Hôm nay,  

California: Bầu Trời Vàng Trên Miền Đất Vàng

14/09/202018:01:00(Xem: 5456)
BuiVanPhu_20200912_CaliforniaTroiVang_H01_DenNhaGiuaTrua
Bầu trời vùng Vịnh San Francisco trưa ngày 9/9/2020 (Ảnh: Bùi Văn Phú)

Nơi tôi sinh sống là ở phiá đông của Vịnh San Francisco. Nhiều người biết đến San Francisco với chiếc cầu Golden Gate Bridge mầu đỏ mà đến đây vào mùa hè, nếu không chuẩn bị, có thể bị những cơn gió lạnh làm run người khi bước chân lên cầu tham quan.


Thời tiết vùng Vịnh San Francisco thật dịu, có thể nói là mát quanh năm vì nhiệt độ ở tầm trên dưới 20 độ C. Ngày đông có rét lắm cũng chỉ xuống đến 10 độ và hè nóng gắt cũng lên đến 27 hay 28 độ là bình thường.


Một năm vùng này có vài ngày rất nóng, thường là vào tháng 10, khi nhiệt độ lên đến 38, 39 độ C, tức 100 độ F.


Cư dân quan ngại đó là thời tiết của động đất. Nghĩ thế vì trận động đất lớn với cường độ Richter 6.9 xảy ra vào tháng 10/1989 mà nhiều người còn nhớ, chứ không có chứng cứ khoa học cho thấy liên hệ giữa nhiệt độ cao trong ngày với động đất.


Năm nay thời tiết miền tây Hoa Kỳ khác thường. Những đợt nóng khủng khiếp đã có ở California, Nevada, Arizona. Còn thành phố Denver ở tiểu bang Colorado ngay giữa lòng nước Mỹ thì hôm 9/9 lại có tuyết rơi, sớm hơn bình thường cả hai tháng.


Riêng California mới trải qua hai đợt heat wave, là những trận nóng cháy da trên 100 độ F. Một đợt hôm cuối tháng Năm và đợt hai vào tuần trước, có nơi nhiệt kế trong thành phố lên đến 110 độ F, 43 độ C.


Trời nóng làm cây cỏ khô nên dễ sinh hoả hoạn. Cháy rừng ở California phần nhiều do thiên nhiên, như sét đánh hay gió lớn khiến cây cọ sát vào nhau sẹt lửa làm bừng cháy.


Nếu con người gây ra, thường là do đường dây điện chạy ngang rừng không được xem xét bảo trì tránh cho cây lá mọc xum xuê chung quanh, khi bị đứt dây hay chạm điện sẽ cháy cây. Thỉnh thoảng nguyên do cũng vì người dân bất cẩn đốt lò nấu nướng lúc cắm trại hay vất tàn thuốc lá xuống cỏ khô.


Giữa tháng 8 vừa qua, rạng sáng Chủ Nhật 16/8 trời bỗng dưng nổi sấm sét ầm ầm làm giật mình cư dân vùng Vịnh. Một sự kiện thời tiết bất ngờ mà những nhà dự báo đã không tiên đoán được. Gần trưa lại có chút mưa rào là điều rất hiếm xảy ra vào tháng Tám. Đúng là con người đâu phải lúc nào cũng hiểu thấu được Mẹ Thiên Nhiên.


BuiVanPhu_20200912_CaliforniaTroiVang_H02
Bầu trời California vàng úa cả ngày 9/9/20 (Ảnh: Bùi Văn Phú)


Sau một đêm với cả vạn lần sấm sét, cháy rừng bùng lên khắp California từ San Diego ở miền nam lên vùng Napa ở mạn bắc.


Vùng Vịnh San Francisco có dăm đám cháy bao quanh bốn phiá. Lo nhất cho dân là cháy ở phía đồi núi đông nam khiến giới chức thành phố San Jose đã phải thông báo cho cư dân, trong đó có một số gia đình người Việt, chuẩn bị vật dụng, thức ăn cần thiết để khi có lệnh di tản sẽ phải rời khu vực ngay. May là gió đã chuyển hướng không thổi về khu vực dân sinh sống. 


Một đám cháy khác dọc theo rừng thông của khu Half Moon Bay, cách San Francisco chừng 30 phút lái xe. Xa hơn về phía nam, cháy quanh rừng Santa Cruz khiến Đại học U.C.S.C. ở thành phố này phải di tản.


Về hướng đông bắc có cháy ở Vacaville, cách San Francisco chưa đến một giờ xe, nằm trên xa lộ 80 về hướng thủ phủ Sacramento. Có lúc xa lộ huyết mạch này đã phải đóng vì lửa tràn xuống.


Nơi đây có Trung tâm tu học Phật giáo Phổ Trì của người Việt bị lửa cháy lan đến phiá trước và sau chùa. May thay ngôi chùa không bị thiệt hại dù có nhiều nhà chung quanh bị thiêu huỷ.


Theo thông tin do nhà chùa phổ biến thì ngọn lửa đã: “dừng lại dưới chân tượng Bồ tát Quan Âm Chuẩn Đề và Bồ tát Địa Tạng ở sân chùa. Ngôi chánh điện, trai đường, tăng xá và vườn tượng A La Hán vẫn còn nguyên, hoa trái vẫn nở đẹp trong chùa!”


Trung tâm tu học Phổ Trí rộng 5 mẫu, do Thượng toạ Thích Từ Lực thành lập từ năm 2012 và thường xuyên có những khoá tu học cho phật tử trong vùng, trong đó có nhiều người phương Tây. 


BuiVanPhu_20200912_CaliforniaTroiVang_H03_ChuaPhoTri
Trung tâm Phổ Trí ở thành phố Vacaville thoát cơn hoả hoạn tháng 8/2020 (Ảnh từ chùa Phổ Trí)



Trên Facebook ngày 20/8/20 thầy Từ Lực có viết về sự kiện ngọn lửa đã dừng lại trước chùa: “Có hay không, phép lạ giữa cuộc đời? Ơn Tam Bảo nhiệm mầu! Tình tăng thân thắm thiết!” Thầy cũng là người sáng lập và trụ trì tại chùa Phổ Từ ở thành phố Hayward, gần San Jose, trong hơn ba thập niên.


Sau đợt cháy từ giữa tháng Tám vừa được dập tắt, bầu trời San Francisco mới bớt khói được vài hôm thì cuối tuần nghỉ Lễ Lao Động Mỹ, từ 5-7 tháng Chín, lại có đợt heat wave nữa mà nhiệt độ có nơi lên đến gần 120 độ F.


Lần này cháy rừng lại bùng phát, lớn nhất ở miền trung California, khu vực Fresno nơi có công viên quốc gia Yosemite. Hàng trăm nghìn mẫu rừng đã bị lửa đốt và hàng trăm du khách đã được giải cứu và di tản bằng trực thăng.


California tuần qua cháy nhiều rừng ở phía bắc, giáp ranh giới với tiểu bang Oregon, nơi cũng đang bùng lên những đám cháy lớn.


Với gió thổi xuống phía nam nên bụi khói lại bao phủ vùng Vịnh San Francisco, nhưng lần này tạo ra một bầu trời vàng cam rất lạ. Một hiện tượng khúc xạ ánh sáng ít khi thấy và đã cho nhiều người cảm giác như là ngày tận thế sắp đến. Một hiện thực đêm giữa ban ngày.


Sáng thứ Tư 9/9. Thức dậy, qua khe màn cửa sổ thấy lờ mờ sáng, tôi nghĩ chắc mới hơn 5 giờ, là lúc mặt trời vừa hừng đông. Kim đồng hồ chỉ 9 giờ mà tôi không tin. Bật ti-vi lên đúng là 9 giờ.


Nhìn lên trời, ngó xuống sân sau nhà là một mầu vàng kỳ lạ. Chiều hôm trước tôi đã thấy mặt trời đỏ chói qua làn khói, qua rặng thông như nhiều ngày trước. Nhưng sáng nay bầu trời thật kỳ lạ, vàng vọt mà âm u. Đèn trước nhà, đèn nhà hàng xóm vẫn sáng và trong ngày khi làm việc tôi đã phải bật đèn lên. Giấc trưa có việc phải ra bưu điện mà đèn đường, đèn cửa tiệm, đèn xe đều sáng chưng như giấc 5 giờ chiều một ngày mùa đông.


Bầu trời vùng Vịnh San Francisco trong một tháng qua ngày nào cũng được xếp vào hạng có mức độ ô nhiễm không khí không tốt cho sức khoẻ. Năm nay hơn 3 triệu mẫu rừng đã bị bà hoả thiêu rụi, so với năm ngoái chỉ vài trăm ngàn mẫu ra tro.


California đất vàng đã vang danh hơn một thế kỷ, hôm qua đã thấy California trời vàng. Hiện tượng đó đem lại ngạc nhiên cho hàng chục triệu cư dân vùng Vịnh San Francisco và một nỗi buồn khó tả khi nhìn lên thấy bầu trời vàng úa cả ngày.


© 2020 Buivanphu


Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.