Hôm nay,  

S.T.T.D. Tưởng Năng Tiến – Bữa Cơm Chiều 29

1/26/202217:16:00(View: 1830)

S.T.T.D. Tưởng Năng Tiến
 

blank


Dường như tôi không hợp lắm với không khí gia đình, nhất là cảnh gia đình xum họp hay đầm ấm. Ngay lúc thiếu thời, vào những chiều giáp Tết, thay vì quanh quẩn ở nhà – phụ cha lau chùi lư hương; giúp mẹ bầy biện mâm cơm cúng cuối năm – tôi hay lặng lẽ tìm lên một ngọn đồi cao nào đó (
lặng nhìn thiên hạ đón xuân sang) với tâm cảm của một … kẻ giang hồ, đang trên bước đường phiêu bạt.


Ôi! Tưởng gì chứ chuyện “phiêu bạt” thì nào có khó chi, khi sinh trưởng trong một đất nước chiến tranh và ly loạn. Muốn là được liền thôi. Trời – đôi khi – cũng chiều lòng người, và chiều tới nơi tới chốn!


Những tháng ngày niên thiếu vụt qua như một cánh chim. Tôi bước vào tuổi đôi mươi, đúng vào Mùa Hè Đỏ Lửa, cùng với lệnh Tổng Động Viên. Thế là tôi “xếp bút nghiên để theo việc đao cung.” Hay nói một cách ít kiểu cọ hơn là tôi đi lính. 


Sau lính đến tù, với tội danh (nghe) hơi nặng là “cầm súng chống lại nhân dân.” Ra tù, vừa lếch thếch về đến nhà chiều hôm trước, ngay sáng sớm hôm sau ông công an khu vực đã vội vã ghé “thăm” và “nhắc nhở” đôi điều cần thiết:

-- Vì không có hộ khẩu ở thành phố nên tôi sẽ phải đi kinh tế mới.

-- Trong khi chờ đợi, bắt đầu từ ngày mai, tôi phải sắm “một cuốn sổ đi lại.” Khi đi đâu phải ghi ngày giờ khởi hành với chữ ký xác nhận của tổ trưởng dân phố, và đến đâu gặp ai cũng phải có sự xác minh của viên chức chính quyền ở nơi đó.

-- Mỗi tuần phải mang sổ lên phường để công an kiểm tra.

-- Mỗi tháng phải đọc kiểm điểm trước tổ dân phố để nhân dân nhận xét và phê bình ưu/khuyết điểm.

Nghe xong, mẹ tôi lặng lẽ móc túi đưa cho thằng con mấy tờ giấy bạc cùng lời căn dặn:

-- Thế thì mua luôn cái bút nữa con ạ. Đi đâu, đến đâu cũng phải nhờ người ký thì dắt viết theo luôn cho nó đỡ phiền.

-- Dạ.


Tôi cầm tiền bước ra khỏi nhà, ghé vào cái quán nhỏ bên đường mua một ly rượu trắng và mấy điếu thuốc lẻ. Ực xong ly rượu, tôi châm thuốc hút rồi lủi thủi bước đi, vừa đi vừa lầm bầm mấy câu thơ của
Thâm Tâm (Mẹ thà coi như chiếc lá bay/ Chị thà coi như là hạt bụi/ Em thà coi như hơi rượu say) và đi luôn cho tới bây giờ.

Mấy chục năm qua, không ít lúc, tôi cũng nhớ nhà mà chả rõ nhớ ai. Bố mẹ đã từ trần từ lâu. Anh chị em thì kẻ mất người còn nhưng đều tứ tán cả rồi. Tôi nhớ quê chứ không phải nhớ nhà, chắc vậy.


Tôi nhớ Đà Lạt cùng tiếng mưa đêm rầm rì, thầm thì qua mái ngói. Nhớ những bữa cơm chiều và món con cá nục hấp (chiên vàng rồi mới kho chung với tóp mỡ) cùng những lát ớt đỏ tươi. Nhớ những buổi sáng sớm tuy vẫn còn nằm trong chăn ấm (lắng nghe tiếng chim sẻ ríu rít trên mái ngói) nhưng biết được rằng cơn bão rớt đã qua, hôm nay trời sẽ nắng tươi vàng.


Đôi khi, tôi cũng nhớ Rạch Giá vào những ngày biển động. Trời sụt sùi mưa, mây mù thấp xám, sóng dạt bờ kè tung tóe. Tôi lần dò đến thành phố này với hy vọng tìm được đường chui, dù chả quen biết một ai và cũng không một đồng xu dính túi.  


Ban đêm, tôi thường nằm quấn mình trong một tấm vải nhựa ở chân cầu Đúc. Ngày thì hay đi loanh quanh trong chợ Nhà Lồng. Lòng buồn, bụng đói, dạ hoang mang nhưng mắt vẫn không rời những chiếc bàn ăn với ước mong có thể kiếm được chút gì còn sót lại trong tô hay trên dĩa. Niềm mong ước rất mỏng manh vì vào thời gian này (những năm cuối của thập niên 1970 – khi phong trào vượt biên đang lên tới đỉnh) thì gần như mọi người đều đói cả, chứ chả mấy kẻ no.


Rạch Giá có một tiệm ăn nổi tiếng (Tây Hồ) ở số 6 đường Nguyễn Du. Tôi thường   thập thò trước cửa nhưng không mấy khi chạy vội vào bên trong, ngay khi thực khách vừa buông đũa. Tôi ngượng, đã đành; điều khó đành hơn là ánh mắt thèm thuồng của mấy đứa bé bẩn thỉu, gầy gò đứng cạnh bên. Chúng cũng đang chầu chực “khẩn trương” chả khác chi mình. 


Cả đám – chắn chắn – đã không đến nỗi này, nếu tôi không phải là một kẻ bại trận trong cuộc chiến vừa qua. Tôi vẫn nghĩ thế nên cái mặc cảm của kẻ có lỗi đã luôn giữ chân tôi lại, với không ít buồn rầu!


Có lẽ nhờ chút sĩ diện (còn sót) này mà tôi đã được những người chạy bàn “đối đãi cách riêng.” Họ cho tôi cái đặc ân quí giá là được sớt vô lon
guigoz ít thức ăn thừa, vào giờ đóng cửa. 


Nhờ thế mà tôi biết canh chua cá chẻm của quán Tây Hồ ngon lắm, canh chua cá lóc còn ngon hơn nữa, còn cá rô kho tộ (có lần tôi được hưởng gần cả nguyên con) thì ngon hết biết luôn. Nó ngon đến độ khiến tôi suýt hóc xương chỉ vì nhai vội quá!


Nhiều người nói là ở Mỹ muốn ăn thứ gì cũng có – bất kể là món của Tây, Tầu, Cận Đông, Trung Đông, Viễn Đông hoặc Phi Châu lục địa. Tôi đã lê la qua hàng ngàn quán ăn ở đất nước này nhưng không tìm đâu ra được canh chua cá lóc và cá rô kho cả. 


Từ California, muốn tìm lại được hai thức ăn này, phải mất đến hơn 20 giờ bay lận! Xin ghi địa chỉ đây cho người đồng điệu, khi cần:
Nhà Hàng Ngon (Preah Sihanouk Blvd 274, Tonle Bassac) Phnom Penh – Cambodia. 

blank


Tôi mới ghé đây chiều qua, chiều 29 Tết. Không thể đến vào ngày mai vì 30 quán đóng. Tôi đã bỏ cái thói quen thập thò trước tiệm ăn tự lâu rồi. Bây giờ tôi đàng hoàng thong thả bước vào bên trong, cười đùa thân thiện với những nhân viên (đứng chào khách ngay  tận cửa) và không quên đút nhẹ vào túi trên của họ mấy tờ giấy bạc lì xì. 

Dù chỉ có mặt xuân thu nhị kỳ, tôi không phải là khách lạ vì khó ai quên được một ông già Á Châu nhưng không nói được tiếng Tầu (tiếng Thái hay tiếng Miên cũng nỏ) luôn vui vẻ đùa cợt, và lúc nào cũng chỉ gọi một thứ thức ăn duy nhất: cá rô kho.


Tôi luôn được tiếp đón hơi quá nồng hậu vì có thói quen
over tiping, không bỏ sót một cô hay cậu chạy bàn nào đang có mặt, và cũng không quên người đứng bếp. Chắc các em nghĩ là tôi giầu có và hào phóng, chứ đâu có biết rằng tôi buộc phải trả thêm tiền cho những cơm (ngon tuyệt vời) mà mình vẫn còn thiếu nợ ở quán Tây Hồ, từ mấy mươi năm trước.


Phải mất gần nửa tiếng món ăn ruột của tôi mới được dọn ra. Mấy chú cá rô bé bỏng chỉ bằng ba ngón tay thôi, tiêu đen rắc lấm tấm trông giống như mè, thơm phức. Cơm trắng cũng ngạt ngào hương gạo mới nhưng tôi không cảm thấy đói, dù đã uống “khai vị” hơi nhiều. 


Ơ cá chiều nay – không dưng – khiến tôi hơi nghèn nghẹn, dù tuổi già hạt lệ như sương. Lại nhớ nhà chăng? Tôi không nhớ nồi cá nục kho vào những chiều mưa Đà Lạt khi mình còn thơ ấu (và còn được sống trong yên ấm) nhưng nhớ những ngày biển động ở Rạch Giá, và lũ trẻ thơ bất hạnh năm nào.


Đứa bé nhất thì nay cũng đã đến tuổi ngũ tuần rồi. Cũng sắp xong một kiếp người đen đủi. Đúng như ước mơ của thời niên thiếu, nửa thế kỷ rồi, tôi “được giang hồ phiêu bạt” qua rất nhiều nơi (những vùng đất văn minh phú túc, cùng những xứ sở lạc hậu nghèo nàn) nhưng chưa thấy đâu mà kiếp nhân sinh lại nhọc nhằn, cay đắng, cơ cực và tủi nhục như ở cái phần quê hương khốn khổ khốn nạn của mình.


-- Tưởng Năng Tiến





Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
8/21/202523:59:00
Trong vài năm gần đây, nhiều viên chức cấp cao đã đưa ra dự đoán rằng TQ sẽ chiếm Đài Loan trước năm 2027. Trong số đó có Ngoại trưởng Hoa Kỳ Pete Hegseth (tháng 5 năm 2025), cựu Ngoại trưởng Đài Loan Joseph Wu (năm 2023), và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ Mark Milley (năm 2021). Với hàng loạt cảnh báo như thế, nhiều người bắt đầu tin rằng mốc 2027 gần như chắc chắn sẽ xảy ra. Thế nhưng, cũng có rất nhiều yếu tố cho thấy kịch bản ấy có thể không xảy ra, bao gồm cả thực tế đầy lo ngại: TQ có thể nắm Đài Loan trong tay mà không cần tốn một viên đạn nào.
8/15/202500:00:00
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
8/15/202500:00:00
Nếu muốn biết bản chất thật sự của một quốc gia, người ta nhìn vào cách quốc gia ấy đối xử với trẻ em. Không cần đọc hết hiến pháp, cũng chẳng phải nghe diễn văn — chỉ cần xem khi ốm đau, trẻ được săn sóc ra sao; khi học hành trắc trở, trẻ được giúp đỡ thế nào; khi gia đình vướng vòng luật pháp, trẻ có được bảo bọc. Trong những tấm gương tự soi ấy, hình ảnh quốc gia phản chiếu bự và đẹp, hay nhỏ và xấu - tự động sẽ hiện rõ. Hình ảnh Nước Mỹ ngày nay tự kể câu chuyện của chính mình. Trong phòng cấp cứu quá tải, trong lớp học thiếu người trị liệu, và trong những trung tâm giam giữ nơi trẻ em sợ hãi đếm từng ngày được gặp cha gặp mẹ, có một mẫu số chung: những hoàn cảnh này không mọc lên ngẫu nhiên.
8/9/202513:21:00
Ngày 8 tháng 8, hạn chót “ngưng chiến hoặc bị chế tài” mà Donald Trump đặt ra cho Vladimir Putin trôi qua trong yên lặng. Đến chiều hôm qua, Bạch Ốc xoay hướng, loan báo hội nghị thượng đỉnh giữa hai người vào 15 tháng 8 tại Alaska – vắng mặt Zelensky. Cú xoay này không lạ với ông Trump: lời lẽ ban đầu lúc nào cũng sắc lạnh như lưỡi dao, nhưng cuối cùng lại yếu đi, để Nga có thêm lợi thế.
8/9/202506:45:00
Trương Hán Siêu là một trong các nhà Nho nổi tiếng chống phá Phật giáo kịch liệt nhất trong lịch sử Việt Nam. Tuy nhiên, ít người biết rằng nhiều năm cuối đời, từ khi còn trong quan trường, cụ Trương Hán Siêu đã trở thành một người sùng mộ Đạo Phật. Lập trường sùng mộ Phật giáo của cụ Trương chưa được ghi rõ ràng vào trang tiểu sử ở Wikipedia
8/4/202508:43:00
Trong cái nhìn này của Thiền Tông, họ không thấy bất kỳ thành trì giáo lý nào để bảo vệ, vì tất cả chỉ là hóa hiện của tâm, vì vô thường chảy xiết trong từng sát na, đây là nơi họ thấy không Phật, không tâm. Trong cái nhìn này, các Thiền sư nói làm sao cũng đúng: Tức tâm tức Phật. Cũng gọi là đúng. Mà nói: Không tâm, không Phật. Cũng gọi là đúng. Tất cả thế giới này chỉ là các hình ảnh hiện lên trong tâm họ, tất cả thành trì giáo lý chỉ là các niệm, các quan điểm được dựng lên. Hễ bám víu vào là rơi vào sanh tử luân hồi. Khi lìa tất cả, không giữ bất kỳ suy tưởng nào, thì đó là ánh sáng giải thoát.
7/31/202506:52:00
Bài này được dịch để bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả những thế hệ tứ chúng trong hơn hai thiên niên kỷ qua đã học thuộc lời Đức Phật dạy, đã truyền lại từ đời này sang đời sau, đã lưu giữ kinh điển, và đã dịch kinh sang hàng chục ngôn ngữ cho nhân loại. Và cũng đặc biệt là chủ đề của nhóm ba bài viết trong này từ vị Tam Tạng Pháp Sư Bhikkhu Sujato. Thế giới đang bước vào cuộc cách mạng rất mới của trí tuệ nhân tạo, AI, một công cụ có nhiều ứng dụng hữu dụng cho gần như mọi mặt của đời sống. Chỉ trong vài giây đồng hồ, AI có thể cho chúng ta những hình ảnh đẹp hy hữu như nghệ thuật nhiếp ảnh, có thể soạn ra các ca khúc xuất sắc trong nhiều thể loại, có thể làm các video thần tốc cho các công ty quảng cáo, và nhiều ứng dụng tuyệt vời khác. Tuy nhiên, có một nơi AI bị cấm vào. Đó là Tàng kinh các về Phật học lớn nhất thế giới hiện nay. Để tìm hiểu lập trường này, dịch giả sẽ dịch ba bài viết sau
7/27/202509:06:00
Nên nghe nhạc, hay không nên nghe nhạc? Nên sáng tác nhạc để cúng dường Tam Bảo, hay không nên? Đôi khi chúng ta lại nhầm lẫn rằng chuyện âm nhạc cúng dường Tam Bảo là tiếp biến văn hóa của Phật Giáo khi vào Trung Hoa và Tây Tạng. Không phải như thế. Nếu đặt câu hỏi theo một cách khác, chúng ta sẽ tiếp cận vấn đề rộng hơn. Thí dụ: nên làm thơ cúng dường Chư Phật, hay không nên, bởi vì thơ cũng là một thể loại nghệ thuật có âm vận réo rắt tuy là ít chất nhạc hơn? Thơ trong một nghĩa nào đó, vẫn là một dạng gần với âm nhạc. Thực tế, Đức Phật là một nhà thơ vĩ đại, ứng khẩu thành thơ trong rất nhiều trường hợp, trong đó thi tập nổi tiếng nhất của ngài là Kinh Pháp Cú.
7/19/202520:38:00
Trump và Epstein là bạn bè thân thiết trong nhiều năm, đặc biệt là vào thập niên 1990. Họ đã cùng nhau tham dự các bữa tiệc, với những video cho thấy cả hai cười đùa và khiêu vũ cùng các cô gái trẻ. Trong một cuộc phỏng vấn với Tạp chí New York năm 2002, Trump đã nói về Epstein như sau: “Tôi đã biết Jeff 15 năm. Anh ấy rất vui tính. Thậm chí còn có người nói rằng anh ấy thích phụ nữ đẹp như tôi, và nhiều người trong số họ là những cô gái trẻ.”
7/18/202500:00:00
Chiếc khăn rằn Nam bộ và lá cờ đỏ sao vàng là hai vật thể ở Việt Nam tưởng chừng như không dính líu gì đến nước Mỹ và cộng đồng người Việt tại Mỹ. Vậy mà hôm nay nó lại được tôi đưa vào bài viết này một cách mà chính tác giả cũng không ngờ và chưa bao giờ nghĩ tới. Ban đầu tôi định quên nó đi vì nghĩ rằng không đáng để tôi quan tâm. Nhưng thực tế câu chuyện đã làm tôi ít nhiều khó chịu và suy nghĩ, khi viết ra tôi sẽ được nhẹ lòng. Dầu sao, đây cũng là một khía cạnh trong sinh hoạt rất phức tạp của cộng đồng người Việt ở Mỹ và là kinh nghiệm bản thân, tôi thấy cần và muốn chia sẻ với mọi người. Sự việc xảy ra vào tháng 5 năm 2025 khi tôi về Việt Nam thăm thân nhân, đi du lịch và chụp hình như thông lệ từ nhiều năm nay.
“Đây là quan điểm của người viết, không nhất thiết là quan điểm của Việt Báo.”
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.