Hôm nay,  

Putin: Người Không Có Khuôn Mặt

04/06/201900:00:00(Xem: 3978)
Masah Gessen là một nhà báo, tác gỉa, thông dịch viên và là nhà hoạt động xã hội  người Mỹ gốc Nga, viết rất nhiều về các lãnh  tụ như V. Putin, D.J. Trump. Khi còn ở xứ Nga, bà là tác giả vài cuốn sách và sau này, khi  sống ở Mỹ bà đóng góp bài thường xuyên cho các tạp chí nổi tiếng như The New York Times, The Washington Post, The Los Angeles Times, The New Yorker... và tạp chí U.S. News & World Report.  Từ năm  2017, bà là cộng tác viên cho tạp chí The New Yorker.

Khi còn ở Nga, bà bị bãi nhiệm khi là chủ bút của tạp chí Nga lâu đời nhất là Vokrug Sveta, một tạp chí về khoa học phổ thông. Năm 2012,  sau khi từ chối đăng một bài mà bà không đồng ý nói về bảo vệ môi trường cho là Putin có vai trò then chốt trong đó, bà bị đuổi việc.  Sau đó Putin mời bà trở lại mhiệm vụ cũ nhưng bà từ chối.  Sau nhiều va chạm với chính quyền Nga có đe doạ cho bản thân và gia đình, năm  2013  bà bỏ qua sống ở New York. Cuốn sách nổi tiếng nói về thân thế của Putin tên: The Man Without a Face của bà  có sự nhận định của tờ The Washington Post và tạp chí Foreign Affairs như sau: “Những gì Gessen thấy ở con người của Putin là một tuổi thơ  của một đứa trẻ ngổ nghịch, du côn sau này trở thành một điệp viên mật vụ của KGB và bằng nhiều mánh khóe đã lên cao tột đỉnh nước Nga... bà xét kỷ về tiểu sử, thiên kiến và phương cách hành động của hắn và là một tên côn đồ trung thành với KGB.  Gessen rọi sáng vào mọi góc tối của cuộc đời của Putin... với sự hiểu iết chính xác, một sự giải phẩu diển tiến tâm lý của Putin và chế độ... Song song với sự hiểu biết tinh tường về cơ cấu Hậu-Sôviết làm thuận lợi cho việc thăng tiến của Putin, Gessen cân bằng chuyện viết trong sách về Putin-như-là- một kẻ quan liêu và Puti-như-là- kẻ ăn cắp với lời kết tội rộng hơn là hắn ta là một băng đảng Mafia ‘Mafia clan’ và đặt mình ở vị thế của Bố Già...” Năm  2017 bà cho xuất bản quyển sách thứ mười của mình có tưạ đề:  The Future is History: How Totalitarian Reclaimed Russia nói về nước Nga lại bị rơi vào chủ nghĩa vô sản chuyên chính.

Sơ lược về quyển sách “The Man Without a Face” của Masah Gessen – được giải thưởng Natinal Book Award về tiểu sử của một con người tàn ác thăng tiến lên được mức gần như là có uy quyền tuyệt đối.

Đây là một quyển sách đầy tính cach ghê sợ về làm sach nào một con người thuộc loại ‘tép riu’ , có đầu óc hép hòi trong ngành tình báo KGB lên đến được chức vị tổng thống trong một thời gian thật ngắn khác thưừng.  Hắn đã phá hủy sự tiến bộ của nhiều năm và một lần nữa biến xứ sở của mình trở thành mối đe dạo cho chính dân mình và cho cả thế giới.

Được nhắm chọn lên kế vị bởi một nhóm có đặc quyền thay cho một Boris Yelsin bệnh hoạn, gìa yếu, không được lòng dân, V. Putin  hình như là một sự lưạ chọn hoàn hảo cho một thể chế- độc tài- lãnh  tụ phù hợp với hình thức này.  Bổng nhiên một tên vô danh từng  có giấc mơ thống trị thế giới trở thành nhân vật nổi danh và rồi ai cũng biết đến hắn ta.  Nước Nga và khối phương Tây mê muội đi đặt lòng tin vào một lãnh  tụ nào tiến bộ theo như mình tưởng, ngay cả khi hắn nắm lấy sự kiểm soát ngành truyền thông, đưa các nhà bất đồng chính kiến đi tù đày hay dập xuống mồ và đập nát hệ thống bầu cử của quốc gia , tập trung quyền lực vào tay mình và đám tay sai.

Theo Gessen viết, Putin sing ra trong gai cấp lao động tại Leningrad sống sót sau cuộc bao vây của Đức Quốc xã Nazi.  ‘Đứa trẻ quái lạ ’ này nhất quyết từ hồi còn nhỏ là gia nhập vào cơ quan tình báo KGB.  Trong một chương sách ly kỳ, Gessen nói rỏ cho thấy Putin thật sự làm gì ở Dresden, Đông Đức, nơi mà hắn hoạt động vaò cuối của những năm 1980 như là một mật vụ chìm.


Tại Đông Đức, hắn chỉ là tên điệp viên ‘ngồi chơi xơi nước’, chẳng giúp ich gì cho cơ quan KGB.  Nhưng Gessen theo dõi một cựu thành viên của Cánh Hồng Quân đã gặp Putin trong thời kỳ bát nháo này.  Tên này tặng Putin một máy ra-điô thứ tốt hiệu Grundig và một máy stereo hiệu Blaupunkt cho chiếc xe của hắn.  Thông thường thì những tên nào được tặng món quà tương tự thì lấy làm cảm ơn lắm nhưng Putin thì không  bao giờ biết cảm ơn là gì – đây là một ví dụ cho thấy bản chất con người của Putin.

Phần lớn những gì người ta biết về thời nhỏ của Putin là do hắn kể nhưng có điều chắc là hắn quả có phục vụ trong ngành mật vụ.  Hắn tự mô tả chính mình là hung hăn, không kềm chế được sự nóng giận và luôn trả thù – tất cả những cá tinnh này hắn đã thể hiện trong hơn mười năm làm lãnh  tụ Nga.  Hắn là đưá học trò lớp một duy nhất có đồng hồ thể thao để đeo – một thứ xa xỉ mà cả người lớn thời đó cũng không có.  Khi lên đại học, hắn giữ chiếc xe hơi mà cha mẹ hắn trúng số – họ lấy xe thay vì nhận tiền mặt.  Mùa hè hắn đi là việc xây dựng và kiếm được khá tiền, năm sau đó hắn mua một cái áo khoát đắt tiền và một cái bánh cho bà mẹ.  Khi là tống thống, hắn cũng không biết phân  giới hạn đạo đức giữa những gì là của mình và của người khác.  Hắn ta không bao giờ học tính chia sẻ với ai cả.  

Gessen còn đào sâu thêm những ví dụ về con người thích tham nhũng của Putin.  Luì lại ngay sau thời Hậu- Sôviết khi Putin chỉ có được với một vài số tiền và một máy giặt mau lại và làm việc cho thị trưởng ‘láng mướt’ của St. Peterburg tên là Anatoly Sobchak. Sobchak thừng được coi là ‘một ngời theo dân chủ’ nhưng muốn lợi dụng thời cơ khi đám chủ trương đường lối cứng rắn trong KGB cố lật đổ Gorbachev.  Sobchak nói dân chủ không pahi vì hắn ta tin vào dân chủ nhưng vì nếu có được dân chủ thì hắn sống đời phù hoa hơn nữa.

Với địa vị là phó thị trưởng cho vấn đề liên hệ quốc tế, Putin là đầu nảo cho kế hoạch là thành phố sẽ xuất cảng nguyên liệu qua Đức để đổi lấy những nhu yếu thực phẩm cần kiếp cho St. Peterburg.  Nguyên liệu thì có giao đi nhưng thực phẩm thì không ai đoán nổi là tại sao không bao giờ đến!     Số tiền 92 triệu đô la từ Đức cũng biến mất.  Ở ngay giai đoạn này, Gessen cho là Putin đã biển thủ công quỹ của nhà nước và tới cuối những  năm 1990 thì hắn đã trở nên một triệu phú gia đô la.  

Trong khi đó Sobchak bãi bỏ hội đồng thanh phố và đặt máy nghe lén các trụ sở, văn phòng chính của báo chí, ký giả.  Hắn mở rộng lòng thù ghét cực độ đến thể chế  chính trị mang tính cách dân chủ.  Tất cả những sự việc này cho Putin cón dịp thấy một mô hình cai trị độc tài mà hắn ta áp dụng cách hữu hiệu cho mình sau này.  Khi đã vào được Điện Kremlin, hắn cho thi hành ‘hệ thống đóng’ do chính hắn đề ra, xây dựng trên cơ sở “ tổng kiểm soát” – nhất là ở mặt kiếm soát sự lưu chuyển tiền bạc và thông tin.

Đa số phần sau của qyển sách, Gessen viết về lãnh  vực quen thuộc với ta như:  Putin đè nát Cty Yukos, công ty tư nhân lớn nhất về dầu hoả; bỏ tù chủ nhân Cty này là Mikhail Khodorkovsky và dùng chất phóng xạ đầu độc chết người chống đối là Alexander Litvinenko.  Lúc này mọi người mới mở mắt sửng sờ thấy Puti quả là  “một tên nhỏ con và đầy thù hằn” luôn tìm mọi cách để  trả thù, tham lam của cải của người khác và là ‘bố già của một băng đảng mafia cai trị xứ này.” Putin thực hiện một thể chế thi hành pháp luật  và tư pháp đồi bại  ăn khớp với ngành hành pháp gây ra sự kinh hoàng, trừng phạt đối lập, siết chặt chống đối-  như ta thấy trong một chế độ độc tài.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.