Lịch sử miền Nam Việt Nam của chúng ta ngoài bất hạnh to lớn là ngày mất nước tan hàng 30 tháng 4-1975 còn có những bất hạnh nhỏ cũng khá đau thương.

Hôm nay là ngày Father Day tại Hoa Kỳ 2013. Có 2 chuyện kể cho quý vị.

Xa lộ liên bang số 90 chạy hướng Đông Tây tại nơi giáp ranh 2 tiểu bang Montana và Wyoming sẽ gặp ngã ba liên tỉnh lộ 212.

Mở đầu câu chuyện. Trong đời tôi có dịp trải qua một vài chuyến đi khá đặc biệt. Năm 1962 còn là cấp úy đi học về chiến tranh sinh hóa tại Hoa Kỳ lần đầu tiên.

Năm 1993, cách đây 20 năm lần đầu tiên tôi đưa câu chuyện nghĩa trang Biên Hòa giới thiệu với cộng đồng hải ngoại. Đồng thời bắt đầu công việc tảo mộ chui.

Tháng tư năm nay 2013, như vậy là đã 38 năm nước mất nhà tan, tôi mới có dịp gặp gỡ nói chuyện với niên trưởng Trần Thiện Khiêm lần đầu tiên. Suốt 21 năm ở lính, chỉ biết ông qua tin tức. Có lúc làm việc ngay tại bộ tổng tham mưu nhưng vẫn xa cách. Ngày xưa báo chí Saigon gọi thủ tướng Việt Nam là ông Tư mắt kiếng.

Tại sao ông lại ra nhận trách nhiệm vào 2 ngày sau cùng. Chuyện gì sẽ xẩy ra nếu tướng Minh cũng theo đoàn tầu hải quân VNCH tách bến Sài Gòn ra đi đêm 29 tháng 4-1975. Nhưng ông quyết định ở lại chỉ để lãnh đòn thù trước mặt và sự sỉ nhục của bạn sau lưng.

Cuộc chiến Nam Bắc Hoa kỳ chấm dứt 9 tháng 4-1865.

Ngày 1 tháng 11 năm 1974 tổng thống Nguyễn Văn Thiệu và phái đoàn chính phủ, các tướng lãnh lên làm lễ tưởng niệm tại nghĩa trang quân đội Biên Hòa.

Cuối tháng 2-2013 hình ảnh của cả thời xa xưa đã trở lại trên những ngôi mộ trong một nghĩa trang điêu tàn.