Hôm nay,  

Sự Thật Về Địa Đạo Củ Chi

15/09/201500:00:00(Xem: 28542)

L.T.S: Trước năm 1975, cựu Đại Tá Tôn Thất Soạn từng là Chiến Đoàn Trưởng Thủy Quân Lục Chiến của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Nhiệm vụ sau cùng của ông là Tỉnh Trưởng kiêm Tiểu Khu Trưởng Hậu Nghĩa. Ông là một trong hai vị Chiến Đoàn Trưởng đầu tiên của Lữ Đoàn TQLC (9/5/1966) tham dự những cuộc hành quân lịch sử tại vùng 2 Chiến Thuật và đặc biệt trong trận Tết Mậu Thân 1968 ở thủ đô Sài Gòn. Khi cộng sản xâm chiếm miền Nam Việt Nam, ông bị bắt và bị tù cải tạo 13 năm, qua Mỹ theo diện HO năm 1992 và sống tại Iowa City, Iowa. Bài viết sau đây của ông trưng bày những chứng cớ cho thấy Địa Đạo Củ Chi của CSVN chỉ là một trò bịp thiên hạ.

*

blank
Tôn Thất Soạn năm 1975.

Trong Đặc San Hậu Nghĩa năm 1999 từ trang 79 đến 84 có đăng bài “Chiến Dịch ROM-PLOW và cái gọi là Địa Đạo Củ Chi,” nội dung có những dữ kiện chính yếu như sau:

1. Cứ mỗi lần đọc báo thấy phái đoàn này, du khách nọ đến Việt Nam xem cái gọi là “Địa Đạo Củ Chi” là chúng ta thấy mình trực diện với một đám lưu manh, chuyên môn lừa gạt người khờ khạo cả tin theo kiểu “dụ con nít ăn cứt gà”...

Cái mà Hà Nội cộng sản gọi là “Thành Đồng Vách Sắt Củ Chi” là cái bịp bợm, cái tuyên truyền xảo quyệt.

Tất cả hầm hố, địa đạo chỉ cần một mùa mưa là hỏng hết, phải đào lại, tu bổ lại. Cái nào không sập thì cóc, nhái, rắn rết, bò cạp, bọ chét cư ngụ trong đó. Du kích Việt Cộng (VC) bị chúng cắn hàng ngày, ghẻ lác đầy mình, cực chẳng đã, đối diện với cái chết mới “chém vè“chui trốn xuống đó, chịu đựng từng phút từng giờ chứ từng ngày là xem như tiêu đời. Tối đến là chúng trồi lên miệng hầm tìm đường trốn đi nơi khác, hoặc tập trung để phản ứng lại.

2. “Địa Đạo Củ Chi” là danh từ thường dùng của báo chí Mỹ. Cộng Sản Hà Nội gọi Củ Chi là “Thành Đồng Vách Sắt. ” Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) ta quen gọi địa danh này là mật khu Hố Bò. Đây là vùng đồn điền cao su rộng lớn bị bỏ hoang vì chiến tranh, thuộc quận Phú Hòa, tỉnh Bình Dương. Phần đất phía hữu ngạn sông Sài Gòn. Phía Bắc tiếp giáp với mật khu Bời Lời, quận Trảng Bàng, tỉnh Hậu Nghĩa. Phần đuôi của mật khu Dương Minh Châu và phía tả ngạn là mật khu Tam Giác Sắt (quân đội Mỹ đặt tên) thuộc quận Bến Cát, tỉnh Bình Dương.

Nói tóm lại, theo ranh giới quân sự và hành chánh của VNCH trước 1975 thì khu vực Địa Đạo Củ Chi không nằm trong khu vực trách nhiệm của quận Củ Chi cũng như Tỉnh/Tiểu Khu Hậu Nghĩa (T/TKHN).

Mật khu Hố Bò là nơi trú đóng của Phân Khu 6 Đô Thành Sài Gòn-Chợ Lớn Việt Cộng (VC), lực lượng bảo vệ là Trung Đoàn 101 VC còn gọi là Trung Đoàn Thủ Đô VC, ngoài ra còn có Tiểu đoàn Quyết Thắng 1, 2.

3. Từ khi SĐ 25 BB Hoa Kỳ do Thiếu Tướng Weyan chỉ huy, đến đóng tại căn cứ Đồng Dù, Củ Chi, mật khu Hố Bò bị tê liệt vì pháo binh 105, 155, 175 của căn cứ này và những phi vụ B.52. Bọn cán bộ trung và cao cấp VC chỉ sống chui nhủi dưới hầm, ít dám nhởn nhơ trên mặt đất như trước nữa. SĐ1 không Kỵ HK còn gây ác liệt hơn cho VC; đơn vị này TTV diều hâu bắt sống rất nhiều VC.

Ngoài ra có tin đồn là quân đội Mỹ thả một loại kiến Phi Châu xuống các địa đạo, khi đánh hơi người là tấn công, sanh ghẻ lở loét. Thêm một tin đồn là quân đội Mỹ có huấn luyện một toán người lùn để thuận tiện chui xuống các địa đạo hầu truy diệt du kích VC.

4. Về phía Tiểu Khu Hậu nghĩa (TKHN) khi có tin tức tình báo chính xác, với sự hướng dẫn của hồi chánh viên VC, Địa Phương Quân &Nghĩa Quân (ĐPQ&NQ) TKHN với sự yểm trợ trực thăng vận của Mỹ đã đột kích và khai thác hầm bí mật chứa vũ khí VC, có một lần 300 vũ khí cá nhân VC bị TKHN tịch thu và một số cán bộ phân khu 6 VC cùng binh sĩ trung đoàn 101 VC bị bắt làm tù binh.

5. Đầu năm 1972, Tiểu Khu Hậu Nghĩa đề nghị kế hoạch ủi quang mật khu Hố Bò lên Quân Đoàn III. Trung Tướng Đỗ Cao Trí TL/QĐ. III với cố vấn Mỹ là Trung Tướng Weyan (cựu TL SĐ 25 BB Mỹ)đã chấp thuận kế hoạch; Phương tiện ủi quang là đơn vị xe ủi đất loại lớn ROM-PLOW của Mỹ gồm 12 chiếc. Với 1 Tiểu Đoàn ĐPQ/TKHN yểm trợ an ninh giai đoạn đầu và giai đoạn chót. Thời gian là 1 tháng.

Giai đoạn I: thời gian 1 tuần lễ

Khai quang khu rừng chồi đầy mìn bẫy VC ở phía Tây Bắc căn cứ Đồng Dù SĐ 25 Mỹ.

Ngày đầu tiên ủi quang, khu vực ẩn trú của huyện đội Củ Chi VC: một số VC bị bắt sống với vũ khí đầy đủ, một số bị chôn vùi chết cùng vũ khí dưới sức nặng của xe xích sắt bánh xe,mà ta không kiểm chứng được số lượng chính xác. Một tiểu đội ĐPQ/TKHN lần theo lằn bánh xe xích sắt sụp xuống địa đạo khoảng 20 mét, moi lên được 17 xác VC và 17 súng AK 47. Diện tích ủi quang khoảng 5 Km 2. Những ngày kế tiếp, ĐPQ/TKHN cũng bắt được một số VC chui lên khỏi địa đạo đầu hàng với vũ khí cá nhân. Nhưng sau đó VC bắt đầu phản ứng chống cự, chúng bắn B40, B41, súng AK-47 khiến một số tài xế bị thương hay tử thương.

Giai đoạn II: Ủi quang mật khu Hố Bò, thời gian 2 tuần lễ

Đảm trách an ninh do Thiết Đoàn M48 và M113 của SĐ 25 HK phụ trách, sau 2 tuần lễ, toàn bộ mật khu Hố Bò đã được ủi quang sạch. Có nghĩa là khu rừng rậm đầy mìn bẫy được bày ra như một khu vực chuẩn bị để lập đồn điền cao su mới, rộng khoảng 60 Km vuông. Hệ thống địa đạo bị sập, bị cày nát. Đa số hầm hố cũ bị hư hại vì thời gian và thời tiết.

Giai đoạn III: Ủi quang mật khu Bời Lời, khoảng 1 tuần lễ

Sau khi dưỡng quân và tu sửa máy móc xe cộ 1 tuần, đoàn xe ROM-PLOW với sự yểm trợ của Thiết Đoàn SĐ25 Mỹ đã ủi sạch mật khu Bời Lời mà không gặp một trở ngại nào. Đây là nơi đóng quân của 3 Trung Đoàn VC Q. 761, Q. 762 và Q. 763.

Sẵn đà, đoàn ROM-PLOW ủi tiếp lên phía Bắc, đụng con đường từ Trảng Mít (Tây Ninh) qua Dầu Tiếng(Bình Dương). Sau hơn 1 tháng, đoàn ROM-PLOW đã ủi quang một diện tích khoảng 400 Km vuông.

Từ con đường Củ Chi-Phú Cường lên đến con đường Trảng Mít-Dầu Tiếng dọc theo hữu ngạn sông Sài Gòn bao gồm 2 mật khu Hố Bò và Bời Lời.

Phân khu 6 VC Đô Thành Saigon-Chợ Lớn và 3 Trung Đoàn Q. 761, Q. 762 và Q. 763 đã bị thiệt hại một số về nhân mạng và vũ khí trong chiến dịch ủi quang năm 1972 này; phần sống sót còn lại, chịu đựng không nỗi phải rời bỏ căn cứ an toàn lâu đời, để trốn chạy sang đất Miên dung thân.

Kết luận

Dưới lưỡi cày và xích sắt của đoàn ROM-PLOW của ta, Địa Đạo Củ Chi của Việt Cộng đã bị ủi quang và phá hủy địa hình qua mùa mưa năm 1972, hệ thống Địa Đạo Củ Chi đã bị ngập nước và hư hại.Vậy còn địa đạo nào nữa mà quý vị đến xem? Việt gian cộng sản đã trình diễn và bịp quý vị đó. Một thế hệ cộng sản kế tiếp đang lấy cái GIẢ, cái BỊP làm cái THẬT. Khốn thay! Hãy chấm dứt trò ĐẠI BỊP này đi.

TQLC Tôn Thất Soạn

Ý kiến bạn đọc
11/04/202504:58:07
Khách
Người có tý tư duy là biết liền, nếu đúng như bài báo nói thì trải qua 50-60 năm nay rồi thì hầm hố sập hết rồi. Thế giờ vẫn còn nguyên để khách du lịch vào xem
13/10/201509:08:35
Khách
Lúc tôi về thăm Phú quốc 2008) thì cũng chỉ có 1 cái lều trống hoác, nhưng họ đang xây lại nhiều thêm mấy cái nhà lán để tạo lại nhà tù Phú quốc, và còn nói là nhà ngoại cảm nào đó đã tìm được mấy ngàn người chết trên đảo Pquoc. Csan nghĩ ai cũng gian ác như chúng đã làm đối với tù cải tạo. Chứ nhà tù PQuoc trước 75 có 6 bác sĩ, mỗi tù nhân lãnh thêm 1 kg đường mỗi tháng, so với chính sách công nhân viên sau 75 còn không được như vậy nữa. Bởi vậy người ta hay có câu: nói láo như VẸM!!
16/09/201502:26:41
Khách
Nếu Anh naò còn vài tấm hình lúc đó thì hay quá.
16/09/201501:14:05
Khách
Qúy vị lên google đánh hành chữ " 2000 NGÀY ĐÊM TRẤN THỦ CỦ CHI " để đọc 4 cuốn hồi ký của Xuân Vũ & Dương Đình Lôi.
THAY LỜI TỰA
LÁ THƯ GỞI CHO MỘT NỮ “DŨNG SĨ” ĐẤT CỦ CHI
Hoa Kỳ, ngày 24 tháng 8 năm 1991
Em Bảy Mô thân mến,
Bất ngờ anh bắt gặp một quyển sách tiếng Anh viết về địa đạo Củ Chi trong đó có đề cập tới em và hình em nữa. Xem xong quyển sách này anh cười phì vì nó hài hước và bịp bợm quá lẽ, anh không muốn nêu tên sách và tác giả ra đây vì họ không đáng cho anh gọi là nhà văn, mà họ chỉ đáng được gọi là những thằng bịp. Nếu em đọc được tiếng Ăng-Lê thì anh sẽ tìm cách gởi về cho em xem. Và chắc em sẽ có cảm tưởng rằng tác giả của quyển sách nói về một chuyện giả tưởng trên mặt trăng hoặc dưới đáy biển. Anh tự hỏi tại sao tác giả quá ngây ngô để bị lừa một cách dễ dàng rồi trở lại lừa độc giả của họ một cách vô lương như thế. Nhưng cho dù họ bịp được toàn nhân loại đi nữa, họ cũng không lừa được anh và em., những kẻ đã từng đổ mồ hôi và máu trên mảnh đất này. Riêng anh thì đã tử thủ mặt trận: Hai ngàn ngày đêm, không vắng mặt chút nào. Để nói cho độc giả biết rằng bọn Cộng Sản đã bày trò bịp thế gian một lần nữa, sau vụ đường mòn xương trắng và khuyên những người nhẹ dạ chớ có mắc lừa, anh quyết định viết quyển sách này.

Họ bảo rằng bề dài địa đạo là hai trăm dậm. Em có tin không ? Sự thực Củ Chi có mấy khúc địa đạo còn tạm xài được trước khi Mỹ vô (1964) ? Quận Củ Chi là một quận nhỏ gồm mươi lăm xã cách Sài gòn hai chục cây số đường chim bay, nhưng nó là cửa ngỏ đi vào Sài gòn cho nên có hai bên Quốc Gia lẫn Cộng Sản đều tử chiến ở đây, một chiến trường khốc liệt nhất Miền Nam trong cuộc chiến tranh lần thứ hai của nước ta. Nếu tính bề châu vi thì quận Củ Chi đo được chừng năm mươi cây số. Như vậy bề dài của địa đạo ít nhất bốn lần chu vi Củ Chi. Họ còn viết rằng địa đạo đã lập thành một vòng đai thép bao quanh căn cứ Đồng Dù và người cán bộ mặt trận có thể ở dưới địa đạo nghe nhạc đang đánh ở trên căn cứ này. Cụ thể là ông Năm Phạm Sang ngồi đàn dưới địa đạo mà nghe Bon Hope diễn kịch ở trên đầu hắn.
Quyển sách ma này nói láo, nói bậy hoặc nói nhầm hầu hết về những gì đã xảy ra ở Củ Chi trong vòng năm năm (1965-1970) anh và em có mặt ở đó. Nhưng ở đây anh chỉ nhặt ra vài ba điểm quá ư ngu xuẩn của tác giả mà một người đã dám cầm bút viết nên sách dù kém tài đến đâu cũng không thể có được . Ví dụ họ viết rằng anh Tám Lê và vợ là Thị Thắm mổ xẻ thương binh dưới địa đạo. Xin hỏi: “Làm cách nào để đem thương binh xuống đó ? ” Nên biết rằng miệng địa đạo chỉ hẹp bằng cái khay trầu thôi. Người thường tuột xuống đó còn phải lách chứ không dễ dàng. Thương binh, nếu nặng thì nằm trên cáng, còn nhẹ thì băng bó đầy mình làm sao tụt xuống được? Và nếu có tụt xuống được thì nằm ở đâu, dụng cụ gì, đèn đóm nào dùng cho cuộc giải phẫu. Đó là chưa nói đến cái không khí ác độc ở dưới địa đạo. Người khỏe mạnh bất đắc dĩ phải xuống địa đạo thì chỉ trong vài tiếng đồng hồ là đã mệt ngất ngư rồi: vì không đủ dưỡng khí! Nếu bị kẹt vài giờ dưới đó thì con người đã trở thành miếng giẻ rách, còn khi bò lên được thì đã quên hết tên họ mình. Vậy sau khi được giải phẫu, thương binh phải sống dưới đó làm sao? Đó là chưa kể những việc lặt vặt khác như thương binh phóng uế hoặc thủ tiêu những băng đầy máu me. Những người chưa từng ở địa đạo nghe mấy vị này mô tả chắc sẽ nghĩ rằng cuộc sống dưới địa đạo khỏe khoắn như ở trong nhà lầu có máy điều hòa không khí. Xin thưa câu chuyện không đẹp tai cho lắm: Một lần nọ khi chui xuống địa đạo chúng tôi bị quân Việt Nam Cộng hòa chốt trên đầu không lên được. Rủi thay một nữ cán bộ có đường kinh. Nếu ở trên mặt đất thì dù không kịp dùng băng vệ sinh người đàn bà vẫn không toát ra mùi gì (xin lỗi) nhưng ở dưới địa đạo gặp trường hợp này mọi người đều ngặt mình như sắp chết vì cái mùi uế tạp kia. Người chưa từng ở địa đạo không thể biết rằng đánh một cái rắm dưới đó chẳng khác nào bỏ một trái bom nguyên tử.....
15/09/201520:55:57
Khách
Chỉ tạo được ít chiến thắng thực sự, chỉ có được ít gương chiến đấu can đảm, nên Cộng quân phải thường xuyên dở trò bịp bợm, láo lường để lòe dư luận trong và ngoài nước .
15/09/201520:08:43
Khách
Dung nhu bac Tao da viet ra,viêtcong chuyen mon lua doi va noi lao de lua dan viet nam thoi,chu khong co gi that het,giong nhu thang cha Ho Chi Minh la dan ba xao,di lam viec o phap de kiem an roi vo con,...ma cu noi xao la khong vo khong con de chong My,cuu nuoc...noi bay nen chau du con nho tuoi ma cung duoc di hoc duoi thoi VNCH va gap vietcong nam 1968,mau than la nguoi Hue luc do chi moi 11 tuoi ma nho con nen khong bi vietcong bat di roi giet nhu tui no giet toi hon nam ngan nguoi Hue,(giai khan so cho Hue(Nha Ca) vi vay sau 1975 phai chiu kho song voi vietcong may nam moi vuot bien va duoc song o xu tu do,may qua,thoi phai cho toi khi nao het cong san moi ve vn duoc bac T oi.
15/09/201516:31:51
Khách
Từ năm 1980 đến năm 1985 , tôi có quen với một nguoi ,truoc năm 1975 là (VC)
hoạt đọng ở Củ chi . Hiện nay ( lúc anh noi truyen voi tôi) có người em , chịu trách nhiệm Địa đạo Củ chi . Anh nói : Địa đạo Củ chi có từ thời chiến tranh chống Pháp , đến chiến tranh chống VNCH và Mỹ , Đia đạo Củ chi đã bị hư hỏng , chẳng còn gi . Nhưng sau năm 1975 , người ta đào lại , sửa sang cho đẹp để tuyên truyền , để thu hút sự tò mò của khách du lịch nước ngoài , vậy thôi .
15/09/201516:24:36
Khách
Từ lâu đã nghi là sạo rồi. Cám ơn bài viết của bác. 1 chứng nhân còn sống.
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.