Hôm nay,  

Thế giới đang hình thành hai khối chống nhau

01/05/202318:13:00(Xem: 3553)
Thời sự

biden_putin_xi
Vào ngày 16/4/2023: Tổng Thống Putin gặp bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc tại Mạc Tư Khoa cho thấy Bắc Kinh gia tăng cùng với Mạc Tư Khoa trong ngoại giao như một nỗ lực để làm suy giảm ảnh hưởng của Hoa Kỳ và các nước Tây Phương. Trong khi đó tại Nhật Bản, hội nghị G– 7 của các bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ, Ý, Đức, Pháp, Anh, Gia Nã Đại và Nhật Bản, cảnh báo rằng sẽ có hậu quả nghiêm trọng cho những ai giúp Nga trong cuộc chiến Ukraina và đề nghị một mặt trận thống nhất đối phó với Trung Quốc.
     Cuộc chiến Ukraina đã hình thành khối thứ ba “Phi Liên Kết” bao gồm các quốc gia lớn như Ấn Độ, Ba Tây, Nam Phi, Ba Tư, một số quốc gia Đông Nam Á và một số quốc gia Hồi Giáo ở Trung Đông và Ả Rập…để tránh cảnh “Trâu bò húc nhau, ruồi muỗi chết”. Đặc biệt khối Hồi Giáo đoàn kết lại, điều mà cách đây 12 năm không ai tin nổi. Đó là sự hòa giải giữa Ả Rập Sê– út, Ba Tư và Syria. Quả thật cuộc chiến Ukraina đã tạo ra chuyển biến lớn về chính trị trên toàn thế giới. Vào ngày 24/4/2023, Tổng Thư Ký LHQ nói rằng nguy cơ xung đột giữa các cường quốc toàn cầu ở mức cao lịch sử và Ngoại Trưởng Lavrov cảnh báo thế giới đang ở vào ngưỡng cửa nguy hiểm hơn thời kỳ Chiến Tranh lạnh.
      Trong khi đó mặt trận Bakhmut giống như trận Cổ Thành Quảng Trị năm nào. Ukraina quyết tâm cố thủ còn Nga thì quyết tâm giành vị trí chiến lược này. Thương vong của cả hai bên lên tới mức không thể tưởng tượng nổi. Theo The Telegraph ngày 22/4/2023, Nga chiếm gần hết Bakhmut và đang tiến gần đến chiếm trọn thành phố mà Ô. Zelensky nói rằng bằng mọi giá phải tử thủ để làm tiêu hao sinh lực của Nga hầu tiến hành cuộc đại phản công vào mùa xuân hay mùa hè.
     Giữa tình hình rối beng và vô cùng hiểm nguy của thế giới, Nhật Ký Biển Đông ghi nhận những sự kiện nổi bật trong Tháng Tư như sau:
     – Ngày 2/4/2023: Ả Rập Sê– út sẽ mời Tổng Thống Assad của Syria tham dự Thượng Đỉnh Liên Đoàn Ả Rập tổ chức vào ngày 19/5/2023. Trước đây Ả Rập Sê– út đã mua của Mỹ  600 hỏa tiễn Tow gửi cho phiến quân chống lại chính quyền của Tổng Thống Assad và nói rằng mọi thỏa hiệp vể Syria chỉ hình thành với điều kiện Ô. Assad phải ra đi. Nhưng nay thì lại vui vẻ bắt tay nhau. Đúng là mọi chuyện trên đời đều vô thường, biến dịch. –
     – AP ngày 2/4/2023: Ả Rập Sê– út sẽ cắt giảm 500,000 thùng dầu thô mỗi ngày khiến giá dầu khắp thế giới có thể gia tăng và giúp cho túi tiền của Ô. Putin và gia tăng căng thẳng với Hoa Kỳ. Ô. Joe Biden muốn giá săng dầu giảm để hy vọng ở thêm một nhiệm kỳ nữa giữa lúc lạm phát tăng cao.
     – AP ngày 5/4/202: Để tránh phản ứng từ Bắc Kinh, chủ tịch Hạ Viện Kevin McCarthy đã tiếp Bà Thái Anh Văn tại Thư Viện Ronald Reagan ở Nam California.
     – The Week ngày 6/4/2023: Tại Bắc Kinh, Ả Rập Sê– út và Ba Tư đã đồng ý phục hồi các chuyến bay giữa hai nước, tái tục thương mại song phương và chuẩn bị mở lại tòa đại sứ và lãnh sự qua trung gian hòa giải của Trung Quốc.  
      – Tổng Hợp ngày 7/3/2023: Do sự hòa giải giữa Ả Rập Sê– út và Ba Tư,  một phái đoàn của Ả Rập Sê– út  sẽ tới Thủ Đô Sanaa của Yemen vào tuần tới để tìm kiếm thỏa thuận ngừng bắn vĩnh viễn với lực lượng phiến quân Houthi, qua đó chấm dứt cuộc xung đột chín năm ở quốc gia này (2014– 2023). Trong cuộc nội chiến này, Hoa Kỳ đã thành lập bộ chỉ huy để cố vấn cho Ả Rập Sê– út tấn công Houthi và ủng hộ tổng thống Saleh.
     – USA Today ngày 8/4/2023: Thẩm phán tối cao Clarence Thomas (Da Đen) đang gặp rắc rối vì đã nhận những chuyến du lịch sa hoa trên du thuyền yacht và quà biếu từ tỷ phú Harlan Crow vốn là người đóng góp nhiều cho Đảng Cộng Hòa. Các nghị sĩ quốc hội thuộc Đảng Dân Chủ yêu cầu chủ tịch Tối Cao Pháp Viện mở cuộc điều tra về việc làm phi đạo đức và vi phạm luật pháp tại Tối Cao Pháp Viện.
     Thẩm phán tối cao là lương tâm của quốc gia mà không giữ được trong sạch thì quốc gia hết thuốc chữa rồi. Thế mới hay tiền bạc có sức mạnh vô biên có thể xuyên thủng bất cứ nơi nào dù nơi đó là quyền lực tối cao hay tối linh, tối thượng.
     – Insider ngày 11/4/202: Cựu Tổng Thống Donald Trump gọi Chủ Tịch Tập Cận Bình là một người đàn ông thông minh và không một ai ở Hollywood có vẻ đẹp và đầu óc như vậy để đóng vai ông nếu dựng thành phim.
     – AFP ngày 12/4/2023: Chủ Tịch Tập Cận Bình nói rằng quân đội phải tăng cường huấn luyện cho một trận chiến thật sự. Ô. Tập Cận Bình cũng chỉ trích Mỹ đã sử dụng bốn căn cứ quân sự tại Phi Luật Tân trong đó có một căn cứ gần Đài Loan. Một nhà nghiên cứu về quân sự có bài viết trên Business Insider nói rằng nếu nổ ra cuộc chiến Hoa– Mỹ ở Eo Biển Đài Loan, Hoa Kỳ sẽ mất tới 900 phi cơ chiến đấu và cả hai sẽ thiệt hại nặng nề (chứ không dễ như cuộc chiến Iraq, A Phú Hãn và Ukraina).
     – Insider ngày 12/4/2023: TNS Lindsey Graham tán chuyện và cười nói với Thái Tử của Ả Rập Sê– út–  người mà trước đây ông gọi là kẻ sát nhân loạn trí và sẽ không bao giờ làm việc với ông này.
     Đúng như lời nói châm biếm của cổ nhân xưa, “Miệng quan trôn trẻ”. Miệng của các ông bà chính trị gia giống như trẻ con ị lúc nào không biết. Lúc trước để kiếm điểm ta đây là đạo đức đã lên án Thái Tử Salman. Nay có thể vì tiền lại cười cười nói với ông Thái Tử giàu nhất thế giới này. Còn Ô. Macron ở bên Pháp, sau khi khen ngợi Ô. Putin, bị phê bình quá, bèn quay qua công kích Ô. Putin… thì đúng là “Miệng quan trôn trẻ”. Trên đời này, nhiều khi chúng ta nhiệt tình ủng hộ và bầu cho một người lãnh đạo mà chúng ta nghĩ là  “tốt”, cuối cùng lại là kẻ đạo đức giả, chỉ vì lợi ích cá nhân (giữ ghế) chứ không vì lý tưởng.
     – The Independent ngày 12/4/2023: Một bà mẹ 40 tuổi ở North Carolina đã bắn chết ba con nhỏ sau đó quay súng tự sát.
     Chưa hiểu nguyên do nào đưa đến thảm kịch đau lòng này? Khi quá nghèo khổ hay lâm bước đường cùng người ta có khuynh hướng tự sát. Cái chết đã được lựa chọn như là một giải pháp để chấm dứt vĩnh viễn khổ đau. Ôi đời là bể khổ mênh mông!
     – Reuters ngày 12/4/2023: Tòa đại sứ của Ba Tư ở thủ đô Ả Rập Sê-út đã mở lại sau 7 năm đóng cửa.
     – AFP ngày 12/4/2023: Tổng Thống Pháp Macron nhấn mạnh rằng là đồng minh của Mỹ không có nghĩa là chư hầu (vassal) của Mỹ. Trước đó Ô. Macron nói rằng Âu Châu không phải là kẻ đi theo Mỹ hay Trung Quốc hay dính líu vào bất kỳ sự căng thẳng nào giữa Mỹ và Trung Quốc.
     Ông Macron này đi theo con đường “Quyền lợi của Pháp là trên hết” giống như Ô. Trump nói, “America First”.
     – USA Today ngày 12/3/2023: Một đám cháy bùng phát dữ dội tại trại nuôi bò sữa South Fork Dairy Farm , Texas đã thiêu sống 18,000 con bò bị nhốt trong chuồng khiến không chạy thoát ra ngoài được.
     Thật thảm thương cho những con bò hiền lành hiến sữa cho chúng ta và nhất là cho trẻ em.
     – AP ngày 14/4/2023: Tổng thống Ba Tư đọc diễn văn–  điều chưa từng có tại cuộc tập họp kỷ niệm hằng năm ủng hộ nhóm chiến binh Hamas đang cai trị Giải Đất Gaza.
     Khi Ba Tư can dự vào vấn đề Palestines, chắc chắn giải đất này sẽ đổ máu vì Do Thái không  cho phép bất cứ ai, kể cả Hoa Kỳ, Liên Hiệp Quốc can dự vào vấn đề độc lập của Palestine.
     – Bloomberg News ngày 24/4/2023: Trong một cuộc họp báo chung tại Bắc Kinh, hai ngoại trưởng Đức và Trung Quốc đã có những phát biểu mích lòng nhau. Bà ngoại trưởng Đức nói rằng bất cứ sự thay đổi nguyên trạng của Đài Loan là không thể chấp nhận được và tạo ra tình thế khủng khiếp toàn cầu. (Ý nói Hoa Lục không nên thống nhất Đài Loan mà giữ nguyên trạng cho dù Hoa Kỳ có đổ vũ khí vào đây để biến đảo này thành căn cứ quân sự để kiềm chế Hoa Lục). Còn ngoại trưởng Trung Quốc nói rằng cả thế giới phải tôn trọng Đài Loan là lãnh thổ bất cả phân ly của Trung Hoa. Sau chuyến công du này, bà ngoại trưởng Đức nói rằng bà choáng váng vì Trung Hoa là đối thủ có sức mạnh quy mô chứ không phải là người hợp tác hay cạnh tranh thương mại.Theo Business Insider ngày 17/4/2023, Đài Loan khó lòng chống trả Hoa Lục để chờ Mỹ nhảy vào cho dù được NATO cung cấp vũ khí như trường hợp của Ukraina.
     – AP ngày 15/4/2023: Việt– Mỹ đồng ý tăng cường mối liên hệ nhân chuyến công du của Ngoại Trưởng Tony Bliken trong nỗ lực tìm kiếm thêm đồng minh để đối phó với Hoa Lục. Ô. Blinken cũng tham dự lễ động thổ xây dựng tòa đại sứ mới ở Quận Cầu Giấy. Hiện nay có khoảng 30,000 sinh viên Việt du học tại Mỹ, đóng góp một tỷ Mỹ Kim cho nền kinh tế Hoa Kỳ.
     – Kyiv Independent ngày 15/4/2023; Sau khi viếng thăm Bắc Kinh, Tổng Thống Lula của Ba Tây nói rằng Hoa Kỳ nên ngưng khuyến khích chiến tranh và bắt đầu đàm phán hòa bình.  Theo Ukrainska Pravda ngày 6/4/2023, Tổng Thống Ba Tây Lula da Silva đề nghị Ukraina nhường Bán Đảo Crimea (Crưm) cho Nga để đổi lấy hòa bình. Trong khi đó theo The Telegrahp, Pháp đang cùng Trung Quốc lập kế hoạch bí mật chấm dứt cuộc chiến Ukraina.
     –  WHIO 7 ngày 16/4/2023: Nổ súng kinh hoàng tại Dadeville, Alabama. Ít nhất 6 xác chết của trẻ vị thành niên nằm trên đất và 20 người bị thương sau khi có cuộc cãi vã của đám trẻ trong buổi tiệc sinh nhật.
     Đi dự tiệc sinh nhật với bạn bè lại đem súng theo. Cãi vã một chút, tự ái nổi lên, rút súng bắn chết bạn. Ôi thảm họa súng đạn làn tràn trong giới trẻ…nước Mỹ hết thuốc chữa. Rồi theo Fox News cùng ngày, vài trăm thanh thiếu niên tràn vào khu trung tâm Thành Phố Chicago, đập phá kính xe, tấn công khách bộ hành khiến khách du lịch kinh hoảng chạy trốn giữa tiếng đạn réo.
     –  Business Insider ngày 17/4/2023: Bà bộ trưởng tài chính Hoa Kỳ  Janet Yellen nói rằng cấm vận Nga có thể tổn hại tới đồng Mỹ Kim vì Ba Tư và Trung Quốc sẽ tìm đồng tiền khác để thay thế. Vào ngày 22//2023, Business Insider cho biết, Hoa Lục tuyên bố sẽ không cần xe hơi của Mỹ nữa, điều này sẽ gây tổn hại cho hãng Ford và GM (General Motor). Khi hai nước thù nghịch với nhau, lập tức ảnh hưởng tới thương mại và kinh tế.
     – Business Insider ngày 17/4/2023: Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế (IMF) nói rằng năm năm nữa Hoa Lục sẽ là người lèo lái phát triển kinh tế toàn cầu lớn nhất, đóng góp 22.6% cho tổng số phát triển toàn cầu, trong khi Mỹ là 11.3%.
     – AP ngày 17/4/2023: Ngoại Trưởng Nga Lavrov thăm Ba Tây và hội kiến với Tổng Thống Lula da Silva, cám ơn Ba Tây đã cùng Trung Quốc mưu tìm việc chấm dứt thù hận tại Ukraina, điều gây bực bội cho Kyiv và Tây Phương và tạo ra phản ứng mạnh mẽ nơi Hoa Kỳ. Ba Tây từ chối cung cấp vũ khí cho Ukraina vì coi như Ba Tây tham chiến trong khi Ba Tây chỉ muốn có hòa bình. Ba Tây phát triển bang giao với Hoa Lục, Âu Châu và Hoa Kỳ nhưng cũng mở rộng cửa cho Nga.
     – CBS News ngày 17/4/2023: Một cặp vợ chồng Ấn Độ đã tự chế một máy chém tự chặt đầu mình, đầu rơi xuống lửa để hiến tế thần linh. Lửa được coi như vật linh thiêng của Ấn Độ Giáo.
     Các đạo thờ Thần Linh không tôn thờ trí tuệ đều hết sức mê tín, cực đoan và đi đến hủy hoại thân thể để hiến tế Thần Linh.
     – Tổng Hợp ngày 18/4/2023: Sau chuyến viếng thăm Việt Nam của Ngoại Trưởng Tony Blinken nhằm gia tăng hơn nữa sự hợp tác Việt-Mỹ trong khi Hoa Kỳ đang dồn hết nỗ lực để thành lập một liên minh toàn cầu chống lại Trung Hoa thì Bắc Kinh đã có lời bình luận như sau: “Trung Quốc không phản đối bất cứ các nước khác cải thiện quan hệ, nhưng không nên lấy mục tiêu nhằm vào nước thứ ba. Miễn là Mỹ thiện chí, thực sự ủng hộ Việt Nam phát triển, không tư lợi trong hợp tác, không gây nguy hại tới hoà bình và ổn định khu vực, thì Trung Quốc sẽ hoan nghênh. Nếu không, không những không có lợi cho Việt Nam, mà còn ảnh hưởng tới an ninh và phát triển của cả khu vực."
     Bất cứ một sự hợp tác nào của Việt Nam với Âu Châu, Nhật Bản hay Hoa Kỳ mà đe dọa nền an ninh của Trung Quốc thì Việt Nam sẽ trở thành một “Ukraina thứ hai” và trận chiến biên giới 1979 sẽ tái diễn. Không có con sư tử hay con cọp nào chịu sự đe dọa của một con khác. Nếu đe dọa tới an nguy của nó thì nó hay kẻ thù phải chết hoặc cả hai phái chết. Đó là quy luật sinh tồn của các con vật mạnh như hùm, beo, sư tử.
     Hiện nay Việt Nam đang phải chịu áp lực rất lớn từ Mỹ và Trung Quốc. Không biết chính sách ngoại giao “Lăng ba vi bộ”, “đu giây” hoặc ngả nghiêng trước cơn bão của cây tre… có qua nổi giai đoạn khó khăn này không?
     – Yahoo News ngày 18/4/2023: Vụ Dominion kiện Fox News đã kết thúc khi Fox News chịu trả 787.7 triệu Mỹ Kim để Dominion bãi nại.
     – ABC News ngày 19/4/2023: Một thanh niên 34 ở Bowndoin, Main ngày ra tù được mẹ đón đưa về ở nhà  một người bạn, đã dùng súng bắn chết bố mẹ và hai người bạn.
     Đây là một vụ thảm sát vô tiền khoáng hậu. Có lẽ cậu con trai này là kẻ thù của hai ông bà kiếp trước nay đầu thai lại làm con, giết hai người để báo thù. Rồi theo Insider ngày 20/4/2023, một hung thủ ở Texas đã dùng khẩu súng trường AR-15 bắn chết gia đình năm người hàng xóm trong đó có em bé 8 tuổi chỉ vì ông bà hàng xóm này năn nỉ hung thủ đừng tập bắn súng sau nhà vì có em bé đang ngủ.
     Hành vi này là hành vi của quỷ chứ không phải người.
     – Fox News ngày 20/4/2023: Một người đàn ông ở Hartford, Connecticut máu me đầy mình, lái xe chở theo xác của người tình tới sở cảnh sát để thú tội. Anh ta nói rằng anh đã đâm cô này 25 nhát dao vì phản bội.
     Ôi ái dục nam nữ mà mới đây GH. Francis của Vatican nói rằng nó là “món quà của Thượng Đế” (it is a gift of God) đôi khi lại trở thành thảm họa đâm chém, giết hại nhau. Bao nhiêu chính trị gia tăm tiếng của Hoa Kỳ vào tù hoặc ô danh  vì “món quà của Thượng Đế” này. Trong khi đó Đức Phật lại nói rằng ái dục là cội nguồn của khổ đau, nó kết chặt tình nghĩa vợ chồng nhưng nó cũng là liều thuốc độc để vợ chồng ly tán hoặc thù hận, ngoại tình.
     – Tổng Hợp ngày 20/4/2023: Ô. Dmitry Medvedev –  phó chủ tịch Hội Đồng An Ninh Nga  tuyên bố Nga sẽ cung cấp vũ khí cho Bắc Hàn nếu Nam Hàn viện trợ vũ khí sát thương cho Ukraine.
     Dưới áp lực của Mỹ, Nam Hàn buộc phải cung cấp vũ khí cho Ukraina. Đúng là cuộc chiến Ukraina đã tạo nguy cơ đại chiến toàn cầu. Nam Hàn có đối thủ nguy hiểm là Bắc Hàn, nay thâm thù thêm với Nga thì mệt cầm canh.
     – Yahoo news ngày 23/4/2023: Thống Đốc Newsom của California đã phải gửi vệ binh quốc gia tới San Francisco để phối hợp với lực lượng an ninh tại đây để đối phó với cuộc khủng hoảng buôn bán và chuyển vận ma túy của các băng đảng tại thành phố này. Theo Fox News, những vụ giết người tại thành phố này đã tăng 83% từ đầu năm tới Tháng Ba.
     Mỹ còn không dẹp nổi các băng đảng ma túy thì đừng có phê phán các quốc gia khác về tệ nạn ma túy.
     – The Hill ngày 23/4/2023: Nga lên án việc Hoa Kỳ không cho báo chí Nga vào Mỹ để tường thuật ngày Bộ Trưởng Ngoại Giao Lavrov chủ tọa phiên họp của Hội Đồng Bảo An LHQ và hứa sẽ không bao giờ tha thứ chuyện này.
     Căng thẳng Nga– Mỹ đã lên tới mức hận thù, cấm đoán cả báo chí tới làm nhiệm vụ.
     – Insider ngày 24/4/2023: Hoa Kỳ đã tiêu 877 tỷ Mỹ Kim cho quốc phòng năm 2022 gấp 10 lần các quốc gia lớn trên thế giới cộng lại. Trong khi đó Nga chi tiêu 86 tỷ, Trung Quốc 292 tỷ.
      – Insider ngày 28/4/2023: Hoa Lục bắt đầu xây dựng lại một căn cứ quân sự tại Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE) khiến gây lo ngại thêm một đồng minh nữa của Mỹ sẽ ngả về phía Trung Quốc.
 

– Đào Văn Bình

(California, 1/5/2023)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.