Hôm nay,  

Thầy Trò

23/06/200900:00:00(Xem: 6456)

THẦY TRÒ

Trần thị LaiHồng

(Trích Giã Từ Võ Đình)
Tang lễ Giã Từ Võ Đình tổ chức vào Thứ Bảy ngày 6 tháng 6, 2009, tại All County Funeral Home, Lake Worth, West Palm Beach, Florida.
Tuy đơn giản nhưng đầy đủ nghi thức theo nghi lễ Phật giáo, có quý Đại đức Chùa Hương Hải Miami, và quý Sư cô Chùa Lộc Uyển West Palm Beach, tụng niệm.
Điểm đặc biệt có môn đệ của Họa sĩ Võ Đình từ Frederick tiểu bang Maryland về chịu tang:  Calvin Edward Ramsburg.  Trong dịp này, với vành khăn tang trắng quấn ngang đầu, Eddie đã có lời tưởng niệm người quá cố, đầy tình nghĩa Thầy Trò: Thầy Việt, trò Mỹ.
Tôi gặp Mai VõĐình lần đầu tiên tại một lớp hội họa, năm 1985.  Trong hai tuần lễ đó, ông luôn nhắc nhở tôi hòa mình cùng cây cọ.  Tôi không hiểu ý.  Tôi chỉ là một học sinh trung học, mới 18 tuổi.
Tôi muốn được như ông.  Trở thành một nghệ sĩ. 
Ông đã hướng dẫn tôi với tư cách Thầy Trò, và đã thay đổi đời tôi.  Qua nhiều năm thụ huấn, tôi súc tích hàng hàng điều chỉ dạy đầy trí tuệ từ Thầy.  Tôi xin chia sẻ vài điều cùng quý vị.
Về cuộc triển lãm cá nhân đầu tiên của tôi năm 1989, Thầy viết:  “Hãy nhớ rằng hội họa hài hòa giữa ‘hai thái cực’: tự do/kỷ luật; liều lĩnh/chính xác; uy dũng/dịu dàng.”
Trong thời gian tôi vẽ khối lượng năm 1997, tôi gọi nói chuyện. Thầy nhắc nhở:  “ Vẽ là sống, vẽ là ăn, vẽ là thở. Đừng khắc phục quá mạnh/ khắc phục từ tốn/ khắc phục đẹp/ nhưng không quá mạnh.  Nếu cứ ung dung từ tốn, cuộc sống sẽ giữ gìn mình.”
Trong một sách do Thầy minh họa, ông viết: “ Vẽ quan trọng hơn là làm một tấm hình.”
Thầy viết trong một thư,: “ Ở tuổi 64, điều quan trọng chẳng phải là làm việc hoặc vẽ, mà là thấu hiểu những gì thấy được.”
Một thư khác về bài tiểu luận, Thầy viết: “ Giếng hoang là giếng không nước.  Không tốt.  Thi sĩ không làm thơ, họa sĩ không vẽ tranh : chết.  Thầy vui thấy anh vẫn vẽ, vẫn làm việc, vẫn vẫy vùng…Thầy biết gian nan đến thế nào.  Bây giờ đã qua tuổi 70, Thầy chỉ vẽ mây.  Nhớ là trừu tượng nhé, cố nhiên!”
Trong một liên lạc thư từ khác:  “ Eddie, anh đã tiêu hóa hết thức ăn hội họa rồi.  Bây giờ anh lớn tuổi hơn và có kinh nghiệm hơn, anh phải tìm cách vẽ thế nào để biểu lộ được chính bản thân hay nhất, rõ rệt nhất.  Việc làm của cả cuộc đời đấy nhé!”
Một dịp chuyện trò, ông nói:  “Thầy leo tuốt đỉnh núi và chỉ thấy một hang sâu để khám phá.  Thầy nhìn xuống thung lũng thấy anh, Eddie, và vẫy tay…”
Tôi nghĩ Thầy dạy tôi vẽ.  Nhưng điều tôi nhận được lại là con đường mới hướng dẫn cách nhìn.  Vẽ là một cách luyện tập trong chánh niệm.


Tôi muốn gửi đến quý vị một cách luyện tập.  Thầy tôi dã dạy bọn môn sinh chúng tôi.  “Không cần phải là một họa sĩ.  Khi bước đi, hãy nhìn xuống.  Thấy  màu sắc nho nhỏ ẩn hiện trong ngọn cỏ, lá cây, và cát bụi.  Thấy hình  tượng trong mọi sự vật.”
*
Khi được tin Thầy Mai Võ Đình không được khỏe, vợ Eddie là Mary Jo Scangarello, y tá, đã thu xếp để Eddie về gặp mặt, giúp dọn từ Trung tâm ManorCare về nhà ngày 28 tháng 5,sau đó trở lại khi được tin Thầy qua đời.
Mary Jo’s email
fromMary Jo Scangarello …@verizon.net>
toLaihong Tran …@gmail.com>
dateTue, Jun 2, 2009 at 12:40 PM
Dear Laihong,
 I wanted to express my condolences, I'm glad Mai passed peacefully but I'm sure you are still very sad.  We received the information re the funeral. …..
…..  Eddie says "I painted on Sunday and finished Monday in the evening, it is a big painting and it is my song to Mai".  I saw it when I came home last night and WOW, beautiful.  He will bring it to Florida when he flies down.…
( Tôi muốn bày tỏ phân ưu.  Tôi rất mừng Mai đã ra đi an lành nhưng tôi biết chắc là bà vẫn rất buồn.  Chúng tôi đã nhận được tin về tang lễ …… Eddie bảo “Anh vẽ ngày Chúa Nhật và xong vào chiều Thứ Hai, một bức tranh lớn và đó là bài ca của anh dành cho Mai.”  Tôi thấy bức tranh tối qua khi đi làm về.  WOW, đẹp!  Anh chàng sẽ đem theo khi bay về Florida …..)
Trong thư phân ưu gửi ngày 4 tháng 6, Mary Jo viết:
“… Eddie rất hân hạnh được mời lên tiếng trong Tang Lễ, và cả tuần dưới đó sẽ là một kỷ niệm nhớ đời….  Eddie và tôi đã học nhiều từ bà và Mai.  Cả một thế giới khác lạ, đã làm cuộc sống hai tôi thêm phong phú….
Tôi nghĩ với sự chỉ dạy và ảnh hưởng của Thầy, Eddie trở thành một người khác và là một nghệ sĩ.  Eddie hồi đó mới lớn và đi con đường nguy hiểm của tuổi trẻ.  Thầy đã đưa tay ra, chuyển đạt  trí tuệ và nghị lực dìu dắt Eddie, hướng dẫn Eddie vào con đường khác tốt đẹp hơn.  Bây giờ Eddie vững bước một mình nhưng không bao giờ quên những điều Thầy chỉ dạy.  Tôi cảm nhận ân đức đó..  Chồng tôi bây giờ là một người tuyệt vời … nhờ ơn Thầy.
Được biết Calvin Edward Ramsburg, 41 tuổi, từ trên 10 năm nay có gần trăm cuộc triển lãm cá nhân và tập thể cùng nhóm môn đệ của Võ Đình, hiện nối nghiệp Thầy mở lớp dạy vẽ, đặc biệt hướng dẫn những người khuyết tật, trong số có một phụ nữ khiếm thị, dùng xúc giác để “thấy” màu sắc đường nét tạo hình.  Eddie cũng theo chân Thầy minh họa, và tác phẩm đầu tay là bài Room in Rear/ Phòng Sau của Võ Đình.
Trần thị LaiHồng
Hoa bang, tuần tang thứ ba,  VI – 2009

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sau hơn một năm vất vả phòng chống Covid và kể từ khi có thuốc tiêm ngừa, nước Mỹ đang trở lại bình thường trong những điều kiện mới. Việc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội sẽ trở thành những nét sinh hoạt trong đời sống. Bắt buộc cũng có mà tự nguyện cũng có. Từ mùa xuân năm nay nhiều tiểu bang đã bỏ những giới hạn sinh hoạt vì Covid. Riêng California, nơi có nhiều hạn chế gắt gao nhất trong công tác phòng chống, giới hạn được bỏ từ ngày 15/6 vừa qua.
Dan Rather là nhà bình luận kỳ cựu trên hệ thống CBS và là một ký giả tên tuổi của làng truyền thông Hoa Kỳ trong nhiều thập niên. Cùng với Peter Jennings của ABC và Tom Brokaw của NBC, ông thuộc về nhóm "Big Three" đầy ảnh hưởng này của nước Mỹ. Ở tuổi 89 hiện nay, ông vẫn tiếp tục dự phần vào các hoạt động truyền thông một cách thông tuệ, luôn gởi ra những thông điệp đáng suy nghĩ và lan truyền cảm hứng đến hàng triệu khán-thính-độc giả đang luôn theo dõi các bài viết, những cuộc nói chuyện cùng các cuộc phỏng vấn, trò chuyện của ông với một vài nhân vật nổi tiếng.
Trong chiến lược “Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở” của Hoa Kỳ, Việt Nam là môt cưc tuy nhỏ nhưng quan trong trọng cô gắng tạo thế đa phương quyền lực (multipolarity) để phá thế đơn cưc (unipolarity) mà Trung Quốc muốn thực hiện đặt khu vực này dưới “luật chơi của Trung Quốc.” Cả đại sứ chỉ định của Hoa Kỳ Marc Evans Knapper, Bộ trưởng Quốc Phòng Lloyd J. Austin, và có lẽ Phó Tổng Thống Kamala Harris, cũng đề cập đến triển vọng nâng tầm quan hệ Việt-Mỹ từ mức “đối tác toàn diện” lên mức “đối tác chiến lược.”
Đặc biệt, Singapore và Việt Nam có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Hoa Kỳ. Singapore là một trung tâm tài chính khu vực, nơi đặt trụ sở châu Á của các doanh nghiệp của Hoa Kỳ bao gồm Microsoft và Google. Việt Nam đang trở nên chủ yếu hơn đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, bao gồm cả chuỗi cung ứng chất bán dẫn, khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp chuyển cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc.
Xem lại “nguyên tắc thứ ba” của chúng ta, thấy ngay một cái định nghĩa bảnh hơn nhiều: “Di động là liên tục tiến về vùng chân không hoặc có áp lực thấp hơn áp lực hiện tại đang bao quanh mình”. Rõ ràng, đầy đủ, hàm chứa tất cả những yếu tố vật lý gây ra chuyển động. Vậy thì, khỏi cần trông cậy vào ai. Trong vườn chiều nay, ta vừa nhâm nhi cà phê vừa làm một vài thí nghiệm giản dị, dễ như trò chơi con trẻ, để khám phá thêm một huyền bí của đất trời.
Lực lượng Hồi giáo Taliban lên nắm quyền tại Afghanistan không chỉ làm thay đổi triệt để hệ thống chính trị quốc nội mà còn tình hình an ninh khu vực và quốc tế.
Một gian thương trộn 10% đồng vào vàng rồi rao bán vàng nguyên chất sẽ bị bỏ tù về tội lừa đảo. Nhà nước in tờ giấy bạc 100 đồng nhưng giá trị chỉ còn lại 90 đồng nhưng lại gọi là 10% lạm phát (inflation, tức là tiền mất giá.) Nếu bạn đọc thay vì mua tivi 32 inch năm nay chờ thêm 2 năm mua tivi 50 inch lớn hơn, đẹp hơn mà giá lại rẻ hơn thì gọi là giảm phát (deflation, tức là hàng hóa mất giá.)
Cơn mưa phùn đêm qua còn đọng nước trên đường. Gió thu đã về. Lá vàng theo gió lác đác vài chiếc cuốn vào tận thềm hiên. Cây phong đầu ngõ lại chuẩn bị trổ sắc đỏ ối như mọi năm. Người đi xa từ những mùa thu trước, sẽ không trở về. Những người bạn lâu không gặp, thư gửi đi bị trả lại, nhắn tin điện thoại không thấy trả lời. Có lẽ cũng đã ra đi, không lời từ biệt. Đã có những cuộc ra đi rất lặng lẽ từ gần hai năm qua, không chỉ ở nơi đây, mà ở khắp toàn cầu. Ra đi bất ngờ, ra đi nhanh chóng. Không hoa tang. Không lễ nghi tôn giáo. Không lời ai điếu. Những túi bọc thi thể chất vội vào những thùng xe đông lạnh. Những thi hài quấn vải hoặc cuộn trong manh chiếu được chất trên những giàn củi, hỏa thiêu. Những chiếc quan tài được chôn lấp vội vàng trên đất công, với bia mộ đơn giản, không hình ảnh, ghi tên tuổi của một người già bệnh hay một người trẻ cường tráng, một người quyền quý hay một người bần cùng vô danh… Tất cả những người ra đi ấy, từ những nơi chốn khác nhau, thành thị hay
Hoá ra không phải chùm khế nào cũng ngọt. Quê hương, đôi khi, cũng thế. Cũng chua chát và đắng nghét đối với rất nhiều người mà tôi (chả may) là một. Cùng cả triệu dân Việt khác, tôi cũng đã có lúc hốt hoảng đâm sầm ra biển (dù không biết bơi) khi tóc hãy còn xanh. May mắn, tôi thoát chết. Lên lại được bờ, tôi đi lang thang tứ xứ cho mãi đến khi tóc đã đổi mầu nhưng vẫn chưa bao giờ trở về cố lý. Có kẻ tưởng là tôi chảnh, có mới nới cũ, có trăng quên đèn, quên cả cố hương. Không dám chảnh đâu. Tôi bị chúng “cấm cửa” mà!
Dù vậy, tôi vẫn cũng còn có đôi chút suy nghĩ lăn tăn. Hay nói theo ngôn ngữ của thi ca là vẫn (nghe) “sao có tiếng sóng ở trong lòng.” Chúng ta có nhất thiết phải đốt cả dẫy Trường Sơn, phải hy sinh đến cái lai quần, và hàng chục triệu mạng người – thuộc mấy thế hệ kế tiếp nhau – chỉ để tạo nên một đống bùn bẩn thỉu nhầy nhụa như hiện tại không?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.