Hôm nay,  

Dân số và phát triển kinh tế: Phòng thí nghiệm khổng lồ của Trung quốc

14/11/201512:36:00(Xem: 8269)
 
Dân số và phát triển kinh tế:
Phòng thí nghiệm khổng lồ của Trung quốc
 
Trần Bình Nam
.

Vấn đề dân số thế giới và thực  phẩm đã được mục sư Thomas Malthus người Anh nghiên cứu từ đầu thế kỷ thứ 19. Qua “Luận đề về dân số thế giới” (An Essay on the Principle of Population) mục sư

Malthus tiên đoán với đà dân số tăng theo cấp số nhân trong khi mức độ sản xuất thực phẩm tăng theo cấp số cộng sẽ đến một lúc thực phẩm không đủ ăn sẽ sinh ra nạn đói và bệnh tật tại Âu châu, chưa nói đến những vùng khác trên thế giới. Mục sư Malthus cảnh cáo nếu không làm gì để chận đứng sự sinh sản thì đại nạn sẽ tới. Và mục sư Malthus khuyên cá nhân tự chế trong vấn đề sinh lý  và khuyên chính phủ ban hành các biện pháp chận đứng sự sinh sản bừa bãi đối với những gia đình không có khả năng kinh tế.

.
Khi thuyết được đưa ra, nhiều người nghi ngờ mục sư Malthus có dụng ý tôn giáo, nhằm khuyến khích con người tiết dục và sống điều độ. Nhưng trong thế kỷ thứ 19 tại Âu châu có nhiều vùng bị nạn đói (do nhiều nguyên nhân khác nhau chứ không nhất thiết do nạn nhân mãn) và thuyết Malthus vẫn có một chỗ đứng vững chắc trong giới nghiên cứu về quan hệ dân số và nạn đói.

Tuy nhiên bước qua thế kỷ 20, với đà tiến bộ của khoa học sự sản xuất thực phẩm đã vượt quá nhu cầu tiêu thụ của dân số dù càng ngày càng đông, và thuyết Malthus  trở thành lỗi thời .
.

Qua thời kỳ lo có cái ăn cho khỏi đói, cuối thế kỷ thứ 20 thế giới lo đến sự phát triển kinh tế nhằm mang lại cho con người một đời sống ấm no, ăn ngon, mặc đẹp, sống hạnh phúc trong một xã hội phát triển. Một vấn đề được đặt ra. Có cần kiểm soát dân số để bảo đảm sự phát triển kinh tế của một quốc gia không?

Vấn đề này trở thành cấp bách đối với Trung quốc vào cuối thế kỷ 20. Trung quốc là nước đông dân nhất thế giới lại vừa trải qua một cuộc nội chiến lâu dài. Sau khi thống nhất được đất nước dưới chế độ cộng sản Mao Trạch Đông nhận chìm Trung quốc qua hai cuộc cách mạng “nhảy vọt” và “cách mạng văn hóa” làm cho Trung quốc trở thành một đất nước tan hoang.
.

Sau khi Mao chết Đặng Tiểu Bình lên cầm quyền và ông ta quyết đưa Trung quốc vào một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của phát trỉển kinh tế để chen vai thích cánh với các lực lượng kinh tế khác trên thế giới mà hàng đầu là Hoa Kỳ và Nhật Bản. Vấn đề trước tiên là kiểm soát dân số, không phải vì sợ đói mà vì không kiểm soát thì làm ra bao nhiêu ăn bấy nhiêu không còn gì tích lũy để phát triển.

Để bảo đảm sự thành công của công cuộc phát triển kinh tế, năm 1980 Trung quốc ban hành chính sách một gia đình chỉ được phép có một đứa con. Đây là một cuộc thí nghiệm chưa từng có trên thế giới. Chính sách một con này sẽ đưa đến một xã hội trong đó không có tình cảm anh chị em, không có anh em con cô cậu ruột, anh em chú bác ruột, không có cô dì, chú bác ruột. Những thứ tình cảm và quan hệ họ tộc đã bao nhiêu thế hệ làm chất liệu cho những tác phẩm văn chương có gía trị của xã hội Trung Hoa bỗng nhiên biến mất.
.

Chính sách ban hành năm 1980 được áp dụng chặt chẽ tại các đô thị, thôn quê được áp dụng lỏng lẻo hơn tùy các viên chức địa phương. Các cặp vợ chồng tàn tật được miễn, cũng như các gia đình sống bằng nghề đánh cá và các dân tộc thiểu số ở miền núi.

Chính sách một con là một thành công giúp Trung quốc phát triển kinh tế, nhưng một hệ lụy là dân số Trung quốc càng lúc càng nhiều người già, khả năng lao động quốc gia giảm sút kéo theo sự trì trệ của sự phát triển kinh tế.

Do đó – và do nhiều nguyên nhân khác nữa - hôm Thứ Năm 29 tháng 10, tại Bắc Kinh, khi ban hành kế hoạch kinh tế ngũ niên (2015-2020) đảng Cộng sản Trung quốc bao gồm trong kế họach một biện pháp cho phép các cặp vợ chồng  được có hai con.

Quyết định này sẽ có ảnh hưởng gì đến dân số Trung quốc và dân số thế giới và sẽ đóng vai trò gì trong chính sách lớn của Trung quốc là sẽ vươn lên trở thành một siêu cường trên thế giới trong thế kỷ này?

Theo thống kê chính phủ Trung quốc cho biết chính sách một con trong 35 năm qua đã hạn chế dân số ở con số nuôi nổi 1.3 tỉ người, nếu không dân số Trung quốc hiện nay sẽ là 1.7 tỉ người và sẽ không tránh được nạn đói và Trung quốc đã không thể là một lực lượng kinh tế thứ nhì thế giới như hiện nay.
.

Thật ra chính sách cho phép phụ nữ Trung quốc sinh hai con không có tính đột ngột. Kể từ năm 1980 khi ban hành chính sách một con, chính phủ Trung quốc đã đối diện với sự ta thán của nhân dân trước một chính sách biến quan hệ gia tộc thành một quan hệ “không có mặt người”. Và quan trọng hơn khi đời sống kinh tế khá giả, phụ nữ có nhiều cơ hội tạo dựng tương lai của chính mình họ bớt tha thiết đến việc sinh con đẻ cái, và chính sách một con – như đã nói - làm cho xã hội Trung quốc càng lúc càng có nhiều người cao niên làm giảm lực lượng lao động trong xã hội .

Do đó, mười năm qua, chính phủ Trung quốc đã nới lỏng chính sách một con, cho phép những gia đình mà vợ chồng đều là con một được sinh hai con. Đến năm 2013 cho phép những gia đình mà vợ hoặc chồng là con một được có hai con. Theo thống kê của Ủy ban Kế hoạch hóa Sức khỏe Gia đình Quốc gia (The national Health and Family Planning Commission) năm 2014 có 16.9  triệu trẻ em ra đời cao hơn năm 2013 470.000 trẻ em, chứng tỏ sự thay đổi chính sách đã có kết quả làm trẻ dân số. Nhưng chỉ trong một giới hạn nào đó .Vì trớ trêu là khi được phép sinh con thì phụ nữ Trung quốc lại càng ít muốn đèo bòng. Thống kê cho đến tháng 5 năm 2015 này cho thấy trong số 11 triệu phụ nữ được quyền sinh đứa con thứ hai chỉ có 1.45 triệu phụ nữ nộp đơn xin sinh con.

Kết quả, lực lượng lao động vẫn không đủ cho nhu cầu quốc gia. Đó là lý do chính phủ Trung quốc chấm dứt chính sách một con và cho phép mọi cặp vợ chồng được có hai con. Viện thống kê quốc gia (National Bureau of Statictics ) của Trung quốc ghi nhận trong năm 2012 lực lượng lao động giảm 3.45 triệu, năm  2013 giảm 2.44 triệu và năm 2014 giảm 3.71. Cũng theo dự liệu thống kê đến năm 2016,  25% dân số Trung quốc thuộc thành phần lớn tuổi, sức lao động giảm và khoảng năm 2040 tỉ số người làm việc trên số nghỉ hưu là 1.6 (hiện nay tỉ số này là 5-1).
.

Các quan sát viên dân số nhận xét rằng quyết định cho phép sinh hai  con của Trung quốc đã đến hơi trễ để tạo thành một lực lượng lao động cần thiết cho Trung quốc trong thời gian trước mắt, ngoại trừ Trung quốc áp dụng những chính sách giúp chỉ số sinh sản (birthrate) tăng lên trên chỉ số 1.18  hiện nay (trung bình 118 cặp vợ chồng có 100 con) và quan trọng hơn là tăng khả năng sản xuất của lực lượng thợ thuyền, thị trường hóa sinh hoạt kinh tế và dễ dãi hóa chính sách đưa nhân công từ thôn quê vào các khu sản xuất và tăng tuổi nghỉ hưu. Tại Trung quốc hiện nay đàn ông 60 tuổi nghỉ hưu, phụ nữ 55 tuổi được xem là quá sớm so với các quốc gia phát triển Tây phương.

Nhưng chuyện tăng lực lượng lao động bằng cách tăng chỉ số sinh sản giống như chuyện một anh nhà quê cao to mà có một cái chăn ngắn, kéo đắp đằng đầu thì hở đằng chân. Tăng chỉ số sinh sản thì dân số tăng lên cũng tạo thành hằng trăm vấn nạn thực phẩm, môi trường, giáo dục, nhà cửa …

Và vấn đề sẽ là một cuộc thí nghiệm dài dài đòi hỏi sự điều chỉnh liên tục không bao giờ chấm dứt.

.

Trần Bình Nam

Nov. 15, 2015

[email protected]

www.tranbinhnam.com

.

Tài liệu tham khảo:

  1. Google: Thomas Malthus và “An Essay on the Principle of Population”

  2. “Population growth revisited”  by Julie Makinen  - Los Angeles Times, Friday 30, 2015

  3. “Now, the two-child policy” The Economist – November 7, 2015


.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bài viết “Thế thời không phải thế” đăng trên Việt Báo ngày 4 tháng 4 về sau 100 ngày hành xử của tổng thống Trump (*), tôi có dự đoán rằng bên Dân Chủ sẽ giữ thế im lặng nhiều hơn lên tiếng ồn ào chống những việc làm của ông Trump và đảng Cộng Hòa vì muốn ông Trump tự sa lầy dẫn đến hậu quả đảng Cộng Hòa sẽ bị mất ghế, mất chủ quyền đa số trong lưỡng viện quốc hội quốc gia. Cho đến nay gần sáu tháng tổng thống, ông Trump vẫn tiếp tục gây hấn với thế giới và một số lớn thành phần dân chúng Mỹ và đảng đối lập vẫn giữ sự im lặng, thỉnh thoảng vài người lên tiếng một cách yếu ớt, kiểu Tôn Tẩn đối phó với Bàng Quyên.
Ngày 12/6/2025, từ văn phòng làm việc tại gia của mình ở Washington DC, ký giả, xướng ngôn viên kỳ cựu gần 28 năm của ABC News, Terry Moran loan báo đơn giản: “Có lẽ các bạn đã biết, tôi không thuộc về nơi đó nữa. Tôi sẽ ở đây, tại nền tảng Substack này. Có rất nhiều việc mà tất cả chúng ta cần phải làm trong thời gian đất nước quá nhiều vết nứt. Tôi sẽ tiếp tục tường thuật, phỏng vấn, để gửi đến các bạn sự thật, với tư cách là một nhà báo độc lập. Tôi là một ký giả độc lập.” Từ hôm đó, Terry Moran chính thức bước ra khỏi “luật chơi” của truyền thông dòng chính. Và cũng ngay ngày hôm đó, Terry Moran là danh khoản xếp thứ hạng đầu tiên (#1) về số người theo dõi (follower), số “subscriber” trả phí theo tháng và năm.
Ngày 2/7/2025 Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump thông báo ngắn gọn trên mạng xã hội Truth rằng Việt-Mỹ đã thỏa thuận để Hoa Kỳ áp thuế 20% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam và 40% trên hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam; ngược lại Việt Nam đánh thuế 0% vào hàng hóa mua của Mỹ...
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
DB Derek Trần: Tôi làm tất cả để bảo vệ cộng đồng mình trong vấn đề di trú

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.