phản gián và tình báo quốc tế lẫn ngoại giao để diệt trừ "khủng bố, ly khai quốc gia và chủ nghĩa tôn giáo cực đoan".

Khi Hội đồng điều tra về an ninh tại nhiều tỉnh thì ai cũng có thể nghĩ những đối tượng bị theo dõi là khủng bố Hồi giáo, Tây Tạng ly khai hay Giáo phái Pháp luân công, v.v.... Sự thật lại phàm tục hơn vậy: lãnh đạo an ninh của Bắc Kinh đang ráo riết điều tra vai trò của các tổ chức ngoài chính phủ, các NGO (Non-Goverment Organizations) của ngoại quốc trong các tỉnh nội địa Trung Quốc!

Kết hợp ba chuyện tưởng như rời rạc - là Cao Du và Thất bất giảng, Viện Khoa học Xã hội và thế lực thù nghịch, rồi Hội đồng An ninh cùng các NGOs - người ta thấy ra một sợi chi đỏ: nỗi âu lo về tư tưởng của một đảng độc quyền.

* * *

Quyền tiên khởi được đảng Cộng sản Trung Quốc bảo vệ trước nhất là độc quyền tư tưởng.

Mọi lý luận của đảng về nào chủ nghĩa cộng sản, nào chủ nghĩa xã hội với màu sắc linh tinh, hay công và tội của Mao, về cải cách của Đặng hay "Trung Quốc mộng" của Tập Cận Bình, v.v... đều là "chân lý nhà nước". Đó là những sự thật chính thức mà mọi người phải chấp nhận, kể cả và nhất là thành phần trí thức và mô phạm của chế độ. Vậy mà Thiên triều đỏ vẫn chưa yên tâm!

Sau khi ra lệnh cấm nghĩ sai, kèm theo cách suy luận đúng như ghi trong Chỉ thị số chín về Thất bất giảng, lãnh đạo Bắc Kinh dùng cơ quan kỷ luật nội bộ mở cuộc điều tra về thế lực thù địch đang tấn công vào một thành trì tư tưởng là Viện Khoa học Xã hội. Nối tiếp là Hội đồng An ninh tiến hành chiến dịch kiểm soát tại các tỉnh để tố cáo vai trò của các hiệp hội ngoài chính quyền.

Trận đánh ưu tiên của lãnh đạo Trung Quốc không hẳn là chiến trường Đông Hải hay Tây Tạng, Tân Cương hay Hối giáo. Trận đánh kỳ lạ ấy là mặt trận tư tưởng và ý thức hệ. Là đánh vào đầu.

Khi đó, giới quan sát lạc quan của Tây phương nghĩ sao về ý hướng cải cách kinh tế và chính trị của Tập Cận Bình? Nhiều người lộn đầu mà luận ngược về tương quan nhân quả, họ cho là vì các nước dân chủ Tây phương gây ra nỗi lo nên mới làm Bắc Kinh phải xiết vòng kim cô.

Các nhà bình luận này bị đánh vào đầu mà không biết.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.