Hôm nay,  

Từ Đức đến Romania: những cuộc bầu cử định hình Âu châu trong năm 2025 (Phần II)

17/01/202500:07:00(Xem: 2243)

 

GettyImages-2192677865
BERLIN, ĐỨC - NGÀY 06 THÁNG 01: Cờ Đức tung bay trên Reichstag, trụ sở quốc hội Đức vào ngày 06 tháng 01 năm 2025 tại Berlin, Đức. Đức dự kiến ​​sẽ tổ chức bầu cử quốc hội bất thường vào ngày 23 tháng 02 sau sự sụp đổ của liên minh chính phủ liên bang gồm ba đảng vào tháng 11 năm ngoái. (Ảnh của Sean Gallup/Getty Images)

 


Belarus: một cuộc bầu cử với phe đối lập bị bịt miệng.

Cuộc bầu cử tổng thống Belarus năm 2020 bị ảnh hưởng bởi gian lận bầu cử tràn lan, cùng lúc với sự trấn áp dữ dội phe đối lập và đàn áp tàn bạo những người biểu tình phản đối kết quả. Tuyên bố chiến thắng với 80% số phiếu bầu của nhà độc tài Alexander Lukashenko đã gây tranh cãi và bị lên án rộng rãi, với Liên minh Âu châu và một số các quốc gia khác từ chối công nhận kết quả. Alexander Lukashenko đã nắm quyền từ năm 1994.

Kể từ đó, tổ chức nhân quyền Belarus Viasna đã báo cáo hơn 50.000 người đã bị bắt vì lý do chính trị.

Không có khả năng có thay đổi trong cuộc bầu cử sắp tới, dự kiến ​​diễn ra vào ngày 26/01/2025. Theo hãng thông tấn nhà nước Belta vào tháng 11, Lukashenko đã cảnh báo có thể cắt hoàn toàn quyền truy cập internet trong cuộc tranh cử tổng thống năm 2025 nếu nổ ra các cuộc biểu tình tương tự như năm 2020 .

 
Nga: một kết cục đã biết trước.

Trong cuộc bầu cử sắp tới của Nga vào tháng 9, cử tri sẽ bỏ phiếu cho cuộc bầu cử bổ sung Duma để lấp đầy các ghế trống tại hạ viện, cũng như bầu các thống đốc tại 18 vùng, 11 quốc hội địa phương, và đại diện chính quyền địa phương tại nhiều khu vực khác nhau.

 

Tuy nhiên, ngày càng có nhiều lo ngại về tính công bằng của các cuộc bầu cử này. Tự do báo chí vẫn bị hạn chế nghiêm trọng và các đối thủ chính trị tiếp tục phải đối mặt với sự đàn áp khắc nghiệt, thể hiện rõ qua cái chết của nhà lãnh đạo phe đối lập Alexei Navalny.

Những vấn đề này đã phủ bóng đen lên sự trung thực của quá trình bầu cử.

 

Na Uy: sự dịch chuyển qua cực hữu của EU có lan đến Na Uy không?

Vào ngày 8/09, Na Uy sẽ tổ chức bầu cử quốc hội để quyết định thành phần của Storting (quốc hội Na Uy) gồm 169 ghế và chỉ ra ai có thể trở thành vị thủ tướng mới.

Jonas Gahr Støre, lãnh đạo của Đảng Lao động trung-tả, hiện đang nắm giữ vị trí này.

 

Như đã thấy trên khắp Âu châu, các cuộc thăm dò mới nhất chỉ ra một sự dịch chuyển sang các đảng cánh hữu. Đảng Tiến bộ cực hữu dự kiến ​​sẽ giành chiến thắng - 10% số phiếu bầu của đảng này vào năm 2021 dự kiến ​​sẽ tăng gấp đôi vào năm 2025.

Theo sát họ là Đảng Bảo thủ trung hữu do cựu Thủ tướng Erna Solberg lãnh đạo.

 

Ireland: lật sang trang mới sau Higgins.

Ngày chính thức chưa được ấn định, nhưng người dân Ireland sẽ đi bỏ phiếu vào tháng 11/2025 để bầu một tổng thống mới, chấm dứt 14 năm tại vị của Michael D. Higgins. Mặc dù phần lớn chỉ mang tính nghi lễ, nhưng vai trò của Tổng thống nắm giữ những trách nhiệm hiến pháp quan trọng, chẳng hạn như ký các dự luật thành luật và đại diện cho Ireland trên trường quốc tế.

 

Mặc dù chưa có ứng cử viên chính thức nào tham gia tranh cử tổng thống, hãng truyền thông Ireland The Journal đã có dự đoán về những ứng cử viên tiềm năng. Trong số những cái tên được nhắc đến có những gương mặt quen thuộc từ Brussels: cựu Ủy viên Âu châu Mairead McGuinness và cựu Nghị sĩ Âu châu Frances Fitzgerald - cả hai đều thuộc đảng trung hữu Fine Gael.

 

Thượng viện của Quốc hội Ireland, Seanad, cũng sẽ được đổi mới, thông qua một quá trình gián tiếp. Bốn mươi chín (49) thượng nghị sĩ sẽ được bầu bởi những đơn vị bầu cử đại học, trong khi 11 người sẽ được Thủ tướng và các hội đồng nghề nghiệp bổ nhiệm. Kết quả cuối cùng dự kiến ​​sẽ có vào ngày 30/01/2026.

Các cuộc bầu cử sẽ diễn ra sau khi hạ viện, Dáil, giải tán vào ngày 8/ 11.

 

Georgia: liệu những cuộc bầu cử địa phương có xác nhận khuynh hướng thân Nga của Georgia trong khi các cuộc biểu tình ủng hộ Âu châu vẫn tiếp diễn?

Tháng 10/ 2025, Georgia sẽ tổ chức những cuộc bầu cử địa phương, một năm sau cuộc bầu cử quốc hội gây tranh cãi khi đảng Giấc mơ Georgia ( The Georgian Dream) giành chiến thắng. Đảng này bị số đông cáo buộc là thân Nga. Quốc gia này là nơi diễn ra cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Nga và phương Tây, từ khi quân đội Nga chiếm đóng 20% ​​lãnh thổ Georgia năm 2008.

 

Quyết định của chính phủ mới vào ngày 28/11/2024 về việc hoãn quá trình gia nhập EU của nước này cho đến năm 2028, đã gây ra làn sóng biểu tình ở Tbilisi và các thành phố khác trên khắp nước. Georgia đã giành được tư cách ứng cử viên EU vào tháng 12/2023, nhưng quá trình này đã bị EU chặn lại, với lý do tình hình dân chủ của nước này không ổn định

 

Ngày 29/12/2024 đánh dấu sự kết thúc nhiệm kỳ của Tổng thống ủng hộ Âu châu Salome Zurabishvili, người đã được thay thế bởi cựu cầu thủ bóng đá thân Nga Mikheil Kavelashvili. Ông này được bầu ngày 14/12 bởi quốc hội, trong đó Georgian Dream chiếm đa số, và cuộc bỏ phiếu đã bị phe đối lập tẩy chay. Khi sự kìm kẹp các lực lượng ủng hộ Âu châu ngày càng gia tăng, những người biểu tình đã phải đối mặt với phản ứng cứng rắn của chính quyền. Trong khi đó, Bà Salome Zurabishvili từ chối công nhận tổng thống mới khi giải nhiệm.

  

Moldova: cuộc phục kích của phe thân Nga khi bầu cử quốc hội dự kiến ​​diễn ra vào năm 2025

Là một quốc gia “đệm” cho Ukraine, Moldavia đang phải đối mặt với các nỗ lực can thiệp của Nga bằng một chiến dịch thông tin sai lệch. Cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập Liên minh  Âu châu vào mùa thu năm 2024 đã kết thúc phút chót với thắng lợi cho bên ” đồng ý" (50,35%). Cùng lúc, tổng thống thân Âu châu Maia Sandu đã tái đắc cử trong vòng bỏ phiếu thứ hai.

 

Trong cuộc bầu cử quốc hội 2025, đảng của Tổng thống (Đảng Hành động và Đoàn kết - PAS) tìm cách giữ vững vị thế. Nếu không giành được đa số phiếu, đảng này sẽ phải cạnh tranh với các lực lượng chính trị khác, trong đó một số không ủng hộ quyết định “đồng ý” của cuộc trưng cầu dân ý. Đối với Maia Sandu, cuộc bầu cử này sẽ là "trận chiến cuối cùng" trên con đường trở thành thành viên EU của Moldova, nơi mà phe đối lập chính trị thân Nga vẫn còn mạnh mẽ.

 

Albania: hai đảng chính trị cũ tiếp tục tranh giành quyền lực

Tại Albania, Tổng thống Bajram Begaj đã ấn định ngày bầu cử quốc hội là 11/5/2025 sau khi đảng đối lập chính, ( Đảng Dân chủ) tẩy chay cuộc tham vấn, cáo buộc tổng thống đã tán thành ngày do Đảng Xã hội định trước.

 

Đảng Xã hội SP của Thủ tướng Edi Rama và Đảng Dân chủ DP đang đánh ván bài lớn trong cuộc bầu cử này: DP sẽ cố gắng chấm dứt ba nhiệm kỳ liên tiếp của SP. Albania đã phải vật lộn với một cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng trong nhiều năm, do sự phân cực mạnh mẽ giữa DP và những người theo chủ nghĩa xã hội, thừa kế chế độ Cộng sản và Đảng Lao động của Enver Hoxha.

 

Phe đối lập đã cáo buộc chính phủ đưa những nhân vật đối lập vào tù vì lý do chính trị. Sự thiếu đa dạng về chính trị này cùng với sự phản kháng trong nước đối với cuộc chiến chống tham nhũng, đã khiến các cuộc đàm phán gia nhập EU trở nên khó khăn. 

Các cuộc đàm phán về tư cách thành viên EU đã chính thức bắt đầu từ năm 2022.

Tháng 5/2025 người Albania sống tại nước ngoài lần đầu tiên sẽ có cơ hội bỏ phiếu bầu.

 

Kosovo: đảng ủng hộ độc lập có giữ được đa số ghế không?

Tại Kosovo, Phong trào Tự quyết (Vetëvendosje), đảng của Thủ tướng Albin Kurti, đang có nhiều khả năng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội vào tháng 2/ 2025. Kể từ chiến thắng áp đảo của ông vào năm 2021, phe đối lập đã thiếu những nhà lãnh đạo có khả năng thách thức Kurti.

 

Sau cuộc thăm dò vào tháng 2, câu hỏi sẽ là liệu đảng của ông này có thể giành được đa số ghế hay phải chấp nhận các đảng đối lập hoặc đại diện của cộng đồng người Serbia vào chính phủ.

 

Srpska Lista, đảng sắc tộc Serbia, có quan hệ chặt chẽ với Serbia, một quốc gia không công nhận nền độc lập của Kosovo được tuyên bố vào năm 2008 và được các cường quốc phương Tây chủ chốt hậu thuẫn. Sau khi bị ủy ban bầu cử từ chối quyền ứng cử vào các ghế trong Quốc hội, cuối cùng vào ngày 25/12/2024, Srpska Lista đã được một cơ quan phúc thẩm cấp quyền cạnh tranh.

 
Nguồn: https://www.euronews.com/my-europe/2024/12/31/from-germany-to-romania-the-elections-that-will-define-europe-in-2025

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.