Nhân vụ Katrina ở rất xa, trang Địa Ốc tuần này đã mở đầu với bài tổng lược và nhắc nhở về chuyện bảo hiểm (“Địa ốc, Thiên tai và Bảo hiểm” của Trần Vĩnh Kiến). Sau đây là một số chi tiết rất đáng quan tâm cho bà con.
Thông thường, người ta mua bảo hiểm nhà cửa để phòng ngừa việc xây lại nhà, thay đồ đạc, áo quần, tài sản riêng tư khi ngôi nhà bị tai nạn như hỏa hoạn, trộm cắp, v.v… Những loại hiểm tai khác, như động đất hay lũ lụt hoặc cả chiến tranh thường không bao gồm trong đó. Đôi khi người ta có thể mua thêm bảo hiểm để phòng ngừa phí tổn bất ngờ vì những tai nạn trong nhà: thí dụ như gia chủ bị kiện vì con chó của mình cắn con nhà hàng xóm hay người thợ sửa ống nước!
Trong tinh thần ấy, hợp đồng bảo hiểm có thể nói đến trị giá ngôi nhà, căn cứ trên những tính toán về phí tổn tái thiết để thay thế ngôi nhà bị hư hại. Đấy là yếu tố bà con nên chú ý: thay thế là mua và làm những gì cần thiết cho việc tái thiết và những gì cần thiết ấy đã tăng giá. Chưa nói gì đến trị giá miếng đất nằm ở dưới. Các ngôi nhà ở trong khu sang trọng có thể được giá vì vị trí, vì miếng đất ở dưới chứ không hẳn là vì ngôi nhà ở trên. Làm sao tính giá cho chính xác bây giờ"
Nếu bà con hiểu như vậy thì nên thận trọng về từng điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm và đừng tưởng lầm rằng hãng bảo hiểm sẽ trả lại cho mình một ngôi nhà như mới, theo giá thị trường! Không có đâu. Vì vậy, nên đem cả hai hợp đồng mới cũ ra xem xét cho tận tường, và nếu thắc mắc thì hỏi thẳng nhân viên hãng bảo hiểm.
Nhưng, hỏi những gì"
Đầu tiên là hợp đồng ấy có giúp mình xây lại ngôi nhà như cũ và bồi thường những mất mát tài sản ở trong nhà hay không" Muốn kiểm chứng câu trả lời của nhân viên bảo hiểm, bà con nên tham khảo website của Marshall & Swift/Boeckh: www.accucoverage.comđể tính ra phí tổn thay thế. Hãy chịu khó và tìm hiểu cặn kẽ, kể cả thuê người định giá căn nhà.
Cũng cần nói thêm là tài sản trong nhà hay được ước lượng theo trị giá được bảo hiểm của ngôi nhà, thường thì vào khoảng 50%. Nếu có những vật quý, như tranh cổ, nữ trang, thì nên mua thêm một bảo hiểm đặc biệt vì hãng bảo hiểm thường định giá tư trang tối đa vào khoảng 2000 Mỹ kim và đồ cổ thì được tính là… đồ đạc. Một cái thống đời Khang Hy có khi chỉ bằng một bình bông thì thiệt quá!
Câu hỏi thứ hai là bà con được bảo hiểm thế nào về những tổn thất – tài sản và con người – mình có thể gây ra cho người khác" Tiêu chuẩn thông thường thì hãng bảo hiểm trả cho bà con từ 100 đến 300 ngàn. Nhưng, nước Mỹ này có quy luật “nắm anh – hay chị – có tóc”. Mình càng (có vẻ) giàu có khá giả thì “nạn nhân” càng đòi kiện lớn, kiện mạnh và đòi bồi thường thiệt cao. Phòng ngừa chuyện ấy thì phải lấy thêm bảo hiểm!
Câu hỏi nữa là khi ngôi nhà bị tai nạn và cần xây dựng lại, mình sẽ đi đâu, mà phí tổn ở thuê, ăn đậu ở nhờ ấy cũng là tiền đấy. Nhiều hợp đồng bảo hiểm có bao chuyện này, nhưng chỉ khoảng 20% trị giá được bảo hiểm cho ngôi nhà thôi.
Bà con nên thận trọng và đọc kỹ. Các hãng bảo hiểm cũng vậy, cần thông báo và quảng cáo cho rõ ràng.



