Hôm nay,  

Đứng Mãi Trong Tranh

3/27/202111:19:00(View: 4126)

blank

                Tranh Nghiêu Đề 

Tôi nhỏ xíu, tôi bé xíu.

Cũng chẳng có nghĩa những bóng lớn của Hội Họa Sĩ Trẻ đó, đã che hết dáng tôi. Cô học trò xinh xinh, chen chân, nhón gót xem tranh trong những chiều trốn lễ, bỏ nhà thờ…

Tôi mượt mà, tóc bay và mắt ướt, tôi thơ mộng như những thiếu nữ trong tranh.

Tôi nhìn thấp thoáng chút yêu kiều, thời của những Chagall, Pissarro, Cezanne, Matisse…Và ngay cả rất xa xưa, Rembrandt.

------------

Không khí phòng triển lãm tràn đầy những tinh hoa, thoát bay và ấm áp.

Khói thuốc Haft & Haft thơm tho, Basto nặng nồng, hay Lucky mờ mịt. Mắt tôi bốc cay với khói mà tưởng như có thêm cả chút nồng nàn, sướt mướt.

Những bức tranh với tên gọi bàng bạc như Thơ.

 Anh Trịnh Cung với “Vương Hương”, “Trăng, Chim, Hoa và Nàng”, của anh Đinh Cường, Nghiêu Đề với “Vùng Thanh Thoát”, và Nguyễn Trung là “Đêm Chân Không”…

Tôi mê những bức tranh cổ điển của anh Đỗ Quang Em. Ánh sáng và bóng tối, lạnh toát hay vắng tanh...Anh đã làm ấm lại trong tranh, chỉ với chút ánh đèn dầu le lói.

Và tranh Cù Nguyễn, đẹp như một thinh lặng, gắn bó cùng nỗi chết, đâu đó tận cuối chân trời...

Sàigon, những ngày xao xác cùng chiến tranh, những lửa đạn kinh hoàng Khe Sanh, Quảng Trị.

Đạn lạc tên bay những nơi xa vời để bảo vệ cho Saigon, một Saigon không tiếng súng.

Và tôi, trốn hết học hành trường lớp. Tôi mê muội theo những hương thơm ngát của sơn dầu, bàng hoàng bên những nét cọ đẹp đẽ. Nét cọ mà khi dào dạt cùng tranh, đã phải sắc sảo hơn những nét bút rời rạc, chữ nghĩa lơ mơ của tôi trong trường thi, lớp học.

Tôi bị cuốn theo những chiều rực rỡ La Pagode, những sáng còn mờ sương khi phòng tranh chưa mở cửa. Nơi đó, có năm bảy chàng họa sĩ ngồi cafe bên góc hè của Continental Hotel, bên cạnh phòng triển lãm. Những giấc mơ cùng với khói thuốc mịt mù bay, huyên thuyên bàn bàn, nói nói về những tác phẩm mới, những dự tính mới.

Và, phố xá. Và Sàigon của những đêm mưa ướt, ánh đèn đường lạnh lẽo cùng với lá rụng, lao xao...

-----

Leonardo Da Vinci dặn rằng, tranh là bài thơ để đọc, và thơ là bức tranh để xem. Tôi luôn lẫn lộn giữa thơ và tranh, tiện thể, tôi còn nhầm luôn Hoạ sĩ với Thi sĩ. 

Nghiêu Đề, chàng hoạ sĩ đa tình. Nói chuyện như thơ đã mời tôi ngồi mẫu, và tôi tình nguyện, tôi hân hoan được làm người: Đứng mãi trong tranh.

                       blank

                                       Tranh Đinh Cường 1978

Trong một buổi họp trà dư tửu hậu của HHST, tôi rủ theo cô bạn.

Trên đường về, cô phàn nàn: “Hội Họa Sĩ Trẻ”, tên nghe hay hay, nhưng sao toàn mấy ông ...già chát?

Tôi phải lan man giải thích. Khi các hoạ sĩ muốn lập hội, đã bị nhiều khó khăn, bị từ chối bởi Bộ Văn Hóa.

Bác Sĩ Nguyễn Tấn Hồng lúc đó là Bộ Trưởng Bộ Thanh Niên, đề nghị đặt tên lại là: HHST Việt Nam, tên phải nghe như một “đội đá banh” của những bạn trẻ. Như thế, Bộ Thanh Niên mới có thể quyết định cho lập hội, thay vì phải qua sự can thiệp của Bộ Văn Hoá.

Và như tên gọi của một Hội đá banh đó, bỗng có những khuôn mặt không còn trẻ nữa, lại càng không có sức nào để có thể chạy, đuổi theo những trái banh trên sân đá.

...Những “Hoạ sĩ Trẻ, sao đã già, mà...lại còn già chát?”.

Với tôi, Arts sáng như trăng và long lanh không tuổi. Như khi nhìn những công trình sáng tạo của Angelo, Bernini...Cái đẹp qua tượng nude của David, dáng nằm trầm luân của Teresa...Và còn rất nhiều những công trình kiến trúc. 

Arts, đã xóa hết những nếp nhăn của thời gian, và đã làm biến mất khoảng cách của không gian. Để cho dù tới ngàn năm sau, Artists vẫn luôn hiển hiện trước những tác phẩm, những công trình tuyệt vời, muôn đời của họ…

Và những nhân vật trong Hội Họa Sĩ Trẻ, lứa tuổi của 30, 40. Đã sáng chói trong tâm tưởng tôi, cô bé thời đi học. 

Qua những tác phẩm nhiều khai phá, sáng tạo với đầy tài hoa...Họ đã rất trẻ, và họ sẽ còn trẻ mãi. 

blank

               Tranh Hồ Hữu Thủ 1994

Nhưng lần lượt rồi họ sẽ ra đi. 

Nói đùa như anh Mai Chửng và Nguyên Khai dặn dò Nghiêu Đề bên giường bệnh: “Xuống đó nhớ lập lại Hội, xong xuôi rồi thằng nào xuống trước sẽ ghi danh…”

Năm 1974, anh Lê Tài Điển từ Pháp về, ngồi với anh Nghiêu Đề và tôi ở phòng tranh La Dolce Vita, phía sau hotel Continental Palace. Đặc biệt của La Dolce Vita là rất chuyên nghiệp và kỹ lưỡng về ánh sáng cho từng bức tranh.

 Ánh sáng hài hòa đã làm nổi bật, đẹp thêm cho những tác phẩm của Hội Họa Sĩ Trẻ, khiến anh Lê Tài Điển muốn ngồi lại mãi, dù phòng tranh đã tới giờ đóng cửa. Anh dặn dò tôi: “ Cô nhớ nhé, hạnh phúc và may mắn nhất là được ngồi chung quanh những bức tranh, những tác phẩm muôn đời...”.

Tôi Cafe mỗi sáng, rượu đỏ mỗi tối bên những tranh của Đỗ Quang Em, Nguyển Trung, Đinh Cường và Nguyễn Phước...Những xanh mượt mà, những đỏ như mặt trời, trắng xóa như sẽ chẳng còn thấy gì, hay những màu âm u lạnh toát trong tranh Nghiêu Đề...

Bắt chước La Dolce Vita, tôi thắp sáng những ánh đèn, tôi tạo ra một không gian bừng lửa.

Những ánh đèn rực rỡ đôi khi, đã soi xuyên qua những tối tăm, lạnh lẽo, đã như những  hét hò trong đời sống tôi, lặng câm.

Những nhân vật nhiều đêm cũng bước ra từ tranh. Rất điềm đạm ngồi uống với tôi, nhắc lại cùng tôi những điều xa xôi từ trăm năm cũ.

LêChiềuGiang


Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
1234567Next PageLast Page

VVNM 2025 đánh dấu cột mốc 25 năm thành lập giải thưởng văn học lâu đời nhất của người Việt hải ngoại, lồng trong lịch sử 50 năm người Việt tị nạn. Trong hơn 14,600 trang sách là những câu chuyện của đủ loại ký ức, cảm xúc, có đủ cay, đắng, ngọt, bùi. Có những mất mát; chia xa, có những đoàn viên, thành tựu.

"Kỳ thực, ngày nay đa số người ta không đọc sách nữa, mà chỉ liếc nhìn trên mạng những thông tin trong vài phút đồng hồ rảnh rỗi hiếm hoi, và những thông tin ấy cũng chỉ lưu lại trong bộ nhớ không quá vài sát-na. Xu hướng của thời đại là thế. Cuộc sống càng hiện đại tân tiến, con người càng tất bật vội vàng, càng chóng lãng quên, một nghịch lý hết thuốc chữa của đời sống." Đoạn văn này được trích từ Lời ngỏ cuốn tạp luận "Theo dấu thư hương" đầu tiên của nhà văn Trịnh Y Thư. Trong thời đại mà sự tiện lợi có thể đạt đến mức "AI" trong nhiều lãnh vực bao gồm cả sáng tác nhạc, và có thể một ngày nào đó, phải chăng con người không cần viết thư tay bày tỏ tình cảm bằng cảm xúc tự nhiên từ trái tim vì đã có "AI"???

Vào tối Thứ Bảy, ngày 22 tháng 11 năm 2025, tại Điểm Hẹn Cà Phê Quận Cam, Coffee Factory (tọa lạc tại 15582 Brookhurst St, Westminster, CA 92683), ca sĩ Thúy Anh cùng hai tâm hồn văn nghệ tuổi đôi mươi, Ethan Trần và Henry Ngô, và những khách mời bất ngờ sẽ cống hiến cho quý thính giả một đêm nhạc được chuẩn bị kỹ luỡng từ âm thanh đến ban nhạc. Đêm nhạc Chốn Xưa do ca sĩ Thúy Anh tổ chức và biên tập với sự hỗ trợ của những bằng hữu đồng nghiệp. Ca sĩ Huy MC và Khôi Hồ phụ trách âm thanh. Ban nhạc bao gồm những thành viên giàu kinh nghiệm: Tateng Katindig (keyboardist), Lê Ngọc (guitarist), Vũ Anh Tuấn (bassist), Hoàng Công Luận (keyboardist), Land Richards (drummer).

Một nghiên cứu mới của Đại học King’s College London cho thấy: chỉ cần dành 20 phút xem tranh trong viện bảo tàng cũng đủ để giảm hormone căng thẳng và giúp cơ thể thư giãn. Thí nghiệm được thực hiện tại Courtauld Gallery ở Luân Đôn – nơi trưng bày các tác phẩm của Manet, Van Gogh và Gauguin. 50 tình nguyện viên, tuổi từ 18 đến 40, được chia làm hai nhóm: một nhóm xem tranh gốc trong phòng trưng bày, nhóm còn lại xem bản sao trong không gian bình thường.

Người đời thường nói Beethoven cô độc trong tình yêu, nhưng cái chết của ông không khép lại trái tim ấy. Giữa đống giấy tờ trong ngăn bàn của thiên tài điếc, người ta tìm thấy một bức thư tình chưa gửi – ngọn lửa còn cháy dở của một cuộc tình bị giấu kín. Bức thư không đề tên người nhận. Chỉ có mấy chữ run rẩy: “Gửi người yêu bất tử.”“Anh chỉ có thể sống trọn vẹn bên em, hoặc không sống gì cả... Anh sẽ lang thang mãi cho đến khi được bay về với vòng tay em.”

Giờ học hôm nay lớp Đại Dương học đọc bài hát Việt Nam! Việt Nam! của nhạc sĩ Phạm Duy. Cô giáo cắt nghĩa những chữ khó bằng tiếng Việt, học trò thay phiên nhau lên bảng viết tiếng Việt và dịch ra tiếng Đức. Trong bài hát, học trò làm quen với những chữ dùng phép ẩn dụ (Metapher) như “vành nôi”, “xương máu”... Học trò đã học “đất” là Erde, “nước” là Wasser. Giờ đây học trò hiểu thêm, khi nói chung, hai chữ “đất nước” nghĩa là quê hương, là tổ quốc. Cô giáo hỏi học trò có những ấn tượng gì sau khi đọc và hiểu nội dung bài hát. Một trò phát biểu: “Việt Nam là đất nước đẹp. Việt Nam muốn sống trong hòa bình.” Cô giáo khen trò giỏi, vì trò đã hiểu câu hát: “Việt Nam không đòi xương máu.” Trò khác nói: “Con thích nhất câu: Việt Nam! Việt Nam! Nghe từ vào đời/ Việt Nam hai câu nói bên vành nôi”. Có mấy trò lại thích câu: Tình yêu đây là khí giới/ Tình thương đem về muôn nơi.

Nói gì thì nói, màu da vẫn là loại “giấy tờ” đầu tiên mà nhân loại cấp cho nhau. Nó quyết định bạn được vào đâu, bị nhìn thế nào, bị xét đoán ra sao. Wole Soyinka từng nói: “Da tôi đen, nhưng trí óc tôi không có màu.” Thế mà biên giới thế giới lại chỉ hiểu được màu trắng. Có người bảo: “Đó là lỗi hệ thống.” Nhưng hệ thống nào lại sợ một ông già bảy mươi mấy tuổi với cây bút và mái tóc bạc như sợi chỉ khói?

Viet Film Festival Năm 2025 vẫn tiếp tục đặt những cột mốc mới, với hơn 100 phim gửi về tham dự. Trong đó, 60 phim được chọn – bao gồm 47 phim ngắn và 13 phim dài – đến từ các đạo diễn tại Hoa Kỳ, Việt Nam, Úc, Canada, Pháp, Đức, Anh, Tiệp Khắc...

Có một anh chàng trẻ tuổi gốc Việt, hồi ở Việt Nam học nhạc viện Hà Nội, sau đó đi du học ở Nhật, hiện nay đã trở thành công dân Nhật theo diện di dân có tay nghề. Anh nhận xét rằng nền âm nhạc cổ truyền của Nhật thật đặc sắc, và còn độc đáo hơn nữa khi được các ban nhạc rock trẻ Nhật trình diễn theo phong cách mới. Thí dụ như Wagakki Band phối hợp đàn koto, trống taiko, sáo trúc… chơi cùng với những nhạc cụ rock, làm say mê hàng triệu khán giả trẻ của Nhật. Anh chàng trẻ gốc Việt tin rằng các ban nhạc trẻ ở Việt Nam rồi cũng sẽ làm được điều tương tự. Một chị quê ở Hà Nội, hiện nay đang sống ở Canada theo diện di dân đầu tư. Là người mê dân nhạc Việt Nam, chị cho biết vẫn nghe đủ thể loại chèo, quan họ, chầu văn… để đỡ nhớ quê nhà. Có một lần xem trên Youtube một nhóm trẻ ở Hà Nội kết hợp hát xẩm với nhạc rap, nhảy hip hop, chị nhận xét: “…nhạc chơi theo kiểu hiện đại, trang phục thì khá lố lăng, nhưng chắc phải hát xẩm kiểu này tụi trẻ mới thích và mới biết đến hát xẩm…”

Viện Bảo Tàng The Getty toạ lạc tại thành phố Los Angeles, CA, USA. đã tổ chức một buổi triển lãm hy hữu kéo dài từ tháng 6 đến 28 tháng 9 năm nay, 2025. Buổi triển lãm có tên là "Queer Lens" tập trung vào chủ đề Lịch Sử Nhiếp Ảnh của Người Đồng Tính là một cuộc trưng bày thật đặc biệt và vĩ đại của Viện Bảo Tàng to lớn và nổi tiếng ở Nam California, Hoa Kỳ này. Hơn 270 bức ảnh thể hiện những biểu hiện về giới tính và tình dục qua hai thế kỷ đã xuất hiện như một khiêu khích mà chỉ Viện Getty mới đủ can đảm để dàn dựng. Phải mất gần 6 năm để chuẩn bị, sưu tầm, cùng những cố gắng và nỗ lực của nhiều người, buổi triển lãm mới được ra đời.
1234567Next PageLast Page
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.