Hôm nay,  

Đôi lời nhơn dịp Mùa Tảo Mộ - Một Thời Để Thương, Một Thời Để Ghét

04/11/201808:16:00(Xem: 5985)

2018 -11- 02: Đôi lời nhơn dịp

Mùa Tảo Mộ

 Một Thời Để Thương, Một Thời Để Ghét…

Il ya un temps pour tout, …un temps pour aimer,…

un temps pour faire la guerre, un temps pour la paix. –

Chúng ta có một thời cho mọi viêc, …một thời để thương,

một cho chiến tranh, một thời cho hòa bình.

 Sách Ecclésiaste 3 : 1 -8

 

Phan Văn Song

 


1/ Mùa Tảo Mộ,  Lễ Các Thánh
 : Thương, Nhớ và Trân Quý :

Hôm nay, thứ sáu ngày 02 tháng 11, từ hôm Chúa Nhựt, từ hôm đổi sang giờ mùa Đông, thời tiết bổng nhiên trở lạnh, với những buổi sáng âm u đầy sương, mưa phùn lất phất, cả nước Pháp phải bắt đầu mở lò sưởi. Năm nay, thời tiết của arrière-saison - tiếng Pháp không dùng tên gọi  été indien để chỉ một mùa Thu đẹp – quá đặc biệt, khô, ấm và đẹp ! Mùa Thu năm nay, xứ Pháp đẹp thiệt ! Mãi đến gần cuối tháng 10, mà trời vẫn còn nóng ấm, lá đỏ ửng hồng trên một bầu trời xanh trong sáng, với những buổi chiều đầy nắng ấm. Cuối tháng 10, mà các bãi biển vẫn đầy người, vẫn có người tắm, vẫn có người phơi nắng ; các sân vỉa hè-terrasses trước các tiệm càphê khách vẫn ngồi đầy, cà kê dê ngổng thưởng thức, nhâm nhi kẻ ly bia, người ly cà-rem, ly nước ngọt giải nhiệt, ngắm người qua lại, nói chuyện trời trăng. Trái với thông hường những năm qua, mùa nầy, không còn terrasses, khách hàng chen chúc, co ro vào tận trong cùng các quán càphê, kẻ tách nhỏ cà phê nóng uống vội, người tà tà ôm trọn tách cối sôcôla sữa nóng trong lòng hai bàn tay, vừa thổi vừa uống …
 

Và chiều qua, chiều thứ năm đầu tháng 11, bắt đầu hai ngày mùa tảo mộ, hai ngày mồng một lễ Toussaints-lễ Các Thánh, ngày mùng hai lễ Tảo Mộ. Đúng vậy, xứ Pháp chúng tôi, truyền thống Thiên chúa Giáo La-mã giành hai ngày đầu tháng 11 làm ngày Tảo mộ. Khác với truyền thống Á Đông văn hóa Hán thuộc (Tàu, Nhựt, Hàn, Việt?), lễ tảo mộ vào tiết Thanh Minh đầu tháng ba mùa Xuân : «Thanh Minh trong tiết tháng ba, lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh ... » (Kim Vân Kiều, Nguyễn Du). Ngày 1/11 còn được Công luật và luât Lao động Pháp biến thành ngày nghỉ lễ-jour férié, ở nhà ăn lương. Riêng ngày 2 tháng 11, luật đạo Thiên Chúa đặt thêm ngày lễ Ngày Lễ cho các Người Chết – Fête des Morts, được các giáo hữu Thiên Chúa Giáo La mã chuyển dịch thành lễ Toussaints - Ngày Lễ Các Thánh – làm như ai chết cũng thành thánh cả !
 

Do đó trong 2 ngày thứ năm, thứ sáu, giao thông Pháp bị nạn kẹt xe tùm lum. – các con cháu lo trở về làng xã, nơi có mồ mả cha mẹ tổ tiên để tảo mộ, sơn quét dọn dẹp và đặt hoa trên mồ mả ông bà. Các cửa hàng bán hoa tha hồ hốt bạc bán  hoa, loại  đặc biệt cho mùa tảo mộ là hoa Cẩm chướng, tiểu đoá hoặc đại đóa– Chrysanthème. Hoa chrysanthème – hoa tượng trưng cho Hoàng Gia Nhựt bổn (mầu trắng ) - ở Pháp đủ mầu, là hoa chỉ giành riêng cho các mồ mả, không ai chưng ở nhà cả, mà cũng chẳng ai trồng trong vườn cả, nên muốn có Chrysanthéme đành phải đi mua thôi !.

Riêng phe Việt Nam Cộng Hòa ta, ngày 1 tháng 11 cũng là ngày kỷ niệm cuộc lật đổ đệ nhứt Cộng hòa và khai sanh đệ nhị Cộng hòa. Cũng có lúc ngày 1 tháng 11 cũng được làm Ngày Quốc Khánh Đệ Nhị Việt Nam Cộng Hòa.
 

Theo thiển nghĩ, chúng ta nên biết trọng nhau, hãy để qua một bên một trang sử đau buồn của miền Nam Việt Nam. Hãy quên đi tôi phò ông Bảo Đại, trách ông Diệm, bác phò ông Diệm, Cần Lao, chống ông Thiệu và các Tướng lãnh. Chẳng qua là gặp thời thế, thế thời phải thế. Chúng ta nên trân trọng tất cả những cố gắng, những đóng góp của các tiền nhơn, đi tìm Độc lập cho Việt Nam, đi tìm lại một quốc gia Việt Nam Thống nhứt,  Độc lập, Tự do, Nhơn bản của tất cả những người quốc gia yêu nước.

Hãy trở lại cái khởi thủy- la génèse- trở lại cái khai sanh của tinh thần Quốc gia Việt Nam, cái thành hình của Quốc gia Việt Nam cụ thể và thật sự :

Với Hiệp Ước Élysée ngày 8 tháng 3 năm 1949, Tổng thống Vincent Auriol nhơn danh Cộng Hòa Pháp trả độc lập lại cho Việt Nam cho cựu Vua Bảo Đại.

Pháp cướp Độc lập Việt Nam trong tay Vua nhà Nguyễn – Vua Tự Đức năm 1885, trả Độc lập năm 1949 về lại tay vua Nhà Nguyễn-Vua Bảo Đại. Đó là một biểu tượng ! Phải trân quý :

Tham khảo, đối thoại, ký kết, ngoại giao, không đổ máu, không hiềm khích, tranh chấp đất đai, giữa những gentlemen với nhau. Đây là một văn bảng ngoại giao, một văn kiện lịch sử, một gentlemen agreement, giữa hai lãnh đạo hai quốc gia, một bên Tổng thống Pháp, một bên một cựu lãnh đạo đã được nhơn hào dân sĩ và tất cả các đảng phái chánh trị quốc gia nhiệt liệt ủng hộ và đồng tâm bầu lên, ngày 27 tháng 5 1949 tại HongKong.

  . Với lá Quốc kỳ vàng ba sọc đỏ, với Quốc ca Tiếng gọi Công dân, với Thủ đô Sài gòn, Quốc Gia Việt Nam ra đời ngày 1 tháng 7 năm 1949.

Ngày 1 tháng 7 thật sự là Ngày Quốc Khánh của Việt Nam Tự Do 

   . Cựu Hoàng Bảo Đại là Quốc Trường đầu tiên. Thủ đô là Sài-gòn.

  . Sài gòn thủ đô, sau Huế và Hà nội, để nói lên cái thống nhứt ba miền, cái tân thời của NamViệt do cuộc Nam Tiến tạo thành, cái phì nhiêu của vùng đất mới. Đất miền Nam là đất mới, sung mãn, tương lai, cởi mở. Sài gòn cũng  là bến cảng, là thương mại, ngoại thương, là cửa ngõ ra Thế giới. Đối lại với Hà nôi ngàn năm văn vật, đối lại với Huế cổ kính, Thần kinh,  nhưng cả hai là những thủ đô của thời quân chủ xa xưa,  đóng kín, bế môn tỏa cảng, và cũng đã là thủ đô của quá khứ đau buồn của hai vùng tranh chấp : Đàng Trong Đàng Ngoài, với 200 năm, nội chiến phân tranh.

Chánh phủ lâm thời chuyển tiếp là Thủ tướng Nguyễn Văn Xuân. Và ngay sau đó là chánh phủ Bảo Đại, Vua Bảo Đại vừa Quốc trưởng vừa  là Thủ tướng khai mạc mở màn vận nước từ nay Độc lập, Tự do và hoàn toàn không Cộng sản.

   . Quốc ca là bài Tiếng gọi Công dân

   . Quốc kỳ Quốc gia Việt Nam mầu vàng ba sọc đỏ phất phới từ Ải Nam Quan đến Mủi Cà Mau từ 1 /07/1949 đến 20/7 /1954.

Thể chế Quốc gia Việt Nam kết thúc ngày 26 tháng 10 năm 1955. Tuy nhiên, sau ngày 20/7/1954, đất nước ranh giới Quốc gia Việt Nam, dủ chỉ còn nửa nước, nhưng tinh thần quốc gia  và sau nầy dù có đổi tên chế độ thành Cộng hòa vần được duy trì, vẫn tâm huyết ngày đêm tiếp tục đến ngày 30 tháng 4 năm 1975, ngày mất nước và vẫn sống mãi đến tận ngày hôm nay, năm 2018, công khai, trong sáng, hợp pháp trên các xứ tỵ nạn, hợp lý trên quê người, ở Hải ngoại, và âm thầm, và cũng là giấc mơ  của người dân quốc nội.
 

Tinh thần quốc gia đã tạo thành Quốc gia Việt Nam.

Tinh thần Quốc gia, tiếp tục chuyển tiếp tạo thành Việt Nam Cộng Hòa dưới hai chánh thể: 26 /10/1955 – 1/11/63 Đệ Nhứt Cộng Hòa, và 1/11/63 – 30/04/1975 Đệ Nhị Cộng Hòa
 

Nhơn dịp Mùa Tảo mộ:

Chúng ta nên giành một khoảng thời gian để thương, để nhớ, để trân quý :

Giổ ngày mất của cựu Tổng thống Ngô Đình Diệm, và ông Ngô Đình Nhu đã đành. Sao ta không nhơn cơ hội làm một cuộc giổ lớn cho tất cả những anh hùng Vị quốc Vong Thân cho Quốc Gia Việt Nam Cộng Hòa? - Quốc Gia trong nghĩa rộng -

Ở Pháp, chúng tôi, một nhóm tình nguyện, gồm những cựu quân nhơn Quân đội Quốc Gia Việt Nam (đừng quên 50 000 chiến sĩ đàn anh, đàn chú, đã bỏ mình để chống giặc Cộng đỏ quốc tế, đã giữ được nước và thể chế Tự Do để chuyển giao cho các chiến sĩ Quân đội Việt Nam Cộng Hòa năm 1955) và các cựu quân nhơn các binh chủng Việt Nam Cộng Hòa tỵ nạn cộng sản tại Pháp, hằng năm, đều có mặt ngày Tảo Mộ, đặt vòng hoa tưởng niệm tại Đài Chiến sĩ Trận vong ở các chiến trường Đông dương tại Nghĩa trang Nogent-sur-Marne. Chúng tôi, một nhóm mũ đỏ, thành viên Hội Mũ Đỏ Quốc Gia Pháp (Union Nationale des Parachutistes) đại diện các chiến hữu mũ đỏ miền Nam Việt Nam có mặt ngày Tảo Mộ Chiến Sĩ Trận Vong Chiến Trường Đông Dương chống Giặc Cộng Sản quốc tế !

Bài học ngày 1/11/63 cũng là bài học để thấy đây là tinh thần Dân chủ.

Dân bầu được thì dân lật được. Vox populi – Vox dei !

Từ Berlin 89 đến Mùa Xuân Ả Rập, qua các Cách mạnh Mầu, … tất cả đều là những bài học Dân chủ.

Mong ngày nay, Cách mạng Mùa Hè 2018 ở Việt Nam sẽ thành công !

Mong lắm !
 

2/ Một Thời Để Thương, Một Thời Để Ghét : 

Cách đây 4 năm, năm 2014 chúng tôi có viết một bài tham luận nói quan điểm chúng tôi sau khi đọc cuốn Đèn Cù của tác giả Trần Đĩnh. Thú thật, sống và lớn lên ở Nam Việt Nam, được giáo dục trong tinh thần công dân một Quốc gia Việt Nam, làm việc, hoạt động trong không khí văn hóa tự do dân chủ của Việt Nam Cộng Hòa, được huấn luyện và đào tạo bởi một gia đình và một đại gia đình đảng viên Đại Việt, cá nhơn chúng tôi không « hạp » với Công sản, với ý thức hệ cộng sản, với con người của những đảng viên Cộng sản, cũ hay mới, tại chức hay về hưu, xét lại, hay tỉnh ngủ, giả dối hay ngây thơ, Atêka, hay đi B… Trường Sơn Đông hay Trường Sơn Tây… và kể luôn cả não trạng, văn hóa, văn phong, nói tóm lại, tôi hổng chơi, dẹp, và để qua một bên, không thèm để ý.

Tôi sở dỉ lên tiếng về cuốn Đèn Cù vì tự nhiên tôi thấy một ít thiên hạ ở hải ngoại bổng nhiên « khen » một cuốn sách của một nhơn vật, « bổng nhiên tỉnh ngủ » và kể chuyện đời xưa, và đập phá thần tượng, nên tôi đâm ra nghi ngờ, nên tôi phải lên tiếng cảnh giác, mở Đèn Warning thay thế Đèn Cù, cảnh báo bà con cô bác họ hàng, chiến hữu, bằng hữu gia đình thằng tui. Trần Đĩnh đập phá thần tượng ? Thần tượng nào ? Chủ tịch nước ? Thủ tướng nước ngày nay ? Đâu có phải thần tượng của bây giờ đâu ? Thần tượng hồi đó … hồi tác giả đã thấy, đã sống ngay hồi cái thời xa xưa ấy rồi, chẳng những sống, phục vụ, điếu đóm thần tượng mà tác giả còn thuộc loại công tử quý phái, ăn trên ngồi tróc nữa ! Và tôi khinh cái tỉnh ngủ trễ tàu, cái tỉnh ngủ theo thời đại,  cái tỉnh ngủ viết để  bán sách, để người ta biết mình, xu thời, vớt vát, lợi dụng. Thà như Tô Hoài dám tự nhận mình là thằng hèn. Nhưng cũng phải chờ đến 80 tuổi mới nhận mình hèn.

Kính mời quý độc giả nếu có dịp đọc bài tham luận « Đừng để ánh sánh Đèn cù che lấp Quyền nổi dậy lật đổ Bạo quyền » của chúng tôi, quý vị sẽ nhận rõ quan điểm của chúng tôi.

Với tôi, Đèn Cù chỉ là một hiện tượng « Xã Xúp báp » có chỉ đạo. Người đọc Đèn Cù, lòng dạ hả hê, được đọc cái tố, được đọc cái chưởi, nghe người chưởi, và mình « ăn có », mình cũng chưởi theo, quên rằng cái thằng cha chưởi và thằng cha bị chưởi,  hai thằng cùng cá bè một lứa, đã từng cùng nhau bóc lột, lợi dụng ta, lợi dụng người dân.

Tôi cũng không thích và tôi ghét. Khi tôi ghét là tôi ghét tôi ghét cả, văn phong, cách viết, cách xài từ, cách phát biểu. Tôi lớn và sống trong Nam, trong chế độ Việt Nam Quốc Gia, Việt Nam Cộng Hòa, tôi không nói và viết tiếng việt như vậy, vì đấy là không phải văn hóa của tôi. Tôi không cùng văn hóa, nên tôi không cùng não trạng. Không xách mé, không úp mở. Không nói nữa chừng xuân, không nói lóng, không nói xa, nói gần. Không dùng tên giả, tên bịa, tên láo. Không ngày giả tháng láo, không bịa ngày sanh, tạo ngày chết.

   .Cũng năm 2014 : Có một vị đọc giả báo Việt Luận – Sydney – Úc châu, đọc bài tôi, không bằng lòng bèn viết vào mục đọc giả góp ý. Dưới đây là bài trả lời của tôi nói rõ cái ý kiến, và quan niệm của tôi đối với bài viết, văn phong của tôi và quan niệm chữ nghĩa của tôi.

Và hôm nay, cũng tháng 11, 2018, 4 năm sau, với bài viết cập nhựt lại nầy, xin phép sao chép lại, để nói lên một lần nữa, để khỏi nói nữa những cảm nghĩ, những ý kiến, quan điểm lập trường của chúng tôi, thiển nghĩ vẫn còn thời gian tánh !

Xin lỗi trước tất cả những bạn nào bảo rằng đây là chuyện riêng giữa cá nhơn tôi và người đọc giả báo Việt Luận. Thiển nghĩ rằng không,  vì tôi mong được chia sẻ cùng quý độc giả đã cùng tôi trao đổi những nhân định, nhơn sanh quan và quan điểm, lập trường từ mấy năm nay.  
 

3/ Đôi lời cảm ơn những góp ý của ông Trần Văn Cầm, độc giả báo Việt Luận ở Sydney–Úc đại Lợi.

Kính thưa ông Trần Văn Cầm,  

Trước hết cho phép tôi gởi đến ông những lời cảm ơn chơn thành và nồng nhiệt nhứt, sau đó đôi lời cám ơn đặc biệt báo Việt Luận đã mở mục ý kiến đọc giả cho hai bài góp ý của ông Trần Văn Cầm. Đó là một vinh hạnh lớn cho người viết. Bất cứ một tác giả bài tham luận nào cũng rất hân hạnh được hồi đáp, phản biện, đóng góp, từ các độc giả. Tôi cố tình dùng từ Tham luận chứ không dùng từ bình luận, vì tôi tham gia luận bàn với các độc giả báo Việt Luận hay với các độc giả các báo điện tử (tôi hoàn toàn không biết rằng từ ngữ tham luận chỉ dành riêng cho các hội nghị, đúng hay sai xin chỉ giáo) Thiển nghĩ rằng tất cả chúng ta họp thành một bàn tròn rộng lớn trên thế giới, tham gia suy nghĩ bàn luận đến những vấn đề chúng cần quan tâm hay tò mò để hiểu biết hay tham gia đóng góp, trao đổi, giải trí kiểu chuyện tiếu lâm hay thời sự văn hóa. Vì vậy tôi đánh dấu hỏi trên tựa đề, vì đây là một đề nghị chứ không là một xác định, kêu gọi. hay yêu cầu. Tôi đề nghị cái nhìn của tôi, gợi sự tham gia. Còn đồng ý hay không là việc thứ. Vì vậy tham luận.

Còn bình luận ? Cao siêu quá ! cá nhơn tôi không dám phê bình phân tách một văn phẩm hay một bài viết của ai cả, tôi chỉ là một cựu thầy giáo, không phải là một người viết văn, hay một người viết phê bình văn học Mà nghề thầy giáo là chia sẻ kiến thức, chuyển đạt hiểu biết thông tin văn hóa, khoa học hay nghề nghiệp. Bài viết chỉ phát biều ý kiến, nói rõ tôi không thích hay tôi thích. Khi tôi thích, thích tất cả, kể cả những cái tật, khi tôi không thích, tôi không thích tất cả kể những cái, có thể là tốt đối với người khác ý kiến tôi. Cho phép tôi dùng một ngạn ngữ ngoại quốc để nói lòng tôi đối với quốc gia tôi « It’s right, it’s wrong it’s my country !».

Việt Nam Cộng sản ngày nay không phải là, it’s not my country-quốc gia của tôi. Tôi sanh trưởng ở Nam Việt Nam, giọng nói, cách hành văn, phát câu của tôi do cha mẹ thầy giáo giảng dạy tôi sao, bây giờ tôi nói sao, thì tôi viết vậy. Ngày-mất-nước, nước của tôi là - nước Việt Nam Cộng Hòa - tôi hụt hẩng hẳn, khi phải làm việc với Ban K9 Quân Quản của Quân đội (Cộng sản) chiếm đóng, tôi nhiều lần phải phụ đề « bắc-việt-cộng ngữ » thí dụ tôi nói « tôi xin thuyết trình », xong tôi dịch luôn « tôi xin thuyết minh » cho họ hiểu ý rằng họ đang ở trên đất người - trên đất của  tôi mà họ đang chiếm đóng và quản trị (Quân Quản), do đó, họ tuy phải nghe tiếng « nước người », nhưng được tôi « chuyển ngữ » ra  « tiếng của họ » để họ hiểu ! ... Tôi đúng, tôi sai ?  Tôi đã trả giá bằng 4 năm tù rồi,tôi vẫn hãnh diện với thái độ ấy. Giá phải trả quá rẻ, rẻ hơn giá tù đày của thằng em trung úy quân vận của tôi (9 năm) !

Trần Đĩnh, với tôi, vì không nói, vì không viết tiếng mẹ đẻ của tôi, vì vậy văn phong Trần Đĩnh tôi không hiểu. Mong ông Trần Văn Cầm và quý bạn thông cảm tôi và tôn trọng quyền lựa chọn của tôi. Tôi nhờ Ơn Chúa và cha mẹ, nhờ ráng học, nên nay tôi viết và nói được Pháp ngữ, Anh ngữ để nuôi thân. Nhưng tội nghiệp tôi, đừng buộc tôi học thêm Việt Cộng ngữ. Tôi không cần học « tiếng nói cộng sản » để chống Cộng – như ông đã dạy tôi - vì tôi chỉ biết chống bọn xâm lăng Hán ngụy đang đô hộ nước tôi thôi !  Và tôi không viết cho địch, tôi viết cho người dân trong nước-những nạn nhơn của bọn Hán ngụy, nên tôi không cần học chữ viết và cách hành văn Hán ngụy ! Tôi quá khích chăng ? Có thể, vì từ năm tôi bị trục xuất, từ năm 1980, tôi không về lại Sài gòn, cha chết, mẹ mất cũng không về chịu tang. Bất hiếu ? hay quá khích ? 

 Xin ông Trần Văn Cầm thông cảm cũng đừng bắt bí tôi rằng « Cộng Hòa » là một thể chế, và tên nước ta là nước Việt Nam ngắn gọn hai từ thôi ! Và ông nói đúng !  Nhưng cái đau khổ của người Việt chúng ta là nước Việt Nam của chúng ta  HIỆN đang bị xâm chiếm, bị đô hộ, nên với tên Việt Nam đơn thuần, người ta sẽ hiểu lầm. Việt ngữ không có những tiếp-vĩ -ngữ để tạo một từ mới, tất cả đều dùng chung chung một từ «người Việt», bất kể đó công dân Việt Nam (Cộng sản), hay đó người Việt Nam tỵ nạn ở hải ngoại, chưa kể có kẻ còn lạm dụng ức hiếp chúng tôi, người Việt tỵ nạn cộng sản một cách vũ phu, chúng tôi « bị gọi là Việt Kiều » ! Sự chiếm đóng của thế lực và quân đội ngoại lai – quân đội cộng sản quốc tế được việt hóa - hay lai ngoại quốc (ngày nay lai Tàu) - nầy không giúp cá nhơn chúng tôi nhìn nhận cái đất nước nơi chôn nhao, cắt rún của chúng tôi, với đất, biển, lãnh thổ, lãnh hải ấy là quê hương tôi. Nhưng đó là quan niệm riêng của tôi, tôi chỉ nói, gọi là tự giới thiệu, không chia sẻ và cũng không kêu gọi.

Tôi tiếp tục dùng những từ ngữ, ngữ vựng và cả văn phạm của người Đàng Trong, quê hương từ thế kỷ thứ 17 của gia đình giòng họ tôi. Những từ ngữ nầy theo tôi vẫn có mặt trong những án văn của những nhà đại văn hóa Việt Nam của chúng tôi như Cụ Đồ Chiểu, Cụ Hồ Biểu Chánh, … xin phép chỉ nói riêng đến hai Cụ thôi. Thiết nghĩ nếu từ « nhơn » thay cho « nhân » mà các sanh viên học sanh trong nước xem là « xa lạ » thì tội nghiệp cho việt ngữ và tiếng việt của dân Miền Nam của chúng tôi quá !

Tiếp tục viết văn với giọng văn của nơi sanh quán của mình là để chứng minh cái phong phú, giàu có của việt ngữ. Tại sao ta phải tự bắt buộc và chấp nhận chỉ dùng những từ ngữ hay ngữ vựng hay cú pháp do văn hóa đô hộ  (ngày nay là cộng sản Bắc Việt) sắp đặt, với những « đăng ký, chất lượng, ùn tắc, khẩn trương, giải phóng mặt bằng, có vấn đề,  rất ấn tượng »…chúng tôi xin ghi nhận, không phủ nhận và có thể dùng  như đã dùng những ngữ vựng vay mượn « cà phê, manivên, xàrông, mãtà, bẻghi, lốp xe hay cu li, xích lô, lô can, tapi, hủ tiếu, xíu mại, mạidô, phôngtên, bẻcua, lấy le, áo đầm, sơmi, quần sọt..xìlíp, xúchiêng.. » của văn hóa thuộc địa Tây vậy thôi !

Ông trách tôi viết sai với lý do là không tôn trọng tiêu chuẩn văn hóa, ký tự, văn phạm ! Tiêu chuẩn nào ? Thước đo ở đâu ? Tại sao phải viết theo tiêu chuẩn Bắc Việt ? Chuẩn văn phải là của Tự lực Văn đoàn ? Chuẩn thơ phải là của Kim Vân Kiều của Nguyễn Du ? Mà tại sao không là thơ với Nguyễn Đình Chiểu với Lục Văn Tiên ? Hay văn với Hồ Biểu Chánh ? … Tại sao khi hát tân nhạc phải hát giọng Bắc ? Hãy nghe Trần Văn Trạch hát Chiều Mưa Biên Giới của Nguyễn Văn Đông với giọng Nam. Và hãy nghe kép Hoàng Giác, của gánh Kim Chung, Tiếng Chuông Vàng Thủ Đô, ca Vọng cổ với giọng Bắc ! Nhưng xin lỗi báo Việt Luận, xin lỗi Ông Trần Văn Cầm tôi đã lạc đề-ọt rơ hors jeu-việt vị rồi.(Ngày nay còn ai nói việt vị không ?).

Còn nói về Trần Đĩnh và Đèn Cù, xin phép miễn bàn.

Tại sao tôi không thích mà tôi vẫn ráng đọc ? Vì cuốn sách do người em tặng tôi, (khi tôi nói tiếc 25 dollars và cước phí là tôi tiếc tiền của chú em, tôi ở Pháp không có dollars).Vì tôn trọng em tôi, tôi phải ráng đọc cho hết, và sau khi đọc xong tôi mới trả lời với em tôi, sẽ cho ý kiến, và sẽ cám ơn chú em. Và đưa vào tủ sách, sắp chung với những sách việt ngữ với cùng các tác giả Việt Nam vần T- tôi sắp thứ tự theo Họ chứ không theo tên – tôi còn là người Việt không ? Và tôi cũng không cho, không bán lại, không cho mượn, vì đó là món quà tặng, vì không phải của riêng của tôi. Cũng như khi mình đi ăn cơm khách, phải nếm và ăn  sạch chén tất cả những gì bà chủ nhà mời mình. Đó là lễ phép. Kính lạy ba mẹ, con cám ơn ba mẹ đã giáo dục con như vậy. Đi ăn khách là không còn có ăn kiêng, ăn cử, ăn chay, ăn mặn, không có lựa chọn. Vì đó là lễ phép, phải tôn trọng bà chủ nhà.

Cám ơn Báo Việt Luận, Cám ơn ông Trần Văn Cầm
 

Trả lời bài 2. Riêng phần bài 2 về Nhơn quyền và Dân quyền.

Kính thưa ông Trần Văn Cầm.

Trước hết xin cám ơn Báo Việt Luân đã cho phép chúng tôi cùng ông Trần Văn Cầm trao đổi quan điểm nhận định. Xin cám ơn ông Trần Văn Cầm lần nầy đã giao banh cho tôi. 

Nhơn quyền là cái quyền tối thượng,

Bản Tuyên Ngôn Nhơn Quyền và Quyền Công dân 1789 - Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen 1789 là văn kiện duy nhứt nói đến Quyền Công dân. Văn kiện đầu tiên nói về Nhơn quyền là Tuyên Ngôn Độc Lập Huê  Kỳ ra đời năm 1776, đó là Bill of Rights. Sau đó là Tuyên Ngôn Nhơn Quyền và Quyền Công Dân (1789). Sau đấy có Bản Tuyên Ngôn Nhơn Quyền Phổ Quát Déclaration Universelle des Droits de l’Homme  ngày 10 tháng 12 năm 1848. Đó là lý do tại sao ngày 10/12 là Ngày Nhơn quyền của Thế giới.  Và  cuối cùng là Bản Tuyên Nhơn Quyền của Liên Hiệp Quốc năm 1948 tại San Francisco

Xin nhắc rằng quyền Công dân (Droits du Citoyen) là một Nhơn quyền. Những Dân quyền (Droits Civils) cũng là một Nhơn Quyền.

Mời Ông Trần Văn Cầm, nếu có dịp, nên đọc cuốn sách của Thomas Paine (1737-1809)  tên là Rights of Man- Những Quyền Con Người (1791) viết để biện hộ cuộc Cách Mạng 1789 Pháp, trả lời bài viết của Edmond Baker chỉ trích Cách Mạng Pháp- answer to Mr Edmund Baker on French Revolution. Trong cuốn sách ấy Thomas Paine nói rõ quyền  người dân nổi dậy làm Cách Mạng là một Nhơn Quyền tối thượng. Lúc bấy giờ trước Cách Mạng Pháp, người dân Pháp làm gì có Dân quyền. Dân Pháp là sujet-thần dân của Vua, chứ đâu phải Công dân-citoyen. Đó là cái cách biệt giữa các chế độ Dân Chủ và các chế độ Độc tài. Các chế độ Dân chù gọi quần chúng là Citoyen-Citizen-Công dân. Các chế độ độc tài gọi dân chúng là Nhơn dân-Peuple-People. Quốc ca Việt Nam Cộng Hòa : «Nầy Công dân ơi ! ...Quốc ca Pháp « Aux armes citoyens… !» Việt Cộng dùng Nhơn dân ! Không dùng Công dân, vì Công dân có Nhơn quyền ! 

Riêng về Thiên Mệnh. Các Vua Chúa từ Đông đến Tây đều cho mình là Con Trời cả, không riêng gì Á đông hay Khổng tử. Clovis ông Vua đầu tiên của nước Pháp lên ngôi năm 481 cũng nhờ một ông Linh mục, Thánh Rémi, nhơn danh Thiên Chúa đội mảo cho Vua. Napoléon Đệ Nhứt 1802, lên ngôi Hoàng đế cũng nhờ ông Giáo Hoàng làm lễ, Vox Dei là  Ý Chúa. Nhưng Vox Populi,tiếng nói người dân cũng là  Vox Dei. Tiếng nói cuối cùng vẫn là tiếng nói của Dân.  

Tháng 10 nầy cũng là tháng kỷ niệm những hiện tượng xảy ra gần 30 năm nay : kỷ niệm ngày 9/tháng 10 /năm 1989. Đêm ấy, năm ấy, cả thành phố Leipzig-Đức  (lúc ấy còn Đông Đức) không ngủ, xuống đường, thắp nến biểu tình đòi Dân chủ, với những tiếng la to : « Chúng tôi là Nhơn dân »,  «  Chúng tôi nói tiếng nói Nhơn dân », «  Chúng tôi đòi Tự do, đòi Dân Chủ » ... Từ đêm ấy phong trào đòi Dân chủ lan rộng cả Đông âu, biểu tình liên tục. Đúng một tháng sau ngày 9, tháng 11, năm 1989 Bức Tường Bá Linh sụp đổ. Năm tới 2019, tròn 30 năm !

Ý Dân là Ý Trời. Ý Dân đã làm sụp đổ Bức tường Bá linh !

Cám Ơn ông Trần Văn Cầm một lần nữa. Cám ơn Báo Việt Luận.

Phan Văn Song kính bút .                               

Hồi Nhơn Sơn, Mùa Tảo Mộ 2014.

Hiệu đính Mùa Tảo Mộ 2018

Phan Văn Song

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.