Hôm nay,  

Ý Nghĩa Ngày 18 Tháng 5 - Ngày Khai Đạo Phật Giáo Hòa Hảo

02/06/201716:53:54(Xem: 11606)


 Ý nghĩa ngày 18 tháng 5 - Ngày khai Đạo Phật Giáo Hòa Hảo

 

Lê Yến Dung
(Kính dâng Đức Tôn Sư nhân kỷ niệm năm thứ 78 ngày khai sáng Đạo Phật Giáo Hòa Hảo).

 

Những giọt nắng chói chang, tung tăng nhảy múa đùa giỡn với những cánh phượng đỏ rực cả một bầu trời trong gió hạ. Ngoài kia ngàn chim đua nhau bay lượn, hót vang, hòa cùng với âm điệu nhịp nhàng của những bước chân vội vã của hàng  triệu tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo, đang hân hoan lũ lượt về Thánh Địa Hòa Hảo (sảnh đường Kim Sơn Phật) để cùng chào đón ngày Đại Lễ kỷ niệm năm thứ 78, ngày khai đạo của Phật Giáo Hòa Hảo: “18/5 năm Kỷ Mão 1939”.

 

Đã 78 năm đi qua rồi, nhưng tất cả chúng sanh, nhân loại vẫn còn âm vang lời vàng ngọc của Đức Huỳnh Giáo Chủ:

Ngày 18 tháng 5 năm Kỷ Mão, Ta hóa hiện ra đời cứu độ chúng sanh.

(Bài Sứ Mạng của Đức Thầy)

Hay là:

Tháng năm mười tám rõ ràng,

Cùng xóm cuối làng ai cũng cười reo.

(Dặn Dò Bổn Đạo, tr.353)

blank

Caption hình 1: Lễ rước chân dung Đức Thầy từ Tổ Đình đến lễ đài tại chùa An Hòa Tự trước 1975

 

 

Với cõi lòng tràn ngập niềm vui, cùng với hằng triệu tín đồ trên thế giới, cùng hòa nhịp con tim cùng nhau trở về Thánh Địa Phật Giáo Hòa Hảo, cùng nhau hướng về cái nôi của nền chánh pháp với một giáo pháp thậm thâm vi diệu của Đức Huỳnh Giáo Chủ, đã truyền khai cho toàn thể chúng sanh, nhân loại trong thời kỳ mạt pháp này.

Vào thập niên 20, 40, dưới ách thống trị của ngoại xâm, dưới tà quyền của nhóm đảng vô thần vô lương, dân chúng sống trong khổ lao đồ thán. Trong hoàn cảnh tối đen không lối thoát của dân tộc nên đấng siêu phàm đã giáng lâm, để cứu vớt sanh linh, nhân loại. Ngài cho biết:

Vì thời cơ đã đến, lý Thiên Đình hoạch định, cuộc nguy cơ thảm họa sắp tràn lan...Thiên Tào đà xét định khắp chúng sanh trong thế giới, trong cái buổi Hạ Nguơn này, say mê vật dục, chìm đắm trong biển lợi danh, gây nên nghiệp quả, luật trời đà trị tội, xét kẻ thiện căn thì ít, người tội ác quá nhiều, chư Phật mới nhủ lòng từ bi cùng các vị Chơn Tiên lâm phàm độ thế. (Trích bài Sứ mạng của Đức Thầy)

Đó chính là những trọng trách của Ngài với Thiên Đình, nên ngày 18 tháng 5 năm Kỷ Mão (1939), nơi thôn Hòa Hảo có chàng thanh niên 19 tuổi, từ một con người mang nhiều bệnh hoạn bỗng hoát nhiên đại ngộ, khôi ngô tuấn tú, khí phách hơn người, vượt qua bao thử thách, đứng ra làm lễ cáo Hoàng Thiên, chánh thức nhận lấy trách nhiệm của Thiên Đình tuyên bố lập đạo cứu đời.

Ngài tiết lộ:“Ngày 18 tháng 5 năm Kỷ Mão, Ta  hóa hiện ra đời cứu độ chúng sanh. Tuy là nhơn dân mới rõ pháp mà tưởng rằng ta thượng xác cỡi đồng, chớ có dè đâu chuyển kiếp đã từ lâu, chờ đến ngày ra trợ thế. Nên phương pháp của ta tùy trình độ cơ cảm của Tín nữ Thiện nam, trên thì nói Phật pháp cho kẻ có lòng mộ Đạo quy căn, gây gốc thiện duyên cùng Thầy Tổ, dưới dùng huyền diệu của Tiên gia độ bịnh, cho kẻ ít căn lành  nhờ được mạnh mà cảm lòng từ-bi  của Chư vị với Trăm Quan”. (Sứ mạng của Đức Thầy)

Và kể từ đó...Đất nước Việt Nam có thêm một trang sử đáng ghi nhớ về cách mạng và Tôn giáo. Ngài đã cống hiến cho đời với ba sự nghiệp vĩ đại:

1/-Về mặt Đạo là tôn giáo Phật Giáo Hòa Hảo.

2/-Về mặt Quân sự là bộ đội Nguyễn Trung Trực.

3/-Về mặt Chánh trị là Việt Nam Dân Chủ Xã Hội Đảng.

 

Về mặt Đạo: Ngài khai sáng một tôn giáo hoàn toàn dân tộc. Phật Giáo Hòa Hảo chủ trương nhập thế, học Phật tu Nhân, giữ vẹn Tứ ân, thực hành pháp môn Tịnh độ để tiến tu đến giải thoát. Bước đầu mở đạo, Ngài dùng phương pháp huyền diệu của tiên gia để trị bệnh, phương cách trị bệnh của Ngài rất là đơn giản: Dùng nước lã, bông trang, bông thọ, lá cây và luôn luôn kèm theo lời khuyên của Ngài: “Rán niệm Phật và van vái Trời Phật” vì:

Thành lòng nước lã nên hồ,

Hữu tâm chí đức cam lồ Phật ban.

(Từ Giã Bổn Đạo Khắp Nơi)

Để gây lấy thiện duyên, lòng cảm mến cứu độ mà người đời đã đặt cả đức tin vào sự giáo độ của Ngài.

Đức Huỳnh Giáo Chủ còn thuyết giảng những giáo lý cao siêu của đạo Phật...Ngài thuyết giảng cả ngày lẫn đêm mà không biết mệt. Chính phương pháp thuyết giảng có ẩn ý thiên cơ đã thu hút rất đông người, và để thức tỉnh lòng người, đi theo con đường thiện lành bằng giọng êm dịu, lưu loát rõ ràng, không vấp váp, thật là:

Miệng nhích môi đầy văn tao nhã,

Hạ bút thần thơ đã đề khai.

(Nang Thơ Cẩm Tú)

Ngài còn thấu hiểu cả tiền căn hậu kiếp của từng người, vì thế càng ngày Ngài càng được mọi người khâm phục qui ngưỡng, tất cả đều tin tưởng Ngài là bậc siêu phàm có sứ mạng xuống trần cứu dân độ thế, điều đó tất cả tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo ngay cả những người ngoại đạo cũng tin như vậy.

Song song với việc trị bịnh và giảng đạo, Ngài còn chú tâm viết Sấm giảng để phổ truyền giáo pháp của Ngài. Ngài viết rất là dễ dàng không cần giấy nháp, những tác phẩm của Ngài thuộc nhiều thể văn, phần nhiều thuộc thể văn vần với dụng ý để cho mọi người bình dân ít học, dễ đọc, dễ hiểu, dễ nhớ và nhất là sức truyền cảm quyến rủ qua lời kinh tiếng kệ hơn là văn xuôi để hợp với hoàn cảnh đất nước hiện tại thời đó.

 

blank

Caption Hình 2: Tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo khắp nơi về Thánh Địa dự lễ Khai đạo trước 1975

 

Những giáo pháp của Ngài tuy đơn sơ dễ hiểu, nhưng siêu việt, có giá trị vượt cả thời gian và không gian, một giá trị tối thượng cho tín đồ của Ngài nói riêng, và cho cả nhân loại, quần sanh nói chung.

Tháng 4 năm Ất Dậu 1945, Ngài sáng lập “Hội Việt Nam Phật Giáo Liên Hiệp” để đoàn kết các Tăng ni Phật tử không phân biệt tông phái nào, để nỗ lực sự vận động, sự hợp nhất Phật giáo trên toàn quốc.

Trong lịch sử Phật giáo, Ngài cũng là người đầu tiên và duy nhất trong việc xây dựng đoàn thể tu học Phật pháp, với hằng triệu thành viên là khối tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo. Ngài đã thành công vượt xa sức tưởng tượng của nhân loại.

Phật Giáo Hòa Hảo đã đứng vững vị trí, duy trì và phát triển trong ba phần tư thế kỷ đi qua và hiện tại dù rằng Phật Giáo Hòa Hảo đang bị đàn áp, bức hại trăm bề, khó khăn trong việc hoằng pháp độ sanh.

Ngài cũng không ngần ngại cho biết xuất xứ của Ngài, để tăng trưởng đức tin vào sự giáo độ của Ngài để mọi sanh linh sớm tu hành để khỏi bị sa đọa trong thời kỳ hoại diệt của buổi Hạ nguơn, và cũng vì thương sót chúng sanh đến hồi tai ách, nên Ngài lìa bỏ cảnh thơm tho của mùi sen báu, xuống trần cứu thế như Ngài cho biết:

Bồng lai Điên dại có ngôi,

Tây Phương Cực Lạc, Khùng ngồi tòa sen.

(Dặn Dò Bổn Đạo, tr.353)

Vì vâng sắc lệnh của Phật A Di Đà nên giáo pháp của Ngài chuyên chú vào Pháp môn Tịnh độ:

Môn Tịnh độ là phương cứu cánh,

Rán phụng hành kẻo phụ Phật xưa.

(Khuyến Thiện, tr.175)

Ngoài sắc lệnh của Phật A Di Đà, Ngài còn lãnh sắc chỉ của Phật Thích Ca như Ngài đã thố lộ:

Ta thừa vưng sắc lịnh Thế Tôn,

Khắp hạ giái truyền khai Đạo pháp.

(Diệu Pháp Quang Minh)

Ngài cũng tự nhận Ngài là đệ tử của Phật Thích ca “Tôi vẫn không quên rằng tôi là một đệ tử trung thành của Phật Thích Ca”. 

 

Về mặt quân sự: Cuối năm 1945, khi quân xâm lược Pháp tái chiếm Sài Gòn và các tỉnh Miền Nam, Đức Huỳnh Giáo Chủ tổ chức lực lượng kháng Pháp lấy tên là “Nghĩa Quân Cách Mạng Vệ Quốc - Liên Đội Nguyễn Trung Trực”, lấy tên một vị anh hùng dân tộc kháng Pháp để làm gương cho binh sĩ noi theo, để bảo vệ dân chúng và quê hương xứ sở, cũng là phương tiện cho tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo thi thiết hạnh Vô úy thí.

Liên đội Nguyễn Trung Trực gồm bốn Chi đội: Đứng đầu bốn Chi Đội là Ông Trần Văn Soái, Lê Minh Điều, Lê Phát Khuynh và Phan Hà. Sau đó để kịp thời đối phó trước tình hình nghiêm trọng của đất nước, vào ngày 18/12/1946 Ngài đã cải tổ bốn Chi đội thành một Chi đội cho được mạnh hơn là Chi đội 30 Nguyễn Trung Trực, Chi đội Trưởng là ông Nguyễn Giác Ngộ. Về mặt vũ khí Ngài còn thiết lập một công binh xưởng tại Hiệp Xương. Tổ chức các lớp đào tạo các cấp chỉ huy và khóa huấn luyện quân sự đầu tiên tại núi Dài vùng Thất Sơn, đào tạo cấp tốc 10.500 binh sĩ.

 

Về mặt chánh trị: Để tranh đấu cho quyền lợi quốc gia dân tộc, dân chủ, lập lại công bằng xã hội với chủ trương: Thực thi chế độ dân chủ, một nền kinh tế và xã hội, được xây dựng trên nền tảng: “Tự do và đạo đức”.

Ngày 21/9/46 Đức Huỳnh Giáo Chủ công bố thành lập chính đảng mang tên “Việt Nam Dân Chủ Xã Hội Đảng” viết tắt là Dân Xã Đảng và chính Ngài là linh hồn  là lãnh tụ tối cao của đảng cách mạng này. Ngài cũng từng khuyên các anh em đồng đạo: “Tất cả tín đồ anh em, nếu thấy mình còn nặng nợ với non sông tổ quốc, thương giống nòi dân tộc hãy tham gia Việt Nam Dân Chủ Xã Hội Đảng mà tranh đấu. Đây là phương tiện để anh em hành xử tứ ân”.

Qua việc sáng lập nền đạo Phật Giáo Hòa Hảo, tham gia các lực lượng kháng chiến và lập đảng chính trị, Đức Huỳnh Giáo Chủ đã chủ xướng một lúc ba cuộc cách mạng:
1.- Cách mạng Tôn giáo.

2.- Cách mạng Giải phóng dân tộc.

3.- Cách mạng Chính trị xã hội.

Ngài đã đi trước xa thời đại. Có thể nói Ngài là vị đầu tiên đã đưa ra phương thức sinh hoạt chính trị dân chủ cho Việt Nam và đưa ra ý thức dân chủ vào hành động chính trị.

Ngoài ba sự nghiệp lịch sử nói trên mà Ngài đã cống hiến cho đất nước Việt Nam, Ngài còn có sứ mạng:

 

1/- Chấn hưng Phật Pháp:

Ngài viết:

Tháng năm kỷ Mão đến nay,

Khắp trong bá tánh gặp bài Sấm Kinh.

Lời văn tao nhã hữu tình,

Bởi vâng sắc lệnh Thiên Đình sai Ta.

(Từ giã Bổn Đạo Khắp Nơi).

 

2/- Cứu độ chúng sanh khỏi sông mê, biển khổ:

Ngài viết:

Thấy biển khổ đâu an lòng đặng,

Xông thuyền ra cứu vớt chúng sanh.

(Thu Đã Cuối, tr.439)

 

3/- Chỉ đường về Tây phương Cực lạc:

Ngày đã thọ lãnh của Phật A Di Đà, Ngài quyết lòng chỉ đường để chúng sanh hưởng quả bồ đề bất sanh bất diệt. Ngài cũng nói:

“Tìm Cực Lạc, Đây rành đường ngõ,

Hãy mau mau tu tỉnh mới mầu.

Tận thế gian còn có bao lâu,

Mà chẳng chịu làm tròn nhơn đạo.

(Kệ Dân Của Người Khùng, tr.88)

 

4/- Lập Hội Long Hoa:

Ngài cũng lãnh lệnh của Đức Ngọc Đế, lập bảng Phong thần chọn những người có tâm hiền đức, Ngài cũng thố lộ:     

Thân bần tăng mặc bộ sồng nâu,

Cuộc thiên lý một bầu đều hãn.

Đến kỳ thi danh Thầy chạm bảng,

Trên đài cao gọi các linh hồn.

(Nang Thơ Cẩm Tú, tr.407)

 

5/- Trừ con nghiệt thú:

Ngoài sứ mạng cứu độ người hiền, Ngài còn lãnh nhiệm vụ trừ con nghiệt thú, Ngài cho biết:

Con sông nước chảy vòng cầu,

Ngày sau có việc thảm sầu thiết tha.

Chừng ấy nổi dậy phong ba,

Có con nghiệt thú nuốt mà người hung.

Đến chừng thú ấy phục tùng,

Bá gia mới biết người Khùng là ai.

(Khuyên Người Đời Tu Niệm, tr.54)

 

6/- Cầm cân thưởng phạt:

Ngoài sứ mạng cứu độ chúng sanh, trừ con nghiệt thú, Ngài còn lãnh sứ mạng đại diện công lý cầm cân thưởng phạt theo luật nhân quả báo ứng của nhà Phật, Ngài nói:

Lão đây vưng lịnh Phật Tôn,

Lãnh cân thưởng phạt chư môn dữ lành.

(Thiên Lý Ca, tr.261)

Để hoàn thành sứ mạng cao cả của chư Phật phó thác, Ngài đã thệ nguyên như các Đại Bồ Tát đã thệ nguyện:

Dầu cho xoay chuyển đất trời,

Lòng ta chí dốc độ đời mà thôi.

(Gởi Về Cho Bổn Đạo)

Qua những lời thệ nguyện bi thiết của Ngài, chúng tôi thiết nghĩ, chỉ có hàng Đại Bồ Tát mới phát hằng thệ nguyện như vậy, thật là vĩ đại.

 

 blank

Caption hình 3: Rước Bàn Thờ Tổ Quốc đến khán đài trong ngày Đại Lễ khai đạo PGHH

 

Hôm nay “18 tháng 5” là ngày đại hỷ của chúng tôi, của toàn thể Tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo và của cả nhân loại quần sanh. Đứng trước cảnh muôn hoa đua nở, và cách bày biện hoa quả, nghi ngút khói hương trên bàn thờ và hàng loạt tín đồ đang quỳ trước sân của Tổ đình Phật Giáo Hòa Hảo tức Sảnh Đường Kim Sơn Phật, Chùa An Hòa Tự trong bầu không khí thật là trang nghiêm, để cảm tạ, để tri ân pháp nhũ của Đức Phật Kim Sơn đã truyền dạy cho chúng sanh, nhân loại, và cũng luôn van vái cầu nguyên cho ngày trở lại của Đức Tôn Sư. Đó là một ước mong lớn nhất trong cuộc đời của chúng sanh, trong cõi đời mạt pháp này.

Và trong ánh mắt buồn xa xăm, mong đợi của chúng sanh, của hằng triệu tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo vẫn còn đọng mãi hình dáng của đấng từ bi giác ngộ như mới hôm qua đây. Đức Tôn Sư  trong dáng dấp thoát tục, khôi ngô tuấn tú của một chàng trai ngoài 20 tuổi, dãi dầu sương gió trong bóng đêm, trên chiếc thuyền chèo xuôi ngược đó đây, khắp nẻo đường đất nước để hoằng hóa độ sinh, lắm lúc nhọc nhằn qua những lần đi khuyến nông, khuyến khích đồng bào rán lo cày cấy để giúp đỡ đồng bào ruột thịt đang đói khổ vì chiến tranh dưới chế độ bị trị, gian nan đối phó với những ngày tháng bị giặc lưu giữ và dời đổi đó đây, bất cứ hoàn cảnh khó khăn nào, Ngài không bao giờ ngừng nghỉ, chỉ một chí hướng độ đời và xây dựng một xã hội tự do vững chắc, để hướng dẫn, chuyển đổi đời sống cho dân chúng, trong suốt thời gian dài trong tủi nhục, oan trái, bị ám hại trăm bề, để cứu nhân loại thoát khỏi chính sách ngu dân của ngoại xâm, của nhóm người, nhóm đảng phái vô thần, bạo ác, đã tạo cho nhân loại lâm vào kiếp lầm than thống khổ.

Thế rồi ngày 25 tháng 2 nhuần năm Đinh Hợi (1947) Đức Huỳnh Giáo Chủ đã thực sự vắng mặt, lặng lẽ ra đi để đổi lấy sinh mạng đồng bào, những cuộc xô sát đẫm máu giữa người cùng chủng tộc, màu da, mà Đức Huỳnh Giáo Chủ đã thấy từ duyên nghiệp vay trả máu xương của chúng sanh trong tiền kiếp, phong thái này đã thể hiện lòng từ bi siêu thoát của đấng cứu đời giác ngộ.

Ngoài kia, cả một vùng đất Thánh tại An Giang như rộn ràng và náo nhiệt, tất cả những tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo đang hớn hở phục vụ hàng triệu khách thập phương về mừng ngày Đại lễ. Tất cả những sinh hoạt cho những ngày Đại lễ từ ăn uống ngủ nghỉ, y tế thuốc men có những y sĩ, bác sĩ, đồng đạo lúc nào cũng túc trực trong tinh thần tương thân tương ái, đây cũng là lúc người tín đồ thể hiện một trong những hạnh, và những lời giáo huấn của Đức Huỳnh Giáo Chủ.

Những cộ đèn sáng rực di chuyển trên đường và rất nhiều thuyền ghe đang ngược xuôi lấp lánh trên sông Tiền Giang, đã tạo nên một cảnh đẹp của thiên thai, một cõi đi về của nhân loại chúng sanh, của những tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo thân thương, và đâu đây vẫn còn thấp thoáng bóng dáng của Đấng từ bi giác ngộ và lời đại nguyện bi thiết của Ngài:   
  

“Nếu chừng nào khai thông đại đạo,

Đuốc từ bi rọi khắp cả nhân gian.

Bể trầm luân khô cạn sáu đàng,

Tăng sĩ mới trở về nơi thanh tịnh”.

(Trao Lời Cùng Ông Táo, tr. 446)


Lê Yến Dung.

(18 tháng 5 năm Đinh Dậu - tức 12 tháng 6 năm 2017).

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.